İçeriğe atla

Mark Rothko

Mark Rothko
1949 yılı civarı
Genel bilgiler
Doğum adıMarkus Yakovlevich Rothkowitz
Doğum25 Eylül 1903(1903-09-25)
Daugavpils, Letonya (Rus İmparatorluğu
Ölüm25 Şubat 1970 (66 yaşında)
New York, ABD
Evlilik(ler)iEdith Sachar (1932-1943), Mary Alice "Mell" Beistle (1944-1970)
AlanıResim
Katıldığı akımlarSoyut dışavurumculuk, Renk alanı resmi

Marth Rotko (Markus Yakovlevich Rothkowitz) (25 Eylül 1903 - 25Şubat 1970), Letonya Yahudisi asıllı ABD'li ressam.

Soyut dışavurumculuğun dallarından biri olan ve "Renk alanı resmi" ya da "Geç resimsel soyutlama" adıyla da bilinen anlayışın önemli temsilcilerinden birisidir. Büyük tuvaller üzerine çalışmış ve tek renkli bir zemin üzerine canlı renklerle birkaç dairesel köşeli dikdörtgen kuşaklarla boyadığı resimleri sayesinde dünya çapında tanınmıştır.[1]

Hayatı

1903 yılında Daugavpils'da doğdu. Asıl adı Markus Yakovlevich Rothkowitz idi. Yahudi bir eczacı olan edebiyat ve sanat aşığı babası, Avrupa'yı sarsan savaşlardan uzaklaşmak için 1910 yılında ABD'ye göç edip 1913 yılında ailesini de yanına getirdi.

1914'te babasını kaybeden sanatçı 1921'de Oregon eyaletinin Portland şehrindeki Lincoln Lisesi'ni bitirdi ve Yale Üniversitesi'nde sanat eğitimi almak için burs kazandı. Ne var ki Yahudi karşıtı eğilimler nedeniyle bursu yenilenmeyince buradaki eğitimi altı ay sonra bırakmak zorunda kaldı. Geçimini kuryelik ve garsonluk gibi işlerle kazandı. 1924 yılında New York'ta bir sanat akademisinde ve Parsons Tasarım Okulu'nda eğitim aldı. Ancak kendisini hep bir otodidakt olarak nitelendirdi. Parsons Tasarım Okulu'nda ders veren, soyut dışavurumcu sanata ilgi duyan Arshile Gorky onu en çok etkileyen ressamlardan biri oldu.[2] Sanatçı, o yıllarda Yahudi Merkezi'nde çocuklara ders vererek geçimini sağladı.

1932'de mücevher tasarımcısı Edith Sachar ile evlendi. 1935'te Adolph Gottlieph'in de dahil olduğu sekiz sanatçıyla birlikte, The Ten grubuna katıldı. 1938'de Amerikan uyruğuna kabul edildi ve dünyada yükselen ırkçılık nedeniyle adını Mark Rotko olarak değiştirdi. 1940'lara kadar eserlerinde realizm ve sürrealizm gibi akımlardan izler taşıyan eserler üretti. 1930'larda yaptığı Metro (Subway) adlı seride New York metrosunda insanları resmetti ancak onların bireysel dünyalarında kendilerine yarattığı hapishaneleri ve insanın modern dünyadan kopukluğunu anlattı.[2] Nietzsche'nin Trajedinin Doğuşu adlı kitabından çok etkilendi. II. Dünya Savaşı yıllarında daha çok daha çok ölüm, din, mitoloji ve ahlaki konuları ele aldı. 1943'te ilk eşinden ayrılıp çocuk kitapları resimleyen Mary Alice Beistle ile evlendi ve iki çocuk sahibi oldu.

Zamanla eserlerinde karmaşık eserleri basit ifade edebilmeye odaklandı ve imzası sayılan kompozisyonu 1949'da kullanmaya başladı.[3] İlk zamanlarında yaptığı eserlerinde bitki, hayvan ve balık formları görülse de zamanla bunlardan tamamen arındı. 1940'ların sonunda tarzını oturttu ve adından sıkça söz edilen bir ressam oldu.

1964 yılında Teksas'ın Houston şehrinde bir şapelde insanların meditasyon yapacağı bir yer tasarlama işini aldı. Roth Şapeli olarak tanınan bu şapel için siyah ve koyu renklerle resmettiği 14 tablo yaptı ancak ağır bir depresyona girdiği için şapelin açılışına tanık olamadı.[2] 1970 yılında geride not bırakmadan intihar ederek yaşamına son verdi.

Kaynakça

  1. ^ Avşar Karabaş, Pelin; Yıldız, Günay. "Soyut Dışavurumculuk Akımı Kapsamında Renk Alanı Resimleriyle Mark Rothko". International Journal of Cultural and Social Studies, 2016. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b c Cenk, Ezgi. "Mark Rothko: Renklerin Gücüne İnanan Ressam". Themagger.com sitesi 1 Eylül 2020. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  3. ^ Azer, Bergin. "Mark Rothko: Hayatı, Eserleri ve Bilinmeyenleri". oggusto.com sitesi, 11 Mart 2020. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Soyut dışavurumculuk (soyut ekspresyonizm) veya eleştirmen Clement Greenberg'in tabiriyle resimsel soyutlama, 1940'ların ortalarında New York'ta ortaya çıkan, ressamların gerçek nesnelerin temsiline yer vermeden kendilerini sadece renk ve şekillerle ifade ettikleri bir tür soyut sanattır. İlk Amerikan sanat akımı olarak kabul edilip, sanat dünyasının merkezinin Paris'ten New York'a kaymasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pop sanatı</span> sanat akımı

Pop art, 1950'lerde, özellikle ABD ve İngiltere'de soyut dışavurumculuğa tepki gösteren genç sanatçıların 1960'larda bir akım haline getirdikleri sanat türüdür. İngiltere ve ABD'de değişik koşullarda ve birbirinden bağımsız olarak ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dışavurumculuk</span> Duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımı

Dışa vurumculuk (ekspresyonizm), doğanın olduğu gibi temsili yerine duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımı. Politik istikrarsızlık ve ekonomik çöküntü ortamında Almanya'da pozitivizm, naturalizm ve empresyonizm akımlarına karşı olarak ortaya çıkmıştır. 19. yüzyıl gerçekçilik ve idealizmine karşıt anti-natüralist öznelliğe sahip bir bakış açısı içerir. Ayrıca kuzeyli, Cermen halk sanatı biçimleri ve kabile sanatları da etkilendiği diğer kaynaklardır. Dışa vurumcu sanatın amacı, sanatçının duyguları ve iç dünyasını renk, çizgi, düzlem ve kütle aracılığıyla dışa vurmasıdır. Bu duyguları daha iyi yansıtabilmek için sanatçı geleneksel kuralların dışına çıkarak gerçeğin biçimini bozma yöntemini kullanır ve sanatçının öznel duygularına dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Henri Matisse</span> Fransız sanatçı (1869 – 1954)

Henri Matisse 20. yüzyılın en önemli ressamlarından. Renkleri büyük bir ustalıkla kullanışıyla Picasso ve Kandinsky ile birlikte, modern sanatın en büyük sanatçılarından biri kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Fikret Muallâ</span> Türk ressam

Fikret Muallâ Saygı, Türk ressamdır. Çalkantılı ve bohem yaşam tarzı nedeniyle sadece sanatı değil, yaşamı da resim tarihine adeta bir mitoloji olarak geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aksiyon resmi</span>

Aksiyon resmi, eylem resmi veya jestle soyutlama resim yüzeyine anında, herhangi bir ön planlama yapılmadan ve dikkatsizce dökülen, püskürtülen, damlatılan veya sürülen boya yoluyla üretilen ve bu özelliği ile resmin planlanmasından daha ziyade sanatçının fiziksel hareketini vurgulayan bir resim üslubudur. Bu çeşit resimler sanatçının spontane eylemlerinin dolaysız bir sonucudur.

<span class="mw-page-title-main">Soyut sanat</span>

Soyut sanat, genel anlamıyla doğada var olan gerçek nesneleri betimlemek yerine, biçimler ve renklerin, temsili olmayan veya öznel kullanımı ile yapılan sanata denir. Nonfigüratif sanat terimi ile değişmeli olarak kullanılır. 20. yüzyıl başında bu terim, gerçek biçimleri sadeleştirilmiş veya değiştirilmiş halleriyle imgelere indirgeyen Kübist ve Fütürist sanatı tanımlamak için de kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Klee</span> Alman kökenli İsviçreli ressam (1879 – 1940)

Paul Klee, Alman kökenli İsviçreli ressam. İlk olarak oryantalizmi öğrenen Klee, kendisine özgü tarzı ile dışavurumculuk, kübizm, gerçeküstücülük gibi pek çok akımda etkili oldu. Sanatçı renk teorisi hakkında çok fazla tecrübe sahibiydi ve bu tecrübelerini yazdı. Çalışmaları ressamın çocuksu perspektifini, mizah anlayışını, kişisel hislerini, inançlarını ve müzikselliğini yansıttı. Klee ve Rus ressam arkadaşı Wassily Kandinsky, Bauhaus okulunda eğitmenlik yapmalarıyla da ünlendiler.

El Greco,, Yunan maniyerist ressam, heykeltıraş ve mimar.

Willem de Kooning, Hollanda'nın Rotterdam şehrinde dünyaya gelmiş soyut dışavurumcu ressam. II. Dünya Savaşı'nın ardından, de Kooning Soyut dışavurumculuk, New York okulu ve Hareket resmi olarak anılan bir tarzda resim yapmaya başladı. Bu ekolün gelişiminde rol oynayan diğer sanatçılar arasında Jackson Pollock, Franz Kline, Arshile Gorky, Mark Rothko, Hans Hofmann, Robert Motherwell, Philip Guston ve Clyfford Still de vardı.

Lovis Corinth, çalışmaları izlenimcilik ve dışavurumculuğun bir sentezi kabul edilen Alman ressam ve grafiker.

<span class="mw-page-title-main">Erdal Alantar</span> Fransız ressam (1932 – 2014)

Erdal Alantar, Türk ressam.

Tülay Tura Börtecene, soyut dışavurumcu Türk ressam.

Biçimcilik yahut şekilcilik, biçim ve şekil dışında bir sanat eserinden geriye kalan bütün unsurların arka plana itildiği bir tutumu ifade eden sanat tarihsel bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas de Staël</span> Rus ressam (1914 – 1955)

Nicolas de Staël, Rus kökenli Fransız ressam. Taşizm akımına mensup olup kalın impasto tekniği ile yaptığı oldukça soyut manzara tabloları ile tanınır. Ayrıca kolaj, illüstrasyon ve kumaş alanında da eserler vermiştir.

İhsan Cemal Karaburçak Türk ressam.

Nejad Melih Devrim Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Lütfü Günay</span>

Lütfü Günay Ressam ve Sanat Eğitimcisi.

<span class="mw-page-title-main">Phillips Koleksiyonu</span>

Phillips Koleksiyonu, Duncan Phillips ve Marjorie Acker Phillips tarafından 1921'de Phillips Memorial Gallery olarak kurulmuş Washington, D.C.'nin Dupont Circle semtinde bulunan bir sanat müzesi'dir.

Constant Permeke ; Belçikalı ressam ve heykeltıraştır. Flaman dışavurumculuğunun kurucularından biri olarak kabul edilen sanatçı; eserlerinde sıklıkla Kuzey Denizi'ne, Flandre manzaralarına, balıkçılara ve çiftçilere yer vermesiyle ünlenmiştir.