İçeriğe atla

Mario Vargas Llosa

Mario Vargas Llosa
Mario Vargas Llosa, 2010
DoğumJorge Mario Pedro Vargas Llosa
28 Mart 1936 (88 yaşında)
Arequipa, Arequipa, Peru
MeslekYazar
VatandaşlıkPeru, İspanya
EğitimNational University of San Marcos Complutense University of Madrid
Edebî akımLatin Amerikan patlaması
Önemli eserlerKent ve Köpekler (1963, 1984)

Yeşil Ev (1966, 1984) Köpek Yavruları (1967) Katedralde Konuşma (1974) Yüzbaşı ve Kadınlar Taburu (1973, 1988) Mayta'nın Öyküsü (1992) And Dağları'nda Terör (1993)

Julia Teyze (1977, 1994)
Önemli ödülleriNobel Edebiyat Ödülü (2010)
Aztek Şahini Madalyası (Orden Mexicana del Águila Azteca) (2011)
EvliliklerJulia Urquidi (1955 - 1964) Patricia Llosa (1965 - 2015)

İmza
Resmî site

Mario Vargas Llosa, ("Yosa" şeklinde okunur) (d. 28 Mart 1936 Arequipa, Peru) Perulu roman, öykü ve oyun yazarı, eleştirmen, 2010 yılında Nobel Ödülü kazanmıştır.

Hayatı

Dedesinin konsolos olarak görev yaptığı Cochabamba'da yetişti. Lima'daki askeri bir okuldan mezun oldu. Lima San Marcos Üniversitesi'nde edebiyat eğitimi gördü. İspanya’da Madrid Üniversitesi’nde doktora yaptı.

Yayınlanan ilk eseri 1952'de basılan "İnkanın Kaçışı" adlı oyundu. Ardından çeşitli dergilerde öyküleri yayınlandı. Gazetecilik ve televizyonculuk yaptı. "Cuadernos de Composiction" ile "Literatura" dergilerinin yayın kadrosunda yer aldı. 1959-1966 arasında Paris'te yaşadı. İlk romanı "Kent ve Köpekler" 1963'te yayınlandığında büyük ilgi gördü. Birçok dile çevrildi.

3 yıl Londra'da yaşadı. 1969'da ABD'de Washington Üniversitesi'nde ders verdi. 1970'te Barselona'ya yerleşti. 1974'te Lima'ya döndü.

1990'da Demokratik Cephe'nin adayı olarak katıldığı Peru başkanlık seçimlerinde başarılı olamadı.[1] Latin Amerikalı yazarların en tanınmış ve ustalarındandır. Hâlen eşi ve üç çocuğuyla birlikte Avrupa'da yaşıyor.

Eserlerinin Özellikleri

Latin Amerika'nın kır ve kent yaşamını, değişik insanlarını anlatan romanlarında kendine özgü bir üslup kullandı. Gerçekçiliği ve anlatımdaki ustalığıyla başarı kazandı. 2010 Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştır.

Eserleri

Öykü

  • Başkanlar
  • Elebaşılar Hergeleler (1992)

Roman

  • Kent ve Köpekler (1963, 1984)
  • Yeşil Ev (1966, 1984)
  • Köpek Yavruları (1967)
  • Katedralde Konuşma (1974)
  • Yüzbaşı ve Kadınlar Taburu (1973, 1988)
  • Mayta'nın Öyküsü (1992)
  • And Dağları'nda Terör (1993)
  • Julia Teyze (1977, 1994)
  • Don Rigiberto'nun Not Defterleri (1999)
  • Masalcı (1996)
  • Palomino Molero'yu Kim Öldürdü (1986, 1991)
  • Üveyanne'ye Övgü (1994)
  • Dünyanın Sonunu Getiren Savaş (1982)
  • Teke Şenliği (2003)
  • Kelt Rüyası
  • Cennet Başka Yerde

Oyun

  • İnkanın Kaçışı (1952)
  • Tacnalı Bayan (1981)

Edebiyat Eleştirisi

  • Garcia Marquez: Bir Tanrı Katilinin Öyküsü (1971)
  • Sonsuz Cümbüş: Flaubert ve Madam Bovary (1975)
  • Sartre ve Camus Arasında (1981)

Kaynakça

  1. ^ Llosa seçimlerin ilk turunda %32,6 oy alarak birinci olmasına rağmen ikinci turda %37,6 oy alarak %62,4 oy alan Alberto Fujimori'nin arkasından kalır, İspanyolca Vikipedi 1990 Peru genel seçimleri maddesinden 24 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca), 8 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

Gülseren Engin (1946-...), Türk yazar, ressam.

<span class="mw-page-title-main">Gabriel García Márquez</span> Nobel Ödülü sahibi Kolombiyalı yazar (1927–2014)

Gabriel García Márquez veya tam adıyla Gabriel José de la Conciliación García Márquez, tüm Latin Amerika'da Gabo lakabıyla bilinen Nobel Edebiyat Ödüllü Kolombiyalı yazar, romancı, hikâyeci ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Böll</span> Alman yazar

Heinrich Theodor Böll, Alman yazar, 1972 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Çelik</span> Türk yazar

Behçet Çelik, modern Türk yazar.

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Kudret Aksal</span> Türk yazar ve şair

Sabahattin Kudret Aksal, Türk şair, senarist ve yazardır.

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

Demir Özlü, Türk öykü ve roman yazarı. Tezer Özlü'nün ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Talip Apaydın</span> Yazar

Talip Apaydın, Türk toplumcu yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Shmuel Yosef Agnon</span>

Samuel Josef Agnon İsrailli kısa-hikâye yazarı. İbranice yazan ilk yazar olarak 1966 yılında Nelly Sachs'la birlikte edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Eserlerinde başta Polonya olmak üzere Filistin'e yerleşen Doğu Yahudilerinin yaşamlarından kesitler yansıttı. Başlıca eserleri "Kovulmuşlar", "Bir gecelik misafir", "Tılsım" ve "Sözlü" kabul edilir.

Latin Amerika Edebiyatı, Latin Amerika'da İspanyolca ve Portekizce yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İlk yazılı metinler Yenidünya'nın İspanyol fatihlerinin İspanya'ya gönderdikleri raporlardı. İspanyollar'ın atılganlığı ve Amerika Yerlilerinin yiğitliği pek çok yazıya ve şiire esin kaynağı olmuştur. Bunların en ünlüsü İspanyol Alonso de Ercilay Zúñiga'nın (1533-1594), Şili Yerlilerinin soylu direnişini ve şairin bu dönemdeki acılarını dile getiren La Araucanadır. 20 binin üstünde koşuktan oluşan bu şiir yeni topraklardan fışkıran ilk gerçek edebiyat ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Nezihe Meriç</span> Türk yazar (1925-2009)

Nezihe Meriç, Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Erhan Bener</span> Türk yazar

Erhan Bener, Türk yazar ve bürokrattır.

<span class="mw-page-title-main">Adolfo Bioy Casares</span> Arjantinli yazar (1914-1999)

Adolfo Bioy Casares Arjantinli öykü yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Olga Tokarczuk</span> Polonyalı şair,yazar

Olga Nawoja Tokarczuk, Polonyalı Nobel Edebiyat ödüllü şair, yazardır.

İnka Yahudileri olarak da bilinen B'nai Moşe Peru'nun başkenti Lima'nın kuzeyindeki Trujillo kentinde Yahudiliğe geçmiş küçük bir gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Alberto Fujimori</span> 1990-2000 arası Peru Cumhurbaşkanı

Alberto Kenya Fujimori, 28 Temmuz 1990 - 17 Kasım 2000 tarihleri arasında görev yapmış Japonya asıllı Peru devlet başkanı. Devlet başkanlığı sırasında önemli ekonomik reformlar yapmış, baskıcı bir idare kurmuş, insan hakları ihlallerinde bulunmuş ve solcu hareketlere karşı yargısız infazlar gerçekleştirmiştir.

Latin Amerika Boom, 1960'lar ve 1970'lerde Latin Amerika'da edebiyat, şiir ve eleştirilerin gelişmesidir. Bu bölgeden yazarlar yeni fikirler araştırdığında ve daha önce olmayan bir şekilde uluslararası üne kavuştuğunda bu gelişim ortaya çıktı. Boom'un önemli figürleri arasında Julio Cortázar, Gabriel Garcia Márquez, Carlos Fuentes, Jorge Luis Borges ve Mario Vargas Llosa vardır.