İçeriğe atla

Marienburg Kuşatması (1410)

Koordinatlar: 54°02′23″K 19°01′40″D / 54.03972°K 19.02778°D / 54.03972; 19.02778
Marienburg Kuşatması
Leh-Litvan-Töton Savaşı'nın bir parçası

Kuşatma sırasında Leh topçular
Tarih26 Temmuz – 19 Eylül 1410
Bölge
Marienburg Kalesi (Malbork Kalesi)
Sonuç Töton Devleti zaferi
Taraflar
 Töton Tarikatı Devleti
Paralı askerler
Komutanlar ve liderler
II. Władysław Jagiełło
Vytautas		 Heinrich von Plauen
Güçler
15,000 Polonyalı
11,000–12,000 Litvan[1]
800 Boğdanlı		 3,000 yedek güç
1,427 Grunwald'dan kurtulanlar
200 Danzig (Gdańsk) denizcisi[2]

Marienburg Kuşatması, Töton Şövalyeleri'nin manastır devletinin başkenti Marienburg'daki (Malbork) kalenin iki aylık başarısız bir kuşatmasıdır. Kral II. Władysław Jagiełło ve Büyük Dük Vytautas komutasındaki ortak Leh-Litvan kuvvetleri, Grunwald Muharebesi'ndeki (Tannenberg) büyük zaferin ardından Prusya'nın tamamen fethi amacıyla 26 Temmuz ve 19 Eylül 1410 tarihleri arasında kaleyi kuşattı, fakat kale Heinrich von Plauen komutasında kuşatmaya dayandı ve Şövalyeler, 1411'de yapılan Birinci Toruń Barışı'nda yalnızca küçük toprak kayıplarını kabul ettiler. Marienburg'un savunucusu Heinrich von Plauen, Şövalyelerin tamamen yok olmaktan kurtarıcısı olarak kabul edilir.

Arka plan

Ana maddeler: Leh-Litvan-Töton Savaşı ve Grunwald Muharebesi

Müttefik Leh-Litvan kuvvetleri, Marienburg'u ele geçirmek amacıyla Temmuz 1410'da Prusya'yı işgal etti. Yolları, 15 Temmuz 1410'da belirleyici Grunwald Muharebesi'nde müttefik kuvvetler ile karşılaşan Töton Şövalyeleri büyük bir yenilgiye uğradılar, komutan ve subayların çoğu ya öldü ya da esir aldındı. Muzaffer Leh-Litvan kuvvetleri savaş alanında üç gün kaldı; Bu süre zarfında Schwetz (Świecie) Komturu Heinrich von Plauen, Marienburg'a geldi ve kalenin savunmasını organize etti.[1] Von Plauen Grunwald seferine katılmamıştı ve ona Schwetz'de yaklaşık 3.000 kişilik yedek kuvvetlerin komutası emanet edilmişti. Von Plauen'in Büyük Üstat Ulrich von Jungingen'in savaş öncesi talimatlarına dayanarak mı yoksa liderlik boşluğunu doldurmak için kendi inisiyatifiyle mi Marienburg'a yürüdüğü tam olarak belli değildir.[1] Leh-Litvan kuvvetleri Marienburg'a ilerlerken, üç Töton kalesi - Hohenstein (Olsztynek), Osterode (Ostróda) ve Christburg (Dzierzgoń) - direniş ile karşılaşılmadan ele geçirdi.[1] Müttefik kuvvetler yavaş hareket ediyordu, günde ortalama sadece 15 km (9,3 mi) katediyorlardı. Bu, von Plauen'e Marienburg'da savunmayı organize etmesi için yeterli zamanı tanımıştı. Bu gecikme, modern tarihçiler tarafından en büyük Leh-Litvan taktik hatalarından biri olarak eleştirildi ve birçok spekülasyona konu oldu.[3][4] Leh tarihçi Paweł Jasienica'ya göre bu muhtemelen, Vytautas ile birlikte, Polonya (tamamen mağlup edildiğinde büyük olasılıkla tarikat mülklerinin çoğunu alacaktı) ve Litvanya arasındaki güç dengesini bozmamak için alçakgönüllü ancak büyük bir kısmı yok edilmeyen tarikatı oyunda tutmayı tercih eden Jagiełło'nun kasıtlı bir hareketiydi, ancak birincil kaynakların eksikliği kesin bir açıklamayı engellemektedir.[5]

Kuşatma

Malbork Kalesi
Grunwald seferi sırasında ordu hareketleri

Ana Leh-Litvan kuvvetleri Marienburg'a ancak 26 Temmuz 1410'da vardı.[2] Bir gün önce von Plauen, Marienburg Kalesi'nin dışındaki kasabanın yakılmasını emretti, müttefik askerleri sığınaklardan mahrum etti ve savaş alanını boşalttı.[6] Kuşatma yoğun değildi: Kral Jagiełło, Prusya'nın çoktan düştüğünden emindi ve soylular arasında toprak bölüştürmeye başlamıştı bile. Askerlerini, garnizonsuz kalan çok sayıda küçük kaleyi ele geçirmek için gönderdi.[7] Tötonların elinde sadece sekiz kale kaldı.[8] Şövalyelerin müttefikleriyle iletişim kurmasına izin verildi.[2] Macaristan Kralı Sigismund, Romalıların Kralı Wenceslaus'a elçi gönderdiler, onlarda paralı asker için mali yardım ve eylüle kadar Bohemyalı ve Moravyalı takviye asker sözü verdiler. Livonya Tarikatı, Litvanya ile üç aylık ateşkesi sona erdiği gibi Marienburg'a 500 asker gönderdi.[2] Jagiełło'nun ordusunu olduğu yerde sabit tutan kuşatma, Prusya'nın diğer bölgelerinde savunma kuvvetlerinin örgütlenmesine yardımcı oldu.[9] Müttefik kuvvetler kaleyi hemen teslim alabilmeyi bekliyorlardı ve mühimmat eksikliği, düşük moral ve dizanteri salgını nedeniyle uzun vadeli bir kuşatmaya hazır değildiler.[10] Soylular hasat için eve dönmek ve paralı askerler ise ödeme almak istediler. Vytautas komutasındaki Litvan birlikleri ilk geri çekilenler oldu.[10] Kuşatma iki ayın sonunda 19 Eylül'de kaldırıldı. Ayrılmadan önce Jagiełło, Şövalyeler üzerindeki baskıyı sürdürmeyi umarak Marienburg'un güneyindeki Stuhm'da (Sztum) bir kale inşa ettirdi.[11] Leh-Litvan kuvvetleri, Polonya ve Litvanya'ya döndü ve teslim olan veya ele geçirilen kalelere garnizonlarını bıraktılar.[10]

Neticesi

Ana madde: Birinci Toruń Barışı (1411)

Leh-Litvan kuvvetlerinin geri çekilmesinden sonra, Şövalyeler kalelerini geri almaya başladılar. Ekim ayının sonunda Lehlerin elinde sadece dört Töton kalesi kaldı, bunlar sınır kasabaları Thorn (Toruń), Nessau (Nieszawa), Rehden (Radzyń Chełmiński) ve Strasburg (Brodnica) idi.[12]

Jagiełło yeni bir ordu kurdu ve 10 Ekim 1410'da Koronowo Muharebesi'nde Şövalyeleri bir kere daha mağlup etti.[13] Marienburg kahramanı olarak ününü kullanan von Plauen, Kasım ayında yeni Büyük Üstat seçildi. Von Plauen savaşa devam etmek istedi, ancak danışmanları barış görüşmeleri için Plauen'e baskı yaptı.[14] Birinci Toruń Barışı 1 Şubat 1411'de imzalandı. Şövalyeler için sadece minimum toprak kayıplarına maruz kaldıkları için diplomatik bir zafer olarak kabul edilir. Marienburg Kuşatması ve ardından gelen Thorn Barışı, büyük Grunwald Muharebesi'nin hayal kırıklığı yaratan sonuçları olarak görülür.[7]

Marienburg Kalesi, 1454'te Töton Tarikatı tarafından tekrar savunuldu, ancak sonraki On Üç Yıl Savaşı (1454-1466) sırasında 1457'de Lehler tarafından ele geçirildi.[15]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c d Turnbull 2003, s. 73.
  2. ^ a b c d Turnbull 2003, s. 74.
  3. ^ Urban 2003, s. 162.
  4. ^ Stone 2001, s. 17.
  5. ^ Jasienica 1978, ss. 108-109.
  6. ^ Urban 2003, s. 161.
  7. ^ a b Urban 2003, s. 164.
  8. ^ Ivinskis 1978, s. 342.
  9. ^ Urban 2003, s. 163.
  10. ^ a b c Turnbull 2003, s. 75.
  11. ^ Urban 2003, s. 165.
  12. ^ Urban 2003, s. 166.
  13. ^ Turnbull 2003, s. 76.
  14. ^ Urban 2003, ss. 172-173.
  15. ^ Rusinek1973, s. 27.
Genel
  • Ivinskis, Zenonas (1978), Lietuvos istorija iki Vytauto Didžiojo mirties, Rome: Lietuvių katalikų mokslo akademija, LCC 79346776  (Litvanca)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Töton Şövalyeleri</span> Hristiyan tarikatı

Töton Şövalyeleri ya da Teutonik Şövalyeler, yahut tam adıyla Kudüs Azize Meryem Hastanesi ve Töton Şövalyeleri Tarikatı, bir Cermen-Roma dini tarikatıdır. Tarikat, Katolik hacılara, hac yolunda yardım etmek, hasta ve yaralı Katoliklerin bakımlarını sağlamak üzere hastane kurmak amacıyla kurulmuştur. Adlarını özellikle Orta Çağ’da Haçlı Seferleri'ne katılarak duyurdular. Normalde asıl üyelerin sayısı her zaman sınırlıydı ancak ihtiyaç durumunda gerek gönüllülerin gerekse paralı askerlerin katılımıyla sayıları hayli artmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Büyük Dükalığı</span> 1236dan 1795e kadar var olmuş bir Avrupa devleti

Litvanya Büyük Düklüğü, Avrupa'da 13. yüzyıl ile 1795 arasında varlığını sürdürmüş bir devlettir. Aukštaitija bölgesindeki çok tanrılı Baltık kabilelerinden biri olan Litvanlar tarafından kuruldu. Daha sonra Kiev Knezliği'nin büyük bir kısmını ve diğer Slav topraklarını ele geçirdi. Böylece bugünkü Belarus, Letonya, Litvanya'nın tamamı ile Moldova, Polonya, Rusya ve Ukrayna'nın bir kısmını kapsar hâle gelmişti. 15. yüzyılda en geniş sınırlara ulaştığında Avrupa'daki en geniş sınırlara sahip ülke konumundaydı. Etnisite ve din açısından çeşitliliğin var olduğu ülkede, kültür unsurları oldukça geniş bir yelpaze oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Grunwald Muharebesi</span>

Grunwald Muharebesi, Leh-Litvan-Töton Savaşı sırasında Leh-Litvan ittifakı ile Töton Şövalyeleri ve müttefikleri arasında 15 Temmuz 1410'da Grunwald, Tannenberg (Stębark) ve Ludwigsdorf (Łodwigowo) köyleri arasında gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Vytautas</span>

Vytautas Orta Çağ Litvanyası'nın en ünlü hükümdârlarından biri. Vytautas;(1392–1430) döneminde, Litvanya ve Rutenya'yı kapsayan Litvanya Büyük Dükalığı'nı yönetmiştir. Ayrıca Hrodna (1370–1382) ve Lutsk (1387–1389) prensliği yapmıştır. Hussites Krallığı döneminde ön plana çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Toruń Barışı (1411)</span>

Birinci Toruń Barışı, 1 Şubat 1411'de, Töton Şövalyeleri ile Eflak arasındaki sınırın ortasında, Vistül'deki bir adada bulunan Toruń şehrinde imzalanan barış antlaşmasıdır. Antlaşma, Töton Şövalyeleri ile Eflak Prensi II. Vladislav ve onunla müttefik olan Litvanya Büyük Dükü Vytautas arasındaki sınırı belirledi. Bu anlaşma, 1410 yılında Grunwald Muharebesi ile doruğa ulaşan askerî çatışmayı da sona erdirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Litvan-Töton Savaşı</span> Töton Şövalyeleri ile Polonya ve Litvanya ittifakı arasındaki savaş (1409–1411)

Leh-Litvan-Töton Savaşı, Büyük Savaş olarak da bilinen, 1409-1411 yılları arasında Töton Şövalyeleri ile müttefik Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı arasında meydana geldi. Yerel Samogit ayaklanmasından tetiklenen savaş, Ağustos 1409'da Polonya'nın Töton işgali ile başladı. Her iki taraf da tam ölçekli bir savaşa hazır olmadığından, Bohemyalı IV. Wenceslaus dokuz aylık bir ateşkes sağladı.

Açlık Savaşı veya Kıtlık Savaşı, toprak anlaşmazlıklarını çözmek amacıyla 1414 yazında müttefikler Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ile Töton Şövalyeleri'ni karşı kısa bir çatışmadır. Savaş, adını her iki tarafın da izlediği yıkıcı yakıp yıkma taktiği sonucu hasat alınamamasından aldı. Çatışma önemli bir siyasi sonuç alamadan sona ererken, Prusya'yı kıtlık ve veba sardı. Johann von Posilge'e göre, Töton Tarikatı'nın 86 keşişi savaştan sonra vebadan öldü. Buna karşılık, Orta Çağ Avrupa'sının en büyük savaşlarından biri olan 1410 Grunwald Muharebesi'nde yaklaşık 200 keşiş öldü.

<span class="mw-page-title-main">Ulrich von Jungingen</span>

Ulrich von Jungingen, 1407'den 1410'a kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 26. Büyük Üstadıydı.. Litvanya Büyük Dükalığı ve Polonya Krallığı'na karşı uyguladığı politikası Leh-Litvan-Töton Savaşını ateşleyecek, Tarikatı ve kendisi için büyük felaketlere yol açacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Konrad von Wallenrode</span>

Konrad von Wallenrode, 1391'den 1393'e kadar Töton Şövalyeleri'nin 24. Büyük Üstadıydı. Modern kaynaklar, onun sıcakkanlı, gururlu ve acımasız olma eğilimleri olduğunu iddia etseler de Konrad'a karşı dostça yaklaşırlar.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich von Plauen</span>

Heinrich von Plauen, Kasım 1410'dan Ekim 1413'e kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 27. Büyük Üstadıydı. Grunwald Muharebesi'nin ardından Büyük Üstat olduktan sonra, Litvanya ve Polonya ile olan savaşı sert bir şekilde uzatma taraftarıydı. Ailesinin tüm erkek üyeleri Heinrich (Henry) olarak vaftiz edildiğinden, akrabası Heinrich Reuß von Plauen ile ayırt edilebilmesi için bazen kendisine Büyük Heinrich von Plauen denir.

<span class="mw-page-title-main">Raciążek Barışı</span>

Raciążek Barışı, 22 Mayıs 1404'te Polonya Krallığı ileLitvanya Büyük Dükalığı ve Töton Tarikatı arasında Dobrzyń Arazisi ve Samogitya'nın kontrolüne ilişkin imzalanan bir antlaşmaydı. Antlaşma, Lehler özünde 1342 Kalisz Antlaşması'nı ve Litvanya - 1398 Salynas Antlaşması'nı geçerli kıldı. Antlaşma istikrarlı değildi ve durum kısa süre sonra 1409-1411 Leh-Litvan-Töton Savaşı ile değişti.

<span class="mw-page-title-main">Grunwald, Varmiya-Mazurya Voyvodalığı</span> Polonyanın Varmiya-Mazurya voyvodalığında köy

Grunwald (Almanca: Grünfelde; Litvanca: Žalgiris, Griunvaldas, Polonya'nın kuzeyindeki Varmiya-Mazurya Voyvodalığı'ndaki Ostróda İlçesi içindeki Gmina Grunwald idari bölgesinde bulunan köydür. Köy, esas olarak o civarda gerçekleşen tarihi bir muharebe ile, yani Leh-Litvan ve Töton Tarikatı güçleri arasındaki 15 Temmuz 1410 Grunwald Muharebesi ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig von Erlichshausen</span>

Ludwig von Erlichshausen, 1449/1450'den 1467'ye kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 31. Büyük Üstadıydı.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Reuß von Plauen</span>

Heinrich Reuß von Plauen, 1467'den 1470'e kadar hüküm süren 1441'den 1449'a kadar yönettiği Töton Şövalyeleri'nin 32. Büyük Üstadıydı.. Bir önceki Büyük Üstat Ludwig von Erlichshausen'in yeğeni ve 27. Büyük Üstat Heinrich von Plauen'in uzak akrabasıydı.

Nicholas von Renys (1360–1411), Töton Şövalyeleri'nin laik bir üyesidir. Leh-Litvan-Töton Savaşı'na (1409–1411) katılmıştır. Şövalyeler Grunwald Muharebesi'ndeki yenilgileri için Nicholas'ı suçlamışlar ve Nicholas, 1411'de Graudenz'de (Grudziądz) yargılanmadan idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Haçlı Seferi</span>

Litvanya Haçlı Seferi, Töton Şövalyeleri ve Livonya Tarikatı'nın, pagan Litvanya Büyük Dükalığı'nı zorla Hıristiyanlaştırma bahanesi altında gerçekleştirdiği bir dizi seferdir. Livonya Tarikatı 1202'de Riga'yı işgal etti ve 1230'larda Polonya'nın bir yurtluk olan Chełmno Arazisi'ne yerleştiler. İlk olarak Livonya Haçlı Seferi ve Prusya Haçlı Seferi'nde diğer komşu Baltık kabilelerini fethettiler.

<span class="mw-page-title-main">Melno Antlaşması</span>

Melno Antlaşması veya Melno Gölü Antlaşması, Gollub Savaşı'nı sona erdiren bir barış antlaşmasıdır. 27 Eylül 1422'de Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ittifakı ile Töton Şövalyeleri arasında Graudenz'in (Grudziądz) doğusunda Melno Gölü'nde imzalanmıştır. Antlaşma, Şövalyeler ile Litvanya arasında Küçük Litvanya ve Samogitya ile ilgili 1382'den beri devam eden toprak anlaşmazlıklarını çözmüş ve daha sonra yaklaşık 500 yıl boyunca değişmeden kalan Prusya-Litvanya sınırını belirlemiştir. Orijinal sınırın bir kısmı, Litvanya Cumhuriyeti ile Rusya'nın Kaliningrad Oblastı arasındaki modern sınırın bir parçası olarak varlığını sürdürmesi onu Avrupa'nın en eski ve en istikrarlı sınırlarından biri haline getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Grunwald Kılıçları</span>

Grunwald Kılıçları, Töton Şövalyeleri Tarikatı'nın Büyük Üstadı Ulrich von Jungingen tarafından Polonya Kralı II. Władysław Jagiełło ve Litvanya Büyük Dükü Vytautas'a alaycı bir "hediye" olarak gönderilen bir çift basit çıplak kılıçtır. Kılıçlar, 15 Temmuz 1410'da, Grunwald Muharebesi'nden hemen önce, Jungingen'in güçlerini savaşa sokmaya yönelik sembolik bir davet olarak gönderilmiştir. Polonya-Litvanya zaferinden sonra, her iki kılıç da Kral Władysław II tarafından o zamanki Polonya'nın başkenti Kraków'a savaş ganimeti olarak götürülmüş ve Kraliyet Wawel Kalesi'nin hazinesine yerleştirilmiştir.

Kertenkele Birliği veya Kertenkele Ligi 1397'de Culmerland'da kurulan Prusyalı soylular ve şövalyelerden oluşan bir örgüttür. Her ne kadar gizli bir şekilde Culmerland'ın Töton Şövalyeleri'nden Polonya'ya transferini talep etse de beyan edilen amacı kanunsuzlukla mücadele etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Töton Savaşı (1431-1435)</span> 15. yüzyılda Kuzey Avrupada gerçekleşmiş bir savaş

Leh-Töton Savaşı (1431-1435), Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasındaki silahlı çatışmadır. Brześć Kujawski Barışı ile sona ermiş ve Polonya için bir zafer olarak kabul edilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.