İçeriğe atla

Marien Ngouabi

Marien Ngouabi
4. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görev süresi
1 Ocak 1969 - 18 Mart 1977
Yerine geldiğiAlfred Raoul
Yerine gelenKongo İşçi Partisi Askeri Komitesi
Kişisel bilgiler
Doğum 31 Aralık 1938
Owando
Ölüm 18 Mart 1977
Brazzaville

Marien Ngouabi (d. 31 Aralık 1938 – ö. 18 Mart 1977), Kongolu asker ve siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılından 1977 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ngouabi, ülkenin kuzey kesiminin orta bölümlerinde yer alan Owando'da dünyaya gelmiş öğrenim hayatına da Owando'da başlamıştır. 1947 ile 1953 yılları arasında ilköğretim öğrenimini gören Ngouabi, 1953 yılından itibaren Brazzaville'de bulunan Ecole des enfants de troupes Général Leclerc öğrenim hayatına devam etmiştir. 1957 yılında Ubangi-Chari'ye (günümüzde Orta Afrika Cumhuriyeti) geçen Ngouabi, burada Bouar'da eğitimine devam etmiştir. 1958 ile 1960 yılları arasında bir dönem Kamerun'da kaldıktan sonra Fransa'ya geçen Ngouabi, burada Strazburg'da bulunan Ecole Militaire Préparatoire'ye gitmiştir. Bir yıl burada kaldıktan sonra 1961 yılında Ecole Inter-armes at'a gitmek amacıyla Coëtquidan'a geçmiştir. 1962 yılında yeniden ülkesine dönen Ngouabi, Pointe-Noire'de bulunan garnizona atanmıştır. Ngouabi, 1963 yılında teğmen rütbesine yükseltilmiştir.

1966 yılında ordunun dönemin devlet başkanı Alphonse Massemba-Débat'aya karşı yapmayı planladığı darbeye karşı geldiği için ordudan atılan Ngouabi, darbenin başarısızlıkla sonuçlanması sonrasında yeniden orduya geri dönmüştür. 1968 yılında kısa bir süre tutuklanan Ngouabi, askerlerin desteği ile kısa sürede cezaevinden kurtulmuştur.

4 Eylül 1968 tarihinde devlet başkanı Massemba-Débat'e karşı yapılan darbede aktif olarak rol alıp almadığı tam olarak bilinmese de, darbenin başarıya ulaşması neticesinde Conseil national de la révolution adı ile oluşturulan askerî cuntanın en tepesindeki kişi olarak devlet başkanlığı yetkilerini kendisinde toplamıştır.

Ngouabi, yönetimi ele aldıktan sonra yaptığı ilk işlerden biri ülkenin yönetim şekline uygun olarak ismini değiştirmesi olmuştur. 31 Aralık 1969 tarihinde yaptığı açıklama ile Kongo Cumhuriyeti olan ülke ismini Kongo Halk Cumhuriyeti olarak değiştirmiştir. Bu süreçte Fransa ile olan bağı tam olarak koparmadan Sovyetler Birliği ile yakın bir ilişki içerisinde giren Ngouabi, o güne kadar ülkenin tek yasal partisi olan iktidardaki Mouvement National de la Révolution (MNR) partisinin ismini değiştirerek Parti Congolais du Travail (PCT) yapmıştır. 1973 yılında önceli Alfred Raoul gibi Çin ile iyi ilişkileri devam ettiren Ngouabi, Temmuz 1973'te de bu ülkeye ziyaret gerçekleştirmiştir.

Ngouabi 1970'li yılların başında kendisine karşı gerçekleştirilmesi planlanan darbe girişimleri başarıya ulaşamamış, bu darbe planlarında Fransa'nın başrol oynadığı iddiaları gündeme gelmiştir. Bu süreçte Fransa ile yakın işbirliğine girmemesi ve Fransa'nın da kendisinden dönemin Portekiz sömürge bölgesi olan ve yaygın petrol yataklarına sahip olan Cabinda'yı ilhak etmesi gerektiği talebini yerine getirmemesi ile birlikte iki ülke arasında sorunların yaşanmasına neden olmuştur.[1]

1975 yılında yapılan seçimleri de herhangi bir muhalifin bulunmaması nedeniyle rahat kazanan Ngouabi, 18 Mart 1977 tarihinde kendisine karşı yapılan darbe ile makamdan indirilerek öldürülmüştür. Ngouabi'ye karşı gerçekleştirilen kanlı darbede parmağı olduğu gerekçesiyle bir önceki devlet başkanı Massemba-Débat'e de tutuklanmış ve herhangi bir yargılama gerçekleştirilmeden 25 Mart 1977 tarihinde idam edilerek hayatına son verilmiştir.

Günümüzde 18 Mart günü Kongo'da Anma Günü olarak kutlanmakta olup, ülkenin Brazzaville'de bulunan tek üniversitesi Ngouabi'nin onuruna Marien Ngouabi Üniversitesi olarak adlandırılmaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Ngouabi hakkında bilgiler". 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016. 
  2. ^ "Marien Ngouabi Üniversitesi resmi sitesi". 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
Alfred Raoul		Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı
1968 – 1977 		Sonra gelen
Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta batı bölümünde yer alan bir ülkedir. Kongo-Brazzaville olarak da adlandırılan ve 1969 ile 1991 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti olarak varlığını sürdüren ülkenin sınır komşularını Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo DC, Angola'ya bağlı olan ancak anakara ile fiziki bağlantısı bulunmayan Cabinda bölgesi, Gabon ve Atlas Okyanusu oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Brazzaville'dir.

<span class="mw-page-title-main">Zaire</span> 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo DC sınırları içerisinde kurulan devlet

Zaire veya resmî adıyla Zaire Cumhuriyeti, 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Orta Afrika Cumhuriyeti ya da yaygın kullanımı ile Orta Afrika, Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Çad, Sudan, Güney Sudan, Kongo DC, Kongo Cumhuriyeti ve Kamerun oluşturmaktadır. Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkenin başkenti Bangui'dir.

<span class="mw-page-title-main">Brazzaville</span> Kongo Cumhuriyetinin başkenti

Brazzaville, Afrika kıtasında bulunan Kongo Cumhuriyeti'nin hem başkenti hem de en büyük şehri konumunda olan on iki idari bölgesinden biridir. Şehir Kongo nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Mobutu Sese Seko</span> 2. Zaire devlet başkanı

Mobutu Sese Seko Nkuku Ngbendu wa za Banga, daha çok Mobutu ya da Joseph Mobutu-Sese Seko olarak tanınır. Doğduğunda adı Joseph-Désiré Mobutu idi. 32 yıl boyunca (1965–1997) o zamanki adıyla Zaire, günümüzdeki adıyla Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanlığını yapmıştır. Bu göreve önceki Devlet Başkanı Joseph Kasavubu'yu devirdiği darbeden sonra gelmiştir. Toplam 32 yıl demir yumrukla ülkeyi yönetmiştir. Çok değerli yeraltı ve yer üstü kaynaklara sahip olan Kongo, yönetim zafiyetleri ve zimmet suçlamalarıyla dünyanın en fakir ülkelerinden biri haline gelmiştir. Başlangıçta zengin batılı devletlerce iktidarı desteklenen ve hatta darbesi Amerikan destekli olan Mobutu, son zamanlarında bu desteği kaybetmiş ve bundan kısa bir süre sonra da iktidardan düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bangui</span> Orta Afrika Cumhuriyetinin başkenti

Bangui, Afrika kıtasında bulunan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin en büyük şehri ve başkentidir. Şehir Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Ubangi Nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Denis Sassou Nguesso</span> 5. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Denis Sassou Nguesso, Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Halk Cumhuriyeti</span> Afrikada 1970-1992 yıllarında varlığını sürdürmüş sosyalist devlet

Kongo Halk Cumhuriyeti, 1969 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Kongo Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Emmanuel Dongala</span>

Emmanuel Dongala, Kongolu kimyager ve yazardır. 2014 yılına kadar Simon's Rock'taki Bard College'da Richard B. Fisher Doğa Bilimleri Kürsüsü başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Mathieu Kérékou</span> Beninli siyasetçi

Mathieu Kérékou, Beninli siyasetçi. Kérékou, Afrika ülkesi Benin'de 1972-1991 ile 1996-2006 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkesinin isminin Dahomey olduğu bir dönemde, 1972 yılında gerçekleştirdiği darbe ile başa geçen Kérékou, otoriter ve sosyalist yönetimi neticesinde ülkesinin ismini 1975 yılında Benin Halk Cumhuriyeti olarak değiştirmiş, 1991 yılında rejim değişikliğine gidilerek ülkenin ismi Benin Cumhuriyeti olmuştur. Kérékou bu süreçte ülkesinin üç farklı isim döneminde de başkanlık makamında bulunmuştur.

Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 18 Mart 1977 ile 3 Nisan 1977 tarihleri arasında devlet başkanlığı yetkilerini üzerinde toplayan yetkili organ.

<span class="mw-page-title-main">Fulbert Youlou</span> Kongo Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

Abbé Fulbert Youlou, Kongolu öğretim görevlisi, din görevlisi ve siyasetçi. Youlou, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alphonse Massemba-Débat</span> 2. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Alphonse Massemba-Débat, Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Massemba-Débat, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1963 ile 1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Raoul</span>

Alfred Raoul, Kongolu siyasetçi. Raoul, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Joachim Yhombi-Opango, Kongolu asker ve siyasetçi. Yhombi-Opango, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1977 yılından 1979 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pascal Lissouba</span> 6. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Pascal Lissouba, Kongolu siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1992 yılından 1997 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.