İçeriğe atla

Marie Under

Marie Under
Marie Under yaklaşık 1899.
Doğum27 Mart 1883(1883-03-27)
Reval, Estonya Guberniyası, Rusya İmparatorluğu
(günümüzde Tallinn, Estonya)
Ölüm25 Eylül 1980 (97 yaşında)
Stockholm, İsveç
MilliyetEston
Edebî akımSiuru, Tarapita
Evlilik
Carl Hacker
(e. 1902; b. 1924)

Artur Adson
(e. 1924; ölümü 1977)
ÇocuklarDagmar Stock (1902-1994)
Hedda Hacker (1905-1988)

Marie Under (27 Mart [E.U. 15 Mart] 1883- 25 Eylül 1980) en büyük Estonyalı şairlerden biriydi. Nobel Edebiyat Ödülü'ne en az sekiz kez aday gösterildi.[1]

Erken dönem

Under, öğretmen Priidu (1843-1930) ve Leena Under (evlilik öncesi soyadı Kerner) (1854-1934) kızları olarak Estonya'nın Reval'da (şimdi Tallinn) doğdu. Evangeline (1880-1932) ve Gottried (1881-1882) adlarında iki büyük ve Berta (1885-1974) ve Christfried (1887-1934) adlarında iki küçük kardeşi vardı. Özel bir Alman kız okuluna gitti. Mezun olduktan sonra bir kitapçıda satış elemanı olarak çalıştı. Boş zamanlarında Almanca şiirler yazdı. 1902'de Estonyalı bir muhasebeci olan Carl Hacker ile evlendi. Çiftin, Moskova'nın bir banliyösü olan Kuchino'da yaşarken Dagmar ve Hedda adında iki çocuğu oldu. Ancak 1904'te Estonyalı sanatçı Ants Laikmaa'ya aşık oldu. Laikmaa, şiirini Estoncaya çevirmesi için onu ikna etti ve çevrilmiş eserlerini yerel gazetelere sundu.

1904'te Estonyalı sanatçı Ants Laikmaa'nın Marie Under portresi

Estonya'ya dönüş

1906'da Marie Under Reval'a döndü. 1913'te sekreteri olan Artur Adson ile tanıştı. Ayrıca yayınlanan şiirlerinin ilk ciltlerini de derledi. 1924'te, Under Carl Hacker'dan boşandı ve Adson ile evlendi.

1910'ların sonlarında Under, etkili Siuru edebi hareketine dahil oldu. Adını Fin-Ugor mitolojisindeki bir ateş kuşundan alan bu grup, 1917'de kuruldu ve Genç Estonya formalist geleneğine ters düşen dışavurumcu ve neo-romantik bir hareketti. O sırada Siuru hareketine dahil olan diğer Estonyalı şairler ve yazarlar arasında Peet Aren, Otto Krusten, Friedebert Tuglas, Artur Adson, August Gailit, Johannes Sempre ve Henrik Visnapuu sayılabilir. 1917 - 1919 yılları arasında şair grubu üç cilt şiir yayınladı. 1919'da grup içindeki çatışmalar Visnapuu ve Gailit'in ayrılmasına neden olurken, Johannes Barbarus ve August Alle yeni üyeler olarak katıldı.[2][3]

Under, 1922'de Estonya Yazarlar Birliği'nin kurucularından biriydi.[4]

1920'lerde Under, sık sık tatile gittiği Toila köyündeki Rus şair Igor Severyanin'in evini sık sık ziyaret ediyordu. Severyanin, Under'dan bir çeviri kitabı yayınladı.[5] Severyanin Estonca bilmiyordu ve kelime kelime çevirileri temel aldı.[6]

Sürgünde yaşam

Marie Under ve Artur Adson'un 23. çeyrekteki mezar taşı

Eylül 1944'ten itibaren SSCB Estonya'yı yeniden işgal etti. Under ve ailesi İsveç'e kaçtı. Bir mülteci kampında neredeyse bir yıl geçirdiler. Aile, 1945'te İsveç'in Stockholm banliyösü olan Mälarhöjden'e taşındı ve Under burada 25 Eylül 1980'de ölümüne kadar yaşadı. Stockholm'de öldü ve Stockholm'deki Skogskyrkogården'e gömüldü. Ocak 2015'te Estonya'da yeniden gömüleceği açıklandı.[4] 9 Haziran 2016'da Under ve Adson, kızı Hedda Hacker ve kız kardeşi Berta ile birlikte Tallinn'deki Rahumäe Mezarlığı'na defnedildi.[7]

Galeri

  • "Marie Under'ın Portresi" (1904), Karıncalar Laikmaa
    "Marie Under'ın Portresi" (1904), Karıncalar Laikmaa
  • 1917'de Estonya Siuru edebiyat çevresinin üyeleri, arkada: Peet Aren, Otto Krusten ve Johannes Semper. ön sıra: Friedebert Tuglas, Artur Adson, Marie Under, August Gailit ve Henrik Visnapuu
    1917'de Estonya Siuru edebiyat çevresinin üyeleri, arkada: Peet Aren, Otto Krusten ve Johannes Semper. ön sıra: Friedebert Tuglas, Artur Adson, Marie Under, August Gailit ve Henrik Visnapuu
  • Mati Karmin ve Tiit Trummal tarafından oluşturulan "Marie Under Anıtı", 2010 yılında Tallinn'deki Estonya Ulusal Kütüphanesi önünde açıldı.
    Mati Karmin ve Tiit Trummal tarafından oluşturulan "Marie Under Anıtı", 2010 yılında Tallinn'deki Estonya Ulusal Kütüphanesi önünde açıldı.
  • Aune Mark, Kärt Soans ve Lea Eermann tarafından 2007 yılında yaratılan ve Under'ın onuruna verilen bir gül çeşidi olan 'Rosa' 'Marie Under'
    Aune Mark, Kärt Soans ve Lea Eermann tarafından 2007 yılında yaratılan ve Under'ın onuruna verilen bir gül çeşidi olan 'Rosa' 'Marie Under'

Kaynakça

  1. ^ "Nomination Database". www.nobelprize.org. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2017. 
  2. ^ Jean Albert Bédé, William Benbow Edgerton, Columbia Dictionary of Modern European Literature, Columbia University Press, 1980, 0-231-03717-1, p237
  3. ^ Rubulis, Aleksis. Baltic Literature. University of Notre Dame Press,1970.
  4. ^ a b Tambur, S. (4 Ocak 2015). "Estonia's most influential poet to be reburied". Eesti Rahvusringhääling. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2015. 
  5. ^ Шумаков, Юрий. "Игорь Северянин в Эстонии" (Rusça). Встреча. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2015. 
  6. ^ "Игорь Северянин" (Rusça). Век Перевода. 27 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2015. 
  7. ^ "Marie Underi säilmed sängitati Rahumäe kalmistule" (Estonca). Delfi. 9 Haziran 2016. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2020. 

Dış bağlantılar

Marie Under
ile ilgili
By Marie Under

İlgili Araştırma Makaleleri

1 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 121. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 244 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin</span> Sovyetler Birliği lideri (1924–1953)

Josef Stalin, Gürcü asıllı Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (1922-1953). Sovyetler Birliği'ni 1924'ten ölümüne kadar diktatörlük rejimi ile yönetti. Stalin; Sovyetler Birliği'ni endüstriyel ve askerî bir süper güce dönüştürdü, fakat bunu gerçekleştirirken totaliter politikalar uyguladı ve milyonlarca Sovyet vatandaşı diktatörlüğü sırasında hayatını kaybetti. Stalin döneminde; 3 ila 20 milyon arasında insan çalışma kampları, zorunlu kolektivizasyon, kıtlık ve yargısız infazlardan dolayı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Çerkesler</span> Kafkas halkı

Çerkesler ya da Adigeler, Kuzey Kafkasya'da, tarihi Çerkesya'nın yerli halkı olan etnik grup. Rus İmparatorluğu tarafından işlenen Çerkes Soykırımı'nın sonucunda Çerkeslerin çoğu öldürülmüş, kalanlar ise Osmanlı topraklarına sürülmüştür. Çerkesler Çerkesçe konuşur ve neredeyse tamamı Sünni Müslümandır. Çerkesya eski zamanlardan beri istilalara maruz kalmıştır; izole edilmiş arazisi, bitmeyen savaşlarla birlikte Çerkes ulusal kimliğini büyük ölçüde etkilemiştir. Çerkes bayrağı Çerkeslerin millî bayrağıdır ve yeşil zemin üzerinde dokuzu yay, üçü yatay şekilde on iki altunî yıldız ve üç çapraz oktan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İsveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

İsveç, resmî adıyla İsveç Krallığı, Kuzey Avrupa'daki İskandinavya yarımadasında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşuları batı ve kuzeyden Norveç, doğudan ise Finlandiya'dır. İsveç bunun dışında güneyinde yer alan Öresund Köprüsü ile Danimarka'ya bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Vincent van Gogh</span> Hollandalı ressam

Vincent Willem van Gogh, Hollandalı ard izlenimci ressamdır. Batı dünyası sanat tarihinin en tanınmış ve en etkili şahsiyetlerinden biridir. On yıldan biraz fazla bir süre içinde aralarında 860 yağlı boya tablonun da olduğu 2.100 kadar resim ve çizim çalışması üretti ve bunların çoğu yaşamının son iki yılında yapıldı. Bunların arasında manzaralar, natürmortlar, portreler ve otoportreler bulunmaktadır ve modern sanatın temelleri sayılan cüretkâr renkler ile canlı, fevrî ve ifade dolu fırça darbeleriyle ayırt edilirler. 37 yaşında yıllardır süren psikolojik rahatsızlığı ve yoksulluğun ardından trajik bir biçimde kimilerine göre intihar, kimilerine göre bir cinayet sebebiyle silahla yaralandıktan otuz saat sonra hayata veda etti.

<span class="mw-page-title-main">Stockholm</span> İsveçin başkenti

Stockholm (

<span class="mw-page-title-main">Estonca</span> Estonyanın resmi dili

Estonca, Estonya'nın resmî dilidir. 1,1 milyon Estonya vatandaşına ek olarak on binlerce Estonyalı göçmen tarafından konuşulan dil. Ural Dil Ailesi'nin Fin-Ugor dilleri'ne mensuptur. Dil, Finceye oldukça benzemektedir. Dili ailedeki diğer dillerden ayıran en önemli özellik, kısa, uzun ve çok uzun olmak üzere üç farklı tonlama barındırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan</span> Rusya Federasyonunda idari bir bölge

Çeçenistan, resmî adıyla Çeçen Cumhuriyeti, yaygın olarak bilinen şekliyle Çeçenya, Rusya Federasyonu'nun federal bölgelerinden (cumhuriyet) birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan tarihi</span> Azerbaycanın tarihi

Azerbaycan, Avrasya'nın Kafkasya bölgesinde bir ülke. Doğuda Hazar Denizi, kuzeyde Rusya'nın Dağıstan bölgesi, kuzeybatıda Gürcistan, güneybatıda Ermenistan ve Türkiye ve güneyde İran ile sınırlıdır. Azerbaycan Cumhuriyet'nin yaklaşık 10 milyona yaklaşan nüfusunu bir Türk etnik grubu olan Azerbaycanlılar ve çeşitli diğer etnik gruplar oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Takson yazarı zoologlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Zoolog, zooloji denilen hayvan bilimi uzmanı olan bilginlerdir. Taksonomiyle ilgilenen ve takson yazarı olan zoologların adları Uluslararası Zoolojik Adlandırma Koduna (ICZN) göre keşfettikleri/tanımladıkları/adlandırdıkları takson ile birlikte kullanılır ve genellikle yayım yılı ve tam soyadı ya da bir kısaltmayla gösterilir.

<i>2016 Eurovision Şarkı Yarışması</i>

2016 Eurovision Şarkı Yarışması, 61. kez gerçekleşen geleneksel Eurovision Şarkı Yarışması'dır. Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İsveç adına yarışan Måns Zelmerlöw'un "Heroes" şarkısıyla 2015 yarışmasını kazanması üzerine yarışma İsveç'in başkenti Stockholm'a taşındı. 1975 ve 2000 yarışmalarından sonra Stockholm bu yıl üçüncü, Ericsson Globe'de ise ikinci ev sahipliğini yapacaktır. Son katılım sayısına bağlı olarak ülkeler, 2008 yılından bu yana iki yarı final ve bir finalden oluşan bölümlere ayrılacaktır. Mart 2015 tarihinde EBU tarafından referans grubu toplantısında yarışmanın yarı finallerinin 10 ve 12 Mayıs, finalinin ise 14 Mayıs 2016 tarihinde yapılacağı kararlaştırılmıştır. Yarışmanın sunuculuğunu Måns Zelmerlöw ve Petra Mede üstlenmiştir.

Aşağıdaki liste majör depresif bozukluk hastalığına yakalanmış ünlü kimselerin isimlerini içermektedir. Majör depresif bozukluk hastası olmak 1970'lere kadar utanılınan bir rahatsızlık olmuş olsa da, modern toplum, zaman ile hastalık hakkında daha açık bir hale evrilmiştir. Eski dönem ünlü kimseleri, sosyal stigma ya da teşhis/tedavi yöntemleri ile alakalı yetersiz bilgiye sahip olmaktan ötürü, çoğu kez, tedavi olmak üzere çaba göstermekten imtina etmişlerdir. Listede yer alan birtakım tarihsel kişiliklerin majör depresif bozukluk hastası olduklarına dair çıkarımlar, bu kimselerin mektup, makale, sanat eseri, aile ve arkadaş çevresinin aktardıklarının yorumlanması veya analiz edilmesi ile tahmin üzerine oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Estonya kültürü</span>

Estonya kültürü ülkenin dili olan Estonca ile temsil edilen yerel miras ve İskandinav kültür ögelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Tarihi ve coğrafyasından dolayı Estonya kültürü Alman, Fin, Balt ve Slav kültürlerinden ve bir zamanlar coğrafya üzerinde egemenlik kurmuş olan İsveç, Danimarka ve Rusya kültürlerinden etkiler taşımaktadır. İskandinav ülkelerinin genelgeçer kültürlerinde olduğu gibi Estonya kültüründe de doğa olayları ve geleneksel yaşam büyük önem taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'daki Ruslar</span>

Estonya'daki Rus nüfusunun 320.000 olduğu tahmin ediliyor, bunların çoğu Harju ve Ida-Viru vilayetlerinin kentsel bölgelerinde yaşıyor. Estonya, Rus Eski İnananların Peipus Gölü boyunca 300 yıllık küçük ölçekli yerleşim geçmişine sahiptir. Estonya'daki mevcut Rus nüfusunun baskın çoğunluğu, Sovyet işgal dönemi göçten kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'ın işgal altındaki toprakları</span>

Gürcistan'ın işgal altındaki bölgeleri, Rus-Gürcü Savaşı'ndan sonra Rusya'nın işgal ettiği topraklardır. Bunlar, statüsü uluslararası bir ihtilaf konusu olan Sovyet Gürcistanı'nın eski Abhazya bölgesi ve Güney Osetya Özerk Oblastı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rus karşıtlığı</span>

Rus karşıtlığı veya Rus düşmanlığı, Rusya'ya, Ruslara ve onların kültürlerine karşı ön yargı, korku veya nefreti tanımlar. Rusofili, tersine, Rusya'ya ve Ruslara yönelik olumlu duyguları ifade eder.

İtalya, batı medeniyetinin doğum yerlerinden biri ve kültürel bir süper güç olarak kabul edilir. İtalya, Roma İmparatorluğu, Roma Katolik Kilisesi, Romanesk sanat, Rönesans, Bilimsel devrim, Barok, Neoklasizm, Risorgimento, Faşizm ve Avrupa entegrasyonu gibi uluslararası etkiye sahip fenomenlerin başlangıç noktası olmuştur. Tarihi boyunca, ulus muazzam sayıda önemli insan doğurmuştur. İtalya, ivmesini Klasik Yunan ve Roma dünyasının yeniden değerlendirilmesinden alan Rönesans'ın sanatsal ve entelektüel gelişmelerinde ön saflarda yer aldı. İtalya'daki sanatçılar ve bilim adamları, antik çağın maddi kalıntılarıyla çevrili olduklarından, böyle bir canlanmada önderlik etmek için özellikle iyi bir konumdaydılar. Hem sanatta hem de mimaride daha önceki Romanesk ve Gotik formların yerini, 16. yüzyılın Barok tarzlarına doğru bir gelişmeyle yükselen Rönesans aldı.

İsveç edebiyatı, İsveççede veya İsveçli yazarlar tarafından yazılmış edebiyatı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Artur Adson</span>

Artur Adson Estonyalı şair, yazar ve tiyatro eleştirmeniydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.