Marie-Félicité Brosset

Marie-Félicité Brosset
Marie-Félicité Brosset
Doğum	24 Ocak 1802; Paris, Fransa
Ölüm	3 Eylül 1880; Châtellerault
Milliyet	Fransız
İmza

Marie-Félicité Brosset (24 Ocak 1802 - 3 Eylül 1880), Gürcü ve Ermeni araştırmalarında uzmanlaşmış Fransız oryantalisttir. Çalışmalarını çoğunlukla Rusya'da gerçekleştirmiştir.

Hayatı

Marie-Félicité^[1] Brosset, tüccarlık yapan fakir bir babanın çocuğu olarak dünyaya geldi. Aynı isimli abisi doğumundan birkaç ay sonra ölmüştü.

İlk yılları ve ilk çalışmaları

Annesi onu eğitim alması için kiliseye gönderdi. Orléans'ta Yunanca, Latince, İbranice ve Arapça öğrendiği ilahiyat seminerlerine katıldı.

Paris'e döndüğünde, Collège de France'da Carl Benedict Hase (Yunanca), Antoine-Isaac Silvestre de Sacy (Arapça) ve Jean-Pierre Abel-Rémusat (Çince) tarafından verilen derslere katıldı. 1825'te okulun Asya Topluluğu'na seçildi. Oğlu Laurent, babasının beş yıllık aralıksız çabalarının ardından aniden pes ettiğini ve o zamana kadar hazırladığı tüm çalışmaları yaktığını söylemektedir.^[2]

1826'dan itibaren kendini Ermeni ve Gürcülerin dil, tarih ve kültürüne adadı. Buna karşın Gürcü ve Ermenilerle ilgili kitaplar, öğretmenler ve belgeler sınırlı sayıdaydı. Ermenilerle ilgili çalışmalarında Antoine-Jean Saint-Martin ona yardım etti.^[3] Gürcüce içinse Yunanca metne sadık kalarak yazılmış İncil'in Gürcüce çevirisinden kendi Gürcüce sözlüğünü yaratması gerekiyordu.

Rusya

Rus Bilimler Akademisi başkanı Kont Sergey Uvarov tarafından 1837'de Saint Petersburg'a davet edildi ve bir yıl sonra akademiye üye seçildi. 1847-48 yıllarında Kafkasya'ya gitti. Kafkasya'da tüm büyük Orta Çağ ve erken modern Gürcü kroniklerini tercüme edip ve yorumladı ve çalışmalarını 1849'dan 1858'e kadar yedi cilt halinde yayımladı. Brosset'in şaheseri kabul edilen, Histoire de la Georgie, Gürcistan'ın uzun süreli tarihini anlatan bir çalışmadır.^[4] Aynı zamanda 1639 ve 1770 yılları arasında Çar ve Gürcistan kralları arasında gerçekleşen mektuplaşmaları yayımladı.^[5]

1861 ve 1868 yılları arasında ağırlıklı olarak Ermeni tarihiyle ilgili çalışmalar yaptı; ancak 1876'ya kadar Gürcüler üzerine çalışmaya devam etti.

Genel olarak Brosset, Gürcistan ve Ermenistan tarihi ve kültürü üzerine 250'den fazla eser yazdı.

Mayıs 1880'de Rusya'dan ayrıldı ve emekliliğini kızının Châtellerault'taki evinde geçirdi. Birkaç ay sonra orada öldü.^[6] Oğlu Laurent'in analitik bibliyografyası, Brosset'in hayatı ve eserleriyle ilgili kayda değer bilgiler sağlamaktadır.

Çalışmaları

Eserleri

- Brosset, Laurent. Bibliographie analytique — 271 titles, not counting supplements. Alphabetical index: p. 585-704
- Google Kitaplar'da [1], s. 1, in Bulletin de l'Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg. Vol. 27, 1880, p. 1 — 237 titles

Çevrimiçi çalışmaların listesi

Google kitaplarda yaklaşık yüz başlık (çiftler dahil) bulunabilmektedir.

Seçilmiş çalışmaları

(1837) Google Kitaplar'da Éléments de la langue géorgienne. Paris: Imprimerie royale — Reprint: Osnabrück: Biblio, 1974, LVI, 366 p. 3-7648-0194-8
(1848–58) Google Kitaplar'da Histoire de la Géorgie depuis l’Antiquité jusqu’au XIX^e siècle, 7 volumes, Saint Petersburg, 694 p.
- Google Kitaplar'da Introduction et tables des matières, 1858
- Histoire de la Géorgie depuis l'Antiquité jusqu'au XIX^e siècle, Introduction, CCXIV p., and Tables of contents, XCVI p., Saint Petersburg: Académie impériale des sciences, 1858.
- Google Kitaplar'da Volume 1 Histoire ancienne, jusqu'en 1469, 1849
- Google Kitaplar'da Histoire de la Géorgie depuis l'Antiquité jusqu'au XIX^e siècle, Partie 2: Histoire moderne. Livraison 2, 1857
- Google Kitaplar'da Additions et éclaircissements à l'histoire de la Géorgie depuis l'Antiquité jusqu'en 1469 de J.-C., Saint Petersburg: Académie impériale des sciences, 1851, 494 p.
(1851) Google Kitaplar'da Rapports sur un voyage archéologique exécuté dans la Géorgie et dans l'Arménie en 1847-1848 sous les auspices du Prince Vorontzof Lieutenant du Caucase, s. PP9,, Saint Petersburg: Académie impériale des sciences, 64 p.
(1860–61) Les ruines d’Ani, capitale de l'Arménie sous les rois bagratides aux X^e et XI^e siècles, 2 volumes, Saint Petersburg Online.
(1862) Google Kitaplar'da "Analyse critique de la Всеобщая история de Vardan", s. 1, in Mémoires de l'Académie Impériale des Sciences de Saint-Pétersbourg, vol. 4, issue 9, 30 p.
Collection d'historiens arméniens: dix ouvrages sur l'histoire de l'Arménie et des pays adjacents du X^e au XIX^e siècle, reprinted by APA-Philo Press, 1978 9060223489.

Kaynakça

Özel

^ Then as now two first names for a female. In Russia he was often called Марий Иванович Броссе, Marius Ivanovitch Brosset.
^ L. Brosset, 1887, p. IX
^ Saint-Martin died of cholera in 1832 during the second pandemic. Brosset, who loved him much, wrote his obituary.
^ "Brosset's Histoire was a sensational breakthrough. But from our vantage a century and a half later, it is not without shortcomings. Today we know that Brosset's edition is based exclusively upon a few MSS of the Vaxtangiseuli recension. We can hardly fault Brosset on this point [...]" Rapp, Stephen H. Google Kitaplar'da Studies in medieval Georgian historiography: early texts and Eurasian contexts, Peeters Publishers, 2003 9789042913189
^ "Bibliographie analytique, p. 370". 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.
^ His death in registre des décès de Châtellerault de 1880, vue 84 sur 119, acte n°326 20 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Genel

Bouatchidzé, Gaston. La Vie de Marie Brosset, Nantes: Éditions du Petit Véhicule, 1996, 195 p. 2842730003 (Fransızca)
Brosset, Laurent (1887). Bibliographie analytique des ouvrages de Monsieur Marie-Félicité Brosset (1824-1887). Saint Petersburg: Imprimerie de l'Académie impériale des Sciences. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2013. (Written by his son Laurent Brosset; includes a biography) (Fransızca)
Khintibidze, Elguja. Georgian literature in European scholarship 5 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Rapp, Stephen H. Studies in medieval Georgian historiography: early texts and Eurasian contexts, Peeters Publishers, 2003, 522 p. 9789042913189 (İngilizce)
Шилов, Л. А. Броссе Марий Иванович – Detailed biography, Russian National Library (Rusça).

[1] Then as now two first names for a female. In Russia he was often called Марий Иванович Броссе, Marius Ivanovitch Brosset.

[2] L. Brosset, 1887, p. IX

[3] Saint-Martin died of cholera in 1832 during the second pandemic. Brosset, who loved him much, wrote his obituary.

[4] "Brosset's Histoire was a sensational breakthrough. But from our vantage a century and a half later, it is not without shortcomings. Today we know that Brosset's edition is based exclusively upon a few MSS of the Vaxtangiseuli recension. We can hardly fault Brosset on this point [...]" Rapp, Stephen H. Google Kitaplar'da Studies in medieval Georgian historiography: early texts and Eurasian contexts, Peeters Publishers, 2003 9789042913189

[5] "Bibliographie analytique, p. 370". 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.

[6] His death in registre des décès de Châtellerault de 1880, vue 84 sur 119, acte n°326 20 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]