İçeriğe atla

Mariana Takımadaları

Mariana Takımadaları

Mariana Takımadaları, Büyük Okyanus'un batısında coğrafî olarak Mikronezya ada öbeğine bağlı olan takımadalar.

Mariana Takımadaları, idarî olarak Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Guam ve Kuzey Mariana Adaları arasında bölünmüştür. Takımadalar, Mariana Çukuru gibi adını IV. Felipe ile evliliği sonucu İspanya Kraliçesi olan Avusturyalı Maria Anna'dan almıştır.

Coğrafya

Mariana Adaları'nın ada yayı yaklaşık 800 km'lik bir alanı kapsamaktadır. Takımadalar, kuzeydeki Farallon de Pajaros adasından Guam yakınlarındaki en güneydeki Cocos Adasına kadar uzanmaktadır. Çoğu ada volkanik kökenlidir. Bazıları mercandan oluşur. Adaların doğusundaki Mariana Çukuru, maksimum derinliği 11.034 m ile okyanusların en derin noktası konumundadır. Kuzeydeki Ogasawara ve Izu Adaları ile birlikte Izu-Bonin-Mariana Adaları yay sistemini oluşturmaktadır.

Mariana Takımadaları'nın en önemli adaları şunlardır:

Ada Yüz ölçümü [km²] Nüfus
Agrigan 000 43.51 000.00 4 (2020)
Aguijan 0000 7.1 000.00 0 (ıssız)
Alamagan 000 13 000.00 1 (2020)
Anatahan 000 33.9 000.00 0 (1990'da tahliye edildi)
Asuncion0000 7.9 000.00 0 (1695 yerlileri sürgün edildi, ıssız)
Farallon de Medinilla 0000 0.845 000.00 0 (ıssız)
Farallon de Pajaros 0000 2.3 000.00 0 (ıssız)
Guam00 545 153.836 (2020)
Guguan 0000 3,87 000.00 0 (ıssız)
Maug 0000 2.13 000.00 0 (1695 yılında yerlileri sürgün edildi, ıssız)
Pagan000 47.23 000.00 2 (2020)
Rota 000 85.39 00 1.893 (2020)
Saipan00 115.38 0 43.385 (2020)
Sarigan 0000 4.5 000.00 0 (1945'ten itibaren halk başka yerlere taşınmaya başlandı)
Tinian 00 101.01 00 2.044 (2020)

Dış bağlantılar

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya</span> coğrafi bölge

Okyanusya, Büyük Okyanus'a dağılmış adaları kapsayan ülkelerden ve Avustralya'dan oluşan coğrafi bölgedir. Asya'nın güney ve güneydoğusunda, Antarktika'nın kuzeyinde ve Büyük Okyanus ile Hint Okyanusu'nun arasında yer alır. Yüzölçümü 8.970.000 km², nüfusu 35.669.267'dir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Okyanus</span> Amerika, Asya ve Okyanusya kıtaları arasında ve dünyanın en büyük okyanusu

Büyük Okyanus veya Pasifik Okyanusu, Amerika, Asya, Antarktika ve Okyanusya kıtaları arasında ve dünyanın en büyük okyanusu. Pasifik adını İspanya krallığı adına Dünya'yı dolaşan Portekizli denizci Ferdinand Magellan vermiştir. Magellan, günler süren zorlu ve fırtınalı koşullar altında adını verdiği Macellan Boğazı'ndan geçip bu okyanusa açıldığında, fırtınaların dinmesinden ve kendisini sakin suların karşılamasından dolayı Portekizcede "sakin" anlamına gelen "Pasifico" sözcüğünden yola çıkarak bu adı vermiştir. 179,7 milyon km² yüzölçümüne sahiptir. Neredeyse Atlas Okyanusu ve Hint Okyanusu'nun toplamı kadar yüzölçümü vardır. En derin yeri 11.034 metre ile Mariana Çukuru olup burası aynı zamanda Dünya'daki en derin noktadır. En kalabalık ada Tahiti'dir. Ayrıca Dünya'daki depremlerin %90'ı ve büyük depremlerin ise %80'i Pasifik bölgesinde oluşmaktadır. Bunun nedeni Büyük Okyanusun çok derin olmasıdır. 708.000.000 km³ hacmi vardır ve kapladığı alan Dünya'daki toplam karaların alanından biraz daha büyüktür. Okyanusun 3.000-3.500 metreden daha derin her yerinde sıcaklık 2 °C derecenin altındadır. Üzerinde irili ufaklı yaklaşık 20.000 ada bulunmaktadır. Buna karşın toplam yüz ölçümünün yalnızca %1 kadarı karadır. Japonya, Endonezya ve Yeni Gine vb. volkanik adalarla çevrilmiştir. Bu adalara "ateş çemberi" adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Mariana Adaları</span> ABDnin Okyanusya bölgesinde yer alan denizaşırı bölgesi

Kuzey Mariana Adaları ya da resmî adı ile Kuzey Mariana Adaları Milletler Topluluğu, Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Okyanusya adalar topluluğudur. Kuzey Mariana adalarının başkenti Saipan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Hint Okyanusu Toprakları</span> Birleşik Krallıkın Hint Okyanusu üzerinde bulunan denizaşırı bölgesi

Britanya Hint Okyanusu Toprakları, Birleşik Krallık'ın Hint Okyanusu üzerinde bulunan denizaşırı bölgelerinden bir tanesidir. Birleşik Krallık'ın sahip olduğu bu bölge günümüzde sadece Chagos Takımadaları'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">.us</span>

.us, Amerika Birleşik Devletleri için internet ülke kodu üst seviye alan adıdır. (CcTLD) Ülkede en çok kullanılan CcTLD .com, .net, .org ikinci düzey alan adlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pagan (ada)</span>

Pagan, Büyük Okyanus'unda coğrafî açıdan Mariana Takımadaları'na, siyasi olarak da Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Kuzey Mariana Adaları'na bağlı olan 50 kilometre karelik olan bir volkanik ada.

<span class="mw-page-title-main">Mariana Çukuru</span> Dünyanın bilinen en derin noktası

Mariana Çukuru , Dünya üzerinde bilinen en derin noktadır. Büyük Okyanus'ta, Guam Adası'nın güney batısında, Japonya ve Endonezya arasında, iki ülkeye de aşağı yukarı eşit uzaklıkta yer alır. Yapılan son ölçümlere göre en derin noktası yaklaşık 10.994 metredir. Uzunluğu 2.542 kilometre genişliği ise 69 kilometredir.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik ateş çemberi</span>

Pasifik ateş çemberi veya Pasifik deprem kuşağı, birçok volkanik patlamanın ve depremin meydana geldiği Pasifik Okyanusu kıyısının büyük bir kısmını ve etrafını içine alan bir bölgedir. Ateş Çemberi, yaklaşık 40.000 km (25.000 mi) uzunluğunda ve yaklaşık 500 km (310 mi) genişliğinde ve at nalına benzer şekilde bir kemerdir.

<span class="mw-page-title-main">Guam</span> A.B.D.nin Okyanusyada yer alan denizaşırı bölgesi

Guam (İngilizce: Guam, telaffuz:

<span class="mw-page-title-main">Pasifik levhası</span>

Pasifik levhası, çoğunluğu Pasifik Okyanusu'nun altında uzanan, 103.000.000 km² alanı ile en büyük okyanusal levhadır. Yıllık ortalama hızı 150 mm'dir. Dünyanın en aktif deprem ve volkanik bölgesi olarak adlandırılan Pasifik Ateş Çemberi levhanın sınır boyunca uzanır. Üzerinde Nazka levhası ve Juan de fuca Levhası bulunmaktadır. Antarktika levhasından ayrıldığı Pasifik-Antarktik sırtı da burada yer alır. Levhadaki dalma-batma hareketleri sonucu derin okyanus hendekleri oluşmuştur. Bunlardan en derini 11.000 m derinliğe ulaşan Mariana Çukuru'dur.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Okyanusu</span> Dünyanın birbirine bağlı su sistemi

Dünya Okyanusu, %94.1'lik oranla hidrosferin büyük bir bölümünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Mariana Adaları bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kuzey Mariana Adaları bayrağı, benzeri ilk olarak 1976 yılında kabul edilmiş, günümüzdeki revize olmuş hâli ile de ilk olarak Temmuz 1985 tarihinde kabul edilerek göndere çekilmiştir.

Kuzey Mariana Adaları valisi, Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Okyanusya adalar topluluğu olan Kuzey Mariana Adaları'nda valilik görevini yürüten kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Asuncion Adası</span> Kuzey Mariana Adalarına bağlı ada

Asuncion Adası ya da Ascunsion Adası, Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Okyanusya adalar topluluğu Kuzey Mariana Adaları'na bağlı ada.

Karolince, Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Guam ve Kuzey Mariana Adaları'nda İngilizce ve Çamorroca ile birlikte konuşulan ve Okyanusya dilleri alt grubu olan Mikronezya dili grubuna ait dildir.

<span class="mw-page-title-main">Çamorrolar</span>

Çamorro halkı Mariana Takımadaları'na özgü olan bir etnik gruptur. Çamorroların konuştuğu Çamorroca, Avustronezya dil ailesine aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Mariana Adaları arması</span> Ulusal arma

Kuzey Mariana Adaları arması, Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Kuzey Mariana Adaları'nda kullanılan arma.

<span class="mw-page-title-main">Japonya Çukuru</span> çünkü öyle

Japonya Çukuru, Japonya'nın kuzeydoğusundaki Pasifik ateş çemberinin bir okyanus çukuru parçasıdır. Kuril Adaları'ndan Izu Adaları'nın kuzey ucuna kadar uzanır ve en derin yeri 8.046 metredir. Kuzeyde Kuril-Kamçatka Çukuru'nu ve güneyde Izu-Ogasawara Çukuru'nu 800 km uzunluğunda birbirine bağlamaktadır. Bu çukur, okyanus Pasifik levhasının kıtasal Okhotsk Levhasının altına dalmasıyla oluşturulmuştur. Yitim süreci, aşağı inen levhanın bükülmesine neden olarak derin bir çukur oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Izu-Ogasawara Çukuru</span>

Izu-Ogasawara Çukuru, Büyük Okyanus'un batısında bulunan bir okyanus çukurudur. Adını aldığı Izu ve Ogasawara çukurlarından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cocos Adası (Guam)</span>

Cocos Adası, Guam'ın 1 mil (1,6 km) güneybatısındaki Cocos Lagünü'nde bulunan ıssız bir adadır. 300 m genişliğinde ve yaklaşık 1,6 km uzunluğundaki ada, Mariana Takımadaları'nın en güneyindeki adadır ve bir kilometrekarenin hemen altında bir alana sahiptir.