İçeriğe atla

Maria Laura Moura Mouzinho Leite Lopes

Maria Laura Moura Mouzinho Leite Lopes
Doğum18 Ocak 1917(1917-01-18)
Timbaúba, Pernambuco
Ölüm20 Haziran 2013 (96 yaşında)
Rio de Janeiro, Rio de Janeiro
MilliyetBrezilyalı
Mezun olduğu okul(lar)National Faculty of Philosophy (FNFi)
Tanınma nedeniMatematik alanında doktora yapan ilk Brezilyalı kadın
EvlilikJosé Leite Lopes
Ebeveyn(ler)Oscar Mouzinho (baba), Laura Moura Mouzinho (anne)[1]
Kariyeri
DallarıMatematik
Çalıştığı kurumlar
  • Brazilian Center for Research in Physics (CBPF)
  • Aeronautics Institute of Technology (ITA)
  • National Institute for Pure and Applied Mathematics (IMPA)
PatronlarAntónio Aniceto Ribeiro Monteiro, César Lattes

Maria Laura Moura Mouzinho Leite Lopes veya Maria Laura Mouzinho Leite Lopes veya Maria Laura Lopes (Timbaúba, 18 Ekim 1917 - Rio de Janeiro, 20 Haziran 2013), Matematik eğitimi konusunda uzmanlaşmış Brezilyalı bir matematikçi ve matematik alanında doktora yapan ilk Brezilyalı kadındır.[2][3]

Tanınmış bir matematikçi olarak diktatörlük ile mücadele etmiş ve araştırma kurumlarının kurulmasını desteklemiştir. José Leite Lopes ve César Lattes ile birlikte 1949 yılında kurduğu Brezilya Fizik Araştırma Merkezi (CBPF-Brazilian Center for Research in Physics) adlı enstitünün kuruluşuna öncülük eden grubun bir parçasıydı.[4] Ayrıca, Ulusal Bilimsel ve Teknolojik Gelişim Konseyi (CNPq-National Council for Scientific and Technological Development), Ulusal Saf ve Uygulamalı Matematik Enstitüsü (IMPA-National Institute for Pure and Applied Mathematics) ve Brazilian Society for Mathematics Education [pt] (SBEM) gibi diğer önemli kurumların kurulmasına yönelik çalışmalara katılmıştır.[2]

Kişisel yaşamı

Maria Laura, 18 Ocak 1917'de Pernambuco eyaletinin Zona da Mata kentinde doğdu. Laura Moura Mouzinho ve kendi kendini yetiştirmiş bir tüccar olan Oscar Mouzinho'nun kızıdır. Ailesi çocuklarının eğitimini teşvik etti ve Maria Laura okul hayatına Recife'deki João Barbalho Okul Grubu'nda başladı ve 1931 yılında mezun oldu.[2]

Kariyeri

1932 yılında Escola Normal de Pernambuco'ya girdi ve 1934 yılına kadar burada öğretmen Luiz de Barros Freire'nin (1986-1963) öğrencisi oldu. Maria Laura'ya göre, matematikte meslek sahibi olmasından o sorumluydu. 1935 yılında aile Rio de Janeiro'ya taşındı ve Maria Laura burada La-Fayette Enstitüsü'ne kaydoldu. 1939'da Federal Bölge Üniversitesi'nde (Universidade do Distrito Federal - UDF) Matematik bölümüne girdi, ancak sadece 15 gün ders alabildi, çünkü üniversite 1.063/39 sayılı Federal Kararname ile lağvedilmişti. Profesörler ve öğrenciler yeni kurulan Ulusal Felsefe Fakültesi'nin (Faculdade Nacional de Filosofia - FNFi) Matematik bölümüne aktarılmıştır.[2]

Maria Laura, 1941 yılında matematik alanında bakalorya derecesini aldı. 1942 yılında lisantiat derecesini aldı,[2] ve 1949 yılında matematik alanında doktora derecesini alarak Brezilya'da bu unvanı alan ilk kadın oldu.[2][3] Doktorasını almadan önce FNFi Matematik Bölümü'nde yardımcı doçent olarak görev yapmaktaydı ve 1949 yılında César Lattes (1924-2005) ve José Leite Lopes (1918-2006) ile birlikte CBPF'nin kuruluşunda yer aldı. Aynı yıl, yeni kurulan Havacılık Teknoloji Enstitüsü (Instituto Tecnológico da Aeronáutica - ITA) Mühendislik dersinde Geometri öğretti ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Chicago Üniversitesi Matematik Bölümü'nde çalıştı.[2][3][5]

1952 yılında profesör Cândido Lima da Silva Dias (1913-1998) ile birlikte IMPA'yı kurdu. Aynı yılın Mart ayında Brezilya Bilimler Akademisi'nden (Academia Brasileira de Ciências - ABC) mezun oldu.[2][3]

1956 yılında ünlü fizikçi ve profesör José Leite Lopes ile evlendi. 1961 yılında Guanabara Eyaleti Teknik Mesleki Eğitim profesörlüğüne atandı ve 1967 yılında UFRJ Matematik Enstitüsü olana kadar FNFi Matematik Bölümü başkanlığını üstlendi.[2][3]

Sürgün

1969 yılında Beş Numaralı Kurumsal Yasa (AI-5) ile kendisi ve kocası Brezilya'dan sürgün edildi ve yasaklandı. Çift, Maria Laura'nın Matematik Eğitimi Araştırma Enstitüsü'nde (Institute de Recherche en Enseignement de Mathematiques) Matematik Eğitimi alanında araştırmalara başladığı Fransa'ya gitti. Brezilya'ya ancak 1974 yılında, uluslararası deneyim kazanmış olarak döndü ve Eliezer Eistenbarg Brezilya Yahudi Okulu'nda Matematik koordinatörü olmak üzere davet edildi. 1976 yılında, ilk sekiz yıl boyunca Maria Laura'nın başkanlığını yaptığı Matematik Eğitiminde Öğretim ve Araştırma Grubu'nun (Grupo de Ensino e Pesquisa em Educação Matemática - GEPEM) kuruluşunda yer aldı.[2][3] Brezilya'da Matematik Eğitimi alanındaki ilk araştırma olan "Matematik Eğitimine Başlangıçta Öğretmen-Öğrenci İkili Projesi - deneysel bir araştırma" (Projeto Binômio Professor-Aluno na Iniciação à Educação Matemática - uma pesquisa experimental) projesini koordine etmiştir.

Brezilya'ya dönüş

1979 yılında Af'tan sonra, hala askeri yönetim altında olan Maria Laura, UFRJ Matematik Enstitüsü'ndeki profesörlüğüne devam etti. 1981 yılında bir grup öğretmenle birlikte Rio de Janeiro şehrinde "Devlet okullarında 4. sınıfın sonunda öğrencilerin değerlendirilmesi" (Avaliação dos alunos no final da 4ª série primária das escolas públicas) araştırma projesini geliştirdi, 1982 yılında Eğitim Bakanlığı'nın "Üniversitenin İlköğretimle Entegrasyonu Programı"na (Programa de Integração da Universidade com o Ensino do 1º Grau, "Evaluation of students at the end of the 4th grade in public schools") katıldı.[2][3] Ülkedeki Matematik eğitimi üzerine federal ve eyalet hükûmetleri için çeşitli araştırma projeleri yürütmüş, okullardaki ve öğretmen eğitimindeki eksiklikleri tespit etmeye çalışmıştır.

1980 yılında, Brezilya'da Matematik Eğitimi alanında ilk lato sensu lisansüstü kursu oluşturuldu ve bunu yüksek lisans ve doktora seviyeleri izledi. 1988 yılında, alandaki diğer profesörler ve araştırmacılarla birlikte Brezilya Matematik Eğitimi Derneği'ni (Sociedade Brasileira de Educação Matemática - SBEM) kurdu.

Emeklilik ve ölüm

1 Temmuz 1996'da, 65 yıllık öğretim ve araştırma kariyerinin ardından, Rio de Janeiro Federal Üniversitesi'nden (UFRJ) emeritus profesör unvanını aldı. Çalışmaları artık dünya çapında bir referans kaynağıdır ve çok sayıda makale ve kitabı yayınlanmıştır.

ABC üyesi olan Maria Laura, 20 Haziran 2013 tarihinde öldü.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Pereira, Pedro Carlos. "Maria Laura Mouzinho Leite Lopes". CNPq (Portekizce). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2015. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k "Pioneiras da Ciência no Brasil". CNPq (Portekizce). 1 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  3. ^ a b c d e f g Fontanetto, Renata (21 Haziran 2013). "Faleceu a Acadêmica Maria Laura Mouzinho Leite Lopes". ABC – Academia Brasileira de Ciência (Portekizce). 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  4. ^ Vieira, Cássio Leite (22 Ekim 2010). "Arquivo aberto". Ciência Hoje (Portekizce). 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2014. 
  5. ^ "Maria Laura Mouzinho Leite Lopes". Canal Ciência (Portekizce). 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Brezilya</span> Güney Amerikada bir ülke

Brezilya, resmî adıyla Brezilya Federatif Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın en büyük ve en kalabalık ülkesidir. Latin Amerika'nın %47,7'sini kaplayan Brezilya, Ekvador ve Şili haricinde Güney Amerika ülkelerinin hepsi ile sınır komşusudur. Başkenti Brasília ve en kalabalık şehri São Paulo'dur. Brezilya, 26 eyaletten ve bir Federal Bölgeden oluşan bir federasyondur ve Portekizcenin resmi dil olduğu tek Güney Amerika ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Niterói</span> Brezilyanın Rio de Janeiro eyaletinde belediye

Niterói, Brezilya'nın "Güneydoğu" Bölgesinde Rio de Janeiro eyaletinde yer alan bir şehirdir.

Brezilyalı Yahudi Yahudi kökenli veya Yahudiliğe geçmiş Brezilyalılara denir.

<span class="mw-page-title-main">Salvador, Bahia</span> Brezilyada belediye ve Bahia eyaletinin başkenti

Salvador, Bahia veya Salvador da Bahia, Brezilya’nın Kuzeydoğu Bölgesi'nde yer alan bir eyalet olan Bahia’nın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">João Pessoa</span> Brezilyada belediye ve Paraíba eyaletinin başkenti

João Pessoa, Brezilya’nın en doğusunda yer alan şehirdir. Bazen “güneşin ilk yükseldiği şehir” olarak da isimlendirilmektedir. Şehrin yerlileri şehrin en doğu noktasına Ponta do Seixas ismini vermektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Centro Federal de Educação Tecnológica Celso Suckow da Fonseca</span> Brezilyada bir üniversite

Celso Suckow da Fonseca Teknolojik Eğitim Federal Merkezi Brezilya'nın Rio de Janeiro eyaletinin başkenti Rio de Janeiro'de yer alan bir devlet üniversitesidir. Üniversiteye öğrenciler senede bir yapılan ve vestibular adı verilen sınavlar ile kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Ulusal Gözlemevi</span> Brezilya, Rio de Janeiroda bir araştırma enstitüsü

Brezilya Ulusal Gözlemevi, Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrinde bulunan bir ulusal gözlemevidir.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Hava Kuvvetleri</span>

Brezilya Hava Kuvvetleri, Brezilya Silahlı Kuvvetleri'nin hava kuvvetleridir. Flight International ve Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'ne göre 77.454 askerî personele ve 627 civarında uçağa sahip olup Güney Yarımküre'deki en büyük hava kuvvetleri ve Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nden sonra Amerika'nın ikinci büyük hava kuvvetidir.

<span class="mw-page-title-main">Ivo Pitanguy</span>

Ivo Hélcio Jardim de Campos Pitanguy, Brezilyalı plastik cerrah, yazar ve eğitmendir. Dünyada gelmiş geçmiş en önemli plastik cerrahlardan birisi olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Laura Rizzotto</span>

Laura Rizzotto Leton-Brezilyalı şarkıcı ve şarkı-yazarı. İlk stüdyo albümü Made in Rio'yu 2011'de Universal Music Brezilya tarafından yayınlandı ve tekli "Friend in Me" de dahil etti. 2014'te bağımsız olarak ikinci stüdyo albümü Reason to Stay albümünü piyasaya sürdü ve bağımsız olarak 2017'de genişletilmiş RUBY çalıcısını piyasaya sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Luiz Pinguelli Rosa</span>

Luiz Pinguelli Rosa –, Brezilyalı nükleer fizikçi ve akademisyen.

Octávio Augusto Ceva Antunes, Rio de Janeiro Federal Üniversitesi'nde kimya ve eczacılık profesörüdür. Üniversitedeki kıdemli kariyeri boyunca 200'den fazla bilimsel makale yayımlamıştır. Antunes ayrıca 2008 yılına kadar dört yıl boyunca HIV karşıtı ilaçların üretimi için Dünya Sağlık Örgütü'nde danışmanlık yapmıştır. 1 Haziran 2009'da Atlantik Okyanusu üzerinde kaybolan, Rio de Janeiro, Brezilya'dan Fransa'ya giden Air France Uçuş 447'deki 228 yolcu arasındaydı. Eşi Patricia Nazareth Antunes ve 3 yaşındaki oğulları Matthew de uçaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Ab'Sáber</span>

Aziz Nacib Ab'Sáber coğrafyacı ve Brezilya'nın en saygın bilim insanlarından biri olup coğrafya, jeoloji, ekoloji ve arkeoloji alanlarında Brezilya biliminin en yüksek ödülleriyle onurlandırılmıştır. Coğrafya mezunu, Sociedade Brasileira para o Progresso da Ciência'nın başkanı ve onursal başkanı, São Paulo Üniversitesi Emeritus Profesörü ve Bilim Akademisi'nin en yüksek rütbesi olan Yer Bilimleri Grão-Cruz Nişanı'nın üyesiydi. Ödülleri arasında 2001 UNESCO Bilim ve Çevre Ödülü ve 2011 Brezilya Entelektüel Ödülü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cleonice Berardinelli</span> Brezilyalı akademisyen

Cleonice Serôa da Motta Berardinelli, Brezilyalı akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Nise da Silveira</span>

Nise da Silveira Brezilyalı bir psikiyatrist ve Carl Jung'un öğrencisiydi. Hayatını psikiyatriye adadı ve zamanının psikiyatri hastanelerine yatma, elektroşok, insülin tedavisi ve lobotomi gibi agresif tedavi biçimlerine asla katılmadı.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Timor Ulusal Üniversitesi</span>

Doğu Timor Ulusal Üniversitesi (UNTL;, Doğu Timor'da bulunan ve ülkede türünün tek örneği olan bir devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">José Murilo de Carvalho</span> Brezilyalı tarihçi, akademisyen, yazar ve eğitimci

José Murilo de Carvalho, Brezilyalı tarihçi, akademisyen, yazar ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Domenico De Masi</span>

Domenico De Masi, İtalyan sosyolog ve akademisyen. Roma La Sapienza Üniversitesi bünyesinde çalışma sosyolojisi alanında emeritus profesör olarak görev yapmış ve aynı zamanda İletişim Bilimleri Fakültesi'nin başkanlığını yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Afonsos Hava Üssü</span> Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde bulunan askeri üs

Afonsos Hava Üssü ya da Afonsos Askeri Havaalanı, Brezilya'nın Rio de Janeiro kentindeki Marechal Hermes bölgesinde bulunan Brezilya Hava Kuvvetleri'ne ait bir üstür.

<span class="mw-page-title-main">Galeão Hava Üssü</span> Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde bulunan askeri hava üssü

Galeão Hava Üssü ya da Galeão Askeri Havaalanı, Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde bulunan bir Brezilya Hava Kuvvetleri üssüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.