İçeriğe atla

Mardin Kuşatması

Mardin Kuşatması, 1516-1517 yılları arasında Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Ustaclu Süleyman Bey komutasındaki Safevi şehrini ele geçirmek istemesiyle gerçekleşip Osmanlı'nın şehri ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır.

Mardin Kuşatması
Fırat-Dicle Seferi
İran-Osmanlı savaşları

Mardin'in ilk kez İdris-i Bitlisi tarafından teslim alınışı
TarihHaziran 1516 - Ocak 1517
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Safevi Devleti
Komutanlar ve liderler
Bıyıklı Mehmed Paşa (1517'den sonra)
Divane Hüsrev Paşa
Ustaclu Süleyman Bey (ölü)
Çatışan birlikler
Diyarbakır ordusu
Karaman ordusu
Garnizon
Koçhisar'dan sağ kalanlar
Kayıplar
Bilinmiyor Tamamı ölü ya da esir
Kuvvet sayıları hemen öncesinde yapılan Koçhisar Muharebesi ve sonrasında olan olaylar göz önünde bulundurularak tahmin edilmiştir.


Öncesi

Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Mayıs 1516'da giriştiği Koçhisar Muharebesi'nde Safevi ordusunu imha etti. Akabinde de Mardin'i kuşattı. Büyük Mısır Seferi'ne çıkan Yavuz Sultan Selim, Bıyıklı Mehmed Paşa'yı da sefere çağırdı. Hüsrev Paşa'yı kuşatmada bırakan Bıyıklı Mehmed Paşa, 3 Ağustos'ta padişahın ordusuna katıldı.[1] 24 Ağustos 1516'da yapılan Mercidâbık Muharebesi'nde sol kanat kumandanı[2] olan Bıyıklı Mehmed Paşa, Osmanlı ordusunun Halep'e girmesinden sonra Mardin'deki kuşatmaya katılmak için padişahın ordusundan ayrıldı.[3]

Günümüzde Mardin Kalesi

Kuşatma ve sonrası

Esasında Hüsrev Paşa komutasındaki az sayıda bir birlik Haziran'dan beri şehri kuşatıyordu. 1516 sonları ya da 1517 başlarında Mardin'e ulaşan Bıyıklı Mehmed Paşa, yanında çok sayıda top getirmişti. Diyarbakır ordusunun gelmesiyle şiddetlenen kuşatma çok uzun sürmedi ve Mart ayında şehir ele geçirildi. Kale komutanı Ustaclu Süleyman Bey'in sonu da ağabeyleri Ustaclu Muhammed Han ve Ustaclu Kara Han gibi oldu, tüm askerleriyle beraber öldürüldü. Başı da Yavuz Sultan Selim'e gönderildi. Sonrasında da Osmanlı kuvvetleri; Rakka, urfa, Batman ve Musul gibi Fırat-Dicle havzasındaki önemli şehirleri ele geçirmeye başladı. Ayrıca Mardin Kuşatması, Fırat-Dicle Seferi'nin de son önemli mücadelesi olmuştur.


Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Göyünç, Nejat (1969). Mardin'in nihai olarak zaptı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. s. 32. ISBN 9751604028. 
  2. ^ von Hammer, Joseph. Merci Dâbık Meydan Muharebesi. s. 207. ISBN 9786051804217. 
  3. ^ Danişmend, İsmail Hami (1971). Yavuz'un Halep'e girmesi. Topkapı/İstanbul: Doğu Kütüphanesi. s. 29. ISBN 978-9944-397-70-4. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Hadım Sinan Paşa, I. Selim saltanatında 18 Haziran 1515-23 Eylül 1515 ile 26 Nisan 1516-22 Ocak 1517 tarihleri arasında iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mercidâbık Muharebesi</span> I. Selim komutasındaki Osmanlı ordusu ile Kansu Gavri komutasındaki Memlük ordusu arasında gerçekleşen muharebe

Mercidâbık Muharebesi 24 Ağustos 1516 tarihinde I. Selim komutasındaki Osmanlı Devleti ordusu ile Kansu Gavri komutasındaki Memlûk Devleti ordusu arasında gerçekleşen muharebedir. Suriye'nin Halep şehrinin kuzeyinde gerçekleşen muharebe, Osmanlı ordusunun mutlak zaferiyle sonuçlanmıştır. Muharebenin sonucunda Memlûk Sultanı Kansu Gavri ölmüş, Memlûk kuvvetleri bozulmuş ve Suriye toprakları Osmanlı Devleti egemenliğine açılmıştır. Jane Hathaway'ın yazdığına göre Kansu Gavri'nin cesedi hiç bulunamadı ve çok geçmeden, onun cinler tarafından alınıp kaçırıldığına dair rivayetler yayıldı. Memlük İmparatorluğu, kuruluşundan beri, tarihi boyunca böyle bir meydan muharebesi kaybetmemiş ve hiçbir hükümdarını muharebe meydanında bırakmamıştır. Moğollar, İlhanlılar, Timur bile Memlükler'i böylesine bir mağlubiyete uğratamamışlardır. Bu bozgundan sonra Mısır'ı değilse bile, Suriye, Lübnan, Filistin, hatta Hicaz'ı Osmanlılar'ın eline düşmekten koruyabilecek hiçbir kuvvet kalmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1623-1639 yılları arasında yapılmış savaş

1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında, Irak meselesi için çıkan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Bıyıklı Mehmed Paşa</span> Şark serdarı ve Diyarbakır beylerbeyi

Bıyıklı Mehmed Paşa, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezir görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Fırat-Dicle Seferi ile geniş bir coğrafyada Safevi hakimiyetini bitirerek Fatih Paşa unvanı aldı ve Diyarbakır'ın da ilk Osmanlı valisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Seferi</span> Türk devleti

Bağdat Seferi, 1623-1639 Osmanlı-Safevi Savaşı'nın başında 1624 yılında Safevîlerin eline geçen Bağdat'ın geri alınması amacıyla padişah IV. Murat'ın 1638-39 yıllarında Bağdat üzerine düzenlediği seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Mastaba Muharebesi</span>

Mastaba Meydan Muharebesi, 1521 kışında isyan eden Şam Beylerbeyi Canberdi Gazâlî komutasındaki asiler ile Ferhat Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu arasında gerçekleşmiş ve Osmanlı'nın isyanı bastırmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kuşatması</span>

Diyarbakır Kuşatması; 1515 yılında Ustacalı Karahan komutasındaki Safevi ordusunun, yönetime karşı gelen Diyarbakır'ı ele geçirmek istemesiyle başlamıştır. Yaklaşık 9 ay süren kuşatma, Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun 10 Eylül'de bölgeye gelmesi üzerine son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Harput Kuşatması</span>

Harput Kuşatması Mart 1516'da Osmanlı İmparatorluğu ve Safevi Devleti arasında gerçekleşmiştir. Osmanlı'nın zaferi ile sonuç bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bayburt Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında yapılan kuşatma

Bayburt Kuşatması; Osmanlı İmparatorluğu'nun, Safevi Devleti'nin elinde bulunan şehri ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kemah Kuşatması</span>

Kemah Kuşatması, 1515 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun, Safevi Devleti yönetimindeki Kemah Kalesi'ni almasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ovacık Muharebesi</span>

Ovacık Muharebesi; Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile Nur Ali Halife komutasındaki Safevi ordusu arasında gerçekleşip, isyanla birlikte Nur Ali'nin hayatını da bitirmiştir.

Sincar Muharebesi veya Sincar Baskını; Mardin'deki Ustacalı Karahan'a takviye için giden Safevi birliklerinin Sincar ovasında düştükleri pusu.

Kerh Muharebesi, Çerkez Hüseyin Bey komutasındaki Osmanlı öncülerinin, Safevi kuvvetlerinin pususu sonucu neredeyse imhası ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Koçhisar Muharebesi</span>

Koçhisar Muharebesi, Mayıs 1516'da Mardin Kızıltepe yakınlarındaki Dede-Kargın mevkiinde, Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile Ustaclu Kara Han komutasındaki Safevi ordusu arasında meydana gelmiştir. İki yıldır bölgede hakimiyet mücadelesi veren iki komutanın nihai karşılaşması, Safevi ordusunun önemli komutanlarıyla birlikte imha olmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fırat-Dicle Seferi</span> 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından başlatılan askeri harekât

Fırat-Dicle Seferi, 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından Safevilere ve Memlûklara karşı Doğu Anadolu'da yapılan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Mısır Seferi</span> 1516–1517 yılları arasında Osmanlılar ile Memlûkler arasında Orta Doğuda gerçekleşmiş olan bir dizi savaş

Büyük Mısır Seferi, Mısır Seferi veya 1516–1517 Osmanlı–Memlûk Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Memlûk Sultanlığı arasında Ağustos 1516 ile Ocak 1517 tarihleri arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş bir dizi savaştır. Sefer sırasında meydana gelen Mercidâbık, Gazze, Ridâniye ve son olarak Kahire muharebelerinde bozguna uğrayan Memlûk Devleti, akabinde Osmanlılar tarafından tamamen ilhak edildi ve Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır toprakları ele geçirildi.

Bağdat Kuşatması, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1623'te İranlıların eline geçen Bağdat'ı 1625-26'daki başarısız kuşatmadan sonra ikinci kez kuşattıysa da, 39 günlük kuşatmanın sonucunda geri alamadı.

<span class="mw-page-title-main">Erzurum Kuşatması (1628)</span>

Erzurum Kuşatması, Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Abaza Paşa ayaklanmasının merkezi Erzurum'u alarak isyanı sonlandıran harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Halep'in Zaptı</span>

Halep'in Zaptı, 1516-1517 Osmanlı-Memlûk Savaşında evre.