İçeriğe atla

Marat'nın Ölümü

Marat'nın Ölümü
Fransızca: La Mort de Marat
Sanatçı Jacques-Louis David
Yıl 1793 (1793)
Tür Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar 165 cm x 128 cm
Konum Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi

Marat'nın Ölümü, Jacques-Louis David tarafından 1793 yılında çizilen tablo. David tabloda, yakın dostu ve devrimci lider Jean-Paul Marat'nın ölüm sahnesini betimlemiştir. Tuval üzerine yağlı boya ile yapılan tablo, günümüzde Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi'nde sergilenmektedir.

İçeriği

Cinayet

Jean-Paul Marat, Fransız Devriminden sonra Fransa'da bir yıl hüküm süren Jakobenler'in en aktif üyelerinden biriydi. L'ami du peuple (Halkın Dostu) adlı bir gazete çıkaran Marat, Jirondenler tarafından terörü desteklemekle suçlanıyordu. Jironden taraftarları tarafından sevilmiyor ve sürekli takip ediliyordu.

Marat'nın cildinde sorunlar vardı ve bu yüzden zamanının çoğunu küvette geçiriyordu. Çalışmalarını da bazen küvette dinlenirken yapıyordu.

Charlotte Corday, Jean-Jacques Hauer'in eseri

13 Temmuz 1793 günü Marat'ya önemli belgelerden bahsedeceği bahanesiyle evine gelen Charlotte Corday isimli bir kadın tarafından bıçaklanarak öldürülen Marat,[1] Panthéon'na defnedildi. Charlotte, Jironden taraftarı aristokrat bir ailenin üyesiydi. Giyotin cezasına mahkûm edilen Corday, “Ben, 100.000 kişinin kellesini kurtarmak için 1 kişiyi öldürdüm.” dedi.[2]

Tablo hakkında

David, Marat'yı cinayetten bir gün önce ziyaret etmişti. Bu olaydan oldukça etkilenen sanatçı, hemen tabloyu yapmaya başlar. Lakin David, dostunu idealize ederek çizer. Öyle ki, Marat'nın tasvir edildiği pozisyon bir Orta Çağ heykelini andırıyor. Üstelik onun vücudunda bıçak yarasından başka, derisindeki sorunlar dahil hiçbir kusur gözükmüyor. Sanatçı, dostunu adeta bir kahraman olarak takdim etmeye çalışıyor.

Caravaggio, İsa'nın Mezara Konuluşu

Marat'nın pozisyonu, Caravaggio'nun İsa'nın Mezara Konuluşu isimli tablosundaki İsa'nın pozisyonu ile aynıdır. Ressam bununla dostunun da İsa gibi şehit olduğunu anlatmaya çalışıyor. Corday'ye ise eserde yer verilmemiş.

Tablo bir cinayeti betimliyor olsa da, izleyiciye huzursuzluk verecek detaylar barındırmıyor. Eserde Marat beyaz çarşaflı bir küvetin içerisinde, sağ eli aşağı sarkmış halde resmedilmiş. Küvetin tam önünde yeşil örtülü küçük bir masa var. Bu Marat'nın çalışma masasıdır. Masanın üstündeki belgede "...bu çek, kocası bu ülkeyi savunurken ölmüş beş çocuk annesi kadına verilecek" yazmaktadır. Marat'nın sağ elinde bir tüy kalem var. Katil Marat'yı öldürmeden önce o, muhtemelen bu belgeyi yazıyordu. Kalemden biraz kenarda ise cinayetin işlendiği kanlı bıçak resmedilmiş. Kalemle bıçağı karşılaştıran ressam, gazetecilerin silahı ile Jirondenlerin silahı arasındaki farkı ortaya koyuyor.

Marat'nın sol elinde ise Corday'nin yazdığı izin kâğıdı duruyor. Kâğıtta Fransızca "Il suffit que je sois bien malheureuse pour avoir droit a votre bienveillance" ("Benim büyük mutsuzluğum sizin hayırseverliğinize ulaşmama vesile olacaktır") yazılmıştır.[3] Kâğıdın üstünde cinayet işlenen zaman sıçrayan kan lekeleri var. Çalışma masasının önündeki levhanın üzerinde Marat'nın adı ve ressamın kendi adı yazıyor. Levhanın altında yazılan “L’an Deux” cumhuriyetin 2. yılı olduğuna işarettir.[4]

Etkileri

Tablo yapıldığı günden bu zamana kadar birçok ressam ve sanatçıya ilham kaynağı olmuştur.

Guillame-Joseph Roques, Marat'nın Ölümü (La Mort de Marat)

Fransız ressam Guillaume-Joseph Roques, 1793'te aynı isimli bir tablo çizer. Burada ilkinde olduğu gibi Corday resmedilmemiş. Ayrıca tablo diğerine nazaran daha az figür barındırıyor. Marat burada elips şekilli bir küvette betimlenirken, çalışma masası, cinayet bıçağı ve yazı levhasına yer verilmemiş.

Paul Baudry, Charlotte Corday

Yine Fransız ressam Paul-Jacques-Aimé Baudry, 1858 yılında Charlotte Corday isimli bir tablo çizmiştir. Ressam, bu eserde Marat'yı küvette değil yatakta betimlemiştir. İsminden de belli olduğu gibi eserin odak noktası katil Corday'dir.

Edvard Munch

Norveçli ressam Edvard Munch da tablodan etkilenen sanatçılardan biridir. Munch, 1907 yılında tabloyu kendine özgü tarzıyla yeniden yorumlamıştır.

Avustralya kökenli Cold Chisel isimli rock grubunun 1980 yılında çıkan East albümünün kapağı tablodan esinlenerek hazırlanmıştır.

2010 yılında çekilen Waste Land belgeselinin afişinde Marat'nın portresi gözükmektedir.

Andrzej Wajda'nın 1983 tarihli filmi Danton'un, Marat portresinin de gösterildiği bazı sahneleri David'nin atölyesinde çekilmiştir.

Amerikalı şarkıcı Steve Goodman, tabloyu 1977'de yayınladığı Say It in Private albümünün kapağında kullanmıştır. Lakin, Marat yerine kendi resmini yerleştirmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Great works: The Death of Marat, By Jacques-Louis David (1793)". İndependent.com. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  2. ^ "Jacques-Louis David'in "The Death of Marat" eseri". Resim Biterken. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014. 
  3. ^ Jacques Guilhaumou , Lam Morte de Marat, 1793 (1989). La mort de Marat, 1793 (Fransızca). Brüksel: Editions Complexe. ISBN 9782870272763. 
  4. ^ "Pourquoi Charlotte Corday a t-elle assassiné Jean-Paul Marat?". Les Femmes dans l'Histoire. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kübizm</span> 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak doğan sanat akımı

Kübizm, 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak devrim yapan Fransız sanat akımıdır. Pablo Picasso ve Georges Braque, nesne yüzeylerinin ardına bakarak konuyu aynı anda değişik açılardan sunabilecek geometrik şekilleri vurgulamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Giyotin</span> İdam aracı

Giyotin, idam mahkûmunun başını kesmek amacıyla geliştirilmiş bir çeşit idam aracı. Giyotin ilk kez 1792 yılında Jacques Nicholas Pelletier adlı bir hırsızı idam etmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Paul Marat</span> Fransız siyasetçi (1743-1793)

Jean-Paul Marat, Fransız siyaset teorisyeni, bilim insanı ve hekim. Fransız Devrimi sırasında gazeteci ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Jacques-Louis David</span> Fransız ressam (1748–1825)

Jacques-Louis David, Fransız ressam.

Édouard Manet, Fransız ressam. 19. yüzyılda modern hayatı konu alan resimler yapmaya başlamış ilk ressamlardandır. Manet, gerçekçilik akımından izlenimciliğe geçişte önemli bir rol oynadı. İlk dönem başyapıtlarından Kırda Öğle Yemeği ve Olympia, kendisinden genç ressamlara esin kaynağı oldu. Daha sonraki yıllarda ise o ressamlar izlenimciliğin en önemli isimleri oldular. Günümüzde, bu iki resim, modern sanatın başlangıcı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Concorde Meydanı</span> Pariste meydan

Concorde Meydanı, Fransa'nın başkenti olan Paris'in 8.bölgesinde, Şanzelize Caddesinin başında olan meydanın adıdır. Bordeaux şehrinin Quinconces Meydanından sonra Fransa'nın ikinci en büyük meydanıdır. İtalyan yazar, gazeteci ve diplomat olan Curzio Malaparte, "Concorde Meydanı meydan değil, aydınlıktır" demiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antoine-Jean Gros</span> Fransız ressam (1771 – 1835)

Baron Antoine-Jean Gros, Fransız ressamdı.

<span class="mw-page-title-main">Honoré Daumier</span> Fransız sanatçı (1808 – 1879)

Honoré Daumier, Fransız ressam, heykeltıraş, karikatürist ve baskı resim sanatçısıydı.

<i>Sanatçının Stüdyosu</i>

Sanatçının Stüdyosu ya da Ressamın Stüdyosunda Gerçek bir Alegori, Fransız ressam Gustave Courbet'nin 1855 yılında yaptığı tablosu. Şu anda, Paris'teki Orsay Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Le Sacre de Napoléon</i>

Le Sacre de Napoléon, Napolyon'un resmî ressamı olan Fransız ressam Jacques-Louis David'in 1805-1807 yılları arasında tamamladığı ve 1808'de ilk defa sergilenen tablodur. Neoklasisizm akımının bir örneği olan eser şu anda Paris'te Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir. Bu kopyanın dışında Versay Sarayı'nda başka bir kopyası sergilenmektedir.

Paul Dubois,. Fransız heykeltıraş ve ressam. Nogent-sur-Seine, Fransa'da doğmuştur. Ailesinin isteği ile hukuk okumuştur ve sanatla ilgilenmiştir. David d'Angers'in ilk öğrencisi Armand Toussaint(1806-1862)'ın atölyesinde kendisine bir yer edinerek sanata yoğunlaşmıştır. École des Beaux-Arts'daki eğitiminden sonra Roma'ya gitmiştir. İlk katkılarını "The Countess de B and A Child" özgün isimli büstlerle Paris Salonu'na yapmıştır. İlk sergisinde "Aziz John'un Çocukluğu" ve "Narkissos Banyoda"(1863) yapıtları madalya ile ödüllendirilmesini sağlamıştır. 1860'ta Floransa'da çalışmalarına başladığı, Paris'te sergilediği heykeli olan "Aziz John'un Çocukluğu", Fransa tarafından Lüksemburg Müzesi'ne layık görüldü. Avrupa'da bir zamanların en fazla tekrarlanan jeykeli olan "15. Yüzyılın Floransalı şarkıcısı" adlı yapıtı 1865 yılında halka açıldı. "Bakire ve Çocuk", Exposition Universelle (1867)'de halka açıldı. 1873'te yaptığı "Havva'nın Doğumu" adlı yapıtını, Jean-Jacques Henner, Dr. Parrot, Paul Baudry, Louis Pasteur, Charles Gounod ve Léon Bonnat'ın büstleri takip etti. Heykeltıraşın baş yapıtı olan, Nantes Katedrali'ndeki General Lamoricière heykeli, Rönesans ruhunu taşıyan rölyeflerle zenginleştirilmiştir. Eser Warlike Courage(Savaşçı cesareti), Charity(Merhamet), Faith(İnanç) ve Meditasyon gibi adlarla sergilenmiştir. Bilgelik, Umut, Adalet, Güç, Hitabet, Öngörü, Din gibi madalyonlar üzerinde çalışan sanatçının ilk çalışmalarındaki İtalyan etkisi özellikle göze çarpmaktadır. Sanatçı ressam olarak ise kendisini portrelerle sınırlı tutmuştur. "My Children" (Çocuğum-1876) adlı eseri resimleri içerisinde en fazla dikkate değer çalışmasıdır. Bunun dışında daha önceden yapılmış olan resimleri tekrar yapmış, ustaların eserlerini yinelemiştir. Bunlardan Rafael'in "Adem ile Havva" adlı eserini, Sebastian del Piombo'nun "The Dead Christ" adlı eserini tekrarlamıştır. Bu ve buna benzer pek çok çalışması neticesinde Legion d'Honneur nişanı ile ödüllendirilmiştir. Londra'da Kraliyet Akademisi tarafından 1895 yılında yabancı akademisyenlere verilen onur payesi ile Kraliyet Akademisi'nin birkaç Avrupalı üyesinden biri olmuştur. 1905 yılında Paris'te ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre</span> Fransız avukat, devrimci ve siyasetçi (1758-1794)

Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.

<i>Sokratesin Ölümü</i> Sokratesin ölümüne ilişkin bir yağlı boya tablosu

Sokrates’in Ölümü, Fransız ressam Jacques-Louis David’in 1787 yılında yaptığı bir yağlı boya tablodur. Bazı Atinalılara karşı düşüncelerini ifade etmesi ve gençlerin ahlakını bozma suçlamaları sonucunda baldıran zehri içirilerek ölüme mahkûm edilen Yunan filozof Sokrates’in ölüm sahnesini temsil eder. Tablo aynı zamanda yatağın ucunda keder içinde oturan Platon’u ve Sokrates’in dizini kavrayan kişi olarak ise Kriton’u tasvir eder. Sokrates sürgüne gitme seçeneğine sahiptir ya da baldıran zehri içerek ölüme mahkûm edilecektir. Sokrates ölümü seçmiştir. Bu tabloda, kırmızı elbiseli bir öğrencisi baldıran zehrinin bulunduğu kupayı kendinden emin olan Sokrates’e uzatır. Sokrates’in göğü işaret eden eli, onun tanrılara duyduğu derin saygıyı ve ölümüne karşı korkusuz duruşunu gösterir.

Hébertistler, Fransız devrimci Jacques-René Hébert ile ilişkilendirilen radikal devrimci siyasi grup. Fransız Devrimi sırasındaki Terör Döneminde iktidarda bulunmuş ve önemli bir rol oynadıktan sonra tasfiye edilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Poussin</span> Fransız ressam (1594 – 1665)

Nicolas Poussin, Fransız klasisist ressamdır. Çalışmalarında ağırlıklı olarak duruluk, mantık ve düzen ön plana çıkarılır ve hatları, renge yeğler. Çalışmaları, 17. yüzyılın baskın Barok tarzına karşı bir alternatif olarak görülür. 20. yüzyıla kadar, Jacques-Louis David, Jean-Auguste-Dominique Ingres and Paul Cézanne gibi klasik odaklı sanatçılara ana ilham kaynağı olmuştur.

<i>Müneccim Kralların Tapınması</i>

Müneccim Kralların Tapınması, Hollandalı Rönesans sanatçısı Pieter Bruegel'in 1564 yılında yaptığı tablo. Ahşap panel üzerine yağlı boya ile yapılan eser 1920 yılından beri Londra Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Corday</span> Fransız yazar (1768-1793)

Charlotte Corday olarak bilinen Marie-Anne Charlotte de Corday d'Armont, Fransız suikastçı. 1793'te, Devrimi radikalleştirmek ve terörü yaymak ile suçladığı Jacobin lideri Jean-Paul Marat'ın suikastı nedeniyle giyotin ile idam edildi. Marat, Corday'ın sempati duyduğu Girondinlerin siyasi tasfiyesinde önemli bir rol oynamıştı. Marat tıbbi banyosunda bıçaklandıktan sonra Marat'ın cesedini gösteren Jacques-Louis David'in Marat'ın Ölümü tablosunda tasvir edildi. 1847'de yazar Alphonse de Lamartine, Corday'a ölümünden sonra l'ange de l'assassinat takma adını verdi.

<span class="mw-page-title-main">Nabiler</span>

Nabiler, 1888 ile 1900 yılları arasında etkin olmuş, izlenimcilik ve akademik sanattan soyut sanat, sembolizm ve diğer erken dönem modernist hareketlere geçişte önemli bir rol oynamış genç Fransız sanatçılardan oluşan grup. Grubun üyeleri arasında Pierre Bonnard, Maurice Denis, Paul Ranson, Édouard Vuillard, Ker-Xavier Roussel, Félix Vallotton ve Paul Sérusier vardı. Bu sanatçıların pek çoğu 1880'lerin ikinci yarısında Paris'teki Académie Julian'de öğrenciydi. Gruptaki ressamlar Paul Gauguin ve Paul Cézanne'ın eserlerini beğeniyor, resim sanatını yenileme isteğini paylaşıyordu, ancak bireysel tarzları birbirinden oldukça farklıydı. Onlara göre bir sanat eseri doğanın betimlemesi değil, metaforların ve sembollerin sanatçı tarafından oluşturulmuş bir sentezi olmalıydı. 1900'de son sergisini düzenleyen grup üyeleri, bu tarihten sonra kariyerlerine bireysel olarak devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Montagnardlar</span>

La Montagne, Fransız Devrimi sırasında etkinlik gösteren siyasi bir gruptu. Parti üyelerine Montagnardlar denmekteydi bu isimlendirme Fransız Devrimi Ulusal Meclis'in en yüksek sıralarında oturmalarından kaynaklanmaktaydı. Dağlılar olarak da adlandırılmaktadırlar. Jakobenlerin içerisinden çıkmış bir oluşumdur.