İçeriğe atla

Maraş, Kıbrıs

Koordinatlar: 35°07′09″K 33°57′10″D / 35.11917°K 33.95278°D / 35.11917; 33.95278
Maraş
Βαρώσια Varosia
Hayalet Şehir
Ülkede jure Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs Cumhuriyeti
de facto Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti KKTC
Bölge / İlçeKıbrıs Cumhuriyeti Mağusa Bölgesi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Gazimağusa İlçesi
Rakım0 m
Nüfus
 • Toplam226 (2.011 nüfus sayımı)
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
Maraş'taki terk edilmiş oteller, Palm Beach Plajı
Maraş'taki bir banka binası

Maraş veya Varoşa (Yunanca: Βαρώσια, Varosia), Gazimağusa şehrinde bulunan bölge. Kıbrıs'ın en ünlü bölgesiydi. 1974 Kıbrıs Harekâtı'nda Kıbrıslı Rumlardan oluşan nüfusu tarafından terk edilen bölge, harekât sonrası askerî kontrolde kalmış, büyük bir kısmı yerleşim ve iskana kapatılmıştı. Yeşil Hat'ın hemen kuzeyinde yer alan Maraş sahil şeridi 8 Ekim 2020'de yeniden kullanıma açıldı.[1]

Tarihçe

1974 öncesi Akdeniz'in en ünlü tatil merkezlerinden biri olan Maraş, 13 Ağustos 1974'te (o gün son bulan) İkinci Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir. Türk uçaklarının şehri bombalamasının ardından bölgenin tamamen Kıbrıslı Rumlardan oluşan nüfusu güneye kaçtı. Türk ordusunun eline geçmesinin ardından Maraş, askerî yasak bölge ilan edildi. 1976-77 yıllarında Maraş bölgesinin kuzeyinde kalan bazı sınırlı bölgeler iskâna açılarak önce güneyden göçmen olan Kıbrıslı Türkler, sonrasında da Türk göçmenler yerleştirildi.[2] Maraş bölgesi, 1974-1990 yılları arasında doğrudan Türk Silahlı Kuvvetlerinin parçası olan Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı tarafından idare edildi ve 1981'de resmen birinci derece askerî yasak bölge ilan edildi. 29 Temmuz 1990'da bölgenin kontrolü KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığına teslim edildi.[3]

Maraş bölgesi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına konu olmuştur. 11 Mayıs 1984 tarihinde alınan 550 sayılı kararda "Maraş'ın herhangi bir bölgesine sakinleri dışında insanlarca yerleşilmesinin kabul edilemez olduğu değerlendirilir ve bölgenin idaresinin Birleşmiş Milletler'e verilmesi için çağrıda bulunulur." ifadesi yer aldı.[4] 14 Eylül 1992 tarihli 789 sayılı karardaysa 550 numaralı karara atıfta bulunularak bölgenin kontrolünün BM Barış Gücü'ne teslim edilmesi çağrısında bulunuldu.[5]

Annan Planı'na göre Kapalı Maraş, Rum tarafının denetimine bırakılacaktı. Ancak yapılan referandumda Annan Planı, Kıbrıs Türklerince kabul edilmesine rağmen Kıbrıs Rumları tarafında reddedilince bu durum gerçekleşmedi.

İçerisinde Birleşmiş Milletler'e ait bir adet bina bulunmaktadır. Yaklaşık 400 metre ilerisindeki altı apartman, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne orduevi yapılması için tahsis edilmiştir. 2020 öncesinde bölgeye, Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ile orduevinin yanında bulunan kız öğrenci yurdunda kalan kişiler dışında içeriye giriş kesinlikle yasaktı. "Hayalet Şehir" olarak tabir edilen bu bölgeyi görmek isteyen turistler, Maraş İkon Kilisesi'nden ileriye gidememekteydi. Buna karşın 2016 yılından itibaren turistlerin kiliseye de girmeleri yasaklanmıştı. Askerî kimlikleri olanlar, bölgede bulunan kız yurdunda kalan öğrenciler ve öğrenciler için çalışan kayıtlı taksiler dışında hiçbir şekilde sivil araç ve yaya bu mahalleye alınmamaktaydı.[6]

Yeniden açılması

2017'de Paralimni kasabasından görünümü.

18 Haziran 2019 tarihinde yapılan KKTC Bakanlar Kurulu Toplantısı'nın ardından Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay'ın yaptıkları ortak açıklamalar doğrultusunda Maraş'ta öncelikle bir envanter çalışması yürütüleceği ve ardından şehrin tekrar turizme açılacağı bildirilmiştir.[7] Envanter çalışmalarında Kıbrıslı ekiplere Türkiye'den gelen uzmanların da yardım etmesi ve ortak yürütülecek bir çalışma sonucunda Maraş'taki taşınır ve taşınmaz mülklerin kayıtlarının tutanak altına alınması kararlaştırılmıştır. Maraş'ın altyapısının yenilenip, çevre düzenlemesi yapılarak yeniden inşa edilip turizme açılmasının maliyeti 10 Milyar Dolar olarak öngörülmektedir.[8][9][10] KKTC Su Temin Projesi Boru Hattı Onarımını Müteakip Su Verme Merasiminde konuşan KKTC Başbakanı Ersin Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılımıyla alınan ortak bir kararla 8 Ekim 2020 Perşembe günü, 1.5 km'lik Maraş kıyı şeridinin ve denizinin KKTC halkının kullanımına açılacağını duyurdu.[11] Günümüz itibari ile Maraş belirlenen güzergahta yürüyerek veya bisiklet kiralayarak saat 08.00 ile 20.00 saatleri arasında gezilebilir.

  • Yeniden açıldıktan sonra Maraş'ta yeni asfaltlanmış bir yol ve metruk binalar, Demokrasi Caddesi (Kenarda gözüken beyaz bina dönemin sanat okuludur)
    Yeniden açıldıktan sonra Maraş'ta yeni asfaltlanmış bir yol ve metruk binalar, Demokrasi Caddesi (Kenarda gözüken beyaz bina dönemin sanat okuludur)
  • Maraş'ta terk edilmiş bir ev. Evin önünde yıpranmış bir oyuncak ayı bulunmakta.
    Maraş'ta terk edilmiş bir ev. Evin önünde yıpranmış bir oyuncak ayı bulunmakta.
  • Kapalı Maraş'ta yer alan Toyota binası. Kapalı Maraş hakkında en çok bilinen ve paylaşılan yapılardan birisidir.
    Kapalı Maraş'ta yer alan Toyota binası. Kapalı Maraş hakkında en çok bilinen ve paylaşılan yapılardan birisidir.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Maraş, Kıbrıs ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Maraş: Kuzey Kıbrıs'ta 46 yıldır kapalı olan bölge kısmen açıldı". BBC Türkçe. 8 Ekim 2020. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  2. ^ "FAMAGUSTA/AMMOCHOSTOS". PRIO Cyprus Displacement Centre. 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  3. ^ "Maraş parça parça açılacak". Havadis. 30 Ağustos 2019. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  4. ^ "Security Council Resolution 550 - UNSCR". Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Security Council Resolution 789 - UNSCR". Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Kapalı Maraş Neden Kapalı ve Önemi Nedir?". CNN Türk. 24 Temmuz 2019. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2019. 
  7. ^ "Kapalı Maraş Şehri Açılıyor". Hürriyet Gazetesi. 9 Ekim 2020. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  8. ^ "Kıbrıs'ta Bakanlar Kurulu, Maraş'ın Açılması Kararını Aldı". Sputnik Türkiye. 18 Haziran 2019. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019. 
  9. ^ "KKTC Hükumetinden Maraş Açılımı". T24 Haber Sitesi. 18 Haziran 2019. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019. 
  10. ^ "KKTC'den Yeni Doğu Akdeniz Hamlesi". Akşam Gazetesi. 19 Haziran 2019. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  11. ^ "Kıbrıs Kapalı Maraş Kıyı Şeridini Açıyor | 7 Ekim 2020". Gayrimenkul Emlak Haberleri. 6 Ekim 2020. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</span> Kıbrıs adasında fiili devlet

Kuzey Kıbrıs, resmî adıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Akdeniz'deki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, fiilî devlet. Varlığı Türkiye ve Türk Devletler Teşkilatı dışında hiçbir ülke/oluşum tarafından tanınmamaktadır. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar ve uluslararası toplum tarafından 1974'te Türkiye'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı'ndan beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye işgali altındaki toprağı olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Harekâtı</span> Türkiyenin 1974te Kıbrısa düzenlediği askerî harekât

Kıbrıs Harekâtı, 20 Temmuz 1974'te Başbakan Bülent Ecevit’in emriyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs'ta başlattığı askerî harekât. Harekâtın ilk ayağı Yunanistan Hükûmetinin desteğiyle yapılan 15 Temmuz 1974 darbesinin ardından düzenlendi. 14 Ağustos günü başlatılan ikinci harekâtla -Kuzey Lefkoşa da dâhil olmak üzere- adanın yüzde 37'sinin Türk kontrolüne geçmesiyle sonuçlandı. 140 bin ila 200 bin Rum, adanın kuzeyinden; 42 bin ila 65 bin Türk, adanın güneyinden göçmen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti</span> Akdenizde bir ada ülkesi

Kıbrıs Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz'de yer alan Kıbrıs'ta, fiilî olarak adanın güneyini, hukuki olarak adanın tamamını yöneten devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Erenköy, Kıbrıs</span> Kuzey Kıbrısta balıkçı köyü

Erenköy veya Koççina, Kıbrıs adasında, sivil nüfusa sahip olmayan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasına, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Lefke ilçesine bağlıdır. Dillirga yöresinin köylerindendir. Erenköy ile Kuzey Kıbrıs'ın kalanı arasında kara bağlantısı bulunmamaktadır ve köy Birleşmiş Milletler kontrolündeki Ara Bölge ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), sadece Türkiye tarafından tanınmakta, diğer ülkeler ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınmamaktadır. Ülke, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'ne bağlıdır. Birçok devlet ve uluslararası kuruluş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni de facto (fiili) devlet olarak tanımlamaktadır. Buna karşılık, uluslararası camianın Kıbrıslı Türklere karşı tutumu 2004'teki Annan Planı oylaması sonucu sempatiye dönüşmüştür. Bu sayede, KKTC devleti/kurumları bazı uluslararası politik, sportif, bilimsel, turistik ve kültürel örgütlere üye olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Akıncılar, Kıbrıs</span>

Akıncılar veya Lurucina, de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Bölgesi'nde ve de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa İlçesi'nde yer alan bir köydür. Eski ismi Lurucina'dır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Muhafız Ordusu</span>

Millî Muhafız Ordusu, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kara kuvvetleri, hava kuvvetleri ve deniz kuvvetlerinden oluşan birleşmiş silahlı kuvvetleridir. Kıbrıs Ulusal Muhafızları aktif kuvvetler, yedek kuvvetler ve milislerden oluşmaktadır. Bunun dışında, İttifak Antlaşması kapsamında Yunanistan Silahlı Kuvvetleri adada Yunan Alayı'nı konuşlandırmaktadır. Fakat ELDYK, Kıbrıs Cumhuriyeti askeriyesinin bir parçası olmayıp doğrudan Yunanistan emri altındadır.

Cenevre Antlaşması veya Cenevre Deklarasyonu, 25-30 Temmuz 1974 tarihleri arasında Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan'ın dışişleri bakanları aracılığıyla Kıbrıs Harekâtı ve Kıbrıs Sorunu'na yönelik müzakerelerde bulundukları Cenevre'de imzaladıkları antlaşma.

Taşınmaz Mal Komisyonu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti topraklarındaki taşınır ve taşınmaz mallar üzerinde iddia edilen haklar üzerinde değerlendirme yapmak ve bunun sonucunda mal iadesi, takas veya tazminata ilişkin bağlayıcı kararlar vermek amacıyla Aralık 2005'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisinin kabul ettiği 67/2005 sayılı yasa ile kurulan ve 17 Mart 2006 tarihinde faaliyete geçen komisyondur. Taşınmaz Mal Komisyonunun değerlendirme kapsamına giren mallar, 1974 Kıbrıs Harekâtı öncesinde sahipli olan ancak Kıbrıs Türk Federe Devletinin ilan edildiği 13 Şubat 1975 tarihinde terk edilmiş bulunan veya bu tarihin sonrasında KKTC yasalarınca terk edilmiş veya sahipsiz olarak nitelenen mallardır.

Kıbrıs Sorunu, Akdeniz'in doğusunda bulunan Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumlarıyla Kıbrıs Türkleri arasında yaşanan siyasi tabanlı sorun. Britanyalıların Kıbrıs Sözleşmesi sonrasında adayı kolonileştirmeleri ile halklar arası çatışmalar artış gösterdi. Bu tarihlerde taksim isteğinde bulunan Türkler ile enosis isteyen Rumlar birbirleri ile çatışmaya başladı. Kıbrıslılar tamamen öz belirtim hakkı istiyordu. Britanyalılar, sorunu "Rum-Türk anlaşmazlığına" bağladı ve sonunda 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs; Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık'ın "Kuruluş, İttifak ve Garanti" adındaki 3 anlaşmayı imzalaması ile bağımsızlığını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Taşköy, Lefke</span>

Taşköy veya Petre, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefke ilçesinde, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasında bulunan bir köydür. Geçmişte Rum ve Türk nüfusu barındıran bir köy olan Taşköy, günümüzde terk edilmiştir. Köy, Birleşmiş Milletler'in kontrolündeki Yeşil Hat'ın hemen kuzeyinde bulunur. Köyün kendisi askeri bölge olup Çamlıköy, Doğancı ve Taşpınar'dan olan üç girişi de kapalıdır. Tarlaları sulak olan köyün kuzeydeki arazileri zeytinliktir.

<span class="mw-page-title-main">Muratağa, Sandallar ve Atlılar Katliamı</span>

Muratağa, Sandallar ve Atlılar Katliamı, 14 Ağustos 1974 tarihinde EOKA-B tarafından Kıbrıs'ın Muratağa, Sandallar ve Atlılar köylerinde Kıbrıs Türklerine karşı gerçekleştirilen katliam. Katliamda en genci 16 günlük, en yaşlısı ise 95 yaşında olmak üzere silahsız 126 Türk öldürülmüştür. 1960 nüfus sayımına göre üç köyün toplam nüfusu 248'di. Fakat halkın bir kısmı çeşitli nedenlerden göç etmişti. Katliamlara ilişkin anma günü tektir ve 14 Ağustos'tur. Bunun sebebi üç köyün birbiri ardına basılmasıdır. Muratağa ve Sandallar köylüleri aynı toplu mezara gömülmüştür ve mezardan toplam 89 kişi çıkarılmıştır. Muratağa ve Sandallar köyleri ile Atlılar köyünde yapılan katliamlar yine de bazen ayrı ayrı ele alınır. Katliamın Türk birlikleri tarafından keşfi ve cesetlerin bulunması 1/2 Eylül 1974 tarihinde gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi</span>

Kuzey Kıbrıs ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi ya da Kıbrıslı Türklerin Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisinde Temsili, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi arasında süregelen ilişkileri içerir. Sadece Türkiye tarafından tanınan KKTC milletvekilleri Kıbrıs Türk Toplumu'nun Seçilmiş Temsilcileri sıfatı ile 2004 yılından bu yana asamble toplantılarına 2 temsilci ile gözlemci statüsünde dahil olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Akıncı</span> 4. KKTC cumhurbaşkanı

Mustafa Akıncı, Kıbrıs Türkü siyasetçi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı. 2015'ten 2020'ye kadar cumhurbaşkanlığı görevini yaptı. 2015 cumhurbaşkanlığı seçiminde %60,6 oy oranıyla ikinci turda Cumhurbaşkanı seçilen Akıncı, Cumhurbaşkanlığı süresince Nikos Anastasiadis'le görüşerek Kıbrıs sorununa iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyon çerçevesinde çözüm bulmaya çalıştı, çözüm süreci 2017 yılında çöktü. 2020 seçimine bağımsız aday olarak katılmış ve seçimi ikinci turda kaybetmiştir. Son seçimden sonra aktif siyaseti bıraktığını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tatar Hükûmeti</span>

23. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükûmeti veya Tatar Hükûmeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanı Ersin Tatar'ın başbakanlığında; Halkın Partisi ile 22 Mayıs 2019 tarihinde kurulan hükûmettir. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın 2018 erken genel seçimlerinin ardından oluşan dörtlü koalisyonun istifasının ardından görevlendirdiği Ersin Tatar tarafından oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1687 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1687 Sayılı Kararı, 15 Haziran 2006'da oy birliğiyle kabul edildi. Kıbrıs hakkında alınmış bütün kararlar, özellikle 1251 Sayılı Karar (1999), tekrar onaylandıktan sonra, Konsey Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün (UNFICYP) yetkilerini 15 Aralık 2006'ya kadar altı ay daha uzattı.

<span class="mw-page-title-main">Saner Hükûmeti</span>

24. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükûmeti veya Saner Hükûmeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Ulusal Birlik Partisi Genel Başkan Vekili Ersan Saner'in başbakanlığında; Demokrat Parti ve Yeniden Doğuş Partisi desteği ile 9 Aralık 2020 tarihinde kurulan azınlık hükûmetidir. Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ın 2018 erken genel seçimlerinin ardından oluşan UBP-HP hükûmetinden Halkın Partisinin çekilmesi ve Başbakan olan kendisinin Cumhurbaşkanı olmasıyla hükûmetin sona ermesinin ardından görevlendirdiği Ersan Saner tarafından oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1062 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1062 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların, özellikle 186, 939, 1032 sayılı kararların teyit edildiği ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görev süresinin 31 Aralık 1996ya kadar uzatıldığı karardır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1303 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1303 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin, özellikle 1251 ve 1283 sayılı kararlar dahil olmak üzere, tüm kararların yeniden teyit edildiği ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görev süresinin altı aylık süreyle, 15 Aralık 2000'e kadar uzatıldığı karardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.