İçeriğe atla

Marş motoru

Bir otonun marş motoru. Üstteki silindirik parça marş motoruna giden gücü kontrol eden marş selenoididir.

Marş motoru otomobillerde ilk hareketi sağlayan parçadır. Araçta marşa basıldığı anda marş motorunun dişlisi ile krank miline bağlı volan dişlisi birbiriyle kavraşarak marş motorunun oluşturduğu dönme momenti, volan dişlisi aracılığı ile krank miline aktarılır. Böylece motora ilk hareket verilmiş olur.

Otomobillerde genelde bendix (volana dönerek geçen) tipi elektrikli marş motoru kullanılır. Bununla birlıkte özellikle deniz tipi büyük dizellerde hidrolik marş motorları da kullanılmaktadır. Otomobillerde kullanılan bendix tipinin yanı sıra volan dişlilerine geçtikten sonra dönmeye başlayan dayer tipi marş motorları da mevcuttur.

Volana takılı marş volan dişlisi

Marş motoru, aküden aldığı akım ile çalışan küçük bir elektrik motorudur. Arabanızın motorunu çalıştıran ivmeyi üretir. Akü ile marş motoru arasında bir marş rölesi bulunur ve aküden aldığı gücü söz konusu marş motoruna iletir. Düzgün çalışan bir marş rölesi ve motoru olmadan, aracınızı çalıştırmanız olanaksızdır.[1]

İçten yanmalı motorlar bir kez çalıştırıldığında, bir sonraki çevrimi başlatmak için her çevrimdeki ataleti kullanan geri beslemeli sistemleridir. Dört zamanlı motor'da üçüncü zaman yakıtın yanma enerjisini serbest bırakarak dördüncü (egzoz) zamanına, sonraki çevrimin ilk iki (emme, sıkıştırma) zamanına ve ayrıca motorun dış yüküne de güç verir. Herhangi bir zamanda ilk çevrimi yapmak için ilk iki zamana motorun kendisinin dışında güç verilmelidir. Marş motoru bu amaç için kullanılır ve motor çalışmaya başlar başlamaz ve geri besleme döngüsü kendi kendini beslediğinde artık gerekli olmaz.

Elektrik

  1. Ana yuva
  2. Serbest tekerlek ve pinyon dişli grubu
  3. Armatür
  4. Fırçaları takılı alan bobinleri
  5. Fırça taşıyıcı
  6. Marş motoru solenoidi
Marş motoru şeması

Elektrikli marş motoru benzinli ve Dizel motorlarda en çok kullanılan tiptir. Modern marş motoru, üzerine bir marş solenoidi (röleye benzer) takılmış kalıcı mıknatıslı veya seri-paralel sargılı doğru akımlı bir elektrik motorudur.

Marş aküsünden gelen DC akım, kontak anahtarı aracılığıyla solenoide uygulandığında solenoid, marş tahrik milindeki pinyon dişliyi dışarı iten ve pinyonu motor volanındaki marş halka dişlisiyle birbirine takan bir kolu devreye sokar.[2]

Solenoid ayrıca marş motoru için yüksek akımlı kontakları kapatır ve marş motoru dönmeye başlar. Motor çalıştığında, anahtarla çalıştırılan anahtar devresinin elektrik bağlantısı açılır, solenoid tertibatındaki bir yay pinyon dişlisini halka dişlisinden çeker ve marş motoru durur. Marş motorunun pinyonu, pinyonun tahriki yalnızca bir yönde iletmesine izin veren bir serbest bırakma kavraması aracılığıyla tahrik miline tutturulur. Bu şekilde, tahrik pinyon aracılığıyla volan halka dişlisine iletilir, ancak pinyon takılı kalırsa (örneğin, operatör motor çalışır çalışmaz anahtarı bırakmadığı için veya bir kısa devre varsa ve solenoid takılı kalırsa), pinyon tahrik milinden bağımsız olarak dönecektir. Bu, motorun marşı sürmesini önler, çünkü böyle bir geri sürüş marş motorunun parçalanacak kadar hızlı dönmesine neden olur.

Yukarıda belirtilen hibrit şemada kullanıldığında, sprag kavrama düzenlemesi, değişiklikler yapılmadığı takdirde marş motorunun jeneratör olarak kullanılmasını engeller. Standart marş motoru genellikle aralıklı kullanım için tasarlanmıştır, bu da jeneratör olarak kullanılmasını engeller. Marş motorunun elektrikli bileşenleri, ağırlıktan ve maliyetten tasarruf etmek için, aşırı ısınmadan önce (ohmik kayıplardan kaynaklanan ısının çok yavaş dağılmasıyla) genellikle yalnızca 30 saniyeden kısa bir süre çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Çoğu otomobil kullanım kılavuzu, hemen çalışmayan bir motoru çalıştırmaya çalışırken, sürücüye motoru her on veya on beş saniyede krankla çalıştırdıktan sonra marş motorunun soğuması için en az on saniye durmasını söyler.

Kaynakça

  1. ^ "Marş Dinamosu Arızası Nasıl Anlaşılır". 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  2. ^ R. Howell, Benito (17 Ağustos 2017). "Permanent Magnet Generators for Diesel Engines". PM Generators. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Makine</span> herhangi bir enerji türünü başka bir enerjiye dönüştürmek, belli bir güçten yararlanarak bir işi yapmak veya etki oluşturmak için dişliler, yataklar ve miller gibi çeşitli makine elemanlarından oluşan düzenekler bütünü

Makine, bir iş yapmak için kuvvet uygulamak ve hareketi kontrol etmek için güç kullanan fiziksel bir sistemdir. Terim genellikle motor kullanan yapay cihazlara veya moleküler makineler gibi doğal biyolojik makromoleküllere de uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Dizel motor</span> motor çeşiti

Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha özel bir tanımla, dizel motor oksijen içeren bir gazın sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur. Bu yüzden benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İçten yanmalı motor</span> yakıtın yanma odasında oksitleyici ile yandığı motor

İçten yanmalı motorlar, yakıt'ın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Wankel motoru</span> Felix Wankel tarafından bulunmuş "Döner Motor" olarak da bilinen ekzantrik döner tasarıma sahip, yanma basıncını döner harekete çeviren içten yanmalı bir motor

Wankel motoru; ekzantrik döner tasarıma sahip, yanma basıncını döner harekete çeviren içten yanmalı bir motordur. Bu motorlarda diğer içten yanmalı motorlardan farklı olarak, kenarları yayvanlaştırılmış üçgen şeklinde döner pistonlar kullanılır. Güç iletiminin doğrudan piston üzerine bağlı mil yardımı ile gerçekleştirilmesi sayesinde yapıları diğer motorlara göre daha az karmaşıktır. Pistonlu motorların aksine tüm parçalar aynı yönde döner. Bu motorun diğer avantajları harekette akıcılık, kompaktlık ve daha yüksek güç-ağırlık oranıdır.

<span class="mw-page-title-main">Röle</span> tamamen izole edilmiş ikinci bir devre tarafından bir elektrik devresinin açılıp kapanmasına izin veren elektrikli cihaz

Röle, elektriksel olarak çalıştırılan, elektromanyetik bir anahtardır. Yani üzerinden akım geçtiği zaman çalışan devre elemanıdır. Röle; bobin, palet ve kontak olmak üzere üç bölümden meydana gelir. Bobin kısmı rölenin giriş kısmıdır. Palet ve kontak kısmının bobin ile herhangi bir elektriksel bağlantısı yoktur. Röle, tek veya çoklu kontrol sinyalleri için birçok giriş terminali ve birçok çalışma kontağı terminalinden oluşur. Röle, birden çok kontak düzenlemesinde, örneğin; kontakları temas ettirme, kontakların temasını kesme veya bu iki durumun kombinasyonları gibi herhangi bir sayıda kontaklı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Debriyaj</span>

Debriyaj, motorla vites kutusu arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme olanağı sağlayan güç aktarma organlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kontaktör</span> bir elektrik devresini başka bir devrenin kapanması ile kapatan veya açan elektromekanik bir alet

Kontaktör, elektrik güç devresini anahtarlamak için kullanılan, elektrikle kumanda edilen bir elektrik anahtardır. Kontaktör, genellikle anahtarlamalı devreden çok daha az güçle, örneğin 230 voltluk bir motor anahtarını 24 voltluk bobin elektromıknatısıyla açıp kapatılması gibi, açıp kapatır.

<span class="mw-page-title-main">Lokomotif</span> Demiryollarında vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da motorla çalışan makine

Lokomotif, raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir. Fransızcadaki locomotive sözünden alınmıştır.

Kontak anahtarı, bir aracın elektrik sisteminin kontrol edilebilmesine imkân tanıyan eleman.

<span class="mw-page-title-main">Yarı paletli araç</span>

Yarı paletli araç, ön kısmında yönlendirme için tekerlek veya kızak çifti, arka kısmında ise tahrik ve yükünün büyük kısmını taşımak için palet bulunduran, sivil veya askeri amaçlı olarak kullanılan taşıttır. Yarı paletli taşıtlarda tank ve benzeri paletli araçlardaki yol dışı seyir ve yük taşıma faydaları ile tekerlekli bir taşıttaki sürüş karakteristikleri bir arada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Triger kayışı</span>

Triger kayışı, motorlarda silindir kapağında bulunan eksantrik ile motor bloğunun en alt kısmında yer alan krank mili çıkıntısı arasında çalışan, kasnaklar ve rulmanlar yardımı ile boylamasına yerleştirilen kayıştır. Motor tiplerine göre enlemesine de yerleştirilebilirler. Egzoz ve emme supaplarını hareket ettirirler. İlk tahriki marş motorundan alan krank mili, motoru çalıştırmak için triger kayışı vasıtası ile eksantrikleri döndürmek isteyecek, böylece motorun çalışmasını sağlayacaktır. Triger kayışı etkin olmadığı sürece motorların krank milleri de hareketini devam ettiremeyeceği için triger kayışı motor supaplarından volan dişlisine kadar bağlantı kuran ana parçalardan biridir. Triger kayışı yapımında cam elyafı maddesi kullanılarak sağlamlığı arttırılmıştır. Yaklaşık olarak 1,5 ton yük taşıma kapasitesine sahiptir. Ancak buna rağmen sürekli metal dişlilere sürtündüğünden aşınıp kopabilmektedir. Bu yüzden her 5 yılda veya ortalama 40.000 ila 60.000 km arasında değiştirilmesi gerekir, ancak yeni jenerasyon motorlarda değiştirme periyodu 120.000 kilometreye kadar artırılmıştır. Bazı motorlu taşıtlarda zincir triger kayışı yerine kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Fiat Turbina</span>

Fiat Turbina, İtalyan otomobil şirketi Fiat'ın 1954 yılında tanıttığı konsept otomobil modelidir.

<span class="mw-page-title-main">Elektrikli otomobil</span> şarj edilebilir pillerde depolanan enerjiyi kullanan bir elektrik motoruyla hareket eden otomobil

Elektrikli otomobil, elektrik enerjisi ile çalışan otomobillere verilen isimdir. Elektrikli otomobillerin, otomotiv endüstrisinde önemli bir etkisi olmaktadır. Bu model arabalar yakıt tasarrufu yanında şehir kirliliğini ve karbon emisyonunu azaltmaktadır. Karbondioksit emisyonunun azalma derecesi elektrik üretimine bağlı olup %50'lik bir azalma beklenmektedir. Karbondioksit emisyonunun azalma derecesi elektrik üretimine bağlı olup %50'lik bir azalma beklenmektedir. Enerji toplamaları için şarj istasyonu kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Palet (mekanik)</span> birden fazla sıralı tekerlek ya da çarklar ile bunların çevresine gerili bir kayıştan oluşan taşıt tahrik sistemi

Palet veya yürüyüş takımı, birden fazla sıralı tekerlek ya da çarklar ile bunların çevresine gerili bir kayıştan oluşan taşıt hareket düzeneğidir. Kayışın yere temas eden yüzeyinin tek bir tekerlekten çok daha büyük olması çok düşük yüzey basıncıyla birlikte yere daha iyi ağırlık aktarımı sağlar, bu sayede paletli bir taşıtın yumuşak yüzeylere saplanıp batma riski tekerlekli taşıta göre çok daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Austin 7</span> Araba modeli

Austin 7, Austin tarafından 1922-1939 yılları arasında üretilen bir otomobil modelidir. Araç, "Baby Austin" olarak anılmakta olup o dönem Britanya pazarı için üretilen en popüler araçlardandı. Yurtdışında da iyi satış rakamlarına ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Zincir dişlisi</span>

Zincir dişlisi, cer dişlisi veya tahrik dişlisi bir zincir, palet ya da diğer delikli ya da girintili maddeye hareket aktarmak üzere tasarlanmış, dişleri olan bir çark veya tekerlektir. 'Zincir dişlisi' adı genellikle radyal çıkıntılarının üzerinden geçen bir zincire geçtiği herhangi bir tekerleği tanımlar. Pürüzsüz olan makaralara kıyasla zincir dişlileri zincir veya paletle eşleşmesini sağlayan çıkıntılara sahiptir. Dişli çarklarden farklı olarak zincir dişlileri birbirleri ile doğrudan eşleşmezler.

<span class="mw-page-title-main">Alternatör (otomotiv)</span>

Alternatör modern otomobillerde aküyü doldurmak ve motor çalışırken elektrik sistemine elektrik vermek için kullanılan bir tür elektrik jeneratörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kamera motoru</span>

Kamera(Kam) motorlarında, diğer içten yanmalı motorlarından farklı olarak bağlantı çubukları ve krank mili yoktur, bunun yerine piston hareketinin, normal krank yerine bir kam ve silindir vasıtasıyla yapıldığı bir motordur.

Motor kontrol cihazı, bir elektrik motorunun performansını önceden belirlenmiş bir şekilde koordine edebilen bir cihaz veya cihazlar grubudur. Motor kontrolörü, motoru başlatmak ve durdurmak, ileri veya geri dönüşü seçmek, hızı seçmek ve düzenlemek, torku düzenlemek veya sınırlamak ve aşırı yüklere ve elektrik arızalarına karşı korumak için elle veya otomatik kumanda eden bir araç içerebilir. Motor kontrolörleri elektromekanik anahtarlama kullanabilir veya motor hızını ve yönünü düzenlemek için güç elektroniği cihazları kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş ve gezegen dişlisi</span>

Güneş ve gezegen dişlisi, ileri geri hareketini bir dönme hareketine dönüştürme yöntemidir ve ilk döner kirişli motorlarda kullanılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.