İçeriğe atla

Manzai

Manzai sanatçıları Yeni Yıl Kutlaması'nda; tsukkomi önde, boke arkasında. 19. yüzyıl Japon tablosu

Manzai (漫才) geleneksel Japon kültüründen gelen bir stand-up komedi türüdür.[1]

Japonya'nın Kansai bölgesinden çıktığı söylenir. Genellikle iki kişilik gruplar halinde yapılır. İkilinin kurduğu komik diyalogların absürdlüğü, kelime oyunları gibi şeylerle insanları güldürür.

Tarihçe

Manzai'nin kökeninin Heian Dönemi'nde Yeni yıl kutlamalarında yapılan şarkılı dans gösterisi olduğu söylenir. Bu gösterilerde iki kişilik gruplar ev ev gezerek, ev sahiplerinin yeni yılını kutlar, daha sonra da biri davul çalarken diğeri dans ederdi.

İki manzai sanatçısı, Yeni Yıl kutlamalarında; c. 1825

Edo Dönemi'nde her bölgenin kendine has Manzai çeşitleri ortaya çıkmıştır. Bu Manzailer sadece şarkı ve dans ile değil, iki performanscı arasındaki konuşmaları ve gizemli hikâyeleri de içermeye başlar. Fakat İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra devam etmesi zorlaşır.

Osaka'nın Manzai'sine Meiji Dönemi'nden itibaren Boke ve Tsukkomi karakter rolleri eklenmiştir.

Daha sonra değişimine devam ederek iki kişinin arasındaki diyaloglar, komik hikâyeler müzik eşliğinde anlatılmaya başlanmıştır ve bugünkü halini almıştır. Taishō Dönemi'nin sonlarına doğru, Manzai'de birçok ünlünün ajansı olan Yoshimoto'nun şovmenlerinden Yokoyama Entatsu・Hanabishi Achako ikilisi Manzai'nin sadece konuşma içeren türü olan Shabekuri Manzai (しゃべくり漫才) yi yaratmıştır ve bu tür çok popüler olmuştur.

Manzai sahnede yapılan bir performans olarak devam etmesine rağmen radyo ve televizyonlarda da performanslar yapılıyor.

Kelime Kökeni

manzainin kanjisi dönemler boyunca farklı farklı şekillerde kullanılmıştır.Orijinal olarak (萬歳, on bin yıl or banzai, "uzun yaşam" anlamına gelir), 万 karakterini kullanılır. Osaka manzainın gelişi ile sondaki karakter, daha basit olan ve "yetenek" anlamına gelen 才 ile değiştirilmiştir.

Performans Stili

Manzai genellikle iki kişilik gruplarla yapılır, üç veya daha fazla insanların da olduğu gurplar da vardır. Arka fonda müzikle yapılan türleri de vardır, performanscıların enstrüman çaldığı türleri de vardır. Geleneksel olarak erkekler takım elbise ile sahneye çıkardı. Bu takım elbiseler de genellikle göze çarpan renklerde olurdu. Fakat 1980 yıllarındaki Manzai patlamasından sonra gelenekler yıkıldı ve günlük kıyafetlerle de sahneye çıkılmaya başlandı. Bazı gruplar performanslarının içeriğine göre değişik kıyafetlerle de sahneye çıkabilir.

Boke ve Tsukkomi

İki şovmenden biri Boke rolünü diğeri tsukkomi rolünü alır. Boke rolündeki şovmen komik ve ilginç şeyler söyler. Mesela çok bariz hatalarla, yanlış anlaşılmalarla insanları güldürür, şakalar yapar.

Diğer şovmen ise Boke'nin bu hatalarını yüzüne vurur ve bunu yaparken de seyircileri güldürmek için zamanlamayı ayarlar. Boke'nin kafasına hafif aletlerle ya da elinin tersiyle vurur. Bu role de Tsukkomi adı verilir.

Kaynakça

  1. ^ Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005). "Manzai" 21 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Japon Ansiklopedisi, s. 608.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hülya Koçyiğit</span> Türk sinema ve dizi sanatçısı

Hülya Koçyiğit ; Türk sinema, televizyon ve dizi oyuncusudur. 1991 yılında Devlet Sanatçısı seçilmiştir. 1991-1992 yıllarında kurucusu olduğu SO-DER'e başkan seçilmiştir. Bu kurumdaki görevini 4 yıl sürdürmüş olmakla beraber hâlen yönetim kurulunda görev yapmaktadır. Türkan Şoray, Fatma Girik ve Filiz Akın ile birlikte Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Geyşa</span>

Geyşa (芸者), Japonya'da 17. yüzyıldan bu yana eğlence hayatında erkek müşterilere şarkı, dans, sohbet ve oyunlar ile eşlik eden kadınlara verilen ad. Geyşa dünyası Japoncada Hana-maçi veya Ka-ryu-kai olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Ata Demirer</span> Türk oyuncu ve komedyen

Ali Ata Demirer, Türk oyuncu, komedyen ve müzisyen.

<i>Azumanga Daiō</i>

Azumanga Daioo, Kiyohiko Azuma'nın yarattığı aslı manga olan ve 2002 yılında animesi yapılan bir dizidir. "Büyük Kral Azumanga" anlamına gelen başlık, "Azuma'nın Dengeki Daioh magazini için çizdiği manga"nın kısaltılmış halidir.

Rol yapma oyunu (RYO), (İngilizce: role-playing game, RPG); oyuncuların kurgusal bir sahnede farklı karakterlerin rollerini üstlendikleri oyunların genel bir ailesidir. Oyuncular, belirli kurallar çerçevesinde oluşturulan karakterleri yöneterek bir hikâyenin parçası olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Tiyatro</span> sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilenmesi amacıyla hazırlanmış gösteriler

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilemesi amacıyla hazırlanmış gösterilerdir. Farklı bir şekilde duyguların ve olayların hareket (jest) ve konuşmalarla anlatılmasıdır. Genel olarak temsil edilen eser anlamında da kullanılır. Tiyatro eseri, olayları oluş yoluyla gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir. Yaygın bir deyişle tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma sanatı olarak Shakespeare'in sözüyle de ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Seyyal Taner</span> Türk ses sanatçısı

Seyyal Taner, Türk şarkıcı ve oyuncudur. Türk pop müziği ve Türk rock müziğine getirdiği renkli yelpazesi ile sahnelere farklılık getirmiş, sadece şarkı söyleyen vokalistlerin aksine, dönemin koşullarında bir ilki gerçekleştirerek dansçılarıyla çıkıp hem dans edip hem şarkı söyleyebilmiş, alaturka gazino kültürüne rock müziğini getirmiş, sesiyle ve ilginç kıyafetleriyle de dikkat çekmiştir. Türk pop-rock müziğinin yerinde duramayan, asi, sıra dışı ve cesur şarkıcısı olarak bilinir ve dönemin basını kendisine yerli Tina Turner lakabını takmıştır. Babası Farsçada "akıcı olan" anlamına gelen Seyyal ismini vermiştir.

<i>Bizimkiler</i> (dizi) Türk televizyon dizisi

Bizimkiler, Bugay Film ve Ar Ajans imzalı, 1989-2002 yılları arasında 15 sezon kesintisiz olarak yayımlanmış aile türündeki Türk televizyon dizisidir. En çok sezona sahip olan ikinci Türk dizisidir. Toplam 15 sezondan oluşan dizi, 459. bölümü ile sona erdi.

<i>Bunraku</i> Geleneksel Japon kukla tiyatrosu

Bunraku , 1684 yılında Japonya'nın Osaka kentinde doğmuş geleneksel Japon kukla tiyatrosu türüdür. Ningyo coruri olarak da adlandırılır. Bu ad şamisen çalımı ve gösteri metninin okunmasını kapsayan coruri / joruri müziği ve Japoncada kukla anlamına gelen ningyo sözcüklerinin birleşmesinden türetilmiştir. Bunrakuda şamisenin yerine nadiren de olsa taiko davulu denen bir tür tamtam da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kostüm tasarımcısı</span> bir film, sahne prodüksiyonu veya televizyon programı için kostüm tasarlayan kişi

Kostüm tasarımcısı, bir film, sahne prodüksiyonu veya televizyon şovu için kostüm tasarlayan kişidir. Kostüm tasarımcısının rolü, karakterlerin kıyafetlerini/kostümlerini yaratmak ve sahneleri doku ve renk vb. ile dengelemektir. Kostüm tasarımcısı tiyatro yönetmeni, sahne tasarımcısı, ışık tasarımcısı, ses tasarımcısı ve diğer yaratıcı personelle birlikte çalışır. Kostüm tasarımcısı ayrıca saç stilisti, peruk ustası veya makyaj sanatçısı ile iş birliği yapabilir. Avrupa tiyatrosundaki rolü ise biraz farklıdır. Çünkü tiyatro tasarımcıları genellikle hem kostüm hem de sahne öğeleri tasarlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Palyaço</span>

Palyaço, İtalyanca (Pagliaccio) kökenli bir sözcük olup, Türk Dil Kurumuna göre tanımı; "Kendisini seyredenleri güldüren ve eğlendiren, acayip kılıklı, yüzü aşırı ve komik biçimde boyalı oyuncu." şeklindedir.

Hande Katipoğlu, Türk sinema ve tiyatro oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Drag queen</span>

Drag queen, eğlence veya moda için genellikle abartılı feminen tavırlar ve toplumsal kadın rolleri benimseyerek kadın kıyafetleri giyen kişi. Drag queen kişilikler genellikle erkekler tarafından yaratılır.

K-pop, Güney Kore kökenli bir pop müzik türüdür. K-pop, geleneksel Kore müziğinin yanı sıra pop, deneysel, rock, caz, gospel, hip hop, R&B, reggae, elektronik dans, folk, country ve klasik müzik gibi müzik türlerinden ilham alır. K-pop müziğinin modern biçimi, en eski K-pop gruplarından biri olan erkek grubu Seo Taiji and Boys'un 1992'de kurulmasıyla ortaya çıktı. Grubun farklı müzik tarzları ve türleri ile yaptıkları deneysel çalışmalar ve yabancı müzik unsurlarını Kore Pop'una entegre edebilmeleri, Güney Kore'nin çağdaş müzik sahnesini yeniden şekillendirmesine ve modernize etmesine yardımcı olmuştur.

Kōdan geleneksel Japon sahne sanatlarından biridir. Sanatçılar sahnedeki Shakudai (釈台) denilen küçük masanın önünde oturur ve seyircilerine çeşitli konularda konuşmalar yapar. Elindeki Harisen (張扇)'i konuşmanın akışına göre masaya vurur. Konuşmanın içeriği savaş günlükleri gibi genellikle tarihi olaylardan oluşur. Kamigata Kōdanları'nda Harisen ile Hyōshigi (拍子木) birlikte kullanılarak anlatım yapılır.

Beat 'em up, 80'li yılların ortasında türeyen ve geniş manada popüler olmuş, milyonlarca oyuncu tarafından oynanmış bir video oyunu sınıfıdır. Bu tip oyunlara bazen kavgacı ismi de verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Stand-up komedi</span> oyuncunun doğrudan izleyiciye hitap ettiği komedi tarzı

Stand-up komedisi, bir komedi tarzı. Komedyen, genellikle doğrudan onlarla konuşan canlı bir izleyici önünde performans sergiler. Oyuncu genellikle bir stand-up komedyeni, komedyen veya sadece bir stand-up'çı isimleri ile bilinir. Genelde diyalog kururlar, tipik olarak fıkralar, komik hikâyeler, şakalar ve tek satırlıklardan oluşan bir grup monolog yapıyorlar. Bazı stand-up komedyenler, eylemlerini geliştirmek için prop, müzik veya hokkabazlık kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Colombina</span>

Colombina Commedia dell'Arte'ın tip karakterlerinden biridir. Arleken'in metresi, kurnaz köle tipini oynayan bir komedi hizmetçisi ve Pierrot'un karısıdır. Rudlin ve Crick Commedia dell'Arte: A Handbook for Troupes'da İtalyanca Colombina yazımını kullanır.

<span class="mw-page-title-main">May Whitty</span> İngiliz aktris

Dame Mary Louise Webster,, profesyonel olarak May Whitty ve daha sonra hayır işleri için Dame May Whitty olarak bilinir, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusuydu. Dame olan ilk iki kadın şovmenden biriydi. İngiliz aktörler birliği Equity onun evinde kuruldu. Başarılı bir kariyerin ardından 72 yaşında Hollywood filmlerine geçti. Film rolleri için ödüller kazandığı Amerika'da yaşamaya başladı.

Başrol oyuncusu veya basitçe başrol, bir filmin, televizyon dizisinin veya tiyatro oyunun başkahramanı rolünü oynayan kişidir. Baş kelimesi aynı zamanda eserdeki en büyük role atıfta bulunur ve başrol oyuncusu tipik olarak sürekli bu tür rolleri oynayan bir kişiye de denilebilir. Bazı oyuncular başrol olarak typecast edilir, ancak çoğu oyuncu, bazı performanslarda başrolü ve diğer performanslarda ise yardımcı rolü veya karakter oyuncusu rolünü oynar.