İçeriğe atla

Manuil Kantakuzinos

Manuil Kantakouzenos (ya da Cantacuzenus) (Yunanca: Μανουήλ Καντακουζηνός, Manouēl Kantakouzēnos), (y. 1326 – Mistra, Mora Yarımadası, 10 Nisan 1380). 25 Ekim 1349 tarihinden ölümüne kadar Mora Despotluğu'nda Despotēs ve Achaia Presliği ile rakipti.

Hayatı

Manuil Kantakouzenos, İmparator VI. İoannis ve İrini Asanina'nın ikinci oğludur. 1326 ya da ondan çok az sonra doğduğuna inanır.[1]

Manuil, ilk defa Mart 1342 tarihinde Matheos Kantakuzinos ile babasına Didymoteichos'dan Selanik'e giderken subay olarak eşlik ederken zikredilir. Ertesi yılın nisan ayında, İmparator İoannis, IV. Stefan Uroš'un yardımıyla Veria'ya girdi ve Manuil'i vali olarak atadı.[1] Haziran 1345 tarihinde, babasının destekçileri Selanik'in kontrolünü ellerine alıp, Manuil'e yardım çağrısında bulundular, fakat onun yolladığı ordu durumu kurtarmak için çok geç kalmıştı. 1347 yılında Stefan Uroš Veria'yı Manuil'den aldı ve onu Tesalya'da bulunan amcası İoannis Komnenos Dukas'a sığınmaya zorladı. Babasının Mayıs 1347'de Konstantinopolis'in konrtolünü eline almasından sonra Manuil'i şehire çağırdı ve ertesi yıl onu hükûmetine aldı. Şehir Prefect'i olarak, 1348 ile 1349 yılları arasında Cenevizliler ile Bizanslılar arasındaki savaş sırasında, düşmana karşı savunmaya önderlik etti.[2]

Cenevizliler ile yapılan savaş nihayetlenince, Manuil babası tarafında Mora valisi olarak atandı, 25 Ekim 1349 tarihinde vilayete vardı. Manuil, bu vilayeti uzun dönem yöneten ve despotēs unvanı ile Konstantinopolis'te bulunan imparatora yakın ilişkide olan valiler serisinin ilkidir. Manuil, vilayette yerel soyluları ezen bir düzen kurdu. VI. İoannis Kantakuzinos, damadı V. İoannis tarafından tahttan indirildikten sonra, Manuil imparatorun yerine atadığı valilere karşı direndi. Sonuçta Manuil yeni bir rejim olarak Mora valisi olarak tanındı. Babası İoannis Kantakuzinos kesiş Josef ismini alıp tahtı bırakmasından sonra ailesinin kalanı Mora'da Manuil'e katıldı. Manuil'in bazı düşmanları ağabeyi eski İmparator Matheos Kantakuzinos'un onun yerine vali olmak için komplo kurduğuna dair dedikodular yaydılar fakat dedikoduların yalan olduğuna karşı ikna edilince vilayetin idaresinde ikisi beraber çalıştılar. Nikol, Matheos'un "oynadığı rolün ikincillikten öteye geçmediğini" gözler.[3]

İktidarının büyük kısmında, Manuil Latin komşularıyla barışçı ilişkilerini korudu ve bölgesinin uzun vadeli refahını güvence altına aldı. Greko-Latin işbirliği 1360'larda I. Murad'ın Mora'ya yaptığı akınlara karşı müttefikliği de kapsar. Mora Vakainamelerinin (kroniklerinin) Aragon versiyonuna göre, Gautier de Lor, Venedik Cumhuriyeti ve Hospitalier Şövalyeleri ile yaptığı ittifak sonucu Megara'da Türk filosunun 35 gemisini batırarak bir deniz zaferi kazanmıştır.[4]

Ayrıca, Manuil ekonomik ve askeri insan gücü olarak vilayette azalan nüfusu artırmak için Arnavutların göç etmelerini teşvik etti.

1380 yılında ölümünün ardından makamına ağabeyi Matheos geçmiştir. Nicol, Manuil'in Mistra, Mora Yarımadası'na gömüldüğüne inanmaktadır.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b Donald M. Nicol, The Byzantine family of Kantakouzenos (Cantacuzenus) ca. 1100-1460: a genealogical and prosopographical study (Washington, DC: Dumbarton Oaks, 1968),p. 122
  2. ^ Nicol, Byzantine Family, p. 123
  3. ^ Nicol, Byzantine Family, pp. 123-125
  4. ^ Nicol, Byzantine Family, p. 125
  5. ^ Nicol, Byzantine Family, p. 127

Konuyla ilgili yayınlar

Manuil Kantakuzinos
Kantakuzinos ailesi
Doğumu: y. 1326 Ölümü: 10 Nisan 1380
Resmî unvanlar
Yeni oluşumMora Despotu
1354–1380
Sonra gelen
Matheos Kantakuzinos

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mora Despotluğu</span>

Mora Despotluğu 14. yüzyılın başından 15. yüzyılın ortalarına kadar var olmuş Mora Yarımadası'nın güneyinde Doğu Roma İmparatorluğu'na ait bir vilayetti. Genellikle Doğu Roma imparatorlarının vârisleri tarafından despot unvanıyla yönetilirdi. Başkenti Sparta yakınlarındaki Mystras şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VI. İoannis</span> Bizans İmparatoru

VI. İoannis Kantakuzenos veya Cantacuzene, 1347–1354 arasında Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Matheos</span>

Matheos Asanis Kantakuzinos, 1353 ile 1357 arasında Bizans imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Ceneviz Savaşı</span>

Bizans-Ceneviz Savaşı veya Bizans-Cenova Savaşı, 1348-1349 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Ceneviz Cumhuriyeti arasında İstanbul Boğazı'ndan geçerken konan haraç üzerine yaşanan savaştır. Bizanslılar gıda ve deniz ticareti için Galata'daki Cenevizli tüccarlara olan bağımlılıklarını kırmak ve kendi donanmalarını yeniden inşa etmek istiyorlardı. Fakat inşa ettikleri yeni donanma, Cenevizliler tarafından yok edilmiş ve bir barış antlaşması imzalanmıştır.

İrini Asanina, Bizans imparatoru VI. İoannis'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Theodora Kantakuzini</span> Teodora Kantakuzini

Theodora Komnini Kantakuzini III. Aleksios'un imparatoriçe eşi.

Eleni Kantakuzini, Bizans İmparatoru V. İoannis'un imparator eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Anna (III. Andronikos'un eşi)</span> Savoyalı Anna Bizans imparatoriçesi

Savoyalı Anna, doğum ismi Giovanna, Bizans İmparatoru III. Andronikos'un imparatoriçe eşidir. Anna, Savoya Kontu V. Amadeus ile ikinci karısı Marie'nin kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mistra</span> Mistra

Mistra, Mezistre veya Misehor, Mora Vakainamelerinde (kroniklerinde) Μυζηθράς Myzithras, kale için bir kasaba ve Lakonya, Mora'nın eski bir belediyesi. Yunanistan'da 2011 yılında gerçekleşen yerel idareler reformundan beri Sparta belediyesinin bir parçasıdır. Antik Sparta'nın yanında Taygetus dağında konumlanmıştır. 14 ve 15. yüzyıllarda Bizans Mora Despotluğu'na başkentlik ettiği dönem zenginlik ve kültürel bir yükseliş yaşamıştır. Şehirde yerleşim Osmanlı döneminde devam etmiştir ancak Batılı Seyyahlar yanlışlıkla burayı antik Sparta olduğunu düşünmüşlerdir. 1830larda burası terk edilip, yaklaşık sekiz kilometre doğusunda yeni kasaba Sparta inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Paleologos</span> Dimitrios Paleologos

Dimitrios Paleologos, Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.

İrini Paleologina Bizans İmparatoru Matheos'un imparotoriçe eşi.

<span class="mw-page-title-main">Aleksios Apokaukos</span> Bizanslı politikacı ve askeri lider

Aleksios Apokaukos, Bizanslı devlet adamı ve askerdir. Aleksios, avam sınıfı bir aileden gelmesine rağmen iyi bir eğitim alarak askerlik meziyetleriyle megadük, bürokrasi kabiliyetiyle de parakoimomenos mevkiine kadar yükselmiştir. Yüksek devlet makamlarına gelmesinde İoannis Kantakuzinos'un himayesine girmesinin de etkisi vardır. Torun III. Andronikos ile dede II. Andronikos'un arasında gerçekleşen taht çekişmesinde, İoannis Kantakuzinos ile beraber II. Andronikos'un karşısındaki cephede yer almıştır. Taht kavgasının bittiği 1328 yılında III. Andronikos tek başına imparator olmuş ve yakın arkadaşı Kantakuzinos'u baş saray nazırlığı ile, Aleksios'u ise Kantakuzinos'un boşalttığı yüksek mevkiler ile ödüllendirmiştir. Ancak 1341-1347 yılları arasında çıkan iç savaşta Aleksios, V. İoannis'i destekleyen hizbin liderlerinden olan Patrik XIV. İoannis ile bir olup, hamisi İoannis Kantakuzinos'un karşısında yer almıştır. İç savaşta soylular ve seçkin sınıf genellikle Kantakuzinos'u desteklerken düşük ve orta sınıf şehirliler ile tüccar ve denizciler ağırlıklı olarak Apokaukos'u desteklemişlerdir. Bu anlamda iç savaşın bir tarafı yaşlı ve toprağa bağımlı asillerden oluşurken Apokaukos'un da içinde olduğu diğer taraf ise devlet içerisinde yeni bir değer olarak gelişen batıya dönük radikal değişimi temsil eder. Bir hapishane denetimi sırasında siyasi tutuklular tarafından linç edilerek öldürülmüştür. Öldürülmesi iç savaşın Kantakuzinos'un lehine sonuçlanmasında dönüm noktası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zealotlar (Bizans İmparatorluğu)</span>

Zealotlar 1342 ile 1350 yılları arasında toplumsal talepleri ile Selanik'te siyasi gelişmeler üzerinde büyük etkisi olan aristokrasi karşıtı siyasi grup. Dönemin kaynakları, bu akıma sempati ile bakmadıkları için Selanik'te kurulan Zealot hükûmeti hakkında çok az bilgi vardır. Zealotlar sekiz yıl boyunca etkili kendi yönetimlerini kurmuşlardır. Aristokrasi mülklerini müsadere etmişler ve serveti yeniden dağıtımını sağlamışlardır. Fakat Zealotlar'ın gerçekte sosyal reform için bir programa sahip olduklarını bilmek zordur. Bir muhtemel açıklama, şehir kesintisiz kuşatma altında bulunurken, bir şekilde eşitlikçi toplumun geliştirildiğidir.

<span class="mw-page-title-main">Theodoros Sinadinos</span> Bizanslı vali

Theodore Komnenos Doukas Paleologos Synadenos

Bizans İç Savaşı (1352–1357) 1341'den 1347'ye kadar süren önceki çatışmanın devamı ve sonuçlarını işaret eder. V. İoannis'un karşısında iki Kantakuzinos, VI. İoannis ve en büyük oğlu Matheos Kantakuzinos vardır. V. İoannis, Bizans İmparatorluğu'nun tek imparatoru olarak zafer kazandı, ancak iç savaşın yeniden başlatılması, önceki çatışmanın yıkımı tamamladı ve Bizans devleti harap kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Paleologos</span> Mora despotu

Thomas Paleologos ya da Palaeologus, Mora despotu.

<span class="mw-page-title-main">Mesazon</span> Bizans İmparatorluğunun başbakanı olarak hareket eden yüksek makam

Mesazōn Bizans imparatoru'nun başbakanı ve baş yardımcısı olarak hareket eden Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında yüksek bir makam ve görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros Paleologos</span> Mora despotu

I. Theodoros Paleologos 1383'ten 24 Haziran 1407'deki ölümüne kadar Mora Despotu (despotēs) idi. İmparator V. İoannis'in oğlu olan Theodoros, Bizans İmparatorluğu'nun yönetimini gasp etmeye teşebbüs eden rakip Kantakuzinos ailesinin nihai yenilgisinden sonra Paleologos Hanedanı'ndan Mora'ya Despot olarak atanan ilk üyedir.

Theodora Kantakuzini Megali Komnini, Trabzon imparatoru IV. Aleksios'un İmparatoriçe eşiydi. Çok güzel olduğu söylenen Laonikos Halkokondilis'in vakayinamesine göre, oğlu İoannis Megas Komnenos tarafından Trabzon sarayının protovestiarios'u ile ilişkiye girmekle suçlandı; ancak diğer kayıtlar onu Aleksios ve oğulları arasındaki barışı koruyan sadık ve sevgi dolu bir eş olarak tanımlar. Her iki durumda da, yaşamı boyunca oğlu İoannis Gürcistan'a kaçtı ve Theodora'nın ölümünden sonraya kadar geri dönmedi.