Manuel Fernandes
Kişisel bilgileri | |||
---|---|---|---|
Tam adı | Manuel Henriques Tavares Fernandes | ||
Doğum tarihi | 5 Şubat 1986 | ||
Doğum yeri | Lizbon, Portekiz | ||
Boyu | 1,75 m (5 ft 9 in) | ||
Mevkii | Orta saha | ||
Altyapı kariyeri | |||
2002-2004 | Benfica | ||
Profesyonel kariyeri* | |||
Yıllar | Takım | Maç | (Gol) |
2004-2007 | Benfica | 67 | (3) |
2006 | → Portsmouth (kiralık) | 10 | (0) |
2007 | → Everton (kiralık) | 9 | (2) |
2007-2011 | Valencia | 56 | (2) |
2008 | → Everton (kiralık) | 12 | (1) |
2011-2014 | Beşiktaş | 91 | (15) |
2014-2019 | Lokomotiv Moskova | 103 | (25) |
2019-2020 | Krasnodar | 15 | (2) |
2020-2021 | Kayserispor | 16 | (0) |
2022 | Apollon Smirnis | 4 | (0) |
2022-2023 | Sepahan | 14 | (1) |
Toplam | 397 | (51) | |
Millî takım kariyeri | |||
2003 | Portekiz U-17 | 4 | (1) |
2004 | Portekiz U-18 | 5 | (1) |
2004-2008 | Portekiz U-21 | 30 | (7) |
2005 | Portekiz B | 2 | (0) |
2005-2018 | Portekiz | 15 | (3) |
Toplam | 56 | (12) | |
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. Güncelleme: 1 Temmuz 2023 |
Manuel Henrique Tavares Fernandes, (d. 5 Şubat 1986), Portekizli futbolcudur.
Kulüp kariyeri
Benfica
Fernandes, Lizbon'a bağlı Amadora şehrinde büyüdü. Burada futbolla ilgilenmeye başlayan ve sokak futbolu oynayan Fernandes'in arkadaşlarından biri de Manchester United takımının kanat oyuncularından Nani'ydi.[1] 2002'de Benfica takımının altyapısına girdi. 2 sene çeşitli altyapı seviyelerinde forma giyen Fernandes, 2003-04 sezonunda hocası José Antonio Camacho tarafından A takıma yükseltildi. Kendisinin ikinci maçı olan Gil Vicente FC ile oynanan ve 2-1 kazanılan maçta gol atarak Benfica tarihinin en genç ikinci golcüsü oldu.
2004-05 sezonunda teknik direktör Giovanni Trapattoni'nin yönetimindeki takımın en önemli isimlerinden biri olup, Petit ile orta sahada iyi bir ikili oldular. 29 maçta forma giyen Fernandes 1 gol kaydetti. Sezon sonunda Benfica 11 yıllık aradan sonra Portekiz Ligi şampiyonu oldu. Fernandes ayrıca UEFA Kupası'nda da 7 maçta forma giydi. Ancak son 32'ye kalan takım kupayı o sezon alacak CSKA Moskova'ya elendi.
2005-06 sezonu öncesi kasık fıtığı nedeniyle Münih'te ameliyat oldu. Uzman Ulrike Muschaweck tarafından tedavi edildi.[2] Sezon içinde 28 maçta forma giydi. Sezon içinde ilk kez UEFA Şampiyonlar Ligi'nde forma giyen Fernandes grup maçlarında Villarreal CF takımına bir de gol kaydetti.[3] Çeyrek finale çıkan Benfica, o sene kupayı kazanan Barcelona'ya elendi.
Portsmouth
2006-07 sezonu öncesinde Premier League ekibi Portsmouth FC ile kiralık sözleşmesi imzalandı. Kasıklarındaki sorunun tamamen düzelmesi halinde 7 milyon pound'a satın alma opsiyonu da bulunmaktaydı. İlk transfer teklifi Temmuz ayı sonunda yapılmış ancak Fernandes'ın sakatlığının devam etmesi ve iki kez kulüp tarafından yapılan sağlık testlerini geçememesi nedeniyle sonlanmıştı. Buna rağmen Benfica, Fernandes'in transfer sezonu bitmeden Portsmouth'da tedavi görmesini sağladı. Kulüpte geçen 5 haftalık zamandan sonra, Fernandes'in tamamen iyileşmesi için 2 ay gerektiği ortaya çıktı. Bu nedenle Portsmouth ile satın alma opsiyonlu kiralama anlaşması yapıldı.
Fernandes, Portsmouth formasıyla ilk maçını EFL Cup'ta Mansfield Town deplasmanında çıktı. 2-1'lik galibiyete uzaktan attığı bir golle katkıda bulundu.[4] Sezonun ilk yarısında zaman zaman maçlara çıktı. Daha sonra teknik direktör Harry Redknapp Fernandes'in düzenli bir biçimde oynatılmamasının nedeni olarak sözleşmede yer alan Fernandes'in üç maç arka arkaya oynatıldığında, Portsmouth'un oyuncuyu transfer etmesi için 12 milyon pound ödemesi zorunluluğunu getiren madde olduğunu belirtti. 10 maçta forma giyen Fernandes, Portsmouth'un yüksek transfer ücreti nedeniyle oyuncuyu almaktan vazgeçmesi nedeniyle Benfica'ya döndü.[5]
Everton
Ocak 2007'de Fernandes, Everton FC'ye sezon sonuna kadar kiralanarak İngiltere'ye geri döndü.[6] Aynı dönemde Benfica'yla da sözleşmesini uzattı.[7] 10 Şubat 2007'de Blackburn Rovers karşısında kazanılan 1-0'lık maç ile Everton kariyeri başladı. Kısa zamanda kulüp taraftarlarının gözüne girdi. Ligdeki ilk golünü 24 Şubat'ta Watford'a attı.[8] 28 Nisan'da ikinci golünü lig lideri Manchester United'a kaydetti. Ancak gol galibiyet için yeterli olmadı ve maçın son 30 dakikasında dört gol kaydeden United maçı 4-2 kazandı.[9]
Everton teknik direktörü David Moyes'in Fernandes transferi için 12 milyon euro ödemekten çekinmesi nedeniyle yazın Benfica'ya geri döndü. Sezon öncesi antrenmanlarında iyi bir performans gösterdi. 8 Ağustos 2007'de Everton, Benfica'ya 6 milyon pound'lık bir teklifte bulundu. 13 Ağustos'ta Everton ve Benfica'nın futbolcu üstünde %50-%50 hak kazanması üzerine anlaşıldı. 14 Ağustos'ta Fernandes, Benfica maçı kadrosuna dahil olmayarak İngiltere'ye uçtu. 25 Ağustos'ta oynanan Blackburn maçına gitti. Ancak, Fernandes'in haklarının bir kısmının da bir menajerlik firmasına ait olması nedeniyle Premier League yöneticileri imzalanan sözleşmeyi kabul etmedi.
Valencia'ya satıldıktan sonra 2007-08 sezonunun ikinci yarısını da Everton'da kiralık geçirdi. bu kiralık anlaşmasında satın alma opsiyonu da bulunmaktaydı. Fernandes 12'si lig maçı olmak üzere 13 maçta Everton forması giydi. Ancak satın alınmadı ve Valencia'ya geri döndü.
Valencia
Everton ile anlaşma sağlanamayınca 26 Ağustos 2007'de Fernandes, La liga ekibi Valencia tarafından 6 yıllığına transfer edildi. Anlaşma ile Benfica 18 milyon euro kazandı. Sözleşmede 100 milyon euro getiren takıma Fernandes'in gidebileceği maddesi de eklenmişti.
Fernandes ilk maçına 2 Eylül 2007'de deplasmanda oynanan UD Almeria maçında çıktı. İlk sezonunun ilk yarısında 7 kez forma giyen Fernandes, bunların beşinde ilk 11'deydi. Sezonun ikinci yarısında Everton'a kiralandı.[10][11]
2008-09 sezonunda Valencia'ya geri dönen Fernandes, yeni hocası Unai Emery tarafından ilk 11'de daha çok şans buldu. Sezonun ilk lig maçında Mallorca karşısında alınan 3-0'lık galibiyette yedeklerden dahil oldu. 5 Ekim 2008'de Real Vallodolid karşında Valencia formasıyla ilk golünü attı. David Albelda ve Ruben Baraja ile iyi bir orta saha oluşturan Fernandes 27 maçta forma giydi. Nisan 2009'da Getafe ile oynanan maçta kaval kemiğinden sakatlandı. Maçta 90 dakika forma giyse de maç sonrası sakatlığının ciddi olduğu fark edildi ve sezonu erken kapadı.[12]
2009-10 sezonunda Valencia'da eskisi gibi forma şansı bulamayınca Ocak 2010'da Internazionale'e kiralanması konusunda anlaşma sağlandı. Inter Milan, futbolcuyu alma hakkına da sahip olacaktı ancak 30 Ocak'ta Milano ekibinin sağlık testlerini geçemeyince anlaşma sağlanamadı. Daha sonra Portsmouth'a tekrar kiralanması düşünülse de transfer döneminin kapanışına kadar anlaşma sağlanamadı. Sezon boyunca sadece 14 maçta forma giyebilen Fernandes bunların yarısında ilk 11'de oynayabildi. 2010-11 sezonunda 6 maçta forma giyebilen Valencia, hocası Emery tarafından gözden çıkarıldı.
Beşiktaş
2010-11 sezonu
Valencia kulübünden 6 aylığına satın alma opsiyonu ile birlikte kiralanmıştır. Beşiktaş'tan 1 milyon Euro'dan 3 Ocak 2011 tarihinde 6 aylık sözleşme imzalamıştır. Beşiktaş'taki ilk sözleri: :
“ | 6 aylık süre içinde Beşiktaş'ın hedefleri için yardımcı olmaya çalışacağım. Taraftarlarıyla çok büyük bir kulüp. Şu anda gerçekçi olmamız gerekiyor. 14 puan gerideyiz. Ligin ikinci yarısında 3-4 hafta içinde alacağımız sonuçlar durumu belli eder. Zor olacak. Bu konuda yalan söyleyemeyeceğim. | „ |
olmuştur. Beşiktaş'ta 4 numaralı formayı giymektedir. Beşiktaş'taki ilk resmi golünü Türkiye Kupası Çeyrek final ilk maçında Gaziantep BB ile oynanan maçta atmıştır. Ligdeki ilk resmi golünü ise 16 Mayıs'ta Eskişehirspor'a karşı atmıştır. Beşiktaş'a 9. Türkiye kupasını getiren karşılaşmada otoritelere göre sahanın en iyisidir. Beşiktaş'taki ilk sezonunda ligde 14 maçta 1 gol 1 asist toplamda ise 20 maçta 4 gol 5 asist ile oynamıştır.[13]
2011-12 sezonu
Fernandes, 2011-12 sezonunda Valencia'dan bonservisi ile birlikte Beşiktaş'a gelmiştir. Beşiktaş bonservis olarak Valencia kulübüne 2.300.000 euro ödemiştir. Beşiktaş'ın Stoke City'yi 3-1 yendiği maçın kırılma golünü atmıştır ve Beşiktaş Türk futbol tarihinde Avrupa kupalarında grubunu lider tamamlayan ikinci takım olmuştur. Beşiktaş'taki 2. sezonunda Ligde 31 maçta 5 gol 10 asist, toplamda ise 42 maçta 7 gol 16 asist ile oynamıştır.[14]
2012-13 sezonu
Beşiktaş'taki 3. sezonunda teknik direktör Samet Aybaba tarafından Oyun Kurucu olarak görev verilmeye başlanmıştır. Ligdeki 24 hafta sonunda 20 maçta 6 gol 11 asist ile Türkiye Kupası'nda 1 maçta 1 gol ile toplamda 21 maç 7 gol 11 asist ile Beşiktaş'taki en parlak dönemini yaşamıştır.[15]
2013-14 sezonu
2013-14 sezonu öncesinde ise başta Rus kulüplerinden teklif alan Fernandes, Slaven Bilić'in isteğiyle takımda kaldı. Ancak Beşiktaş'ın sözleşme uzatma teklifini kabul etmeyen Fernandes, takımla ilk maçına Trabzonspor karşısında çıktı ve bu maçta Olcay Şahan'a bir de asist yaptı. Yalnızca 4 gün sonra Tromsö deplasmanında da ilk 11 başlayan Fernandes, bu maçta da Almeida'ya bir asist yaptı. 26 ağustos'ta ise Kayseri Erciyesspor maçında 1 gol 1 asist performansıyla oynayan Fernandes, 3 gün osnra Tromsö maçının rövanşında da Hugo Almeida'nın asistini yapan isim oldu. Beşiktaş rakibini elemesine rağmen şike soruşturması nedeniyle UEFA'dan men edildi. Ligde ise Gaziantepspor ve Bursaspor maçlarında asistler yapan Fernandes, Oğuzhan Özyakup ile yan yana bazen de forvet arkasında görev yaptı.13 Aralık 2013 günü Kasımpaşa SK ile yapılan maç sırasında sahaya giren Mustafa Özel adlı bir taraftarın saldırısına uğramıştır. Sezonun ilk yarısında ise 14 maç 1 gol 6 asist performansıyla oynadı. Devre arasında sezon sonu bitecek olan sözleşmesi uzatılmak istendi ancak oyuncu bunu kabul etmeyince Bilic de oyuncuyu yedek bırakmaya başladı. Bu maçlarda Oğuzhan Özyakup görev yaptı. Yıllar sonra verdiği bir röportajda, kariyerinin en iyi performansını Beşiktaş'ta gösterdiğini söylemiştir.[16]
Lokomotiv Moskova
2 Haziran 2014 tarihinde bonservissiz olarak Lokomotiv Moskva kulübü ile resmi sözleşme imzalayan Fernandes'in, kaç yıllık mukaveleye imza attığı ve alacağı ücret açıklanmazken, 4 numaralı formayı giyeceği belirtildi. Lokomotiv Moskova Sportif Direktörü Kirill Kotov, imza töreni sonrası yaptığı açıklamada, Fernandes'in mükemmel tekniği ve yüksek futbol zekası olduğunu belirterek, "Bu transferle, orta alanımızdaki yaratıcılığımızı güçlendirmiş olduk. Fernandes'in "Lokomotif" gibi bir atak oyunu getireceğine eminiz. Bu da Avrupa için çok önemli" dedi.[17]
Krasnodar
2 Eylül 2019'da, 33 yaşındaki Fernandes, aynı zamanda Rus liginde FC Krasnodar'da bir yıllık bir anlaşma yaptı.[18]
Kayserispor
Fernandes 5 Ekim 2020'de Kayserispor'a katılarak Türkiye ligine döndü.
Aralık 2021 tarihinde disiplinsiz davranışları nedeniyle uzun zamandır kadroda yer alamayan Fernandes, sözleşmesini tek taraflı feshederek Kayserispor'dan ayrıldı.[19]
Apollon Smyrnis
19 Şubat 2022'de Fernandes, Yunan kulübü Apollon Smyrnis ile sözleşme imzaladı.[20]
Millî takım kariyeri
2005'te Portekiz U-21 takımında forma giymeye başlayan Fernandes, 2006'da Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası'na katıldı. 2007 versiyonunda 3 grup maçında da forma giydi ve 4-0 yendikleri İsrail maçında bir gol kaydetti. Grup üçüncüleri arasında yapılan Olimpiyat eleme maçında da forma giydi. Penaltılara giden maçta Fernandes penaltısını kaçırdı. Penaltılar sonunda İtalya'ya elenen Portekiz, olimpiyatlara gidemedi. 2009'daki şampiyonanın eleme maçlarında da forma giydi.
Portekiz millî futbol takımı için kadroya ilk kez Şubat 2005'te Luiz Felipe Scolari tarafından çağrıldı.[21] İlk millî golünü ise 26 Mart 2005'te Kanada ile oynanan hazırlık maçında kaydetti. Hazırlık maçları dışındaki ilk resmi maçına 17 Kasım 2007'de oynanan Euro 2008 eleme maçında Ermenistan karşısında çıktı.[22]
2010 FIFA Dünya Kupası için seçilen 24 kişilik kadroda yer almadı.[23][24] Ancak bir sakatlık durumda çağrılmak için hazırlanan 6 kişilik yedek kadroda yer almaktaydı.[25]
Kariyer istatistikleri
Kulüp takım istatistikleri
Profesyonel Kariyeri | Ulusal Lig | Kupa | Lig Kupası | Süper Kupa | Uluslararası Lig | Toplam | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sezon | Kulüp | Lig kademesi | Maç | Gol | As. | Maç | Gol | As. | Maç | Gol | As. | Maç | Gol | As. | Maç | Gol | As. | Maç | Gol | As. | |||||
Portekiz | Lig | Taça de Portugal | Taça da Liga | Supertaça | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2003-04 | Benfica | Primeira Liga | |||||||||||||||||||||||
2004-05 | |||||||||||||||||||||||||
2005-06 | |||||||||||||||||||||||||
Toplam | 59 | 2 | 3 | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | 15 | 1 | - | 74 | 3 | 3 | |||||||
İngiltere | Lig | FA Cup | EFL Cup | FA C.Shield | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2006-07 | →Portsmouth (kiralık) | Premier League | |||||||||||||||||||||||
Toplam | 20 | 2 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 20 | 2 | 1 | |||||||
İspanya | Lig | Copa del Rey | Copa de la Liga | Supercopa | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2007-08 | Valencia | La Liga | |||||||||||||||||||||||
Toplam | 7 | - | - | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | - | - | 12 | - | - | |||||||
İngiltere | Lig | FA Cup | EFL Cup | FA C.Shield | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2008 | →Everton (kiralık) | Premier League | |||||||||||||||||||||||
Toplam | 12 | - | 3 | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | 2 | - | - | 15 | - | 3 | |||||||
İspanya | Lig | Copa del Rey | Copa de la Liga | Supercopa | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2008-09 | Valencia | La Liga | |||||||||||||||||||||||
2009-10 | |||||||||||||||||||||||||
2010 | |||||||||||||||||||||||||
Toplam | 49 | 2 | 4 | 5 | - | - | - | - | - | 1 | - | - | 16 | 1 | 2 | 71 | 3 | 6 | |||||||
Türkiye | Lig | Türkiye Kupası | Lig Kupası | Süper Kupa | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2010-11 | →Beşiktaş (kiralık) | Süper Lig | 14 | 1 | 1 | 6 | 3 | 4 | - | - | - | 20 | 4 | 5 | |||||||||||
2011-12 | Beşiktaş | 31 | 5 | 10 | 2 | 1 | - | - | - | 10 | 1 | 6 | 42 | 7 | 16 | ||||||||||
2012-13 | 27 | 7 | 12 | 1 | 1 | - | - | - | - | 28 | 8 | 12 | |||||||||||||
2013-14 | 19 | 2 | 6 | - | - | - | - | - | 2 | - | 2 | 21 | 2 | 8 | |||||||||||
Toplam | 91 | 15 | 29 | 9 | 5 | 4 | - | - | - | - | - | - | 12 | 1 | 8 | 112 | 21 | 41 | |||||||
Rusya | Lig | Kubok Rossii | Lig Kupası | Superkubok | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
2014-15 | Lokomotiv Moskva | Premyer-Liga | 28 | 7 | 2 | 5 | - | - | - | - | 2 | - | 1 | 35 | 7 | 3 | |||||||||
2015-16 | 4 | - | - | 2 | - | 1 | - | - | 7 | - | - | 13 | - | 1 | |||||||||||
2016-17 | 22 | 7 | 9 | 4 | 2 | 2 | - | - | - | 26 | 9 | 11 | |||||||||||||
2017-18 | 29 | 7 | 6 | 1 | - | - | - | 1 | 1 | - | 10 | 6 | - | 41 | 14 | 6 | |||||||||
2018-19 | 20 | 4 | 5 | 4 | - | 2 | - | 1 | - | - | 4 | - | - | 29 | 4 | 7 | |||||||||
Toplam | 103 | 25 | 22 | 16 | 2 | 5 | - | - | - | 2 | 1 | - | 23 | 6 | 1 | 144 | 34 | 28 | |||||||
Kariyer toplam | 348 | 48 | 62 | 32 | 7 | 9 | 1 | - | - | 4 | 1 | - | 71 | 9 | 11 | 456 | 65 | 82 |
Süper Lig'de attığı golleri
Millî takım istatistikleri
No | Tarih | Millî takım | Maç | Gol | As. |
---|---|---|---|---|---|
1. | 2003 | Portekiz U-17 | 4 | 1 | - |
2. | 2004 | Portekiz U-19 | 5 | 1 | - |
3. | 2004-2008 | Portekiz U-21 | 30 | 7 | - |
4. | 2005 | Portekiz B | 2 | - | - |
5. | 2005 | Portekiz | 1 | 1 | - |
2006 | - | - | - | ||
2007 | 1 | - | - | ||
2008 | 2 | - | - | ||
2009 | 1 | - | - | ||
2010 | 3 | 1 | - | ||
2011 | - | - | - | ||
2012 | 1 | - | - | ||
2013 | - | - | - | ||
2014 | - | - | - | ||
2015 | - | - | - | ||
2016 | - | - | - | ||
2017 | 2 | 1 | - | ||
2018 | 4 | - | - | ||
A Millî Toplam | 15 | 3 | - | ||
Alt Toplam | 56 | 12 | - |
Millî takım golleri
# | Tarih | Yer | Rakip | Skor | Sonuç | Turnuva |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | 26 Mart 2005 | Barcelos, Portekiz | Kanada | 1-0 | 4-1 | Hazırlık maçı |
2. | 3 Eylül 2010 | Guimarães, Portekiz | Kıbrıs Cumhuriyeti | 4-3 | 4-4 | 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri |
Başarıları
- Benfica
- Primeira Liga: 2004-
- Taça de Portugal: 2003-04
- Supertaça Cândido de Oliveira: 2005
- Valencia
- Beşiktaş
Özel hayatı
Fernandes'in kuzeni Gelson Fernandes de eski bir futbolcu olarak orta saha mevkiinde görev yapmıştır. Yeşil Burun Adaları'nda doğan Gelson, son olarak 2017-2020 sezonları arası Eintracht Frankfurt'ta forma giymiştir. İsviçre millî takımında da 2018'e kadar 67 kez forma giymiştir.
Kaynakça
- ^ Saffer, Paul (8 Haziran 2007). "Nani's dreams come true". UEFA.com. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011.[]
- ^ "Fernandes operado de surpresa" [Manuel Fernandes undergoes surprise surgery] (Portekizce). Diário de Notícias. 9 Temmuz 2005. 30 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011.
- ^ "Benfica draws with Villarreal in Champions' League". People's Daily Online. 20 Ekim 2005. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011.
- ^ "Mansfield 1–2 Portsmouth" (İngilizce). BBC Sport. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
- ^ "Pompey put off by Fernandes fee" (İngilizce). BBC Sport. 18 Aralık 2006. 11 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010.
- ^ Everton bypass league conflict to complete Fernandes deal 2 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; The Guardian, 1 Şubat 2007
- ^ "Benfica seal Derlei and Fernandes deals" (İngilizce). UEFA.com. 29 Ocak 2007. 11 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2008.
- ^ "Watford 0–3 Everton" (İngilizce). BBC Sport. 24 Şubat 2007. 4 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
- ^ "Everton 2–4 Man Utd" (İngilizce). BBC Sport. 28 Nisan 2007. 7 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
- ^ "Manuel Fernandes, loaned to Everton until the end of the season" (İspanyolca). Valencia CF. 9 Ocak 2008. 20 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2008.
- ^ "Fernandes joins Everton on loan" (İngilizce). BBC Sport. 12 Ocak 2008. 12 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2008.
- ^ "Fernandes se rompe el peroné ante el Getafe y tarda 18 horas en darse cuenta" [Fernandes fractures fibula against Getafe and does not realize it until 18 hours after] (İspanyolca). Las Provincias. 7 Nisan 2009. 11 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010.
- ^ transfermarkt.com.tr. "Manuel Fernandes 2010-11 istatistikleri". 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
- ^ transfermarkt.com.tr. "Manuel Fernandes 2011-12 istatistikleri". 30 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
- ^ transfermarkt.com.tr. "Manuel Fernandes 2012-13 istatistikleri". 27 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
- ^ "Manuel Fernandes'ten Beşiktaş ve Türkiye itirafı". 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ ntvspor.net. "Fernandes imzayı attı!". 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2014.
- ^ "МАНУЭЛ ФЕРНАНДЕШ СТАЛ ИГРОКОМ «КРАСНОДАРА»" [Manuel Fernandes became a Krasnodar player] (Rusça). FC Krasnodar. 2 Eylül 2019. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2022.
- ^ "Στον Απόλλωνα Manuel Fernandes, Jerry Mbakogu" (Basın açıklaması) (Yunanca). Apollon Smyrnis FC. 19 Şubat 2022. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022.
- ^ "Scolari selects Benfica youngster". UEFA.com. 23 Şubat 2005. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2008.
- ^ "Almeida takes Portugal to the brink". UEFA.com. 17 Kasım 2007. 14 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2008.
- ^ "Convocados revelados" [Squad revealed] (Portekizce). Portuguese Football Federation. 10 Mayıs 2010. 15 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2010.
- ^ "Pepe in Portugal squad". FIFA.com. 10 Mayıs 2010. 12 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2010.
- ^ "Release list of up to 30 players" (PDF). FIFA.com. 13 Mayıs 2010. 8 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Nisan 2011.