İçeriğe atla

Manteuma

Manteuma antik çağda, transa geçen rahibelerin trans sırasında söyledikleri hikmetli sözlere verilen addır.

Didim'deki Apollon Tapınağı'nda olduğu gibi, antik çağın orakl merkezlerinde danışmak ya da gelecekleri hakkında bilgi edinmek için tapınağa başvuranlar olduğunda Pythia (okunuşuyla Pitia, Piti) adlı rahibelerin trans sırasında söylediği pek açık olamayan sözler rahiplerce yorumlanır ve ziyaretçilere bu yorumlardan çıkan sonuç yanıt olarak bildirilirdi.

Lidya kralı Kroisos'un de bu amaçla Didim'deki tapınağa başvurmuş olduğu, fakat kendisine verilen yanıtı yanlış yorumlamasıyla kendisinin ve Lidya uygarlığının sonunu hazırlamış olduğu söylenir. (Kroisos'a bildirilen yanıtta Halys Irmağı'nın (Kızılırmak) geçilmesiyle elde edilecek bir zaferden söz edilmiş, fakat zaferin kime ait olduğu belirtilmemişti.) -"Halys'i geçersen büyük bir imparatorluk yıkılacak" Yıkılacak diye kastedilen büyük imparatorluk Kyros önderliğindeki Persler değil Kroisos önderliğindeki Lidya olmuştur. Kroisos'un kış geldiği için savaşın bittiğini düşünüp geri çekilmesi yüzünden hazırlıksız yakalanması sonucu olmuştur.

Ayrıca bakınız

  • Kahinlik

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lidya</span> Anadoluda Tunç Çağının sonlarından başlayarak MÖ VI. yüzyıla kadar hüküm süren Lidya medeniyetinin merkezini oluşturan tarihî bölge

Lidya, Anadolu'da Tunç Çağı'nın sonlarından başlayarak MÖ 6. yüzyıla kadar hüküm süren Lidya medeniyetinin merkezini oluşturan tarihî bölge. Esas olarak Gediz Nehri ve Küçük Menderes vadilerini kapsayan, günümüzde yaklaşık olarak Manisa ve Uşak illerine denk gelen bölgedir. Lidya medeniyetinin tarih sahnesinden çekilmesinden sonra da Roma İmparatorluğu dönemine kadar bu isimle anılmıştır. Kuzeyinde Misya, güneyinde Karya, doğusunda Frigya, batısında ise İyonya bölgeleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pergamon</span> Günümüzdeki İzmir, Bergama ilçe merkezinin yerinde kurulmuş, UNESCO dünya mirası listesinde yer alan antik kent. (Pergamon)

Pergamon, günümüzde İzmir iline bağlı Bergama ilçesinin merkezinin yerinde kurulu antik kentin adıdır. Pergamon, eski çağlarda Misya bölgesinin önemli merkezlerinden biriydi. MÖ 282-133 arasında da Pergamon Krallığı'nın başkentiydi. Pergamon adı, bir söylence kahramanı olan Pergamos'tan gelir. Pergamos'un, Teuthrania kralını öldürdükten sonra kenti ele geçirdiği ve kendi adını verdiği sanılır. Başka bir söylenceye göre de Teuthrania Kralı Grynos savaşta Pergamos'tan yardım istemiş, zaferden sonra iki kent kurdurarak birine onun onuruna Pergamon, ötekine de Gryneion adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Perge</span> Pamfilya bölgesine başkentlik yapmış antik kent

Perge, Antalya'nın 18 km doğusunda, Aksu ilçesi sınırları içinde bulunan, bir zamanlar Pamfilya Bölgesine başkentlik yapmış antik bir kenttir. Şehirdeki akropolisin Tunç Çağı döneminde kurulduğu düşünülmektedir. Helenistik dönem boyunca şehir eski dünya içerisindeki en zengin ve güzel şehirler arasında sayılmaktadır. Ayrıca Yunan matematikçi Pergeli Apollonius'un memleketidir. Perge, Hititler döneminde Parha olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">II. Kiros</span> Ahameniş İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı

II. Kiros, yaygın olarak Büyük Kiros olarak bilinir, Ahameniş İmparatorluğu'nun kurucusudur. Persis kökenli olan bu hükümdar, Med İmparatorluğu'nu yenerek ve Antik Yakın Doğu'nun tüm önceki medeni devletlerini kucaklayarak Ahameniş Hanedanı'nı iktidara getirdi, geniş bir alana yayıldı ve sonunda Batı Asya'nın çoğunu ve Orta Asya'nın büyük bir bölümünü fethederek o dönemde insanlık tarihinin en büyük siyasi topluluğu haline gelecek bir yapı yarattı. Ahameniş İmparatorluğu'nun en geniş topraklarına ulaştığı dönem, Büyük Darius döneminde gerçekleşmiştir. Darius'un egemenliği batıda Balkanlar'dan ve Güneydoğu Avrupa'nın geri kalanından, doğuda İndus Vadisi'ne kadar uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">İyonya</span> Anadoluda bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağda verilen ad

İyonya, Anadolu'da bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağ'da verilen addır. Dor istilası sonucu Yunanistan'dan kaçan Akalar tarafından Ayvalık, Efes, Foça, İzmir, Kuşadası, Milet ve Milas çevresinde kurulmuşlardır. Dünyanın yedi harikası arasında gösterilen Efes Artemis Tapınağı İyonyalılar döneminde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Siyaksares</span> Antik çağdaki Med lideri

Siyaksares, MÖ 625-585 yıllarında yaşamış olan, Fraortis'in oğlu, Medya devletinin kralıdır. Siyaksares, Asurlular’ı yenerek şimdiki Afganistan, İran, Pakistan ve Türkiye'nin de içinde bulunduğu topraklarda güçlü bir Med imparatorluğu kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Kroisos</span> Lidya kralı

Kroisos, MÖ 585'ten, Pers kralı Büyük Kiros tarafından mağlup edildiği MÖ 547/546 yılına kadar hüküm sürmüş Lidya kralı. Mermnad Hanedanı'ndan gelmektedir ve Alyattes'in oğludur. Herodotus'un aktardığına göre 14 yıl hüküm sürmüştür. Zenginliğiyle bilinmekte olan Kroisos'un, Delphoi tapınağına gönderdiği armağanlar, Herodotus ve Pausanias tarafından aktarılmıştır. Daha önceki elektron sikke basımını bırakarak, altın ve gümüş olmak üzere, yani iki ayrı metalden sikke bastırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sardis</span> Türkiyede bir antik kent

Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent. MÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lidyalılar</span>

Lidyalılar Anadolu grubunun ayırt edici Hint-Avrupa Lidya dilini konuşan, batı Anadolu bölgesindeki Lidya'da yaşayan Anadolu kökenli bir halktı. Dilleri, Hitit dili ile benzerlik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Siraküza</span> İtalyanın Sicilya bölgesinde, Siracusa iline bağlı ilçe (komün)

Siraküza veya Sırakuza, İtalya'nın Sicilya Özerk Bölgesi'de Antik Yunan çağında bir koloni devlet olarak kurulmuş, günümüzde Siraküza ilinin merkezi olan kent.

<span class="mw-page-title-main">Milet</span> Anadoluda bir antik kent

Milet Anadolu'nun batısında, Ege bölgesinde Büyük Menderes Nehrinin hemen ağzına yakın deniz kıyısında bir antik liman şehridir. Şimdi Aydın'ın Didim ilçesinde Akkoy'un 5 km kuzeyinde ve Balat köyü yakınında bir harabe halinde olup limanı Büyük Menderes tarafından doldurulduğu için yaklaşık 10 km denizden içeride bir mevkidedir.

Orakl sözlüklerde “antik çağda Anadolu ve Yunan topraklarında yaşamış medyumnik yetenekleri bulunan kahinelere ve bunların sezgi yoluyla bildirdikleri ilâhî yanıta verilen ad” olarak tanımlanır. Orakl merkezleri genellikle, durugörü, ekstaz, trans ve kehanet gibi psişik etkinliklerin ve kimi zaman inisiyatik eğitimlerin söz konusu olduğu Apollon tapınakları olurdu. Anadolu'daki en ünlü orakl merkezi Didim'de (Didyma) bulunan ünlü Apollon tapınağı, antik Yunan'daki en ünlü orakl merkezi ise Delf'teki Apollon tapınağı idi. Anadolu'daki diğer orakl merkezlerinden bazıları Efes, Hierapolis, Sard, Patara, Klaros ve Pessinus'ta bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Paflagonya</span> Anadolunun Orta Karadeniz kıyılarında yer alan tarihî-coğrafî bölge.

Paflagonya, Anadolu'nun, Karadeniz'in kıyısında, Pontus ve Bitinya arasında kalan eski bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu tarihi</span> Anadolu bölgesinin geçmişten günümüze tarihi

Anadolu tarihi, Batı Asya yarımadası Anadolu etrafında yerleşen birçok milleti, devleti ve uygarlığı kapsamaktadır. Ayrıca Latince adıdır. Asia Minor, ''Ön Asya'' olarak da isimlendirilir. Coğrafi olarak modern Türkiye'nin, batıda Ege Denizi'nden doğuda Ermenistan sınırındaki dağlara ve kuzeyde Karadeniz'den güneyde Akdeniz'e kadarki kısmını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Hattuşa</span> Hititlerin Geç Tunç Çağı dönemindeki başkenti

Hattuşa ya da Hattuşaş, Hititler'in Geç Tunç Çağı dönemindeki başkentidir. Çorum il merkezinin 82 km güneybatısındaki Boğazkale ilçesinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vestal Bakiresi</span> Gaspare Spontininin bestelediği üç perdelik opera

Vestal Bakiresi Gaspare Spontini tarafından bestelenmiş üç perdelik tragédie lyrique janrında opera. Eserin librettosu, Fransızca olarak Étienne de Jouy tarafından yazılmıştır. Eserin ilk temsili 15 Aralık 1807'de Paris'te o zamanki "Académie İmpériale de Musique"'na ait olan Salle Montansier tiyatrosunda yapılmıştır. Bu eser Gespare Spotini'nin şaheseri olduğu kabul edilmektedir. Eserin müzik stili Gluck'ten etkilenmiş ve ileride Berlioz, Wagner ve XIX. yüzyıl Fransız Grand Operası'na büyük etkileri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Thymbra Muharebesi</span> Lidya Krallığı ile Ahameniş İmparatorluğu arasında muharebe

Thymbra Muharebesi Lidya Krallığı'ndan Kroisos ile Ahameniş İmparatorluğu'ndan II. Kiros arasındaki savaşta belirleyici olan muharebedir. Kiros, Kroisos'u Pteria Muharebesi'nden sonra Lidya'ya kadar takip ettikten sonra, MÖ 547 Aralık'ta Sardis'in kuzeyindeki ovadaki savaşta Kroisos'un kısmen dağılmış ordusunun kalıntılarıyla karşılaştı. Kroisos'un ordusu yaklaşık iki kat daha büyüktü ve birçok yeni asker ile takviye edilmişti, ancak Kiros yine de onu kesin olarak mağlup etti. Bu belirleyici oldu ve 14 günlük Sardis Kuşatması'ndan sonra şehir düştü ve Lidya, Persler tarafından fethedildi.

Pteria Muharebesi, MÖ 547'de II. Kiros'un Pers kuvvetleri ile Kroisos'un Lidya kuvvetleri arasındaki çatışmadır. Bu galibi olmayan muharebede her iki ordu da ağır kayıplar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Adramitteion</span>

Adramittion, doğusunda antik Madra Dağları, kuzeyinde İda ile çevrili, Havran (Euenos) ile Karıncaçay (Olloios) arasında bulunan, körfez kıyısında kurulu antik kent. Kentin kurucusu Kral Alyattes’ın oğlu, Kral Kroisos’un kardeşi Adramys’tir. Edremit Körfezine hakim, deniz ticareti ve savunması açısından Antik Misya bölgesinin en önemli kentlerinden biridir.