İçeriğe atla

Mansur İbrahim

Al-Mansur Ibrahim
المنصور ابراهيم
Humus Emiri
Hüküm süresi1240-1246
Taç giymesi1240
Önce gelenMücahid
Sonra gelenEşref Musa
DoğumHumus, Suriye
Ölüm28 Haziran 1246
Nayrab, Suriye
Tam adı
Nasır ad-Din al-Malik al-Mansur Ibrahim bin Asad ad-Din Shirkuh
HanedanEyyûbîler
BabasıMücahid
DiniSünnilik

Nasır ad-Din al-Malik al-Mansur İbrahim bin Asad ad-Din Shirkuh, daha çok Mansur İbrahim olarak bilinir, (Arapça: المنصور إبراهيم d. 28 Haziran 1246), Eyyûbî hanedanı altında 1240'tan 1246'ya kadar Humus emiri ("valisi") olan Kürt hükümdarıydı. Humus'u göreceli bir bağımsızlıkla tuttu, ancak başlangıçta Şamlı Sâlih İsmail'in komutası altındaydı. Daha sonra Sâlih İsmail ve onun Harezmşah müttefiklerine karşı savaşacaktı. Mansur, Sâlih İsmail ile 1241, 1242, 1244 ve 1246'da karşı karşıya geldi.

Askeri seferleri

Ocak 1241'de Mansur, müttefik Eyyûbî-Selçuklu kuvvetlerinin başkomutanlığına atandı ve Fırat'ı geçen herhangi bir Harezmşah ordusunu takip ederek birkaç Suriye kasabasını yağmaladı. Mansur onları Rakka'da yakaladı, ancak yeniden toplanmak için Harran'daki üslerine geri çekilmelerini engelleyemedi. 25 Nisan'da Mansur, Harezmşahları Edessa yakınlarında bir meydan savaşına çekmeyi başardı ve onları mutlak bir şekilde mağlup etti. Hayatta kalan Harezmşah askerleri, ailelerini topladıkları Harran'a kaçtılar ve güneye, Abbasi Halifeliği tarafından kontrol edilen bölgeye taşındılar. Ele geçirilen toprakların çoğu Halep Eyyûbîleri ve Selçuklular tarafından alındı, ancak Mansur, el-Habur ve Karkisiyya'yı kendi emirliğine kattı. Selçuklu ordusuyla güçlerini birleştirdi ve birlikte Suriye'yi ve El-Cezire'yi Eyyûbî Mısır'ı için tutmaya çalışan padişah Es-Sâlih Eyyûb'un elindeki Amid kalesini ele geçirdiler. Mansur'un seferinde Eyyub'un Hasankeyf hariç tüm toprakları alındı.[1]

Ağustos 1242'de el-Mansur, Halep bölgesinde bir Harezmi seferi kuvvetini tekrar yendi. 1243'te Sâlih Eyyub, Ürdün'ü ortak düşman olarak tutan Nasır Davud'u kuran Sâlih İsmail ile bir barış anlaşması sağlamaya çalıştı ve bu nedenle Mansur'un Sâlih İsmail'i padişah olarak tanıması gerekiyordu. Sâlih İsmail, onu Nasır'ın Aclun'daki kalesini kuşatması için gönderdi.[2] 1244'te Mısır ve Suriye yeniden bağları kopardı ve Mansur, Sâlih İsmail'in federasyonuna katıldı. Mısır'a ilerlerlerken Mansur Akka'ya, Sâlih İsmail Gazze'ye, Nasır Davud Kudüs'e doğru gitti. Mansur şehre ulaşmadan önce Harezmşahlar tekrar Fırat'ı geçerek Eyyûbî topraklarına girdiler. Mansur onlarla savaşmak için ayrıldı, ancak sonuçta ortaya çıkan Harbiye Muharebesi'nde ordusu yenilirken; kendisi birkaç takipçisiyle kıl payı kurtuldu.[3]

Salkhad'lı Jamiul'un yardımıyla Harezmşahlar, Mart 1246'da Şam'ı kuşattı ve o sırada Baalbek'i elinde tutan Sâlih Arif İsmail'e katıldı. Kuşatma o kadar şiddetliydi ki, bölge sakinlerinin leş ve köpeklerle beslendiği bildirildi. Ancak Halepli Mansur ve an-Nasır Yusuf bir ittifak kurdular ve Şam'ı ele geçirmeleri halinde Suriye'nin kontrolünü ele geçirebileceğinden korktukları Harezmşahlar ile yüzleşmeye karar verdiler. Şam'ın kurtarılması, düşmanı Sâlih Eyyub'un Suriye'nin güneyindeki hakimiyetini güçlendireceğinden, bu beklenti Mansur'u rahatsız etti. Yine de el-Mansur, Türkmen ve Bedevi paralı askerlerinden oluşan bir gücü Şam'a doğru yönetti. Harezmşahlar ve müttefikleri, Humus Gölü yakınlarında el-Mansur ile karşılaştılar ve burada büyük bir yenilgiye uğradılar ve Suriye'deki Harezmşah gücünü sonsuza kadar sona erdirdiler. Daha sonra Mansur, Sâlih İsmail'in oğlu Mansur Mahmud tarafından savunulan Baalbek'e geçti. Mansur İbrahim, dış kasabayı kolaylıkla istila etti, ancak zorlu kalesine ulaştıktan sonra geri çekildi ve Humus'a döndü.[4]

Ölümü

Bu noktada es-Sâlih Eyyub, muhtemelen kendisine Şam'ı veren bir anlaşma uyarınca, Mansur'u Mısır'a davet etti. Daveti kabul etmekte tereddüt etmedi, ancak Şam'a vardığında ağır hasta olduğu bildirildi. 28 Haziran 1246'da Guta'nın Neyrab kasabasında öldü ve yerine oğlu Eşref Musa geçti. Mansur yönetiminde, Eyyûbîlerin en küçük beyliği olan Humus, imparatorluk işlerinde büyük bir etkiye sahipti, ancak onun ölümüyle önceki pasifliğine geri döndü.[5]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Humphreys 1977, ss. 270-271.
  2. ^ Hawting 2005, s. 242.
  3. ^ Humphreys 1977, s. 276.
  4. ^ Humphreys 1977, ss. 286-287.
  5. ^ Humphreys 1977, s. 288.
Genel
  • Humphreys, R. Stephen (1977), From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus, 1193-1260 (İngilizce), SUNY Press, ISBN 0-87395-263-4 
  • Hawting, Gerald R. (2005), Muslims, Mongols and crusaders: an anthology of articles published in the Bulletin of the School of Oriental and African Studies (İngilizce), Routledge, ISBN 0-7007-1393-X 
  • Setton, Kenneth Meyer (1975), A History of the Crusades (İngilizce), University of Wisconsin Press, ISBN 0-299-06670-3 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

Muizzuddin El-Mansur Aybeg, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Türkmen kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Şecerüddür</span> Memlûk Sultanlığının ilk hükümdarı

Şecerüddür, Memlûk Sultanlığı'nın ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Yedinci Haçlı Seferi</span>

Yedinci Haçlı Seferi 1248 - 1254 yılları arasında Mısır'a yönelik olmuştur.

Melik Aziz İmadeddin Ebu'l Feth Osman bin Selahaddin Eyyubi Selahaddin Eyyubi'nin ikinci oğlu olup onun 4 Mart 1193'te ölümünden sonra Eyyubiler Mısır Sultanı oldu. 1198'de bir attan düşme kazası geçirerek öldü ve yerine oğlu Mansur bin Aziz geçti.

<span class="mw-page-title-main">Mirdasoğulları</span>

Mirdâsoğulları Hanedanı ya da Mirdâsî Hanedanı, 1023'ten - 1080'e, iki kez kısa süreliğine, kontrolü elinden kaybetmesine rağmen, en geniş sınırlarında, kuzeyde Azez ve hanedana bağlı, emirlik halindeki Halep'ten, batıda Tartus, Beyrut, Acre, Baalbek, orta topraklarında Humus, doğuda Qasr al-Rahba ve güneyde Taberiye'ye uzanan ve arada kalan bölgeyi yöneten bağımsız Arap hanedanlık. Kısa süreliğine Fatımiler Devleti'ne, daha sonraysa Büyük Selçuklu Devleti'ne bağımlı hale gelmiştir. Hanedanlığın başkenti, baştan sona Halep olmuştur. Hanedan üyeleri orta ve kuzey Suriye'de hakimiyet göstermiş olan Beni Kilab kabilesi kökenlidir.

Birinci Humus Muharebesi, 10 Aralık 1260 tarihinde, Moğol İmparatorluğu'nun, Suriye'ye akınlar düzenleyen, İran kolu İlhanlılar ile Suriye'yi elinde bulunduran Eyyubiler Devleti arasında yapılmıştır. Moğollar Halep'i istilâ edip yağmaladıktan sonra ileri harekâta devam ederek Humus'a geldiler. Burada Hâlid b. Velîd'in kabri civarında meydana gelen ve I. Humus Savaşı olarak bilinen savaşta Eyyûbîler'in Humus, Hama ve Halep askerlerinden oluşan müttefik kuvvetleri karşısında bozguna uğradılar

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kamil bin Adil</span> Eyyûbiler Devletinin Mısır Sultanı

Kamil bin Âdil (Arapça: "الملك الكامل" محمد بن سيف الدين أحمد" 1218-1238 döneminde dördüncü Eyyubiler Mısır Sultanı olarak, 1237-1238 yılları arası ise sekizinci Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü. Melik Kâmil feraseti ve siyasetteki ustalığıyla kardeşleri arasında temayüz etmiş, zekâsını ve dürüstlüğünü fark eden babası tarafından veliaht tayin edilmiştir. Sultan Adil henüz sağlığında ülkeyi oğulları arasında bölüştürmüş, Bilädü'şâm bölgesindeki Eyyübi topraklarını Melik Muazzam İsa'ya; Cezire'nin bir kısmını, Meyyafärikîn, Ahlât ve civar bölgelerini Melik Eşref Musa'ya; Ruha'yı Şihäbüddin Gâzi'ye; Caber Kalesi'ni Hafız Arslanşah'a, Mısır'ı ise Melik Kâmil'e bırakmıştır. Yemen ve Mekke, Mısır, Suriye, Anadolu ve el-Cezîre gibi çok geniş bir alanda hâkimiyet kurmayı başaran el-Melikü'l-Kâmil Mekke'de okunan bir hutbede “sultânü’l-kıbleteyn, rabbü’l-alâmeteyn, hâdimü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn, Halîlü emîri’l-mü’minîn” lakaplarıyla anılmış ondan fazla hükümdar tarafından metbû tanınmıştır.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Eyyubi hanedanı Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın birçok yerinde 12. ve 13. yüzyıllarda hüküm sürdü. Aşağıdaki liste yönettikleri Ülke ve Şehirlere göre Eyyubi hükümdarları listesini oluşturur.

Muazzam bin Adil, 1218-1227 döneminde dördüncü Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü.

Eşref Musa veya Melik Eşref Musa çocuk yaşında Emir Aybeg tarafından ismen son Eyyubiler Mısır Sultanı olarak 1250-1254 döneminde Mısır Sultanı olarak tahta geçirilmiş ve tahttan indirilmiş hükümdar.

II. Adil Seyfeddin Sultan Kamil bin Adil'in oğlu ve vârisi olarak 1238-1239 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1238-1239 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

es-Sâlih Eyyûb ya da tam adıyla Ebü'l-Fütûh el-Melikü's-Sâlih Necmüddîn Eyyûb b. Muhammed 1240-1249 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1239 ile 1245-1224 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Muazzam Turanşah</span>

Muazzam Turanșah 1250 yılında önce çok kısa zaman için Eyyubiler Suriye Sultanı sonra Eyyubiler Mısır Sultanı olarak hükümdarlık yapmış ve bir Memluklu kliğinin komplosu ile suikaste kurban gitmiştir.

Nasır Davud, babası ölünce 1227 – 1229 döneminde kısa bir süre beşinci Eyyubiler Suriye Sultanlığı yapmış; bu sultanlıktan azlinden sonra 1229 – 1248 döneminde Kerek Emirliği görevine geçmiş; 1248'de bu emirlikten azledilikten sonra 21 Mayıs 1259'da Moğollardan kaçmakta iken Şam yakınlarında Buvayda köyünde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Harbiye Muharebesi</span> 1244de muharebe

Harbiye Muharebesi, ayrıca La Forbie Muharebesi olarak da bilinir, 17 Ekim 1244 - 18 Ekim 1244 tarihleri arasında Kudüs Krallığı, haçlı tarikat birlikleri, Eyyubilerden ayrılmış Şam, Humus ve Kerek birlikleri ile Harezmli paralı askerlerle takviye edilmiş Eyyubi Sultanı Es-Sâlih Eyyûb'inin Mısır ordusu arasında gerçekleşmiştir. Ortaya çıkan Eyyubi zaferi, Yedinci Haçlı Seferi çağrısına yol açtı ve Kutsal Topraklar'daki Hristiyan gücünün çöküşüne işaret etmiştir.

Al-Malik al-Salih Imad al-Din Ismail bin Saif al-Din Ahmed daha çok Salih İsmail olarak bilinir. Şam merkezli Eyyûbî sultanıydı. Biri 1237'de ve ardından 1239'dan 1245'e kadar olmak üzere iki kez hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Kuşatması (1244)</span> Harezmşahlar tarafından, şehrin antlaşmayla kendilerine iade edildiği Hıristiyanlardan geri alınmasıyla sonuçlandı

1244 Kudüs kuşatması, Altıncı Haçlı Seferi'nin ardından, Harezm ordusunun 15 Temmuz 1244'te şehri ele geçirmesiyle gerçekleşmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.