Mani
- Mâni (edebiyat)
- Mani dini - Antik Çağ'da İran halkları ve Uygurlar arasında yayılmış bir din
- Mani peygamber - Mani dininin kurucusu
- Mâni (İslam) - Allah'ın adlarından biri
- Mani (tıp)
Din, nadiren de olsa ilmet, genellikle doğaüstü, transandantal ve cansal unsurlarla ilişkilendirilmiş, çeşitli ayinler ve uygulamaları içeren, ahlak, dünya görüşleri, kutsal metinler ve yerler, kehanetler, etik kuruluşlarından oluşan bir sosyo-kültürel sistemdir.
Uygur Kağanlığı, 8.ve 9. yüzyılların ortaları arasında yaklaşık bir yüzyıl boyunca var olan bir Türk imparatorluğuydu. Çinliler tarafından Jiu Xing, dokuz Oğuz veya Dokuz Tuğluk olarak adlandırılan bir kabile konfederasyonuydu.
Miladi 3. yüzyıl, 201'den 300'e kadar sürmüş yüzyıldır.
Cuma namazı, İslâm dininde cuma günü öğle vakti cemaatle kılınması farz olan iki rekatlık bir namazdır.
Mânî, başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım biçimdir. Arapça kökenli bir kelimedir. Halk kültüründe goşa (koşa) olarak da bilinir. Goşa kelimesi Türkçede çiftlenmiş (ikili) demektir ve mânînin kafiye yapısından dolayı bu ad verilmiştir. Koşa kelimesi "beyit" manası da taşır. Anonim halk edebiyatında en küçük nazım biçimidir. Çoğunlukla 7 heceli dört mısralık bir bentten meydana gelir. Ama mısraları 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş mânîler de vardır. Birinci, ikinci dördüncü mısralar birbirleriyle kafiyeli, üçüncü mısra serbesttir. Yani kafiye dizilişi aaxadır. aaaxa düzeninde mânîler de var. İlk iki mısra hazırlık dizeleridir. Son iki mısra ile anlam bağlantısı yoktur.Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir. En çok kullanılanlar düz ya da tam mânî, kesik mânî, cinaslı mânî, yedekli mânî, artık mânîdir.
Transandantalizm (Deneyüstücülük), on dokuzuncu yüzyıl başlarından itibaren Amerika Birleşik Devletleri'nin New England bölgesinde edebiyat, din, kültür ve felsefe alanında ortaya çıkan yeni fikirler toplamıdır. Bazen transandantal kelimesinin diğer kullanımlarından farkını ortaya koymak için "Amerikan Transandantalizmi" olarak da adlandırılır. Amerikan Transandantalizmi döneminin kültür ve toplumunun genel durumuna özellikle de Harvard'daki entelektüalizme karşı bir protesto olarak ortaya çıkmıştır. Temel inançları arasında, aşkın ideal spiritüel durumun; fiziksel ve empirik olduğu ve kurumlaşmış dinlerin doktrinleriyle değil yalnızca bireyin bağımsızca kendi içine dönmesi yoluyla idrak edilebileceği bulunmaktadır. Transandantalistler var olan toplumsal kurumların bireyin kendi içindeki iyiliği fark etmesi ve ona dönmesine mâni olduğuna inanmışlar, bu yüzden bireyin kendini keşfine önem vermişlerdir.
Minyatür, kendine has bir biçimi olan resim çeşididir.
Mani dini veya Maniheizm, 3. yüzyılda Pers İmparatorluğu içinde, "Peygamberlerin Mührü" yani "son peygamber" olduğuna inanılmış Mani tarafından kurulmuş ve kısa sürede hızla geniş bir coğrafyaya yayılmış büyük bir dindi. Bu dinin önemli kutsal metinlerinden biri Arzhang'dı. Mani dini en parlak dönemini 8. yüzyılda Uygur Devleti'nin millî dini olarak ilan edilmesi ile yaşadı. Mani kelimesi eski Türkçe "Mengü" ve Çağatay Türkçesinde "Tanrı" demektir.
I. Behrâm, Sasani Devleti'nin dördüncü hükümdarıydı. Sadece bir sene tahtta kalan kardeşi I. Hürmüz'den (272–273) sonra kral oldu. Onun yönetiminde Zerdüştçülük dışında kalan Hristiyanlık, Yahudilik, Budizm ve Maniheizm gibi dinler Kartir'in dini politikası nedeniyle zulme uğradılar. Maniheizm'in kurucusu Mani onun döneminde hapse atıldı ve öldürüldü.
Karahoca (Gaochang) Uygur Krallığı, 9.-13. yüzyıllarda bugünkü Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Uygurların egemenliğinde var olmuş devlet.
Ermeni takvimi , Ermenilerin geleneksel takvimidir. Antik Mısır takviminde olduğu gibi "güneş takvimi" esasına dayalıdır.
"Yoksa Mani", Türk şarkıcı Hande Yener'in ilk stüdyo albümü Senden İbaret'ten (2000) bir şarkı. Altan Çetin tarafından yazılıp bestelenmiş, Çetin ile Özgür Yedievli tarafından düzenlenmiştir. Klibi, albümünün üçüncü ve son klibidir, Murad Küçük yönetmenliğinde çekilmiştir. Olay FM tarafından hazırlanan Poplist'in zirvesine yerleşmiştir.
Bâtınîlik ya da Bâtınîyye ; İslamda Kur'an ayetlerinin görünür anlamlarının dışında, daha derinde gerçek anlamları bulunduğu inancı, ayetleri buna göre yorumlayan akıma Bâtınîlik, bu düşünceyi benimseyen kişiye de Bâtınî denir. Şiîlikte bu anlamları ancak Tanrı ile ilişki kurabilen ve Ali'nin soyundan gelen masum On İki İmam'ın bilebileceğine inanılır.
İbnü'r-Râvendî, Fars İslam âlimi, filozof ve yazardır. İslâm topraklarında yaşamış dehri filozoflardandır. Dehriyyun, İslâm felsefesindeki materyalizm anlayışıdır. Onun görüşlerine göre madde sonsuzdur. Yani yoktan var edilmemiştir. (Yaratılmamıştır) Her şey zaman içinde kendi kendine var olur. Dolayısı ile bir yaratıcı yoktur. Zamanın kendisi tanrıdır. Eleştirileri İsmâil’îyye ve Mu'tezile akımlarınca irdelenmiştir.
Birinci Tırnovo İsyanı, eski Bulgar devletinin başkenti olan Tırnovo'da 1598'de patlak veren ve Osmanlı ordusu tarafından sert bir şekilde bastırılan Osmanlı yönetimine karşı bir Bulgar ayaklanmasıydı.
Mani, gnostik bir din olan Maniheizm'in kurucusu. Birûni'ye göre Mani, Yeni Ahit'te bahsi geçen Faraklit'in kendisi olduğunu ve "son peygamber" olduğunu ileri sürdü.
Manya Burnu veya Orta Çağ'daki adıyla Maina ya da Maïna, Yunanistan'ın güneyinde bulunan ve kendilerini antik Spartalıların torunları sayan Manyot'ların vatanı olan yarımadadır. Manya'nın başkentleri Gytheio ve Areopoli'dir. Manya, Mora Yarımadası'ndan güneye uzanan üç yarımadadan ortada bulunanıdır. Doğusunda Lakonya Körfezi, batısındaysa Messinya Körfezi bulunur. Manya Yarımdadası, Taygetos sıradağlarının sonunda yer alır.