İçeriğe atla

Mandarin ördeği

Mandarin ördeği
Korunma durumu
[1]
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Anseriformes
Familya: Anatidae
Cins: Aix
Tür: A. galericulata
İkili adlandırma
Aix galericulata
(Linnaeus, 1758)

Dağılımı

Mandarin ördeği (Latince: Aix galericulata), Ördekgiller familyasından orta büyüklükte çok renkli bir ördek türüdür.

Özellikleri

Beyaz göz çerçeveleri

Yaklaşık olarak 41–49 cm uzunluğunda, 65–75 cm kanat açıklığındadır. Erkek ve dişi arasında oldukça belirgin tüy rengi farkı vardır. Erkekler göz alıcı ve çeşitli renkleriyle oldukça dikkat çekiciyken, dişiler oldukça sıradan tüylere sahiplerdir.

Yetişkin erkekler çizgili ve oldukça belirgin şekilde tanınabilen kuşlardır. Kırmızı bir gagası, geniş yarımay biçimli beyaz göz çerçeveleri, kırmızımsı bir yüzü ve yanakları vardır. Göğsü, iki dikey beyaz şeritle bölünmüş mordur. Yan tarafları kırmızımsıdır ve sırta doğru turuncular içerir. Dişiler Carolina ördeğinin dişilerine benzerdir; göz etrafında ve gözün arkasından sırta kadar uzanan beyaz şeritleri vardır, alt kısımlar daha soluktur ve yan taraflar beyaz çizgilidir. Gagasının ucu soluk renklidir.

Davranış

Yabani hayatta Mandarin ördekleri, sığ göllerin yakınındaki kalabalık koruluklar, çalılar ya da küçük havuz bitkilerin yakınlarında yaşarlar. Yuvaları su yakınındaki ağaç oyuklarına yaparlar. Yumurtadan çıktıktan kısa süre sonra, anneleri yere doğru uçarak yavruları oyuktan çıkmaları için kandırır.

Asya'da bulunanlar kışları Çin'in doğusuna ve Japonya'nın güneylerindeki ovalara göç ederler.

Beslenme

Mandarin ördekleri karada yürüyerek ya da su içinde, genellikle şafak veya grup vakitlerinde beslenirler. Gün boyunca yerde oturur ya da ağaçlarda tünerler.

Ana besinleri, bitkiler ve tohumlar, özellikle kayın ağacı yemişidir. Mandarin ördekleri kışları küçük sürüler oluşturabilirler, fakat diğer ördeklerle nadiren karışırlar.

Oshidori, haiku: Oshidori no Wakaremo mitari Asaarashi (Anlamı:Mandarin ördeğinin, ayrılışı göründü, sabahın şiddetli rüzgârı, tahta baskısı, Utagawa Hiroshige)

Dağılım ve tehditler

Tür, doğu Asya'da yayılış göstermiştir, fakat geniş ithalat ve ihracatın etkisiyle ve doğal ortamlarının yıkımıyla doğu Rusya ve Çin'de kalan nüfuslarının 100 çiftin altına düştüğü, hatta Japonya'da sadece 2000 çift kaldıkları tahmin edilmektedir. Türkiye'de hayvanat bahçelerinde ve ender bulunmalarından dolayı, fiyatı yüksek olduğundan belli sayıdaki insanlarda bulunmaktadır.

Türler sıkça koleksiyoncular tarafından kaçırılmakta ve 20. yüzyıldaki yabani nüfusları İngiltere'de belirlendiğine göre 100 çift dolayındadır. Büyük koruma anlaşmalarına rağmen, bu kuşlar Birleşik Krallık'ta burada doğal olarak bulunmadığından dolayı korunmamaktadır.

Günümüzde bazı hayvanat bahçelerinde de görülebilmektedir.

Popüler kültürde

Mandarin ördekleri (Çince Yuan-yang), Doğu'ya ait sanatlarda sıkça baş rolü oynayan ve sadakatin ve sevginin simgesi olarak gösterilen kuşlardır. Bir Çin atasözü birbirini seven çiftler için mecazi anlamda şöyle der: "İki mandarin ördeği suda oynuyor". Mandarin ördekleri ayrıca, Çin'deki düğünlerde geleneksel olarak kullanılan saadet ve bağlılığı temsil eden sembollerdir.

Fotoğraflar

  • Birer erkek ve dişi Mandarin ördeği (Martin Mere, Birleşik Krallık)
    Birer erkek ve dişi Mandarin ördeği (Martin Mere, Birleşik Krallık)
  • Yakından görünüm
    Yakından görünüm
  • Bir erkek
    Bir erkek
  • Dişi bir Mandarin ördeği
    Dişi bir Mandarin ördeği
  • Bir çift
    Bir çift
  • Bir çift
    Bir çift
  • Sudaki bir erkek
    Sudaki bir erkek
  • Bir yavru
    Bir yavru
  • Yüzen bir çift
    Yüzen bir çift
  • Yumurta örneği
    Yumurta örneği

Kaynakça

  1. ^ BirdLife International (2004). Aix galericulata. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 11 May 2006 tarihinde alınmıştır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Keten kuşu</span>

Keten kuşu, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından ötücü bir kuş türüdür. Adını kenevir ve keten tohumlarına olan düşkünlüğünden alır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı serçe</span> kuş türü

Âdî serçe ya da bayağı serçe, serçegiller (Passeridae) familyasından coğrafi dağılımı çok geniş olan en yaygın ve en iyi tanınan serçe türü.

<span class="mw-page-title-main">Ak pelikan</span> kuş türü

Ak pelikan, beyaz pelikan ya da ak kutan, pelikangiller (Pelecanidae), familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Asya'ya yayılan bölgede ve Afrika'da bataklıklarda ve sığ göllerde yaşar.

<i>Zebra ispinozu</i>

Zebra ispinozu ya da Hint bülbülü, Estrildidae familyasından Avustralya'daki çalılık ve ağaçlarda doğal olarak bulunan ve son yüzyıl içerisinde tüm dünyada sevilen bir ev hayvanı olarak yayılmış olan kuş türü. Türkiye'de daha çok Hint bülbülü adı ile tanılır, ama aslında Hindistan'dan gelmez ve bülbüllerle de muhabbet kuşlarıyla da akrabalığı yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Koyu sırtlı saka</span>

Koyu sırtlı saka, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından saka türü.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa saksağanı</span>

Avrupa saksağanı, kargagiller (Corvidae) familyasından tarlalar, orman kenarları, parklar ve banliyölerde yaygın görülen bir kuş türü. Avrupa'da boydan boya, daha çok Asya'da ve Kuzeybatı Afrika'da üreyen yerleşik bir kuştur.

<i>Melanerpes aurifrons</i>

Melanerpes aurifrons, Melanerpes cinsine bağlı bir kuş türüdür. Kuzey ve Orta Amerika'da yaşar. ABD, Belize, El Salvador, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua'da bulunur. Yaklaşık olarak 1.400.000 km2lik bir alanda 1.700.000 altın alınlı ağaçkakanın yaşadığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sarı kiraz kuşu</span>

Sarı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca sarı çinte, sarı yelve olarak da adlandırılır. Vatanı Avrasya olan bu kuş türü Yeni Zelanda ve Avustralya'ya sokulmuştur. Avrupa'da yaşayanların çoğu yıl boyunca üreme bölgelerinde kalırken doğuda yaşayan alt türleri kısmen göçmendir ve popülasyonun çoğu kışı geçirmek için güneye iner. Erkeğin kafası parlak sarı, sırtı çizgili kahverengi, kuyruk sokumu kızıl kahverengi ve karnı da sarı renklidir. Dişi ve erişkin olmayanların tüyleri erkeklerin daha mat renklisidir. Çalılık ve orman kenarlarında açık alanlarda yaygın olarak yaşarlar. Şakıması en yakın akrabası ak başlı kiraz kuşuna benzer.

<span class="mw-page-title-main">Kılkuyruk</span> Yüzücü bir ördek türü

Kılkuyruk, ördekgiller (Anatidae) familyasından bir yüzücü ördek türü. Daha önceleri Dafila acuta olarak isimlendirilmiştir. Asya ve Avrupa'nın kuzey bölgelerinden Kanada ve Alaska'nın ortalarına kadar ve Amerika'nın orta-batı bölgelerinde bulunur. Bu tür, kışları bulunduğu bölgelerden daha güneye, Ekvator'a kadar gidebilen güçlü göçmen kuşlardır. Üreme zamanları dışında toplu olarak yaşar, göç ederken diğer kuş türleriyle büyük sürüler oluşturur. Bu kadar geniş alana dağılmış olan bu kuş türünün coğrafi dağılıma bağlı alt türleri olmaması sıra dışı bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Turaç</span>

Turaç, dürrâc veya çil kuşu, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Büyük mavi balıkçıl</span>

Büyük mavi balıkçıl, balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü.

<i>Kafkas kekliği</i>

Kafkas kekliği, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Urkeklik</span>

Urkeklik veya Hazar kekliği, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı sülün</span>

Bayağı sülün, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Funda ötleğeni</span>

Funda ötleğeni, ötleğengiller (Sylvidae) familyasına ait bir ötleğen türü.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ak kanatlı kara ördek</span>

Ak kanatlı kara ördek büyük bir deniz ördeği.

<i>Tachyeres pteneres</i>

Tachyeres pteneres, ördekgiller familyasından Şili'nin güneyinden Tierra del Fuego'ya kadar olan bölgede yaşayan ve uçamayan bir ördek türü. Kayalık kıyılarda ve kıyıya yakın adalarda yaşar. Üreme mevsiminde korunaklı koylara ve kara içindeki sulara gider.

<i>Agamia agami</i>

Agamia agami balıkçılgiller familyasında yer alan bir kuş türüdür. Agamia cinsinin tek üyesidir. Orta Amerika'nın güneyinden Peru'ya ve Brezilya'ya kadar olan bölgede yaşar. Doğal yaşam alanı ormanlık bataklıklardır.

<i>Botaurus pinnatus</i>

Botaurus pinnatus balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türüdür. Yeni Dünya'da tropikal bölgede yaşar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.