İçeriğe atla

Mandalay

Tarihi Mandalay Kışlası'nın duvarları ve hendekleri

Mandalay, Myanmar'ın orta kesiminde kent.[1]

İravadi Nehri'nin kıyısında kuruludur. Yangon'dan sonra ülkenin ikinci büyük kentidir. Coğrafi konumu sayesinde ülkenin haberleşme ve ulaşım odağı olmuştur.[2] 2010 yılı verilerine göre nüfusu 1,234,000 kişidir.

Tarih

1857'de Mindon tarafından Amarapura'nın yerine başkent olarak kuruldu. Birmanya Krallığı'nın son başkentiydi; Kasım 1885'te İngilizlerin eline geçti. II. Dünya Savaşı sırasında Japon işgaline uğradı ve hemen hemen tümüyle yıkıldı. En ağır hasarı, Mart 1945'teki 12 günlük kuşatma sırasında gördü ve sonunda İngiliz birliklerince geri alındı.

Kültür & önemli yapılar

Myanmar'ın yıkılmaz yüreği'ni temsil ettiğine inanılan Mandalay'da halkın çoğu Budacıdır ve çok sayıda keşiş (hpongyi) yaşar. Kent merkezinde, hendekle çevrili Dufferin Kalesi, çok sayıda tapınak ve manastır, kraliyet sarayının (Nandaw) kalıntıları ve eski İngiliz Valilik Binası bulunmaktadır. Irmak yakınındaki kışlanın kuzeydoğusunda bulunan Mandalay Tepesinde daha yakın dönemlerde yapılmış manastır, pagoda ve anıtlar yer alır. Tepenin eteğinde Kuthodaw denen (Krallık Liyakat Yapıtı) 730 pagoda vardır.Bunlardan 729'unda, Budacı kutsal metinler vardır. Myanmarlı Budacıların geleneksel ilkelerini içeren bu metinler, gözden geçirilip sadeleştirildikten sonra beyaz mermer tabletlere yazılmış, beşinci büyük rahani meclisin ardından Mindon'un onayıyla her tablet pagoda benzeri küçük bir yapı içinde korunmaya başlamıştır. Bir meydanın çevresine dizilmiş bu yapıların ortasında yer alan 730. Pagoda ise tapınak olarak kullanılmaktadır.Kentin güneyindeki ünlü Mahamuni, Arakanlıların en kutsal pagodalarındandır. Burada bulunan, yaklaşık 4 m yüksekliğindeki pirinç Buda heykeli, 1784'te Kral Bodawpaya tarafından, savaş ganimeti olarak Arakan'dan getirilmiştir. Sarayın batısında, ızgara planlı asıl kent yer alır.Buradaki ünlü Zegyo pazarı, ülkenin dört bir yanından gelen zanaatçı ve çiftçilerin uğradığı bir alışveriş merkezidir. 1167'de Kral Minshinsaw'un yaptırdığı Shwe Kyimyint, kentin bu kesimindeki birçok güzel pagodadan biridir. Mandalay'ın hemen kuzeyindeki Müngun'da dünyanın en büyük çanlarından biri (70 ton) vardır. Gezip görülebilecek yerler arasında U bein köprüsü bulunmaktadır.

Ekonomi & ulaşım

Çay paketleme, ipekli dokuma, mayalı içki yapımı ve damıtma, yeşim taşı kesimi, pirinç ve bakır dökümcülüğü ile altın varak işçiliği başlıca sanayi kollarıdır. Ayrıca kibrit, ahşap oyma eşya, altın ve gümüş takı yapımı gelişmiştir. Kent demir ve hava yoluyla güneyde Rangoon'a, kuzeyde Myitkyina ile Birmanya Karayolu'nun başlangıç noktası Lashio'ya bağlanır. Bitişiğindeki Ava, Amarapura ve Sagaing kentleri, Mandalay'ın banlıyösü durumundadır. Myanmar'ın iki uluslararası havaalanından biri olan ve 2000 yılında açılan Malaya Uluslararası Havaalanı ülkenin en modern ve büyük havaalanıdır.

Doğal yapı

Bambu ormanlarıyla kaplı olan kent çevresinin suları, Myitnge ve Magyi (Madaya) ırmaklarınca toplanır. Yakınlardaki Saygin Tepelerinden çıkarılan albatr (sumermeri), Buda heykeli yapımında kullanılır. Ovalar bölgesi, Myanmar Kurak Kuşağının bir parçasıdır. Yörede büyük ölçekli tarımsal sulama yapılır; 68 km uzunluğundaki Mandalay Kanalı 36,400 hektarlık alanı sular.

Fotoğraf Galerisi


Kaynakça

  1. ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  2. ^ Seekins, Donald M. (2017). Historical dictionary of Burma (Myanmar) (2. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538101827. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">Pergamon</span> Günümüzdeki İzmir, Bergama ilçe merkezinin yerinde kurulmuş, UNESCO dünya mirası listesinde yer alan antik kent. (Pergamon)

Pergamon, günümüzde İzmir iline bağlı Bergama ilçesinin merkezinin yerinde kurulu antik kentin adıdır. Pergamon, eski çağlarda Misya bölgesinin önemli merkezlerinden biriydi. MÖ 282-133 arasında da Pergamon Krallığı'nın başkentiydi. Pergamon adı, bir söylence kahramanı olan Pergamos'tan gelir. Pergamos'un, Teuthrania kralını öldürdükten sonra kenti ele geçirdiği ve kendi adını verdiği sanılır. Başka bir söylenceye göre de Teuthrania Kralı Grynos savaşta Pergamos'tan yardım istemiş, zaferden sonra iki kent kurdurarak birine onun onuruna Pergamon, ötekine de Gryneion adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kahire</span> Mısırın başkenti

Kahire, Mısır'ın başkenti, Arap dünyası ve Afrika'nın en büyük kenti. Büyük bölümü Nil Irmağının doğu kıyısında, ırmağın Reşid ve Dimyat kollarına ayrıldığı noktanın biraz aşağısında yer alır. 1300 yılı aşkın süredir aynı alanda, aynı adla yer alan kent, Doğu ve Batı'nın, eski ile yeninin gelişigüzel bir bileşimini yansıtır. Kentin adı Mısırlılar tarafından çoğu kez ülkenin adı olan Arapça Misru, Mısır Arapçası Masr olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Seul</span> Güney Korenin başkenti

Seul veya resmî adıyla Özel Seul Şehri, Güney Kore'nin başkenti ve en büyük şehridir. Dünyanın en kalabalık 13. şehri Seul'un şehir merkezinin nüfusu 10 milyonun üstündedir (2009). Dünyanın ikinci büyük metropolitan alanı olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi, İncheon ve Gyeonggi'nin büyük bir kısmını kapsar ve 24,5 milyon nüfusu vardır. Güney Kore'nin nüfusunun yaklaşık yarısı bu bölgede yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar</span> Güneydoğu Asyada ülke

Myanmar, resmî adıyla Myanmar Birliği Cumhuriyeti, diğer isimleriyle Burma ya da Birmanya, Güneydoğu Asya'da bir ülkedir. Kuzeybatıda Bangladeş ve Hindistan, kuzeydoğuda Çin, doğuda Laos, güneydoğuda Tayland ile komşudur. Güney ve güneybatıda Andaman Denizi ve Bengal Körfezi'ne kıyısı vardır. Myanmar Güneydoğu Asya anakarasındaki en büyük, Asya genelinde ise 10. büyük ülkedir. 2017 verilerine göre nüfusu 54 milyondur. Başkenti Nepido, en büyük şehri Yangon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Laos</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Laos resmî adı ile Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti, denize kıyısı olmayan bir Güneydoğu Asya ülkesidir. Başkenti Vientiane'dir. Luang Prabang, Savannakhet ve Pakse diğer büyük şehirleridir. Laos, tek partili sosyalist bir cumhuriyet olarak yönetilir. Batıda Tayland ve Myanmar, doğuda Vietnam, kuzeyde Çin, güneyde Kamboçya tarafından çevrelenmiştir. Myanmar 235 km, Çin 423 km, Vietnam 2.130 km, Kamboçya 541 km ve Tayland'a 1.754 km sınırı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Bavyera</span> Almanyada bir eyalet

Bavyera, resmî adıyla Özgür Bavyera Devleti, Almanya'nın güneydoğusunda bir eyalet. Yüzölçümü bakımından Almanya'nın en büyük eyaletidir. Başkenti Münih'tir. Diğer önemli kentleri ise Nürnberg, Augsburg, Regensburg, Ingolstadt, Bamberg ve Würzburg'dur. Batıda Baden-Württemberg ve Hessen eyaletleri, kuzeyde Türingiya ve Saksonya eyaletleri, doğuda Çekya, güney ve güneybatıda Avusturya ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Bremen</span> Almanyada Bremen eyaletinin başkenti

Bremen, Almanya'nın bir liman ve sanayi şehridir. Kuzey Denizi'nden 77 km içeride Weser Irmağı kıyısındaki bu şehir, Bremen eyaletinin başkentidir.

Babil ve Asur uygarlıkları, Mezopotamya'da, Fırat ve Dicle ırmakları arasındaki bölgede 5.000 yıl önce kurulan en büyük kentlerden Babil ve Asur çevresinde yaratılan uygarlıklardır. Bu kentler, Babil ve Asur ülkelerinin de merkeziydi. Yazı başta olmak üzere burada pek çok buluş gerçekleştirildi. Asur ve Babil'de ortaya çıkan uygarlık doğuda İran ve Hindistan'a; batıda ise Filistin, Yunanistan ve Roma'ya doğru yayıldı. Babil ve Asur böylece doğu ve batı uygarlıklarının da çıkış yeri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Bangkok</span> Taylandın başkenti

Bangkok (Tayca กรุงเทพมหานคร

<span class="mw-page-title-main">Sardis</span> Türkiyede bir antik kent

Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent. MÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.

Theravada ; kelime anlamı olarak, "Yaşlıların öğretisi" ya da "Eski öğreti") günümüze ulaşan en eski Budist okuldur. Kökeni, Buda’nın ilk mensubu olan keşişler (rahipler) topluluğuna dayanmaktadır. Mahayana (büyük taşıt) geleneğinden gelen Budistler tarafından küçük taşıt olarak da adlandırılır. Göreceli olarak daha tutucu ve genel olarak erken dönem Budizmine en yakınıdır. Yüzyıllardan beri Sri Lanka ve güneydoğu Asya'nın en yaygın dinidir. Aynı zamanda güneybatı Çin, Vietnam, Bangladeş, Malezya, Filipinler ve Endonezya'da kimi etnik gruplar tarafından izlenmektedir; Singapur ve Avustralya'da da gittikçe popülerlik kazanmaktadır. Günümüzde dünya çapında Theravada Budistlerin sayısı 100 milyonun üzerindedir. Ayrıca son yıllarda Theravada, Batı'da ve Hindistan'da da kök salmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kanagawa</span> Japonya prefektörü

Kanagawa prefektörlüğü, Japonya'nın prefektörlüklerinden biridir. Prefektörlük Kantō bölgesinin güneyinde yer almaktadır. Prefektörlüğün yüzölçümü 2,416.04 km2 olan prefektörlüğün nüfusu 1 Eylül 2014 tarihi itibarıyla 9,098,984'tür. Prefektörlüğün merkezi Yokohama şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Moncalieri</span> İtalyanın Piemonte bölgesinde, Torino iline bağlı ilçe (komün)

Moncalieri, kuzeybatı İtalya'da Piyemonte Bölgesi'nde, Torino iline bağlı ve Torino şehrinin merkezinin hemen 8 km güneyinde bulunan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Lamezia Terme</span> İtalyanın Calabria bölgesinde, Catanzaro iline bağlı ilçe (komün)

Lamezia Terme, güney İtalya'da Calabria Bölgesi'nde, Catanzaro iline bağlı ve Catanzaro şehrinin merkezinin 35 km uzağında bulunan bir kent ve bir komün.

Sultantepe Höyüğü, Şanlıurfa ili'nin Harran İlçesi'nin Akçakale yolu 13 km kuzeybatısında, Kötüçay ile Kömürcü Dere arasında, Sultantepe Köyü'nün hemen yanında yer alan bir höyüktür. Tepenin tabanda çapı 550 metre olup Urfa Ovası'nın en büyük höyüğüdür. Yüksekliği 43 metredir. Adana İli Kozan İlçesi yakınlarındaki, günümüzde yeri tam olarak bilinmeyen Sultantepe Höyüğü ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">İravadi Nehri</span> Myanmarın en büyük ve en önemli akarsuyu

İravadi Myanmar'ın en büyük ve en önemli akarsuyu.

<span class="mw-page-title-main">Bagan</span>

Bagan, UFA: bəɡàɴ; eski adı Pagan) Myanmar'da, Mandalay Bölgesi'nde antik bir kenttir. 9. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar, kent; bölgeyi birleştiren ilk krallık olan ve günümüzdeki Myanmar'ın oluşumuna kaynaklık eden Pagan Krallığı'nın başkentiydi. Krallığın zirvesine ulaştığı 11. ve 13. yüzyıllar arasında yalnızca Bagan ovalarında inşa edilen 10.000'den fazla Budist tapınağı, pagoda ve manastırdan arta kalan 2.200'den fazla tapınak ve pagoda günümüzde halen ayakta durmaktadır.

Sittwe, Myanmar'ın (Burma) Arakan Eyaletinin başkentidir. Arakan dilinde sait-tway olarak telaffuz edilen Sittwe, Bengal Körfezi'ne dökülen Kaladan, Mayu ve Lay Mro nehirlerinin birleştiği yerde oluşturulmuş bir haliç adasında yer almaktadır. Şehrin 181.000 nüfusu var (2006). Sittwe Kasabası ve Sittwe Bölgesi'nin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Mindon Min</span>

Mindon Min, doğum ismi Maung Lwin, 1853'ten 1878'e kadar Burma'nın (Myanmar) sondan bir önceki kralıydı Burma'nın en popüler ve saygı duyulan krallarından biriydi. Üvey kardeşi Kral Pagan yönetiminde 1852'deki İkinci İngiliz-Birmanya Savaşı, Aşağı Burma'nın Britanya İmparatorluğu tarafından ilhak edilmesiyle sona erdi. Mindon ve küçük kardeşi Kanaung üvey kardeşleri Kral Pagan'ı devirdiler. Saltanatının büyük kısmını ülkesinin üst kesimlerini İngiliz saldırılarından korumaya ve krallığını modernize etmeye çalışarak geçirdi.