İçeriğe atla

Man Enters the Cosmos

Koordinatlar: 41°51′59″N 87°36′27″W / 41.866259°K 87.607374°B / 41.866259; -87.607374

Man Enters the Cosmos
Shedd Akvaryumu'ndan Adler PlanetaryumuShedd Akvaryumu'ndan Adler Planetaryumu
Shedd Akvaryumu'ndan
Adler Planetaryumu
Man Enters the Cosmos ve
arka planda Michigan Gölü ile Chicago'nun silüeti
Harita
Sanatçı Henry Moore
Yıl 1980
Tür Güneş saati, tunç heykel
Boyutlar 396 cm (156 in)
Konum Adler Planetaryumu, Chicago, Illinois

Man Enters the Cosmos, Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletine bağlı Chicago kentinde, Michigan Gölü'nün hemen kıyısındaki Adler Planetaryumu'nda bulunan, Henry Moore imzalı tunç heykeldir.[1] ABD'nin tarihi öneme sahip bir yapısı olmasının yanı sıra ABD Ulusal Tarihi Yapılar Listesi'nde de yer alan planetaryum Şikago'nun Near South Side adlı kesiminde yer almaktadır. Moore'un güneş saati biçimli 1980 yapımı heykeli 396 cm yüksekliğindedir.[1][2] Önceleri biraz daha güneyde, planetaryuma giriş plazasının merdivenlerinde bulunan güneş saati[3] günümüzde gölün hemen kıyısında yer almaktadır.[4] Heykel, Chicago'da uzay araştırmaları programını tanıtmak için ısmarlanmıştır.[5] Yapıt 1960'larda The Times'ın Printing House Square, Londra'daki büroları için tasarlanmış bir dizinin parçasıdır. Henry Moore Vakfı bu özgün sürümü Sundial 1965-66 olarak adlandırmıştır.[6] Man Enters the Cosmos, çağdaş gökbilimin ellinci yılı anısına ince bir altın tabakayla kaplıdır.[7]

Ayrıntılar

Heykelin önemini ve kullanımını gösteren plakalar

Heykelin tabanında iki plaka bulunmaktadır.

Soldaki plaka, heykelin amacı ve bağışçısını belirtmektedir. Hammond, Beeby and Babka şirketinin[7] son biçimini verdiği yapıtın hibe sahibi Şikago'nun farklı bölgelerinde türlü yapıtlara destek vermiş olan B. F. Ferguson Anıt Fonu'dur. Yapım masrafları bu fon tarafından karşılanan Fountain of the Great Lakes gibi heykeller Art Institute of Chicago ve Grant Park gibi yerlerde sergilenmektedir. Komisyonun amacı uzay araştırmaları programının tanıtılmasıdır.

Sağdaki plakanın üzerinde ise, Dünya'nın yörünge basıklığı kadar eksen eğikliğinin neden olduğu zaman farklılıklarının düzeltilmesi için bir zaman denklemi çizelgesi bulunmaktadır. Öte yandan, plakada ek bir düzeltmeyle anlaşıldığı üzere, bu zaman denklemi çizelgesi yaz saati uygulaması için doğru sonuç vermemektedir.[8]

Güneş saati, Moore'un 1954 sonrası çoğu çalışmasında kullandığı teknikle,[9] bir nesneyi doğrudan oymak yerine bir heykel modeli geliştirerek hazırlanmıştır. Heykel birbirine dik açı yapacak biçimde yerleştirilmiş iki tunç yarım çemberden oluşmaktadır. Bunlardan biri iç kısımda yer almakta ve dıştaki yarım çemberin iki ucunu birleştiren tunç çubuktan oluşmaktadır. Dıştaki çemberin bir ucundan diğer çembere uzanan ince bir tunç çubuk, güneş saati ibresi olarak işlev görür. Kirişli ekvatoral güneş saatinin adı, bir yay kirişe benzeyen, gölge-düşüren ibresinden gelmektedir. Bu çubuğun gölgesi bir döner plaka işlevi gören içteki yarım çemberin üzerine düşmekte, böylece yeterli gün ışığının var olduğu zamanlarda saatin kaç olduğu belirlenebilmektedir.[1]

Standart bir güneş saati

Zaman ölçümü yılın farklı zamanlarında farklı gölgeler oluşturan çubuğun durumuna bağlıdır. Güneş'in Dünya'dan en uzak konuma ulaştığı yaz gündönümünde çubuğun en üst kısmı temel alınırken, kış gündönümünde çubuğun en alt kısmının oluşturduğu gölge doğru saati belirler. Güneş'in ekvator düzlemi üzerinde olduğu dönence zamanlarında ise hesaplama için çubuğun orta noktası temel alınır.

Bu güneş saati türünün "ekvatoral güneş saati" olarak adlandırılmasının nedeni, saat yüzünün Dünya'nın ekvator düzlemine koşut olmasıdır. Dönüştürülmüş ekvatoral güneş saatlerinin iki ana örneği, kirişli ekvatoral ve halkalı saat kadranlarıdır.[10] Bu tür ekvatoral saatlerin ikisinde de zaman, yıl boyunca Güneş'in konumundan bağımsız olarak aynı yüzeyde okunabilir. Buna karşın, standart ekvatoral saatler Güneş'in ekvator düzlemi üzerinde olduğu her iki dönence zamanında okunamamaktadır ve Güneş ekvator düzleminde yer aldığında, dönence yakınlarında da neredeyse hiç okunamamaktadır.[11][12]

Adler Planetaryumu ve Man Enters the Cosmos aynı karede

Adler Planetaryumu'nun 1930 tarihli özgün mimarisine 1997-1999 yılları arasında bir "gökyüzü cumbası" eklenmiştir. Bunun tamamlanmasıyla yollar taşınmış ve güneş saati günümüzdeki yerini almıştır. Bu taşıma işlemi Adler Planetaryumu'nun müteahhitleri tarafından iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk olarak, günümüzdeki yolu yapmak için, heykel bir depoya kaldırılmış; yeni yol inşa edildikten ve eski yol bir yürüme yolu haline getirildikten sonra heykel mevcut konumuna taşınmıştır. Artık günümüzde, Solidarity Drive'da bir U-dönüşü güneş saatinin özgün konumu boyunca ilerlemektedir ve güneş saati, planetaryumun çevresinden giden önceki yolun yerini alan yürüme yolunun üzerinde bulunmaktadır. Heykelin yeni konumu ve U-dönüşü Museum Campus eşleminde yer almaktadır.[13] Bu inşaat, Museum Campus çevresindeki trafiğin yeniden düzenlenmesine ilişkin 100 milyon dolarlık proje ile eşzamanlı olarak gerçekleşmiş ve bu doğrultuda 1990'ların ortasında Lake Shore Drive yolunun yönü değiştirilmiştir.[14]

Moore'un Şikago'daki diğer yapıtları

Moore, açık alanda sergilenen yapıtlarını görme fırsatı yakalamıştır.[15] Sanatçı 2007 tarihli bir röportajında yapıtlarının açık alanda sergilenmesini, bilinen en güzel binalarda sergilenmelerine yeğlediğini söylemiştir.[16] Man Enters the Cosmos da hesaba katıldığında Moore'un Şikago'da, "Smithsonian Enstitüsü'nün Araştırma Enformasyon Sistemi'nde (Smithsonian Institution's Research Information System; SIRIS) açık alanda sergilenen toplam dört yapıtı bulunmaktadır. Tümü tunç olan bu çalışmalardan Nuclear Energy, Chicago Üniversitesi yerleşkesinde yer almaktadır.[7] Nuclear Energy, üniversitenin ABD Ulusal Tarihi Yapılar Listesi'nde de bulunan kendi kendine yeten ilk çekirdek tepkimesi alanında yer almaktadır. Bu sit alanı National Historic Landmark ve Chicago Landmark listelerinde de yer almaktadır.[17] Sanatçının Large Interior Form adlı yapıtı Art Institute of Chicago'nun kuzey bahçesinde, Reclining Figure ise heykeli Şikago Üniversitesi'nden kiralayan Cochrane-Woods Sanat Merkezi'nin bahçesinde bulunmaktadır.[18][19] Henry Moore Vakfı kayıtlarına göre, Moore'un Art Institute of Chicago ve The Smart Museum gibi kapalı alanlarda sergilenen yapıtları da bulunmaktadır.[6]

Notlar ve kaynakça

  1. ^ a b c "Art Inventories Catalogue (Man Enters the Cosmos)". Smithsonian Institution. 2004. 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011. 
  2. ^ Meyer, Graham (1 Temmuz 2006). "The Annotated: Adler". Chicago Magazine. 27 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011. 
  3. ^ McHugh, Rich (2006). South Loop and Near South. The Rough Guide to Chicago. New York: Rough Guides. s. 81. ISBN 978-1-84353-615-4. Erişim tarihi: 27 Haziran 2011. 
  4. ^ General Books LLC (20 Haziran 2010). Sculptures by Henry Moore: Man Enters the Cosmos, Nuclear Energy, Large Interior Form. 
  5. ^ Enscripted on the plaque at the base of the sculpture.
  6. ^ a b "Henry Moore Works in Public". Henry Moore Foundation. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2012. 
  7. ^ a b c "Northerly Island - Man Enters the Cosmos - Sundial". Chicago Park District. 2010. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2011. 
  8. ^ "Equatorial Sundials". Iowa State University. 8 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011. 
  9. ^ "Henry Moore". 18 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011. 
  10. ^ "Equatorial". North American Sundial Society. 22 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2007. 
  11. ^ "Equatorial Sundials". Walter Sanford - Sandburg Center for Sky Awareness. 2007. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 
  12. ^ "Equatorial sundial". The Everything Development Company. 23 Nisan 2002. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 
  13. ^ "Welcome to the Museum Campus" (PDF). Adler Planetarium & Astronomy Museum. 2007. 27 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2007. 
  14. ^ Tony Macaluso, Julia S. Bachrach ve Neal Samors (2009). Sounds of Chicago's Lakefront: A Celebration Of The Grant Park Music Festival. Chicago's Book Press. s. 46. ISBN 978-0-9797892-6-7. 
  15. ^ Russell, John (5 Haziran 1989). "Review/Art; Moore Sculptures in a Kansas City Garden". The New York Times Company. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 
  16. ^ "Bronze glory amid the trees". Economist.com. The Economist Newspaper Limited. 20 Eylül 2007. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 
  17. ^ "Art Inventories Catalogue (Nuclear Energy)". Smithsonian Institution. 2004. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2007. 
  18. ^ "Art Inventories Catalogue". Smithsonian Institution. 2004. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 
  19. ^ "Art Inventories Catalogue". Smithsonian Institution. 2004. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Carl Sagan</span> Amerikalı gök bilimci, evren bilimci, astrobiyolog, yazar ve bilim eğitimcisi (1934–1996)

Carl Edward Sagan, Amerikalı gök bilimci ve astrobiyolog. Astrobiyolojinin öncülerinden olan Sagan, bilimin popülerleşmesi için yaptığı çalışmalarla tanınır. Popüler bilim kitaplarıyla ve yazımında yer alıp sunduğu ödüllü televizyon dizisi Cosmos (Kozmos) ile dünya çapında tanınmıştır. Ayrıca Dünya Dışı Akıllı Varlık Araştırması'nın (SETI) ilerlemesine katkı sağlamıştır ve 1985 yılında yayımlanan Contact (Mesaj) adlı romanı, Jodie Foster'ın oynadığı aynı isimli film ile 1997 yılında beyaz perdeye aktarılmıştır. Çalışmalarında her zaman bilimsel yöntemi savunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gezegenimsi bulutsu</span>

Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Washington, DC</span> Amerika Birleşik Devletlerinin başkenti

Washington, D.C. veya Türkçeleştirilmiş ismi ile Vaşington D.C., kısaca D.C. veya resmî ismiyle Kolumbiya Bölgesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti. Türkçe telaffuzu sebebiyle Vaşington olarak da bilinen şehir ismini, Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanı ve Kurucu Baba olan George Washington'dan almıştır. Washington, Amerikan Devrimi'nden sonra bağımsızlığını yeni kazanan Amerikalıların hükûmet merkezi olarak kuruldu. Beyaz Saray, ABD Kongresi, ABD Yüksek Mahkemesi, Dünya ülkelerinin büyükelçilikleri, kabine sekreterlikleri (bakanlıklar) gibi bütün federal kurumlar bu kentte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Asteroit kuşağı</span>

Asteroit kuşağı, Güneş Sistemi'nde Güneş merkezli ve kabaca Jüpiter ile Mars gezegenlerinin yörüngeleri arasındaki uzayı kaplayan torus şeklinde bir bölgedir. Bu bölgede asteroit veya küçük gezegen olarak adlandırılan çok sayıda katı ve düzensiz şekillerde gök cisimleri bulunur. Tanımlanan nesneler çok farklı boyutlarda olabilir, fakat gezegenlerden çok daha küçüklerdir ve birbirlerinden ortalama olarak bir milyon kilometre uzaklıklarda bulunurlar. Bu asteroit kuşağı, Güneş Sistemi'ndeki diğer asteroit popülasyonlarından ayırt edilebilmesi için ana asteroit kuşağı veya ana kuşak olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Henry</span>

Joseph Henry, Smithsonian Enstitüsü'nün ilk yazmanı olarak görev yapan Amerikalı bilim insanı. Smithsonian Enstitüsü'nün öncüsü olan Ulusal Bilimi Geliştirme Enstitüsü'nün yazmanıydı. Yaşamı boyunca çok saygı gördü. Elektromıknatıslar yaparken, Henry kendi kendine indüktansın elektromanyetik olayını keşfetti. Ayrıca Michael Faraday'dan bağımsız olarak karşılıklı indüktansı keşfetti, ancak keşfi yapan ve sonuçlarını yayınlayan ilk kişi Faraday oldu. Henry, elektromıknatısı kullanışlı bir aygıta dönüştürdü. Elektrikli kapı zili ve elektrik rölesi (1835) için bir öncü icat etti. Elektromanyetik röle üzerindeki çalışması, Samuel FB Morse ve Sir Charles Wheatstone tarafından ayrı ayrı geliştirilen kullanışlı elektrikli telgrafın temelini oluşturdu. Onun onuruna SI indüktans birimine henri adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Columbia Üniversitesi</span> ABD, New Yorkta kurulu vakıf üniversitesi

Columbia Üniversitesi ABD'nin New York şehrinde bulunan özel bir Amerikan araştırma üniversitesidir. New York eyaletinin en eski, Amerika'nın ise beşinci eski üniversitesidir. Amerikan Devrimi'nden önce kurulan 9 üniversiteden biri ve Sarmaşık Ligi'ni oluşturan 8 üniversiteden biridir. Umman, Pekin, İstanbul, Paris, Mumbai, Santiago ve Nairobi'de bulunan, Columbia Küresel Merkezi adında 7 adet merkezi bulunmaktadır.

Sir William "Hamo" Thornycroft Londra'nın birçok nirengi noktasında emeği geçmiş Britanyalı heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Lee Lawrie</span>

Lee Oscar Lawrie, ABD'nin II. Dünya Savaşı öncesindeki en önemli mimarî heykeltıraşçılardan olup ABD sanat dünyasının söz sahiplerinden biriydi. 300 yapıtı içeren uzun kariyerinde tarzı zaman içinde Modern Gotik'ten, Beaux-Arts Klasisizmine, oradan Modern Art deco'ya doğru bir evrim geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Henry Moore</span> İngiliz heykeltıraş (1898–1986)

Henry Spencer Moore, İngiliz heykeltıraştır. Taş ve tunçtan yaptığı soyut ama organik biçimli yapıtlarıyla, 20. yüzyılın önde gelen sanatçılarından biri olmuştur. Dünya üzerinde çeşitli yerlerde kamuya açık olarak sergilenen soyut anıtsal bronz heykelleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Phillip King (sanatçı)</span>

Phillip King, Britanyalı heykeltıraş.

Benjamin Lauder "Ben" Nicholson, İngiliz soyut ressam.

John Elfreth Watkins (1852–1903), 19. yüzyılda ABD demiryollarında çalışan bir inşaat mühendisi.

Planetaryum veya gezegenevi, güneşin, yıldızların, gezegenlerin ve diğer gök cisimlerinin yapay görüntüsünün özel bir yansıtıcı yardımıyla kubbe şeklindeki tavana yansıtıldığı gösteri salonlarına verilen isimdir. Bir gezegenevinin başta gelen en büyük özelliği kubbe şeklinde ekranı ve o ekran üzerine özel araçlarla yansıtılan gökyüzü, gökcisimleri ve benzeri görüntülerdir. Uzay boşluğundaki hareketlerin gerçekçi bir şekilde simüle edilebilmesini sağlar. Kullanılan görüntüler optik ve elektro-mekanik birçok teknolojik araç kullanılarak elde edilebilir. Bu sistemler, dünyanın herhangi bir noktasından geçmişte, gelecekte veya bulunulan anda görülebilecek gökyüzünü görüntüleyebilirler. Yeni nesil dijital yansıtıcılar OpenGL ve Silicon Graphics teknolojisi sayesinde gösteri yelpazesini genişletmiş, insanin kan damarları içinde yolculuktan, Rönesans sanatçılarının eserlerine kadar çok çeşitli konularda gösteriler sunmaktadır. Bu açıdan bakıldığında çağdaş bir yıldızevi sanattan bilime her konunun sunulabildiği bir gösteri ortamıdır. Gelişmiş yansıtıcılar gece gökyüzünü canlandırmanın yanı sıra bilgisayar destekli simülasyonlarla yerden havalanma ve göktaşları arasından geçilerek Satürn'ün halkaları arasında dolaşma gibi gösteriler sunar. Bir yıldızevinde seyirciler dairesel bir düzenlemeyle oturarak kubbe şeklindeki tavanda çeşitli projeksiyonlar izlerler. Gösteriler çoğunlukla gökbilim konusunda yetkin bir kişi tarafından canlı olarak sunulur. Salonun ortasında yer alan yansıtıcı yıldızlar ve gezegenlerin görüntülerini kubbeye yansıtarak gece gökyüzünü canlandırır.

<i>Nuclear Energy</i> Chicago Üniversitesi yerleşkesindeki Dünyanın ilk nükleer reaktörü Chicago Pile-1ın yer aldığı tesiste bulunan bronz heykel

Nuclear Energy, Henry Moore tarafından yapılmış olup Chicago Üniversitesi kampüsünde, dünyanın ilk nükleer reaktörü Chicago Pile-1'ın yer aldığı tesiste bulunan bronz heykeldir. Heykel Ellis Avenue'de Max Palevsky West yurdu ile Regenstein Library'nin arasında yer alır. Tesis, Cook County, Illinois, ABD'deki Chicago Hyde Park toplum alanında bulunmaktadır. Konum, Manhattan Projesi ekibinin kendini idame ettiren, kontrollü ilk nükleer reaksiyonu planladığı Stagg Field'in eski tribünlerinin altındaki yeri anıtlaştırmıştır.

Benjamin Franklin Ferguson, Amerikalı kereste tüccarı ve hayırsever. Lorado Taft'ın Fountain of Time ve Fountain of the Great Lakes ile Henry Moore'un Nuclear Energy ve Man Enters the Cosmos adlı yapıtlarının yapımına maddi destek sağlamıştır.

Large Interior Form, 1953-54, Henry Moore imzalı bir tunç heykeldir. Önceleri Large Upright Internal/External Form adlı yapıtın bir parçası olan heykel daha sonra açık alana taşınmış ve tek başına sergilenmeye başlamıştır. Yapıtın özgün kopyası 2011 yılında Snape Maltings'e kiralanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Göksel küreler</span>

Göksel küreler, Eflâtun, Eudoxus, Aristo, Batlamyus, Kopernik ve diğerleri tarafından geliştirilen kozmolojik modellerin temel unsurlarıydı. Bu kozmolojik modellerde, sabit yıldızların ve gezegenlerin görünen hareketleri, sanki kürelere yerleştirilmiş mücevherler gibi, eterik, şeffaf bir beşinci elementten (esîr) yapılmış dönen kürelere gömülü olarak düşünülmüştür. Sabit yıldızların birbirlerine göre konumlarını değiştirmediğine inanıldığından, bunların tek yıldızlı bir kürenin yüzeyinde olması gerektiği ileri sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Mortimer J. Adler</span> Amerikalı filozof ve yazar (1902 – 2001)

Mortimer Jerome Adler, Amerikalı filozof, eğitimci, ansiklopedist ve popüler bir yazardır. Bir filozof olarak Aristotelesçi ve Thomist gelenekler içinde çalıştı. New York City, Chicago, San Francisco ve San Mateo, California'da uzun süre yaşadı. Columbia Üniversitesi ve Chicago Üniversitesinde dersler verdi, Encyclopædia Britannica Editörler Kurulu başkanı olarak görev yaptı ve kendi Felsefi Araştırma Enstitüsü'nü kurdu.

Barbara Rossi, Amerikalı kadın ressam.

<span class="mw-page-title-main">June Leaf</span>

June Leaf, Amerikalı kadın ressam.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.