İçeriğe atla

Man Adası davası

Man Adası davası, Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun partisinin TBMM'deki 21 Aralık 2017 tarihli grup toplantısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yakınlarının Man Adası'ndaki bir şirkete para aktararak vergi kaçırdığını iddia etmesi ve sonrasında her iki tarafın da konuyu yargıya taşıması olayıdır.[1]

Konu, Türkiye gündeminde yer edinmiş ve çok sayıda siyasetçi tarafından tartışma konusu yapılmıştır. İddiaya ilişkin birden fazla sayıda dava açılmasına karşın açılan davalar neticesinde iddiaları doğrulayan bir mahkeme kararı bulunmamaktadır. Ancak 2022 yılında mahkeme, Kılıçdaroğlu hakkındaki tazminat kararlarını bozdu.[2] Bu durum Yargıtay'ın Man Adası iddiasını doğruladığı şeklinde yorumlandı.[3]

Öncesi

Kemal Kılıçdaroğlu partisinin 21 Kasım 2017 tarihli grup toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesinin yurtdışındaki banka hesaplarında parası olduğunu iddia etmiştir.[4] Erdoğan ise 26 Kasım 2017'de bu iddiaya "ispatlarsan hem siyaseti, hem de Cumhurbaşkanlığını bırakacağım" diyerek yanıt vermiştir.[5] Konu daha sonra Türkiye gündeminde siyasi polemik haline gelmiş, para transferi yapıldığına dair belgelerin açıklanması üzerine yargıya taşınmıştır.

İddia

Kemal Kılıçdaroğlu, 21 Aralık 2017 tarihinde parti grup toplantısındaki konuşmasında 15 Aralık 2011-4 Ocak 2012 tarihleri arasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kardeşi Mustafa Erdoğan ve oğlu Ahmet Burak Erdoğan'ın da aralarında bulunduğu yakınlarının[6] Türkiye'den Man Adası'na 15 milyon dolar aktardıklarını öne sürerek, bu yolla kamunun vergi kaybına uğradığını söylemiştir. Konuşmasında Man Adası'ndaki "Bellway Limited" isimli şirkete aktarılan dolarların dekontlarını da göstermiştir.[7]

Adli süreç

Konunun gündeme gelmesinden sonra çok sayıda dava açılmış ve suç duyurusunda bulunulmuştur. Bu davalardan bazıları halen devam etmektedir.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Kaçakçılık ve Örgütlü Suçlar Bürosu tarafından "suçtan kaynaklanan mal varlığını aklamak veya yurt dışına çıkarmak", "gelirin beyan edilmemesi suretiyle vergi ziyanına sebebiyet vermek" ve "vergi kaçakçılığı" suçlarından resen soruşturma başlatılmış ve başsavcılık tarafından kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir.[8] Savcılık kararında, iddia olunan para transferlerinin gerçekleşmediği ve kamunun vergi kaybına uğramadığı ifade edilmiştir.[9]

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve şirket tarafından gösterilen belgelerin sahte olduğu gerekçesiyle suç duyurusunda bulunulmuştur.[10]

Davalardan biri Temmuz 2020'de sonuçlanmıştır. İstanbul Anadolu 20. Asliye Hukuk Mahkemesi kararında Kemal Kılıçdaroğlu'nun toplamda 359.000TL manevi tazminat ödemesine karar verilmiştir.[11] Açıklanan kararda, Recep Tayyip Erdoğan'a 150 bin, Özdemir Bayraktar'a 60 bin, Esra Erdoğan'a 22 bin, Sümeyye Erdoğan'a 22 bin, Bilal Erdoğan'a 20 bin, Ahmet Burak Erdoğan'a 16 bin, Mustafa Erdoğan'a 15 bin, Sadık Albayrak'a 14 bin, Ziya İlgen'e 14 bin, Orhan Uzuner'e 13 bin, Osman Ketenci'ye 13 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.

Bir diğer dava Temmuz 2020'de sonuçlanmıştır. İstanbul Anadolu 5. Asliye Hukuk Mahkemesi kararında Kemal Kılıçdaroğlu'nun toplamda 197.000TL manevi tazminat ödemesine karar verilmiştir.[12] Recep Tayyip Erdoğan'a 110 bin, Ahmet Burak Erdoğan'a 15 bin, eniştesi Ziya İlgen'e 17 bin, kardeşi Mustafa Erdoğan'a 25 bin, dünürü Osman Ketenci'ye 20 bin TL, iş insanı arkadaşı Mustafa Gündoğan'a ise 10 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.[12]

2022 yılında mahkeme, Kılıçdaroğlu hakkındaki tazminat kararlarını bozdu.[2]

Tartışmalar

Bazı Ak Parti'li siyasetçiler bu iddiaların bir kumpas olduğunu söylemiştir. Dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, sahte olarak nitelenen bu evrakların öne sürülerek Fetullahçı Terör Örgütü'nün amaçlarına katkı sağlandığını ifade etmiştir.[13]

Kaynakça

  1. ^ Köker, İrem (26 Aralık 2017). "Türkiye'de 10 kelimede 2017". BBC News Türkçe. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b "Man Adası trafiği doğrulandı". Birgün. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022. 
  3. ^ "Yargıtay'ın Man Adası kararı ne ifade ediyor? – DW – 14.04.2022". dw.com. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022. 
  4. ^ "Erdoğan, Kılıçdaroğlu'na 1 Milyon 500 Bin TL'lik Tazminat Davası Açtı". Haberler.com. haberler.com. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  5. ^ "Erdoğan'dan Kılıçdaroğlu'na rest: İspatlarsan makamımı bırakacağım, ispatlayamazsan..." www.hurriyet.com.tr. hurriyet.com.tr. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  6. ^ "Man Adası nerede, vergi sistemi nasıl işliyor?". BBC News Türkçe. BBC Türkçe. 13 Kasım 2018. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  7. ^ Şimşek, Berza (2 Ağustos 2018). "AKP'nin Meclis'te reddettiği araştırma önergeleri". BBC News Türkçe. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  8. ^ "Kılıçdaroğlu'nun 'Man adası' iftirasına takipsizlik". Sabah. Sabah Gazetesi. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  9. ^ "Man Adası soruşturmasına takipsizlik kararı". birgun.net. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  10. ^ "Man Adası'ndaki şirketin sahibi konuştu". CNN Türk. CNN Türk. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  11. ^ "Kılıçdaroğlu, Erdoğan ve yakınlarına 359 bin TL daha tazminat ödeyecek". birgun.net. Birgün. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  12. ^ a b "Yeniden görülen Man Adası davasında Kılıçdaroğlu tazminata mahkûm edildi". birgun.net. Birgün. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  13. ^ "Bakan Özhaseki'den 'belge' yorumu: 'Bunlar paçavra'". birgun.net. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan</span> 12. Türkiye cumhurbaşkanı (2014–görevde)

Recep Tayyip Erdoğan, Türk siyasetçi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. ve şu anki cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin genel başkanıdır. Daha önce 1994-1998 yılları arasında İstanbul büyükşehir belediye başkanı ve 2003-2014 yılları arasında Türkiye başbakanı olarak görev yapmıştır. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi referandumu sonrası 2014'te ilk defa doğrudan halk oyuyla cumhurbaşkanı olmuştur. 2018'de ikinci defa ve son kez 2023'te üçüncü defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<i>BirGün</i> Gazete

BirGün, Türkiye'de günlük olarak yayımlanan ulusal bir gazete.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<i>Penguen</i> (dergi) Türk mizah dergisi

Penguen, 2002 ile 2017 yılları arasında Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'ta yayımlanmış haftalık bağımsız mizah ve hiciv dergisi.

Ülke TV, Yeni Dünya Medya Grubu'nun İslami içerikli kültür ve haber ağırlıklı yayın yapan televizyon kanalı.

Dava konusu olmuş Recep Tayyip Erdoğan karikatürleri, 12. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kişisel tazminat davası açmış olduğu karikatürlerdir. Açılan davalar medyada önemli ölçüde yankı bulmuş ve beraat ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Özhaseki</span> Türk siyasetçi

Mehmet Özhaseki, Türk siyasetçi. 1994 ve 1998 yılları arasında Melikgazi Belediye Başkanlığı, 1998 ve 2015 yılları arasında Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini sürdürmüştür. Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi Kayseri milletvekili olarak meclise girmiştir. 2016-2018 yılları arasında Çevre ve Şehircilik Bakanı olarak görev almış, 2023 yılında tekrar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olarak atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Kılıçdaroğlu</span> Türk politikacı

Kemal Kılıçdaroğlu, Türk ekonomist, bürokrat ve siyasetçidir. 2010-2023 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin (CHP) genel başkanı ve Türkiye'nin ana muhalefet lideri olarak görev yapmıştır. 2002-2015 yılları arasında yapılan genel seçimlerde İstanbul 2. Bölge milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine girmiştir. Haziran 2015'te İzmir 2. Bölge milletvekili olarak yeniden meclise girmiş, Mayıs 2023'e kadar bu görevini sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Muharrem İnce</span> Türk politikacı

Muharrem İnce, Türk fizik ve kimya öğretmeni ve siyasetçidir. 2021 yılından beri Memleket Partisi genel başkanıdır. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhuriyet Halk Partisi, 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi Memleket Partisi adayı olarak gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bilal Erdoğan</span> Türk iş insanı

Necmeddin Bilal Erdoğan, Türk iş insanı. 12. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dört çocuğundan birisi.

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan'ın 2014 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası</span> seçim kampanyası

11. cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görevinin bitmesi üzerine ve 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda halk tarafından seçilmesi kararı alındıktan sonra AK Parti, 1 Temmuz 2014'te cumhurbaşkanı adayının Recep Tayyip Erdoğan olduğu açıklamıştır. Açıklamadan sonra daha çok Türkiye'nin büyükşehirlerinde mitingler yapılmıştır. 10 Ağustos 2014'te Recep Tayyip Erdoğan, %51.8 oyla birinci çıkarak Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Yürüyüşü (2017)</span> CHP tarafından düzenlenen sivil yürüyüş

Adalet Yürüyüşü, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu öncülüğünde başlayan, çeşitli isimlerin ve grupların katılımıyla büyüyen, Ankara'dan İstanbul'a kadar "adalet" talebiyle gerçekleşen sivil yürüyüş olayıdır. Kılıçdaroğlu yürüyüş kararını, 14 Haziran 2017'de Millî İstihbarat Teşkilatı'na ait TIR'ların görüntülerini Cumhuriyet gazetesinin eski genel yayın yönetmeni Can Dündar'a verdiği suçlamasıyla yargılanan CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun yirmi beş yıl hapis cezası alması ve tutuklanmasına kararı verilmesi sonrasında aldı. Yürüyüşün nedenleri arasında 15-16 Temmuz 2016 tarihleri arasında Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kendilerini Yurtta Sulh Konseyi olarak tanımlayan bir grup asker tarafından gerçekleştirilen darbe girişiminden sonra çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin uzun süreli olması, bu yetkinin FETÖ ile mücadelenin önüne geçilip bütün muhalif kesimlerle mücadeleye dönüşmesi, milletvekillerin tutuklanması, üniversite hocalarının meslekten atılması da gösterildi. Yürüyüş, 15 Haziran 2017'de Ankara'da Güvenpark'ta başladı ve 9 Temmuz 2017'de Maltepe'de sonlandı. 420 kilometrelik yolu 25 günde yürüyen Kılıçdaroğlu, yürüyüşün sonunda Maltepe'de bir miting de düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Fuat Oktay</span> Türk siyasetçi

Fuat Oktay, Türk siyasetçi, akademisyen ve bürokrattır. Türkiye eski cumhurbaşkanı yardımcısı ve 28. dönem milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Tayyipler Âlemi</span> karikatür

"Tayyipler Âlemi", Türk mizah dergisi Penguen'in 24 Şubat 2005'te kapağında yer alan karikatürdür. Derginin birçok karikatüristi tarafından çizilen karikatürde dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan; fil, zürafa, maymun, deve, kurbağa, yılan, inek ve ördek şeklinde karikatürize edilmektedir. Karikatürün yayımlanmasından sonra Erdoğan, dergi aleyhine 40 bin liralık tazminat davası açtı fakat Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen dava reddedildi.

<span class="mw-page-title-main">2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye cumhurbaşkanını belirlemek için birinci turu 14 Mayıs 2023, ikinci turu 28 Mayıs 2023 tarihinde yapılmış olan seçimlerdir. Birinci turu 2023 Türkiye genel seçimleri ile aynı gün yapılmıştır.

Recep Tayyip Erdoğan'ın üniversite diploması tartışması, Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk kez cumhurbaşkanlığına adaylığını koyduğu 2014 cumhurbaşkanlığı seçimi sürecinde belirginleşen bir tartışmadır. Tartışmanın ana nedeni Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 101. maddesi uyarınca cumhurbaşkanı olacak kişinin yükseköğretim mezunu olma şartı olmasına rağmen Recep Tayyip Erdoğan'ın bir üniversite diplomasına sahip olmadığı iddiasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jahrein</span> Türk YouTuber

Ahmet Sonuç ya da bilinen adıyla Jahrein, Türk internet ünlüsü, internet yayıncısı ve politik yorumcu.

<span class="mw-page-title-main">128 milyar dolar tartışması</span>

128 milyar dolar tartışması, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faizleri düşük tutmak adına dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak önderliğinde 128 milyar dolar harcadığı iddiası ve bunun çerçevesinde gelişen tepki ve olaylardır. Kasım 2020'de ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs'ın tahminlerine göre merkez bankası Türkiye'de faizlerin düşük tutulması için 100 milyar dolardan fazla rezerv harcadı.

Türkiye'de çok sayıda siyasi parti, 14 Mayıs 2023 tarihinde Türkiye cumhurbaşkanını belirlemek için yapılacak olan Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminden önce aday seçim süreçlerinden geçti. TBMM'de temsil edilen en az 20 milletvekili ile temsil edilen ya da bir önceki genel seçimlerde oyların %5'ten fazlasını alan partiler doğrudan aday çıkarabildiler. Her iki kriteri de karşılamayan adayların 22-27 Mart 2023 tarihleri arasında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından en az 100.000 imza almaları gerekmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">67. Türkiye Hükûmeti</span> V. Erdoğan Hükûmeti (2023–görevde)

67. Türkiye Hükûmeti veya V. Erdoğan Hükûmeti, 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan hükûmettir. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin ikinci hükûmetidir.