Mamma Muharebesi

Mamma Muharebesi, 688 yılında Emevi Halifeliğinin Arap Müslüman güçleri ile Altava Krallığı'ndan Caecilius liderliğindeki Berberiler arasında gerçekleşti.

Arka plan

Arap general Ukbe bin Nafi, adamlarına Kuzey Afrika'da bir seferde öncülük ederek Atlantik Okyanusu'na ulaştı ve Draa ve Sous nehirlerine kadar güneye doğru ilerledi. Doğuya döndüğünde Caecilius liderliğindeki Berberi-Bizans koalisyonu tarafından 682'de mağlup edildiği ve öldürüldüğü Vescera Muharebesi'nde pusuya düşürüldü.^[1] O sırada Caecilius, Kuzey Afrika üzerinde tartışmasız hakimiyet kurdu ve zaferle Kayrevan'a yürüdü.

Abdülmelik ibn Mervan halife olduğunda imparatorluğunu büyütmede etkili oldu. Bu nedenle, Barca'da konuşlanmış olan Zuheyr ibn Kays'ı Ifriqiya ve başkenti Kayrevan'ı geri alması için görevlendirdi.

Daha güçlü bir direniş sağlamak için Caecilius, mağlubiyet durumunda geri çekilebileceği Aurès Dağları'nda pozisyon alırken, Müslüman lider Zuhayr, Kayrevan'ın dışında su kaynaklarının yakınında kamp yapma kararı aldı.^[2]

Mamma vadisindeki ağır bir savaştan sonra, Araplar sonunda savunan birlikleri yenmeyi ve efsanevi kralları Caecilius'u öldürmeyi başardılar.

Sonrası

Arap lider Zuhayr ve birlikleri, işgalci Bizanslılara karşı savaşmak için Barca'ya geri döndü. Bizanslıların gemileri, Arapları yenen ve Zuhayr'ı öldüren çok sayıda askerle geldi.

Dihya, Berberi aşiretlerinin savaş lideri olarak Caecilius'un yerini aldı ve Emevi Hanedanlığı'nın Arap İslami ordularına karşı çıktı. Başka bir Arap general Hasan ibn el-Nu'man Mısır'dan hareket etti ve Kartaca Savaşı'ndan sonra büyük Bizans şehri Kartaca'yı ve diğer şehirleri ele geçirdi. Yenmek için başka bir düşman ararken, Kuzey Afrika'daki en güçlü hükümdarın Dihyā olduğu söylendi ve bu yüzden Numidya'ya ilerledi. Ordular bugün Cezayir'in Oum el-Bouaghi eyaletinde Meskiana yakınlarında karşılaştı. Yenilen Hasan Ifriqiya'dan kaçtı ve 4-5 yıl boyunca Sirenayka'da saklandı.

Kaynakça

^ Staying Roman : conquest and identity in Africa and the Mediterranean, 439-700. Cambridge New York: Cambridge University Press. 2012. ss. 280-281. ISBN 0521196973.
^ The Spread of Islam Throughout the World, Series: Different aspects of Islamic culture, 3. Paris, France: UNESCO Publishing. 2011. s. 309. ISBN 978-92-3-104153-2.

İlgili Araştırma Makaleleri

Sicilya Emirliği, 10. ve 11. yüzyılda 107 yıl süreyle Sicilya adasında hüküm sürmüş olan Müslüman bir devletti. Başkenti bu dönemde Müslüman dünyasının önemli bir kültürel ve politik merkezi haline gelen Palermo idi.

Abdülmelik, Nisan 685'ten ölümüne kadar Emeviler'in beşinci halifesi.

Panormus Muharebesi, MÖ 251 yılında Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasında gerçekleşen Birinci Pön Savaşı'nın bir muharebesidir. Roma kuvvetlerine Lucius Caecilius Metelius, Kartaca kuvvetlerine ise Hasdrubal komuta etmiştir. Muharebe sonucu ortaya çıkan Roma zaferi, Sicilya'daki Panormus'un savaşın sonuna kadar Roma Cumhuriyeti hakimiyeti altında kalmasını sağlamıştır. Panormus Muharebesi, Birinci Pön Savaşı'nın en büyük kara muharebesidir.

Arap-Bizans savaşları, 7. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar Müslüman Araplar ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılan savaşlardır. Çatışmalar, 7. yüzyılda İslam peygamberi Muhammed'in, Raşidun ve Emevi halifelerinin ilk Müslüman fetihleri sırasında başladı ve halefleri tarafından 11. yüzyılın ortalarına kadar devam etti.

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

Güney İtalya'da Müslümanların tarihi, 7. yüzyılda Kuzey Afrika'da gelişmiş olan Arap-Berber asıllı Müslümanların İtalya'nın Akdeniz adaları ve İtalya yarımadasının özellikle güneyini ellerine geçirip buraların Müslümanlar tarafından idare edilmesi ve bu süreçte söz konusuydu. Güney İtalya'da Müslümanların tarihi, yerel halkın bir kısmının Müslüman olması sürecini de ele almaktadır.

Patrici Gregori, Bizans İmparatorluğu Afrika Eksarhı. İktidarda bulunan Herakleios Hanedanı'nın akrabası olarak, keskin bir Kalkedon İnancı taraftarıydı ve 646 yılında Monotelitizmi destekleyen İmparator II. Konstans'a karşı bir isyana önderlik etmiştir. Kısa bir süre sonra kendini imparator ilan etmiş, 647 yılında Dört Halife dönemi Müslüman istilası ile karşılaşmıştır. İstilaya gelenler ile yüzleşmiş ancak Sbeitla'da mağlup olup, öldürülmüştür. Ölümünden sonra ve Müslümanların geri çekilmesinden sonra Afrika imparatorluk egemenliğine geri döndüğünde Bizans hakimiyetinin kurumları ağır şekilde tahrip olmuştu.

Ad Decimum Muharebesi 13 Eylül 533'te Vandal Kralı Gelimer komutasındaki Vandallar ordusu ile general Belisarius komutasındaki Bizans İmparatorluğu sefer ordusu arasında yapılan bir muharebedir. Bu muharebe olayına ve ertesi yıl ortaya çıkan askeri çatışmalara Vandallar Savaşı veya bazı tarihçiler tarafından "Kartaca Savaşı" adı da verilmektedir. Bizanslıların kazandığı bu muharebe, Vandal Krallığı'nın ortadan kalkacağının ve Bizans İmparatorluğu'nun ve imparator I. Justinianus'un tekrar Antik Roma İmparatorluğu'nun eski arazilerini geri alacağının müjdecisi olmuştur.

Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu (330-1453) tarihi boyunca gerçekleşmiş savaşlar ya da Harici ihtilafların listesidir. Dahili ihtilaflar için, Bizans isyan ve iç savaşları listesine bakınız.

Solomon, kuzey Mezopotamya'dan bir Doğu Roma (Bizans) generalidir, 533–534 yıllarında Vandallar Savaşı ve Kuzey Afrika'nın yeniden ele geçirmesinde öne çıkmıştır. Sonraki on yılın çoğunu, magister militum askeri görevi ile Praefectus praetorio sivil görevinin birleştirilmesiyle asker vali olarak Afrika'da geçirmiştir. Solomon, başarılı bir şekilde büyük ölçekli Moro isyanıyla mücadele etti, ancak 536'nın baharında ordu isyanının ardından kaçmak zorunda kaldı. Afrika'da ikinci görev dönemi 539 yılında başladı ve bu dönem Bizans'ın durumunu güçlendirdiği Morolara karşı zaferler içerir. Birkaç yıl refah izledi, ancak yeniden alevlenen Moro isyanı 544'teki Cillium Muharebesi'nde Solomon'un yenilgisi ve ölümüyle kısa kesildi.

Tricamarum Muharebesi, 15 Aralık 533'te Belisarius'un komutasında Bizans İmparatorluğu ile Kral Gelimer ve kardeşi Tzazon komutasında Vandal Krallığı orduları arasında gerçekleşmiştir. Ad Decimum Muharebesi'nde gerçekleşen Bizans zaferini takip etti ve Vandalların gücünü tamamen ortadan kaldırarak, Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Kuzey Afrika'nın yeniden fethini tamamladı. Savaşın ana kaynağı dönemin tarihçisi Prokopius'dur, De Bello Vandalico, Prokopius'un Justinianus'un savaşları eserinin III. ve IV. Kitaplarını kaplar.

Kartaca Muharebesi, 698 yılında Bizans İmparatoru ile Emevîler arasında gerçekleşmiş muharebedir.

Bu maddede, MS 601 ila MS 700 tarihleri arasında İslam tarihindeki önemli olaylar zaman çizelgesi olarak gösterilmiştir.

Bu, 701'den 800'e İslam dünyasında meydana gelen büyük olayların bir zaman çizelgesidir.

Rometta Kuşatması, Sicilya'nın fethini tamamlamak için Fâtımîler adına kuzeydoğu Sicilya'daki Bizans şehri Rometta'nın Kelbîler tarafından kuşatılmasıydı.

Vescera Muharebesi 682 veya 683'te Kral Caecilius'un Berberileri ile Afrika Eksarhlığı'ndan Bizans müttefikleri arasında, Kayrevan'ın kurucusu Ukbe bin Nafi komutasındaki Emevi Arap ordusuna karşı olan savaştı. Ukbe bin Nafi, birliğini Kuzey Afrika'da bir seferde yönetti, sonunda Atlantik Okyanusu'na ulaştı ve Draa ve Sous nehirlerine kadar güneye doğru ilerledi. Dönüşünde Berberi-Bizans birliği tarafından Vescera'nın güneyindeki Tehouda'da (Thabudeos) pusuya düşürüldü, mağlup edildi ve öldürüldü. Bu ezici yenilginin bir sonucu olarak, Araplar on yıl boyunca günümüz Tunus bölgesinden sürüldü.

Sufetula Muharebesi, 647 yılında Râşidîn Halifeliğinin Arap Müslüman güçleri ile Afrika Bizans Eksarhlığı arasında gerçekleşti.

İfrikiye, profesyonel olarak el-Maghrib el-Adna bilinir, Orta Çağ tarihi boyunca, Constantinois ve Aurès, Tunus şehri ve Tripolitana'dan oluşan bölgeydi - hepsi daha önce Roma İmparatorluğu'nun Afrika Eyaleti'ne dahil edilmiş olanların bir parçasıydı.

Kays Aylân, genellikle sadece Kays olarak anılan, Mudar grubundan ayrılan bir Arap kabile konfederasyonudur. Kabile, İslam öncesi dönemde bir birim olarak işlev görmüş görünmemektedir. Bununla birlikte, Emevi döneminin başlarında (661-750), onu oluşturan aşiretler halifeliğin ana kabile-siyasi hiziplerinden birinde konsolide oldular.

Bu sayfada, 740'larda Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.