İçeriğe atla

Mamia Gurieli

Mamia Gurieli (Gürcüce: მამია გურიელი, fl. 1460) Dadiani hanedanından bir eristavi idi. 15. yüzyılın sonlarında Guria Prensliği'nin düklüğünü yapmıştır. Onun soyundan gelenler Rus İmparatorluğu'nun Guria Prensliği'ni işgal ettiği 1829 yıla kadar Guria Prensliği'ni yönetmiştir.[1]

Mamia, Odişi (Megrelya) dükü I. Liparit Dadiani'nin (ö. 1470) küçük oğlu ve Liparit'ten sonra tahta geçen Şamadavle Dadiani'nin erkek kardeşiydi. Mamia'dan ilk kez Gürcistan Kralı VIII. Giorgi'nin yazdığı 1460'a tarihlenen yazıtta bahsedilmektedir.[1] Yazıtta Mamia'nın Guria dükü olduğu yazmaktadır.[1] 1450'li yıllarda, Gürcistan Krallığı'nın dağılmasıyla son bulan birçok iç savaş yaşanmıştır. 1460'lı yıllarda İtalyan elçi Ludovico da Bologna Gürcü hanedanlarını Osmanlı'ya karşı savaşan Papa II. Pius'a destek vermesi için çağırdığında iç savaş kısa süreliğine sakinleşmiştir. Osmanlı'ya karşı silah desteği alacak prenslerin listelendiği Batı Avrupa kaynakları, Mamia'dan Guria dükü olarak bahsetmektedir: "Mania, marchio Goriae".[2]

Batum'da Burgonyalıları yenen ve 1445'te Burgonyalıların lideri Geoffroy de Thoisy'i hapseden Gürcü hükümdarın Mamia olduğu düşünülmektedir. Thoisy, Trabzon imparatoru IV. İoannis'in isteğiyle serbest bırakılmıştır. Büyük Lazia Theması ve Megrelya'yı kontrol altında tutan Mamia'nın Trabzon İmparatorluğu'na hükmeden Komninos Hanedanı ile arası iyiydi. Trabzon'un son imparatoru David, karısı Eleni'yi Osmanlı'nın Trabzon Kuşatması sırasında güvende olması için Mamia'nın yanına göndermiştir.[2] Laonikos Halkokondilis kayıtlarında Mamia'nın Komninos hanedanı ile evlilik bağının olduğu da yazmaktadır.[3] Tarihçi Cyril Toumanoff'a göre, bu kayıtlar Mamia'nın Trabzon İmparatoru David'in kızıyla evlendiğini göstermektedir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Toumanoff, Cyril (1949–51). "The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia". Traditio. Cilt 7. s. 187. 
  2. ^ a b Bryer, Anthony (1965). "Ludovico da Bologna and the Georgian and Anatolian Embassy of 1460–1461". Bedi Kartlisa. Cilt 19–20. ss. 182-183. 
  3. ^ Bryer, Anthony; Winfield, David (1985). The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos, Vol. 1. Washington, DC: Dumbarton Oaks Studies XX. s. 345. ISBN 978-0-88402-122-3. 
Mamia Gurieli
Gurieli Hanedanı
Resmî unvanlar
Önce gelen
Bilinmiyor		Guria DüküSonra gelen
II. Kahaber

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Guria Prensliği</span> Devlet

Guria Prensliği, Gürcistan'da tarihi bir devlettir. Guria kelimesi Megrelce ve Lazca kökenli bir kelime olup kalp ya da merkez anlamına gelmektedir. Gürcistan'ın güneybatı bölgesi Guria'da - Karadeniz ve Küçük Kafkas sıradağları arasında - yer alır. 1463 yılından 1829 yılına kadar Gurieli hanedanı'nın 22 prensi tarafından yönetilmiştir. Gürcistan Krallığı'nın dağılmasından sonra ortaya çıkmış, sınırları Osmanlı İmparatorluğu ile çıkan sürekli çatışmalar sebebiyle değişken olmuş, 1829 yılında Çarlık Rusyası tarafından ilhak edilene kadar farklı derecelerle özerk olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Dadiani hanedanı</span>

Dadiani hanedanı Batı Gürcistan'daki Megrelya Prensliğini yöneten, soylu, dük ve prenslerden oluşan Gürcü hanedanıdır.

I. Kahaber, Gurieli hanedanından bir eristavi idi. Guria Prensliği'nin bilinen ilk düküdür.

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

I. Vardan Dadiani, Megrelya'da dük ve prenslik yapmış Dadiani hanedanının ilk üyesidir. Vardan, Gürcistan Kraliçesi Tamar'ın önde gelen saray mensuplarından biriydi; ancak Tamar'ın eski kocası Yury Bogolyubsky'nin 1191'deki başarısız olmuş isyanını yönetince gözden düşmüştür.

I. Liparit Dadiani 1414'ten öldüğü 1470'e kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Yönetimi döneminde Megrelya, 1460'larda dağılan Gürcistan Krallığı'ndan büyük ölçüde bağımsız olmuştur.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

III. Mamia Dadiani 1512'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapan Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, Gürcistan Krallığı'nın dağılma sürecinde yarı bağımsız hükümdarlık yapan II. Liparit'in oğlu ve halefisiydi. Mamia, Abhazya'da kültürel olarak aktifti ve selefleri gibi Kuzey Kafkas dağlarındaki Zygi kabilelerine karşı ülkesinin sınırlarını korumaya çalışmıştır. Mamia'nın Zygilere karşı düzenlendiği deniz seferi hüsranla sonuçlanmış ve çatışmada öldürülmüştür.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

II. Mamia Dadiani 1396'dan ölümüne kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

I. Mamia Dadiani 1323'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Şamadavle Dadiani 1470'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası I. Liparit'in ölümüyle Megrelya dükü olan Şamdavle, selefleri gibi Megrelya'nın Gürcistan Krallığı'na olan özerkliğini azaltmaya çalışmıştır. Şamadavle, günümüze ulaşan belgelerde "büyük eristavt-eristavi Dadiani-Gurieli" olarak geçmektedir. Ayrıca Svanların eristavisi ve İmereti'nin mandaturt-ukhutsesi olarak bilinmekteydi. Şamadavle'nin yerine amcası II. Vamek Dadiani geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Liparit Dadiani</span>

III. Liparit Dadiani 1657'den tahtta indirildiği 1658'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

IV. Mamia Gurieli, 1726-1756, 1758-1765 ve 1771-1776 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı döneminde küçük kardeşi V. Giorgi Gurieli ile rekabet halinde olan Mamia, bölgedeki Osmanlı saldırıları ve İmereti krallarının Batı Gürcistan'ın tamamını kendilerine bağlama çabalarından dolayı aralıklı saltanat sürmüştür.

IV. Giorgi Gurieli, 1714'ten 1726'ya kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. 1714'te babası III. Mamia Gurieli, Giorgi'yi prens naibi olarak atamıştır. 1716'da kısa süreliğine İmereti kralı olmuş, ancak aynı yıl tahttan çekilmek zorunda kalmıştır. İmereti'den Guria'ya döndüğünde, annesi Elene ve kardeşi III. Kaihosro'nun de dahil olduğu yerel bir soylu grup Giorgi'ye darbe düzenlemiştir. Giorgi, Megrelya Prensi Bejan Dadiani ile barıştıktan sonra konumunu korumayı başarmıştır.

I. Vahtang Gurieli, 1583'ten öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Selefisi II. Giorgi Gurieli'yi görevden alan Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani'nin vasalıydı. Vahtang, Guria'nın ana katedrali Şemokmedi Manastırı'na bir kilise inşa ettirdi.

II. Mamia Gurieli, 1600 yılından oğlu tarafından öldürüldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Mamia'nın saltanatı Osmanlı saldırılarına karşı savunma yapmakla geçti. 1614'te toprak kaybını ve Guria'nın Osmanlı'ya düzenli haraç ödemesini kabul etmek zorunda kaldı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Bagrat (İmereti kralı)</span>

III. Bagrat (1495-1565) II. Aleksandre'nin oğlu 1510'dan 1565 tarihine kadar İmereti kralıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.