İçeriğe atla

Malta'da konuşulan diller

Malta'da konuşulan diller
ResmiMaltaca
İngilizce
Gayrıresmiİtalyanca
İşaretMalta İşaret Dili [en]
Malta'da sonradan iptal edilen 1930 yılı seçimlerı için İngilizce, İtalyanca ve Maltaca yazılar taşıyan üç dilli bir seçim belgesi

Malta'nın iki resmî dili var: Maltaca ve İngilizce. Maltaca, Malta'nın ulusal dilidir. 1934 yılına dek İtalyanca da Malta'nın resmî dillerinden biriydi ve 19. ile 20. yüzyılları boyunca bu üç dilin rollerine dair, "Dil Sorunu [en]" diye bilinen dilbilimsel ve siyasî bir tartışma yer aldı. Malta nüfusunun geneli başta İngilizce ve İtalyanca olmak üzere ülkenin yerli dilleri olmayan diller konuşabilir. Maltaca ile Mağrip Arapçası arasındaki karşılıklı anlaşılabilirlikten dolayı Maltalılar ayrıca Mağrip Arapçasını sınırlı oranda anlayabilir.

2012 yılında yapılmış bir Avrobarometre anketine göre, Maltalıların %98'i Maltaca, %88'i İngilizce, %66'sı İtalyanca ve %17'den fazlası Fransızca konuşabilir.[1] Bu, son zamanlarda yabancı dil bilme oranında bir yükseliş gösterir, zira 1995 yılında nüfusun %98'i Maltaca konuşabilirken, sadece %76'sı İngilizce, %36'sı İtalyanca ve %10'u Fransızca konuşabiliyordu. İtalyancanın Malta'da resmî dil olduğu döneme göre mevcut durumda aslında daha fazla Maltalı İtalyanca konuşabilir; bu fenomen, İtalyan televizyon yayınlarının Malta'ya ulaşmasına bağlanmıştır.[2]

2011 yılı nüfus sayımına göre, Malta'da 10 yaş ve üstü 377.952 kişi vardı; "İyi", "Ortalama", "Az" ve "Hiç" etiketlerinden seçerek bunların 357.692'si (%94,7) Maltacayı, 248.570'i (%82,1) İngilizceyi ve 93.401'i İtalyancayı en az ortalama bir seviyede konuşabildiğini ifade etti.[3] Orta ve yükseköğretim sistemleri kapsamında öğretilen diğer başlıca diller Fransızca, Rusça, İspanyolca ve Almancadır.[4]

Kaynakça

  1. ^ European Commission (June 2012). Special Eurobarometer 386: Europeans and Their Languages (PDF). Eurobarometer Special Surveys. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2015. Diğer özet (PDF) (27 Mart 2015). 
  2. ^ Country profile: Malta 16 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC News; [2008/01/10]; [2008/02/21]
  3. ^ "Final Report of the 2011 CENSUS OF POPULATION AND HOUSING" (PDF). National Statistics Office, Malta: 149. 2014. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2022. 
  4. ^ Ignasi Badia i Capdevila; A view of the linguistic situation in Malta 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; NovesSL; [2004]; erişim tarihi: [2008-02-24]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malta</span> Avrupada bir ada ülkesi

Malta veya resmî adıyla Malta Cumhuriyeti, Güney Avrupa'da, Orta Akdeniz'de yer alan, Sicilya'nın güneyindeki adalar devleti. Malta takımadaları 3 büyük, 2 küçük adadan oluşur. Büyükleri: Malta, Gozo ve Comino'dur. Takımadalar arasında en büyüğü olan Malta 237 km², Gozo 68 km² ve Comino 2 km² yüz ölçümüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Vanuatu</span> Güney Pasifik Okyanusunda yer alan ada devleti

Vanuatu ya da resmî adıyla Vanuatu Cumhuriyeti, Güney Büyük Okyanus'ta yer alan bir ada ülkesidir. Volkanik kökene sahip olan takımada, Avustralya'nın 1750 km doğusunda, Yeni Kaledonya'nın 500 km kuzeyinde, Fiji'nin batısında, Solomon Adaları'nın güneydoğusunda, Yeni Gine adası yakınlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Zambiya</span> Güney Afrikada bulunan bir ülke

Zambiya ya da resmî adıyla Zambiya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının güney bölümünde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Ülke Zambiya ismi ile bağımsızlığını kazanmadan önce Kuzey Rodezya adı ile 1924'ten 1964 yılına kadar Birleşik Krallık sömürgesi olmuş ve bu tarihten sonra da Birleşik Krallık'ın himayesi altına girmiştir. Ülkenin Angola, Kongo DC, Tanzanya, Malavi, Mozambik, Zimbabve, Namibya ve Botsvana'ya sınırı bulunmaktadır. Ülkenin ismi Zambezi nehrinden oluşturulmuştur. Zambiya, 24 Ekim 1964 tarihinde Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazanmıştır. Ülkenin başkenti Lusaka'dır.

<span class="mw-page-title-main">Moritanya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Moritanya ya da resmî adıyla Moritanya İslam Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Fas tarafından ilhak edilen Batı Sahra ile aynı bölge üzerinde Polisario tarafından tek taraflı bağımsızlığı ilan edilen Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Cezayir, Mali ve Senegal oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin batısında Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nuakşot'tur.

<span class="mw-page-title-main">Fransızca</span> Romen dili

Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin bir Romen dilidir. Tüm Romen dillerinde olduğu gibi, Roma İmparatorluğu'nun Halk Latincesinden türemiştir. Fransızca, Gallo-Romen dillerinden, Galya'da konuşulan Latinceden ve özellikle Kuzey Galya'da gelişmiştir. En yakın akrabası Oïl dilleridir. Fransızca, Gallia Belgica gibi Kuzey Roma Galyası'nın yerli Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frank işgalcilerin (Cermen) Frank dilinden de etkilenmiştir. Bugün, Fransız sömürge imparatorluğu sayesinde, en önemlisi Haiti Kreolü olmak üzere, Fransız kökenli çok sayıda kreol dili vardır. Fransızca konuşan bir kişi veya ulus, Frankofon olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Paraguay</span> Güney Amerikada ülke

Paraguay Cumhuriyeti, Güney Amerika'da bir ülkedir. Denize kıyısı olmayan bir ülke, güneyi ile güneybatısında Arjantin, kuzeyi ile kuzeydoğusunda Brezilya, kuzeybatısında ise Bolivya ile çevrelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyanca</span> Roman dili

İtalyanca, çoğunluğu İtalya ve İsviçre'nin güneyindeki Ticino kantonunda yaşayan 61 milyon kişi tarafından konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Latin dilidir. İtalyan asıllı göçmenlerce Amerika Birleşik Devletleri'nde, Arjantin'de, Brezilya'da, Kanada'da ve Avustralya'da da sıkça konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Maltaca</span> Maltanın resmî dili

Maltaca (Malti), Maltalılar tarafından kullanılan, Malta ve Avrupa Birliği'nin resmî dillerinden birini oluşturan Latinleşmiş Sami dili. Latin alfabesi kullanılarak yazılan dilin kökenleri tarihi Sicilya Arapçasına dayanmakta olup, tarih boyunca Latin dilleri ve İngilizceden yoğun ödünçlemeler almıştır. İlk olarak 15. yüzyılda yazılmaya başlanmış dil, 1934'te Malta'nın resmî dili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mağrip</span> Kuzey Afrikada coğrafi bölge; Arap dünyasının batı yarısı

Mağrip, Arap dünyasının batı kısmıdır. Bölge, Cezayir, Libya, Moritanya, Fas ve Tunus dahil olmak üzere Batı ve Orta Kuzey Afrika'yı kapsar. Mağrip ayrıca Batı Sahra'nın tartışmalı bölgesini de içerir. 2018 itibarıyla bölgenin nüfusu 100 milyondan fazlaydı.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Malta</span>

Malta, Eurovision Şarkı Yarışması'na ilk kez 1971 yılında, Public Broadcasting Services (PBS) isimli kamusal yayın kuruluşunun Avrupa Yayın Birliği'nin aktif bir üyesi olmasının ardından katılmıştır. Malta iki kez ikinci ve iki kez üçüncü olmasına rağmen, yarışma hiç kazanamadı. İlk başta, ada devleti ana dili olan Maltaca dilinde şarkı gönderdi, ancak 1971 ve 1972 yıllarında yapılan ilk iki katılımında sonuncu oldu ve 1975 yarışmasının ardından yarışmadan çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Dun Karm Psaila</span> Maltanın ulusal şairi (1871-1961)

Dun Karm, asıl adı Carmelo Psaila, Malta'nın ulusal şairidir. Bazılarınca Malta ozanı ya da Malta'nın Chaucer'ı olarak adlandırılır. Doğa ve yurt sevgisinin yanı sıra dinsel duyarlılığı nedeniyle romantik bir şair sayılmış, öte yandan özellikle çok incelikli sonelerinde ortaya çıkan, geleneksel ölçüye olan düşkünlüğüyle de klasik bir şair olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Malta bayrağı</span> Ulusal bayrak

Malta Bayrağı, Malta devleti tarafından kullanılan resmi ulusal bayrak.

<span class="mw-page-title-main">Berberi dilleri</span>

Berber dilleri Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır (Siwa) ile Mali ve Nijer'deki küçük Berber toplulukları tarafından konuşulan birbiri ile yakın akraba olan bir diller grubudur. Nispeten seyrek bir toplulukta Sahara ve Sahel'in kuzeyine doğru uzanır. Afro-Asyatik diller ailesindendir. Birbiri ile çok yakın olan kuzey Berber dillerini konuşanlar arasında bunları tek bir standard altında birleştirmek için bir hareket vardır. Geleneksel olarak Orta Fas Tamazigti'ni işaret eden Tamazigt adı da bu standard Berberce dilini veya tüm Berberce için kullanılır ancak kullanım ceşitlilik gösterir ve pek çok Berberi kendini Tamazigt olarak tanımlamaz.

Ateistlerin nüfus dağılımının saptanması oldukça zordur. Pek çok insan "ateizm" ve onunla alakalı olan terimleri yorumlama konusunda ayrıma düşmektedir. Bunun yanında ateizm, din karşıtı inançlar ve teizm karşıtı inançlar arasında kesin bir ayrım yapmak mümkün değildir. Üstelik pek çok ateist, bulundukları toplumun sosyal baskıları yüzünden kendi kimliklerini ifade edememektedir. Sayıca çok az olmalarına rağmen ateist yönetimlerde de tam tersi bir durum söz konusu olabilmektedir. Tüm bu olumsuzluklara rağmen bir araştırmaya göre dünya nüfusunun %2.5'i kendini ateist, %12.7'si ise kendisini dinsiz olarak tanımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nde din</span>

Avrupa Birliği'nde din ve dinlere bakış açısı her bir üye ülkeye göre değişiklik gösterir. Halkının büyük çoğunluğu Hristiyanlık inancına bağlı olan Avrupa Birliği, var olan hiçbir din ile bağlantısı olmayan ve yaptığı anlaşma ve aldığı kararlarda herhangi bir dine değinmeyen laik bir örgütlenmedir. Buna karşın üye ülkelerde devlete bağlı kiliselere rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kolonisi</span> günümüzde Maltanın bulunduğu topraklarda var olan Britanya kolonisiydi

Malta Kolonisi, günümüzde Malta'nın bulunduğu topraklarda var olan Britanya kolonisiydi. Britanya himayesinde olan Malta'nın, 23 Temmuz 1813'te kraliyet kolonisi ilan edilmesiyle kuruldu ve 30 Mayıs 1814'teki Paris Antlaşması'yla bu statüsü tanındı. 21 Eylül 1964'te ülke, bağımsızlığını ilan etti.

2019 yılı itibarıyla Lüksemburg nüfusunun %50'si Hristiyanlık mezheplerine bağlıdır.. Nüfusun %1'i Müslüman, %5'i ise diğer dinlerin takipçisidir. Nüfusun %1'inin dini inancı konusunda net bir bilgi yoktur.

Arnavutluk, nüfusun büyük çoğunluğunun aynı zamanda ülkenin resmi dili olan Arnavutça ile konuştuğu etnik olarak homojen bir ülkedir. İki ayrı lehçesi vardır: güneyde konuşulan Tosk ve kuzeyde konuşulan Geg. Ancak birçok Arnavut, Balkanlar'daki çok sayıda Arnavut diasporası ve Arnavut topluluklarının etkisiyle İtalyanca, Yunanca, Fransızca, Almanca ve İngilizceyi de yaygın olarak konuşmaktadır.

Malta, 2022 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılmıştır. Maltalı yayıncı Public Broadcasting Services (PBS) tarafından İtalya'nın Torino kentinde yapılan 2022 yarışması'nda Malta'yı temsil eden katılımcı Malta Eurovision Song Contest 2022 yarışması'nın kazananı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tunus Arapçası</span>

Tunus Arapçası, Arapçanın Tunus'ta konuşulan bir lehçesidir. Tunus Arapçası çoğunlukla doğu Cezayir Arapçasına ve batı Libya Arapçasına benzemektedir. Yaklaşık 11 milyondan fazla kişi tarafından konuşulmakta olup Tunus'un resmi dili olan Fasih Arapçadan ayırmak için "gündelik dil" olarak bilinmektedir.