İçeriğe atla

Malleus Maleficarum

Cadı Çekici
Malleus Maleficarum
Dover Publications 2017 baskısının kapağı.
Diğer adıCadı Çekici
Yazar(lar)Heinrich Kramer
DilLatince
Tarih1486
Yayım tarihi1487

Malleus Maleficarum (İngilizcesi Hammer of Witches, Türkçesi Cadı Çekici), 1486 yılında Dominikan Tarikatı rahibi Heinrich Kramer (Institoris) tarafından yazılmış demonoloji literatürünün en ünlü kitabı.[1] 1519 tarihli Nürnberg baskısında kitabın yazarları Heinrich Kramer ve Jacob Sprenger olarak verilmesine rağmen yapılan son çalışmalar kitabın yazarının Heinrich Kramer olduğunu ortaya koymaktadır.[2]

Heinrich Kramer, Avusturya Salzburg Üniversitesi ilahiyat profesörü ve Avusturya Tirol bölgesi engizisyon görevlisi olarak görev yapmaktaydı. Kramer'in Malleus Maleficarum'u kaleme almasından önce Papa VIII. Innocentius'un 5 Aralık 1484 tarihli Summis desiderantes affectibus adlı fermanı cadılık ile mücadeleye yeni bir boyut kazandırmış ve Kramer'in bu kitabı yazmasında etkili olmuştur. Kitabın tüm baskılarında önsöz olarak yer alan ferman Papa'nın büyücülük ve cadılık olaylarının özellikle Almanya'da artmasından endişe duyduğunu ortaya koymaktadır[3] ve bununla birlikte kitabının ününü artırmasına da yardımcı olmuştur.[4][5]

Kitap temelde Alp folklorünü ve inançlarını esas almaktadır ve temel mantığını Kutsal Kitap'ın Mısır'dan Çıkış (Exodus) bölümünde 22:18 deki; "Büyücü kadını yaşatmayacaksınız." ifadesi üzerine kurmaktadır.[5][6]

Kitap üç ana bölümden oluşmaktadır.[7] Birinci bölüm özellikle cadıların varlığını vurgulamaktadır. Cadı ayini (Şabat) ve gece uçuşlarının o güne kadar kilisenin "hasta insanların uydurmaları/sanrıları" şeklinde tanımlamasına karşı çıkan kitap, Katolik Kilisesi'nin doğaüstü güçlere sahip sapkın bir tarikatın komplosu ile karşı karşıya olduğunu ifade etmektedir.[8] Buna göre de temel kural olarak "Haeresis est maxima, opers maleficarum non credere" yani demonolojiyi inkâr etmenin bir diğer ifadeyle cadıyı ve cadılığın varlığını inkârın sapkınlık ve kâfirlik olduğu belirtilmiştir.[9]

İkinci bölüm büyücülük ve cadılık suçlarının nasıl işlendiği, nasıl tespit edileceği ve ne şekilde önleneceği konusunda bilgiler vermektedir. Kadınların zayıf yaratılışlarından ötürü şeytanın komplolarına daha kolay kandığı ve şehvetli olduğu için günahkâr olduğu vurgulanmaktadır.[9] Özellikle cadıların şeytanla iletişimleri, gece uçuşları ve şeytanla girdikleri cinsel ilişkiden (Incubus ve Succubus) bahsedilmektedir.[5]

Üçüncü bölümde ise cadılar ve tüm kâfirlere karşı dinî ve hukuki işlemlerin nasıl yapılacağı ile ilgili uygulamalar gösterilmektedir. Yargılamaların usulleri ve yöntemleri heretik ve sapkın kabul edilenlere karşı var olan uygulamalara da düzenleme getirmekteydi. Yargılamadaki en temel yöntem işkencedir. İşkence ile cadılık ile suçlanan kişinin itirafı istenmektedir. Hâlihazırda kitap cadılık suçunun inkârını suç saydığı için yargılanan sanık kendisine atfedilen suçu inkâr etse dahi suçlu sayılıyordu. Yargılanan tüm sanıklar her şekilde suçlu oluyorlardı. Ayrıca kitap inançlı insanlardan şeytanla iş birliği yapan bu insanların bertaraf edilmesinde engizitörlere yardımcı olmaları çağrısını yapıyordu.[5][7][9]

Malleus Maleficarum, 1486 ile 1600 yılları arasında 28 baskı yaptı. Yayınladığı dönemde cadı avcılarının "İncil'i", Katolikler ve Protestanlar tarafından satanizm hakkında bir bilgi kaynağı ve Hristiyanlığa karşı var olduğu düşünülen komplonun savunmasında önemli bir kaynak olarak kabul edilmekteydi.[5]

Malleus Maleficarum, Türkçe "Cadı Çekici" ismi ile 2018 yılında Artes Yayınları tarafından yayımlanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Haydar Akın (2015). Ortaçağ Avrupası'nda Cadılar ve Cadı Avı. Phoenix Yayınevi. s. 303. 
  2. ^ Haydar Akın (2015). Ortaçağ Avrupası'nda Cadılar ve Cadı Avı. Phoenix Yayınevi. s. 304. 
  3. ^ Pınar Ülgen (2018). Kadınlar ve Cadılar. Yeditepe Yayınevi. ss. 89-93. 
  4. ^ Haydar Akın (2015). Ortaçağ Avrupası'nda Cadılar ve Cadı Avı. Phoenix Yayınevi. ss. 304-308. 
  5. ^ a b c d e "Malleus Maleficarum". 24 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  6. ^ Kutsal Kitap (Tevrat, Zebur, İncil). Yeni Yaşam Yayınları. 1 Haziran 2016. s. 80. 
  7. ^ a b Heinrich Kramer, James Sprenger (2017). The Malleus Maleficarum (Eng). New York, USA: Dover Publications. 
  8. ^ Haydar Akın (Temmuz 1998). "On Beşinci Yüzyıldan Bir Başyapıt: Malleus Maleficarum: Cadıların Çekici". Virgül Dergisi. s. 38. 
  9. ^ a b c Yücel Aksan (2013). "1450-1750 Yılları Arasında Avrupa'da Cadılık", XXVIII/2. Tarih İncelemeleri Dergisi. s. 366. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kurt adam</span> kurda veya kurda benzer antropomorfik bir yaratığa dönüşebilen mitolojik insan veya insanı yaratıklar

Kurt adam, dolunay sırasında kurt gibi korkunç bir yaratığa dönüşen efsanevi insan. Bir insanın bir hayvan, özellikle de kurt biçimine girebilmeye yetenekli olması, kurt adam söylencesinin çıkış kaynağı hakkında yeterli bir açıklama değildir. Genellikle bir kurt tarafından ısırılma ya da belirli ayda doğma olayı diye bilinir. Çok eskiden beri çeşitli kaynaklarda ve toplumlarda kurt adam öykülerine rastlanmaktadır. Farklı coğrafyalarda yaşayan insan topluluklarında sadece kurt adamlık değil çeşitli insan hayvan karışımı yaratıklara da rastlanmaktadır. İskandinavların ayı adamları, Kızılderililerin bizon adamları, Afrikalıların sırtlan adamları, Türklerin itbarakları ve İstanbul’un kedi kadınları bunlara örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Cadılık</span>

Cadı, birçok din ve mitolojide kötü amaçlara hizmet ettiğine ve doğaüstü güçleri olduğuna inanılan kişidir. Popüler kültürde siyah pelerinli, sivri başlıklı, süpürgesiyle uçan bir kadın figürü resmedilir. Türkiye'de farklı ağızlarda "cazı", "cazi" ya da "cazi kari" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1992–2015)

İşçi Partisi, 10 Temmuz 1992 tarihinde kapatılan Sosyalist Parti'nin yerine Doğu Perinçek tarafından 11 Temmuz 1992 tarihinde kurulmuş olan Türk siyasî parti. Rus milliyetçisi Aleksandr Dugin'in Neo-Avrasyacılık düşüncesini desteklemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl mahkemesi</span> Türk Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyetin ilk yıllarında faaliyet gösteren özel mahkemeler

İstiklâl mahkemesi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ayaklanma çıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve mühimmatı çalanları, casusları, asker kaçaklarını ve bağımsızlık hareketini engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak için, çıkarılan özel bir kanunla ilk olarak 18 Eylül 1920 tarihinde kurulan mahkemelerdir. İlk dönem İstiklâl Mahkemeleri, Ankara'daki hariç olmak üzere 17 Şubat 1921 tarihinde kapatıldı. İkinci dönem İstiklâl Mahkemeleri, çalışmalarına 30 Temmuz 1921'de başladı ve 1923'ün Ekim ayına dek faaliyetlerini sürdürdü. Üçüncü ve son dönem İstiklâl Mahkemeleri ise 1923 ile 1927 yılları arasında etkin oldu.

<span class="mw-page-title-main">Büyü</span> doğaüstü eylemleri içeren inanç ve uygulama türleri

Büyü veya sihir, insanların doğaüstü, paranormal veya mistik yöntemlerle doğal dünyayı etkileyebildiğini öne süren uygulamalar ve bunların çevresinde oluşturulan kültürel sistem.

<span class="mw-page-title-main">Satanizm</span> Şeytana dayalı ideolojik ve felsefi inançlar grubu

Satanizm, Şeytan'ı temel alan bir grup ideolojik ve felsefi inançtır. Satanizmin çağdaş dini uygulamaları, birkaç tarihsel emsali olmasına rağmen, 1966 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde Anton LaVey tarafından ateist Şeytan Kilisesi'nin kurulmasıyla başlamıştır. Halka açık uygulamalardan önce Satanizm, bir öz kimlikten ziyade çeşitli Hristiyan grupların ideolojik rakiplerine yönelik bir suçlama olarak varlığını sürdürmekteydi. Satanizm ve Şeytan kavramı aynı zamanda sanatçılar ve şovmenler tarafından sembolik ifade için de kullanılmıştır.

<i>Harry Potter</i> fantastik roman serisi

Harry Potter, İngiliz yazar J. K. Rowling tarafından yazılmış yedi fantastik romandan oluşan bir seridir. Romanlar, Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulu'nda eğitim gören genç büyücü Harry Potter ile arkadaşları Hermione Granger ve Ron Weasley'nin yaşamlarını konu alır. Ana hikâye Harry'nin karanlık bir büyücü olan Lord Voldemort'un ölümsüz olmayı, Sihir Bakanlığı olarak bilinen büyücü yönetim kurulunu devirmeyi ve tüm büyücüleri ve Muggle'ları boyun eğdirmeye çalışması ve buna karşı bir hayat mücadelesi vermesidir.

Aşağıdaki karakterler Harry Potter serisindeki Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulu'nun çalışanları, sakinleri ve kurucularıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cadı avı</span>

Cadı avı; cadı olduğuna inanılan kimselerin yakalanması, yargılanarak veya yargılanmadan cezalandırılması olayıdır. Tarihte cadı avları genellikle cadıların yakılarak veya linç edilerek öldürülmesi ile sonuçlanmıştır. Günümüzde cadı avı kavramı daha çok, "fikirleri topluma tehdit olarak görülen kimselere karşı düzenlenen kampanya" anlamında metafor olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Innocentius</span> papa

Papa VIII. İnnocentius (1432 Cenova, Ceneviz Cumhuriyeti, – 25 Temmuz 1492 Roma, Papalık Devletleri,. Doğum adı Giovanni Battista Cibo idi. 29 Ağustos 1484 - 25 Temmuz 1492 döneminde papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Elspeth Reoch</span>

Elspeth Reoch, cadı olduğu öne sürülen ve bundan ötürü ölüm cezasına çarptırılarak öldürülen bir İskoçtur. Caithness'de doğdu ancak çocukluğunu Orkney anakarasına gideceği tarihe kadar Lochaber'deki bir adada akrabalarıyla geçirdi. O zamanlar İskoçya'nın yargı çevresi içerisinde olan Orkney Adaları'nda büyücülük, yürürlükteki 1563 İskoç Büyücülük Yasası'na göre ölüm cezası gerektiren bir suçtu.

<span class="mw-page-title-main">Erken modern İskoçya’da cadı mahkemeleri</span> Erken modern İskoçyadaki cadı mahkemelerine genel bakış

Erken Modern İskoçya'da cadı mahkemeleri, 16. yüzyılın başlarından 18.yüzyılın ortalarına kadar süren, büyücülük suçlarını konu alan yasal kovuşturmalardır. Bu mahkemeler, Erken Modern Avrupa'da yürütülen cadı mahkemelerinin bir parçasıydı. Orta Çağ'ın sonlarında büyücülük ile oluşturulan zararlar için mahkemeler yürütüldü, ancak 1563 Büyücülük Yasası'nın geçirilmesiyle hem büyücülük hem de cadılarla iletişime geçilmesi idamla cezalandırılabilecek suçlar hâline geldi. Yeni yasanın yürürlüğe girmesinin ardından yürütülen ilk büyük mahkemeler dizisi, 1589’da başlayan ve Kral VI. James'in hem “mağdur” hem de araştırmacı olarak önemli roller oynadığı Kuzey Berwick cadı mahkemeleriydi. VI. James büyücülükle ilgilenmeye başladı ve 1597’de Daemonologie adlı tezinde cadı avlarını savunan bir metin yayımladı. Ancak sonrasında kuşkuya kapıldı ve şüpheleri giderek arttı. Bunun sonucunda davaları azaltmak için önlemler aldı.

İngiltere, İskoçya, Galler ve İrlanda'da, tarihsel olarak, büyücülüğü kontrol eden ve büyücülük yapıldığında - ya da sonraki yıllarda buna teşebbüs edildiğinde bile - cezalar veren bir dizi Büyücülük Yasası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Orkney'de büyücülük</span>

Orkney'deki büyücülüğün kökeni muhtemelen sekizinci yüzyıldan itibaren takımadalar üzerindeki Norsemen yerleşimine dayanmaktadır. Erken modern döneme kadar sihirli güçler genel yaşam tarzının bir parçası olarak kabul edildi, ancak İskoçya anakarasında cadı avları başladı ve 1563 İskoç Cadılık Yasası cadılık veya cadılara danışmayı ölümle cezalandırılacak bir suç haline getirdi. Büyücülükten yargılanan ve infaz edilen ilk Orcadialılardan biri, 1594'te Allison Balfour'du. Balfour, yaşlı kocası ve iki küçük çocuğu, kendisinden bir itiraf elde etmek için iki gün boyunca şiddetli işkenceye maruz kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Allison Balfour</span> İskoç cadı

Allison Balfour ya da Margaret Balfour, cadı olduğu öne sürülerek çarptırıldığı ölüm cezası sonucu öldürülen bir İskoçtu. 1594'te gerçekleştirilen cadılık davası, en çok bahsedilen İskoç büyücülük vakalarından biridir. Balfour'un yaşadığı İskoçya'nın Orkney Adaları'ndaki Stenness bölgesinde, o dönem yürürlükte olan 1563 İskoç Cadılık Yasası'na göre büyücülük, ölüm cezası gerektiren bir suçtu.

<span class="mw-page-title-main">Isobel Gowdie</span>

Isobel Gowdie, 1662 yılında Nairn yakınlarındaki Auldearn'da büyücülük yaptığını itiraf eden bir İskoç kadındı. Yaşı ya da hayatı hakkındaki bilgiler kısıtlıdır, muhtemelen olağan uygulamalar doğrultusunda idam edilmiş olsa da, durumun böyle olup olmadığı ya da bir rençperin karısı olarak eski hayatının belirsizliğine geri dönmesine izin verilip verilmediği kesin değildir. Görünüşe göre şiddetli işkence kullanılmadan elde edilen ayrıntılı ifadesi, cadı avları döneminin sonunda Avrupa büyücülük folkloruna dair en kapsamlı bilgilerden birini sağlamaktadır.

Connecticut'ta Cadı Mahkemeleri, Conneticut'ın 17. yüzyıldaki cadı davaları, Salem, Massachusetts'a göre uzun bir süre gölgede kalmıştır. Bunun nedeni Salem ve Massachusetts'ta ki davaların daha çok sayıda ve daha çok ses getirmesidir. Ancak Connecticut'takiler, Salem'den kırk yıl önce, New England'daki ilk cadılık denemeleri arasındaydı. Mary Johnson'ın 1648'de Wethersfield'daki cadılık itirafı, kolonilerde türünün ilk örneğiydi. Toplamda, Connecticut'ta 43 büyücülük vakası duyuldu ve bunlardan 16'sı idamla sonuçlandı. Wethersfield, 1648 ile 1668 arasında belgelenmiş dokuz suçlama ve üç idam ile hikâyenin başladığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Magda Logomer</span>

Magda Logomer veya Herucina olarak da bilinir, komşusu tarafından büyücülük ve zehirleme yapmakla suçlanan Križevci kasabasından bir bitki uzmanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Cornelius Agrippa von Nettesheim</span> Alman hezarfen, doktor, hukuk bilgini, asker, ilahiyatçı ve okült yazar (1486-1535)

Heinrich Cornelius Agrippa von Nettesheim bir Alman hezârfen, doktor, hukuk bilgini, asker, ilahiyatçı ve okült yazardır. Agrippa'nın 1533'te yayınlanan Okült Felsefenin Üç Kitabı, ağırlıklı olarak Kabala, Hermetizm ve neo-Platonizm'den etkilenerek yazılmış bir kitaptır. Cornelius Agrippa'nın bu kitabı erken modern dönemin okültistlerini geniş çapta etkiledi ve kitap Köln engizisyonu tarafından sapkınlık olarak kınandı.

Pappenheimer cadı Davası; 1600 yılında Almanya'nın Bavyera eyaletinde, büyücülük, cinayet ve hırsızlık suçundan yargılanan ve idam edilen bir ailenin yargılandığı dava. Aile, halkı suçtan caydırmak amacıyla yıllar önce işlenen bir dizi faili meçhul suç için günah keçisi ilan edildi ve göstermelik bir duruşmanın ardından, işkence altında isimlerini vermek zorunda kaldıkları suç ortaklarıyla birlikte idam edildi. Cadı davası on iki kişinin ölümüyle sonuçlandı: İlk duruşmada Pappenheimer ailesinden dört kişi ve suç ortaklarından ikisi, ikinci duruşmada ailenin geri kalan tek üyesi ve diğer beş suç ortağı idam edildi. İdamlar dönemin standarlarına göre bile oldukça acımasızdı. Duruşma, Alman tarihinde en çok bilinen cadı davalarından biridir.