Edirne Antlaşması, 14 Eylül 1829 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında Edirne şehrinde imzalanan barış antlaşması.
Çerkesya, günümüzde Rusya sınırlarında kalan Kuzeybatı Kafkasya'da var olmuş tarihî ülke ve bölge. Rus-Çerkes Savaşı sonucunda Çerkesya yıkılmış ve Çerkes nüfusunun %75-90'ı topluca katledilmiş, kalan Çerkeslerin büyük kısmı da Osmanlı topraklarına sürülmüştür.
1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında birçok cephede yapılmış savaştır. Napolyon Bonapart'ın önderliğindeki Fransa'nın Avrupa'da başlattığı savaşların arka planında yer almıştır.
1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlıların Ruslara yenik düşmesiyle sonuçlanmış bir savaştır. Bu savaşın sonucunda Ukrayna'nın güneyi, Kuzey Kafkaslar ve Kırım, Rusya'nın eline geçmiştir.
Kabarda Prensliği veya Doğu Çerkesya, tarihsel ülke.
Çerkes Soykırımı veya Tsitsekun, 19. yüzyılda, Çarlık Rusyası tarafından Çerkeslere gerçekleştirilen sistematik toplu katliam ve sürgün. Olaylardan Çerkeslerin %80-97'si, yaklaşık 1,5 milyon kişi, etkilenmiştir. Grigori Zass gibi Rus generaller Çerkes sivillerin toplu katliamını yücelttiler, bilimsel deneylerde kullanılmalarını savundular ve askerlerinin kadınlara tecavüz etmesine izin verdiler. Rus kuvvetlerinin hamile kadınların karınlarını deşmek gibi çeşitli yöntemler kullandığı bildirildi.
Kabardeyler veya Kabartaylar, Kuzey Kafkasya'nın yerlisi olan Çerkesleri oluşturan 12 boydan biridir. Rusya içindeki özerk Kabardey-Balkarya Cumhuriyeti'ne adını veren halklardan biridir. Nüfuslarının bir kısmı başta Kabartay-Balkar Cumhuriyeti olmak üzere Kuzey Kafkasya ve Rusya Federasyonu içinde olmakla birlikte, büyük bir kısmı 19. yüzyıl sonunda yaşanan soykırım ve sonrasındaki Büyük Çerkes Sürgünü ile birlikte diyasporada yaşamaktadır. Türkiye, Mısır, Suriye ve Ürdün gibi Orta Doğu ülkeleri diyaspora Kabardeylerinin yoğunluk kazandığı yerler olmakla birlikte Avrupa ve Kuzey Amerika'da da önemli sayıda Kabardey nüfusu bulunmaktadır.
Gorni Dubnik Muharebesi Osmanlı Devleti ile Rus İmparatorluğu arasında savaşılan 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın muharebelerinden biridir. Muharebe günümüzdeki Bulgaristan topraklarında yer alan Gorni Dubnik köyü civarında gerçekleşmiştir. Plevne kalesini düşürmek için Rus ordusu tarafından daha önce zayıflatılmış olan lojistik taburunu tamamen yok etmek ve desteği keserek kalenin düşüşünü hızlandırmak amacıyla Osmanlı güçlerine saldırması ile meydana gelmiştir.
Rus-Çerkes Savaşı, 17 Temmuz 1763'te (E.U.) Rusya'nın Çerkesya'da hak iddia etmesi ve Çerkeslerin bunu reddetmesi ile başlayan, 21 Mayıs 1864'te (E.U.) son Çerkes ordusunun mağlup edilmesiyle sona eren askerî mücadele. Savaş 101 yıl sürmesi sebebiyle hem Rusya hem de Çerkesya tarihindeki en uzun savaştı.
Doğu Çerkesleri ya da Doğu Adığeleri, Çerkeslerin doğu kolu olup Doğu Çerkesçesini konuşan ve Rusya'ya bağlı Karaçay-Çerkesya ile Kabartay-Balkarya Cumhuriyetlerinde yaşayan ve Çerkes Sürgünü'nde Çarlık Rusyası döneminde Kafkasya'dan Osmanlı İmparatorluğu topraklarına sürülüp tehcir ettirilen ve bugün Türkiye'de diasporayı (хэхэс) oluşturan Kuzey Kafkas halkı. Günümüzde Kafkasya'daki Çerkeslerin çoğu Doğu Çerkesleri azı Batı Çerkesleri iken, diasporada bunun tam tersidir. Kafkasya'da Kuzey Osetya’nın Mozdok bölgesinde yaşayan 3 bin kişilik bir Hristiyan Kabardey topluluk dışında Çerkeslerin tamamı Sünni Hanefi Müslümandır.
Mozdok, Rusya'nın Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti'ne bağlı Mozdok rayonunun merkezi olan şehirdir. Terek Nehri'nin sol kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 17,5 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 38.768'dir.
Qbaade Muharebesi, 1864'te Rus-Çerkes Savaşı sırasında son Çerkes ordusu ile Rus kuvvetleri arasında yapılan bir son savunma muharebesi. 100.000 kişilik Rus ordusu ile 20.000 kişilik Çerkes ordusu karşı karşıya geldi. Bu muharebe savaşın son muharebesi olarak kabul edilir.
Yergöğü Muharebesi, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Kalaus Muharebesi veya Kalaus Katliamı Rus İmparatorluğu ve Çerkesya arasında gerçekleşen Rus-Çerkes Savaşı sırasında Karadeniz hattında gerçekleşen olay. Rus ordusu Çerkes ordusunun karşısına çıkmadı; bunun yerine Çerkes ordusu top atışı ile öldürüldü.
Şapsığya, tarihî Çerkesya'nın vilayetlerinden birisiydi. Şapsığ Çerkesleri bu bölgede yaşıyordu. Bu bölge Çerkesya'nın 3 demokratik bölgesinden birisiydi, monarşi yoktu ve liderler seçimle başa geliyordu.
Mısost Bematıqo, Çerkes aristokrat ve askerî komutan. 1785 ile 1788 yılları arasında Kabarda başprensi. Rusya'nın Çerkesya'yı işgaline karşı çıktı ve Rusya'ya karşı Kırım Hanı ile ittifaklar kurdu. Yaşlılığında ise Rusya'ya bağlılık yemini ettiğini belirten bir mektup gönderdi.
Anapa kuşatması 22 Haziran (E.U.) 1791'de Rus İmparatorluğu'nun Anapa kalesine saldırmasıyla gerçekleşen bir kuşatmadır. Kaleyi Çerkes ordularına kumandanlık eden İmam Mansur ve Osmanlı paşası İpeklizade Mustafa Paşa savunmaya çalıştı.
1790 kışındaki Anapa Seferi, Rus İmparatorluğu'nun Anapa kalesini ele geçirmek için Çerkeslere ve Osmanlı'ya karşı başlattığı askeri seferdir. Sefer Rus ordusu için fiyaskoyla sonuçlandı, Anapa kalesini kuşatma girişimleri birkaç kez başarısız oldu. Ruslar ancak bir yıl sonra gerçekleşen Anapa Kuşatmasında galip geldi.
Grigoriopolis Muharebesi veya Grigoriopolis Kuşatması, Şeyh Mansur liderliğindeki Kafkasyalılar tarafından Grigoripolis Tabyası'nın 2 gün boyunca kuşatılmasıydı. Rus ordusu ağır kayıplar verdi ve kuşatma başarılı oldu. Bu zaferin ardından Mansur güçleri Vladikavkaz'dan Mozdok'a kadar olan hattı kontrol altına almaya başladı. Ruslar, kuvvetlerini daha büyük ve daha iyi savunulan kalelerde toplamak için küçük kalelerini terk ettiler.
Nartsane Muharebesi, Haziran 1769'da Nartsane bölgesinde Kabardeyler ve Rusya gerçekleşen muharebeydi.
Rus İmparatorluğu
Kabarda (Doğu Çerkesya)
İvan Yakobi