İçeriğe atla

Maliye Nezâreti

Umur-ı Maliye Nezâreti
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi28 Şubat 1838
Önceki kurumlar
Kapanış tarihi4 Kasım 1922
Sonraki kurum
  • T.C. Maliye Bakanlığı
TürüBakanlık
BağlılığıSadaret
Adresİstanbul, Osmanlı Devleti
1881 yılının Ocak-Temmuz ayları arasında Maliye Nazırlığı yapan Hüseyin Tevfik Paşa

Maliye Nâzırlığı veya Maliye Nezâreti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde maliye işlerinden sorumlu olan nâzırlıktır.[1]

Maliye Nazırlığı II. Mahmut döneminde 28 Şubat 1838 tarihli fermanla Hazîne-i Âmire ve Mansûre Hazînesinin birleştirilmesi sonucu kurulmuştur. Abdurrahman Nafiz Paşa, Umur-ı Maliye Nazırı unvanıyla ilk Maliye Nazırı yapılmıştır. Ancak 2 Eylül 1839 tarihinde Maliye Mezareti tekrar ikiye ayrıldı. Nihayet 25 mayıs 1840 tarihinde Osmanlı Devleti'nin üç hazinesi (Hazine-i Amire, Maliye Hazinesi ve Hazine-i Redif) tek bir kurum altında toplanarak Umur-ı Maliye Nezareti kuruldu.[2] 1876 yılında Meşrutiyetin ilanı üzerine Maliye Nazırlığı Kânûn-ı Esâsî'nin 40. maddesi uyarınca hazırlanan "Maliye Nezareti Heyetinin Teşkilatıyla Vezaifini Şamil Nizamname" ile tekrar düzenlendi ancak, 2 Ocak 1880 tarihli bir nizamnameyle Heyet-i Merkeziye (Merkez Teşkilatı) ve Heyet-i Mülhaka (Taşra Teşkilatı) olarak iki kısma ayrılarak son şeklini aldı.

Son Osmanlı Maliye Nazırı 1922 yılının Nisan-Kasım aylarında görev yapmış olan Mehmed Tevfik Bey'dir. Bu tarihten sonra bu görevi Ankara'daki Maliye Vekaleti üstlenmiş, sonradan dilde yapılan sadeleştirme sonucu "Maliye Bakanlığı" adını almıştır.

Nazırlar listesi

[3][4]

Ayrıca bakınız

  • Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı
  • Maliye Bakanlığı

Kaynakça

  1. ^ "Gelir İdaresi Başkanlığının Tarihi Gelişimi". 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2011. 
  2. ^ "İstanbul Defterdarlığının Tarihçesi". 15 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2012. 
  3. ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey
  4. ^ Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Hilmi Paşa</span> 208. Osmanlı sadrazamı

Hüseyin Hilmi Paşa, II. Abdülhamid saltanatında, 31 Mart Ayaklanması döneminde 14 Şubat 1909 - 13 Nisan 1909 tarihleri arasında ve V. Mehmed saltanatında 5 Mayıs 1909 - 28 Aralık 1909 tarihleri arasında iki kez toplam on ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Tevfik Okday</span> 209. ve son Osmanlı sadrazamı

Ahmet Tevfik Paşa, Osmanlı devlet adamı ve son Osmanlı sadrazamı.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti, 1864 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Harbiye Nezâreti</span>

Harbiye Nazırlığı veya Harbiye Nezareti, Osmanlı Devleti'nde savaş işlerine bakmakla görevli bakanlığın adıydı. Bütün Osmanlı ordusu günümüzde yerini Millî Savunma Bakanlığına bırakmış olan bu bakanlığa bağlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Adliye Nezâreti</span>

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

Nafia Nazırlığı ya da Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret ve Ziraat Nezâreti</span>

Ticaret ve Ziraat Nazırlığı, Osmanlı Devleti'nde ticaret ve tarım işlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Tevfik Biren</span> Türk devlet adamı

Mehmet Tevfik Biren ya da Mehmed Tevfik Bey, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Nazırlık ve Valilik gibi yüksek düzeylerde görev yapmış bir devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Posta ve Telgraf Nezâreti</span> Osmanlıda posta ve telgraf bakanlığı

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.

Mehmed Rifat Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında hizmet vermiş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dahiliye Nezâreti</span>

Dahiliye Nazırlığı veya Dahiliye Nezareti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde içişlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

Hazine-i Hassa Nazırlığı Osmanlı Devleti'nde padişahın özel gelir ve giderlerinden sorumlu nazırlıktı.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Selanik (eyalet)</span>

Selanik Eyaleti, bir Osmanlı eyaletidir. 1826'da Rumeli Eyaleti'nin kaldırılmasından sonra kurulmuştur.

Ali Fuat Türkgeldi, Osmanlı siyaset adamı ve tarihçi.

Osmanlı Ermenileri listesi, kayda değer Osmanlı Ermenilerinin bir kısmını listelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Agop Kazazyan Paşa</span> Ermeni kökenli Osmanlı maliyeci ve siyasetçi

Agop Ohannes Kazazyan Paşa, Ermeni kökenli Osmanlı maliyeci ve siyasetçi.

Hüseyin Sabri Bey (1840-1920), Son Osmanlı döneminde siyaset adamı.