İçeriğe atla

Malezya-Türkiye ilişkileri

Malezya–Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Malaysia ve Turkey

Malezya

Türkiye
Diplomatik Misyon
Malezya Büyükelçiliği, AnkaraTürkiye Büyükelçiliği, Kuala Lumpur

Malezya-Türkiye ilişkileri, Malezya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye'nin Kuala Lumpur'da bir büyükelçiliği, Malezya'nın ise Ankara'da bir büyükelçiliği ve İstanbul'da bir başkonsolosluğu bulunmaktadır.[1] Her iki ülke de Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (OIC) tam üyesidir. Her iki ülke de kendi bölgelerinde bölgesel güç ve orta güç olarak sınıflandırılmaktadır.

Tarihi

Malezya ve Türkiye arasındaki ilişkileri 19. yüzyılda Malay Sultanlığı ile Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır.[2] 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu, Johor Sultanlığı'na karşı Açe Sultanlığı'nı desteklemiştir.[3] 19. yüzyıldan itibaren Malay Sultanlıkları ile Osmanlılar arasındaki ilişkiler, İstanbul'a birkaç ziyaret gerçekleştiren Johor Sultanı Ebu Bekir arasındaki yakın kişisel bağlarla desteklenerek sağlam kalmıştır.[2] Sultan Ebu Bekir'in 1890'daki ziyareti vesilesiyle, kendisi ve kardeşi Engku Abdülmecid, Türk kadınlarla evlenmiştir. Bu evlilikler sonucunda, ikili ilişkileri daha da güçlendirmiş ve Seyyid Muhammed Nakip el-Attas ve Ungku Aziz gibi Malay-Türk karışık torunlar dünyaya gelmiştir.[4] Günümüzde, modern iki ülke arasında diplomatik ilişkiler 1964 yılında başlamıştır.[1][5] 16-17 Nisan 2014 tarihlerinde, Malezya başbakanı Necip Rezak'ın Türkiye ziyareti sırasında imzalanan Serbest ticaret anlaşması (STA), 1 Ağustos 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu anlaşma Türkiye ile ASEAN üyesi bir ülke arasında yürürlüğe giren ilk serbest ticaret anlaşmasıdır.[1] Ayrıca İki ülke arasında Stratejik çerçeve anlaşması ve serbest ticaret anlaşması gibi bazı ekonomik anlaşmalar da yapılmıştır.[6][7] Bunun yanı sıra, her iki ülke için vize zorunluluğu da kaldırılmıştır.[6][8]

Ekonomik ilişkiler

Her iki ülke de şu anda ticaret ve yatırım alanlarında, özellikle de İslami bankacılık sektöründe iki pazar arasında daha fazla işbirliği kurmaktadır.[9] Türkiye, Asya ülkeleriyle ilişkilerini geliştirme planının bir parçası olarak, ihracat için odaklanılan 17 ülke arasında yer alan Malezya'daki yatırımlarını 2019 yılında artırmayı planlamıştır.[10][11][12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c "Türkiye- Malezya ikili ilişkileri - Siyasi ve Kültürel". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2016. 
  2. ^ a b Asmady Idris and Ömer Kurtbağ (19 Kasım 2013). "Malaysia-Turkey Relations in History and Today". Ortadoğu Enstitüsü. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2016. 
  3. ^ Casale, Giancarlo (28 Ocak 2010). The Ottoman Age of Exploration (İngilizce). Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780195377828.001.0001. ISBN 978-0-19-977569-9. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  4. ^ Pengaruh Khilafah Othmaniyyah Turki Dalam Pentadbiran Kerajaan Johor Bagi Memartabatkan Sebuah Negara Islam Merdeka Di Asia Tenggara (PDF) (Birmanca). Abd Jalil Borham. 8 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  5. ^ Türkiye'de Malezya Çalışmaları-I (PDF). A. Merthan Dündar, Mehmet Özay. 2022. s. 5. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  6. ^ a b "Malaysia-Turkey ties set to grow stronger, says Najib". Borneo Post Online (İngilizce). 25 Şubat 2011. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  7. ^ "Malaysia-Turkey Free Trade Agreement (MTFTA)". www.miti.gov.my. Malezya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanlığı. 27 Kasım 2012. 28 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  8. ^ "No visa necessary for Turkey travel". www.themalaysianinsider.com. The Malaysian Insider. 23 Şubat 2011. 28 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  9. ^ "Malaysia and Turkey exploring opportunities in 'New Silk Route'". Arab News (İngilizce). 7 Kasım 2011. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  10. ^ "Turkey wants to increase investments in Malaysia: envoy". www.aa.com.tr. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  11. ^ Agency, Anadolu (7 Ağustos 2019). "Turkey plans to boost investments in Malaysia, envoy says". Daily Sabah (İngilizce). 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  12. ^ "17 countries under focus for exports - Latest News". Hürriyet Daily News (İngilizce). 29 Ağustos 2019. 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malezya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Malezya, Güneydoğu Asya’da yer alan, doğu ve batı olarak iki kara parçasına ayrılmış, 13 eyaletten oluşan ve parlamenter monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Malezya'da toplam 878 adet ada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuala Lumpur</span> Malezyanın başkenti

Kuala Lumpur, resmî adıyla Kuala Lumpur Federal Bölgesi, Malezya'nın başkenti ve en kalabalık şehridir. Şehir 1857'de Gombak ve Klang nehirlerinin birleştiği yerde kurulmuş olup Putrajaya ile birlikte Selangor eyaleti içinde adacık halinde bağımsız olarak yer alır. 2015 yılı itibarı ile şehrin nüfusu 1.7 milyon olup metropolitan alanının nüfusu ise 7.2 milyondur ve Güneydoğu Asya'nın en hızlı gelişen metropollerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Malakka</span>

Malakka, Malezya'da bir eyalettir. Malezya'nın güneyinde yer alır. Başkenti de Malakka şehridir. Kuzeyinde Negeri Sembilan, doğusunda ise Johor bölgeleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Cohar</span>

Johore Sultanlığı Malezya federasyonu'nu meydana getiren devletlerden biridir. İngilizce Johore olmakla beraber resmi isim Arapça Darul Ta'zim olmaktadır. "Johor" sözcüğünün kökeni Arapçadaki "değerli taş" anlamındaki cevherden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Malaysia Airlines</span>

Malezya Havayolları Malezya'nın ulusal havayolu şirketi. MAS, ana üssü konumundaki Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanıından 60 farklı noktaya uçuş gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johor Bahru</span>

Johor Bahru, Malezya'nın Johor eyaletinin başkentidir. Şehir Malay Yarımadası'nın güney ucunda, Johor Boğazı'nın kuzey kıyısında ve Singapur'a yürüme mesafesinde yer almakta olup bu konumu sayesinde ülkenin dışarıya açılan kapısı konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Ipoh</span>

Ipoh, Malezya'nın Perak eyaletinin başkentidir. Şehir başkent Kuala Lumpur'un yaklaşık 200 km kuzeyinde North-South Otoyolu'nun üzerinde yer almaktadır. Yüzölçümü 643 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 757,892'dir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Malezya Bayrağı, Malezya devletinin resmi bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Putrajaya</span> Malezyanın idari başkenti

Putrajaya veya resmî adıyla Putrajaya Federal Toprağı, Malezya'nın idari başkentidir. Putrajaya, resmi başkent olan Kuala Lumpur'un hemen güneyinde yer almaktadır. Ülkenin hükûmet merkezi 1999 yılında tıkanıklık ve kalabalık nedeniyle Kuala Lumpur'dan Putrajaya'ya taşınmıştır. Kuala Lumpur yine Malezya'nın resmi başkentidir ve Kraliyet Sarayı ile Parlamento yer alır. Putrajaya'da ise bazı bakanlıklar ve hükûmet ofisleri bulunur. Putrajaya, Kuala Lumpur şehri ve Labuan Adası gibi federal topraktır.

<span class="mw-page-title-main">Johor Sultanlığı</span>

Malezya'nın Malay Yarımadası'nda hüküm sürmüş tarihi devlet.

Malezya'nın eyaletleri ve federal toprakları, Malezya'nın birinci düzey idari bölümleridir. Malezya 13 eyalet (Negeri) ve 3 federal topraktan oluşan federal bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı</span>

Kuala Lumpur International Airport Malezya'nın Sepang şehrinde bulunan uluslararası havalimanı. Başkent Kuala Lumpur'a 45 km. mesafede yer alan KLIA, ülkenin en işlek havalimanıdır ve aynı zamanda Güneydoğu Asya'nın en işlek havalimanlarının başında gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Abdülaziz Şah Havalimanı</span>

Sultan Abdülaziz Şah Havalimanı, Malezya'nın Selangor eyaletinde bulunan bir havalimanıdır. Havalimanı Subang banliyösünde yer almakta olup 1965-1998 yılları arasında Kuala Lumpur'un ana havalimanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kuala Lumpur havarayı</span>

Kuala Lumpur havarayı, Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da bulunan bir havaray hattıdır. Kuala Lumpur havarayı, 31 Ağustos 2003 tarihinde açılmış olup RapidKL'in 8. hattıdır. Sistem 8.6 km uzunlukta olup 11 istasyona sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Çin asıllı Malezyalılar</span>

Çin asıllı Malezyalılar veya Malezya Çinlileri ; Malezya doğumlu veya Malezya'ya göç etmiş, kısmen ya da tamamen Çin kökenli bireylerden oluşur. Bu grubun büyük çoğunluğu, erken 19. yüzyıl ile 20. yüzyılın ortası arasında Malezya'ya gelen Çinlilerin soyundandır. Malezya Çinlileri çoğunlukla şehirlerde yaşar; sosyoekonomik açıdan ise çoğu köklü bir orta sınıf grubu ve geleneksel olarak Malezya ekonomisinin iş ve ticaret sektörlerindeki egemen grubu oluştururlar.

Malezya – İsviçre ilişkileri iki ülke olan Malezya ve İsviçre arasındaki ikili dış ilişkileri ifade eder. Malezya'nın Bern'de bir elçiliği var ve İsviçre'nin Kuala Lumpur'da bir elçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Brunei-Türkiye ilişkileri</span>

Brunei ve Türkiye ilişkileri önceden Kuala Lumpur Büyükelçiliğine akredite iken Bandar Seri Begavan Büyükelçiliği Ekim 2013'te faaliyete geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya-Yunanistan ilişkileri</span>

Yunanistan-Malezya ilişkileri, Yunanistan ve Malezya arasındaki dış ilişkilerdir. Endonezya'nın Jakarta kentindeki Yunanistan büyükelçiliği de Malezya'ya denk olurken, Romanya'nın Bükreş kentindeki Malezya büyükelçiliği de Yunanistan'a denkleştirilmiştir. Kuala Lumpur'da Fahri Yunan Konsolosluğu bulunmaktadır. Buna paralel olarak Romanya Bükreş'teki Malezya Büyükelçiliği aynı zamanda Yunanistan'a denktir ve Atina'da Malezya Fahri Konsolosluğu bulunmaktadır. Fahri Konsolos Dr. Savvas Tzanis'tir. Eski Perlis Rajası Yang di-Pertuan Agong ve şimdiki Perlis Rajası Tuanku Syed Sirajuddin, 2004 Atina Olimpiyatlarına katılmak üzere Ağustos 2004'te Yunanistan'ı ziyaret etti.

<span class="mw-page-title-main">Riau-Lingga Sultanlığı</span>

Riau-Lingga Sultanlığı, Riau Sultanlığı, Lingga Sultanlığı ya da Lingga-Riau Sultanlığı olarak da bilinen, 1824'ten 1911'e kadar Riau Adaları'nda var olan bir Malay saltanatıydı. Bölgeye Hollanda müdahalesinin ardından sultanlığa son verildi.

<span class="mw-page-title-main">P. Ramlee</span>

P. Ramlee, Malezyalı oyuncu, şarkıcı, müzisyen, film yapımcısı, besteci.