İçeriğe atla

Malç

Kontrol Edilmiş

Malç ya da İngilizce özgün adıyla Mulch, toprağın yüzeyine uygulanan bir malzeme tabakasıdır. Malç uygulamasının nedenleri; toprak neminin korunması, toprak verimliliği ve toprak sağlığının yerinde kalması, yabani otların büyümesinin eğitilmesi ile söz konusu toprağın görsel çekiciliğini artırılmasıdır.

Toprak üzerinde herhangi bir malç kullanılmasa da sadece toprağın kendi başına bırakılması genellikle doğası gereği organiktir. Bir malç bazen kalıcı bir şekilde (örn. plastik kaplama) veya geçici (örn. ağaç kabuğu parçaları) olabilir. Gübre ve kompost malçları, solucanların ve diğer organizmaların faaliyetleriyle doğal olarak toprağa karışacaktır. Malç ya da malçlama işlemi hem ticari mahsul üretiminde hem de bahçecilikte kullanılır. Bu işlem doğru uygulandığında, toprağın verimliliğini artırabilir.[1]

Malç kullanımının yavaşlaması halinde ise yosun çimlenmesi [2][3] ve toprak örtülerinin söz konusu bölgede aşırı üremesi durumları da görülebilir.

Kullanım alanları

Toprak/toprağın nemini korumak, toprak sıcaklığını düzenlemek, yabani ot büyümesini bastırmak ve estetik amaçlı [4] görünümler kazandırmak için malç olarak birçok malzeme kullanılır. Söz konusu kullanılan bu malzemeler; toprak yüzeyine,[5] ağaçların yaşlarına, doğada kullanılan patikalara, çiçek yataklarına, yamaçlarda toprak erozyonunu önlemek amacıyla kullanılmasına bakılarak her alanda çiçek ve sebze üretimi için uygulanır. Malç uygulandığı toprak bölümünde bir yalıtkan görevi görür. Üreme ve hasat sezonu ilerledikçe malç, toprak sıcaklığını ve nemini dengeler. Malç tohumlardan çıkan yabani otların büyümesini de engelleyebilir.[6] Malç uygulaması yapıldığında, normal ürüne oranla bitkilerin 5.1 cm veya daha fazla boylandığı görülmüştür.[7][8]

Her ne kadar yerleşik bitkilerin etrafına malç herhangi bir zamanda uygulanabilse de,[9] bu eklemeler yalnızca amaç ve bitkinin ortamına göre yılın sadece çeşitli zamanlarında uygulanabilir. Malçlar, büyüme mevsiminin başlangıcına doğru sadece başlangıçta gece boyunca kaybedilen ısının korunmasına yardımcı olarak toprağı ısıtmaya yarar. Bu durum, belirli mahsullerin erken tohumlanmasına ve nakledilmesine olanak tanır ve daha hızlı büyümelerini teşvik eder. Malç buradabu aşamada bir yalıtkan görevi görür. Sezon ilerledikçe malç, toprak sıcaklığını ile nemini dengeler ve tohumlardan çıkan yabani otların büyümesini engeller.[10]:768

Kaynakça

  1. ^ RHS A–Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. 2008. s. 1136. ISBN 978-1405332965. 
  2. ^ Spain, David (14 Mart 2019). "How-To Grow Moss". Moss and Stone Gardens. 14 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Moss Myths
  3. ^ Weir-Jimerson, Karen (4 Kasım 2019). "Marvelous moss garden". Garden Gate (İngilizce). 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  4. ^ Alfred J. Turgeon; Lambert Blanchard McCarty; Nick Edward Christians (2009). Weed control in turf and ornamentals. Prentice Hall. s. 126. ISBN 978-0-13-159122-6. 
  5. ^ Mahesh K. Upadhyaya; Robert E. Blackshaw (2007). Non-chemical Weed Management: Principles, Concepts and Technology. CABI. ss. 135-. ISBN 978-1-84593-291-6. 
  6. ^ "Masanobu Fukuoka ve Doğal Tarım". youtube (İngilizce). Fukuoka: Ekin Sapı Devrimi. 23 Temmuz 2021. 23 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  7. ^ Vegetable Gardening: Growing and Harvesting Vegetables. Murdoch Books. 2004. ss. 110-. ISBN 978-1-74045-519-0. 
  8. ^ Dennis R. Pittenger (2002). California Master Gardener Handbook. UCANR Publications. ss. 567-. ISBN 978-1-879906-54-9. 
  9. ^ "ENH103 Mulches for the Landscape". CiteSeerX 10.1.1.424.4506 $2. 
  10. ^ Bush-Brown, Louise; Bush-Brown, James (1996). "Chapter 32: Mulches". America's garden bookÜcretsiz kayıt gerekli. New York: Macmillan Inc. ISBN 0-02-860995-6. LCCN 58005738. OCLC 597041748Internet Archive vasıtasıyla. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pirinç</span> Buğdaygiller (Poaceae) familyasından otsu bir bitki türü

Pirinç, Buğdaygiller familyasından Oryza sativa veya daha az yaygın olarak Oryza glaberrima türüne ait bitki ve bu bitkinin tohumlarıdır. Yabani pirinç adı genellikle terim her ne kadar yabani ve evcilleştirilmiş olsa da Zizania ve Porteresia cinslerinin türleri için kullanılır ayrıca ilkel veya ekilmemiş Oryza çeşitleri için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yarı iletken</span> Normal şartlar altında yalıtkan iken belirli fiziksel etkilerde iletken duruma geçen madde

Yarı iletken üzerine yapılan mekanik işin etkisiyle iletken özelliği kazanabilen, normal şartlar altında yalıtkan olan maddelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yulaf</span>

Yulaf (Avena), bol nişastalı taneleri (tohumları) için yetiştirilen bir tarım bitkisi. Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan bu tahıldan insanların beslenmesinde de yararlanılır. Bir yulaf tarlası, buğday ya da arpa başaklarına benzemeyen, salkım biçimindeki dağınık başakları sayesinde öbürlerinden kolayca ayırt edilebilir. Sapçıkların ucunda bulunan başakcıkların her biri iki ya da üç tohum içerir. Dışları kılıfta örtülü olan bu tohumların ikisini birden yeniden zarsı iki yaprak kuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Ayçiçeği</span> bitki türü

Ayçiçeği, Günebakan, Gündoğdu veya Günçiçeği, papatyagiller (Asteraceae) familyasından çekirdekleri ve yağı için yetiştirilen sarı çiçekli bir tarım bitkisidir.

<span class="mw-page-title-main">Polyester</span>

Poliester, ana zincirlerinin her tekrar biriminde ester işlevsel grup içeren polimerlerin bir kategorisidir.

Yapraklı kara yosunları (Bryopsida), Bryophyta bölümünün bir sınıfı.

<span class="mw-page-title-main">Kereviz</span>

Kereviz, Apiaceae (Maydanozgiller) familyası içinde, Batı ve Kuzey Avrupa sahil bölgelerinin çukur ve sazlık kesimlerinin yerli bitkisi olarak kabul edilen, kökleri ve yaprakları sebze olarak kullanılabilen, yenilebilir, keskin bir kokuya sahip, iki senelik bir bitkidir. Boyu bir metreye kadar ulaşabilmektedir. Çiçekleri 2–3 mm çapındadır ve krem rengine yakın bir beyaz renktedir.

<span class="mw-page-title-main">Susam</span>

Susam ya da Küncü Pedeliaceae familyasına ait, Sesamum cinsinden anavatanı Afrika olan çiçekli bir bitki türüdür. Afrika'da çok sayıda vahşi akrabası vardır ve Hindistan'da ise daha az sayıdadır. Dünya'da tropik bölgelerde yaygın olarak doğallaştırılmış ve tohum kapsüllerinde yetişen yenilebilir tohumları için yetiştirilir. 2018'deki dünya üretim miktarı, Sudan, Myanmar ve Hindistan'ın en büyük üreticiler olduğu 6 milyon ton idi. Susam tohumu bilinen en eski yağlı ürünlerden biridir ve 3000 yıldan uzun bir süre önce evcilleştirilmiştir. "Sesamum"un çoğu vahşi ve Sahra-altı Afrika'ya özgü birçok başka türü vardır. S. indicum, ekilen türü, Hindistan'da doğdu ve diğer mahsullerin başarısız olduğu yerlerde yetişen kuraklık benzeri koşullara toleranslıdır. Susam, en yüksek yağ içerikli tohumlardan biridir. Zengin, cevizimsi tada sahip, dünya çapında mutfaklarda yaygın kullanılan bir malzemedir. Diğer tohumlar ve gıdalar gibi, bazı insanlarda alerjik reaksiyonları tetikleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tarla kiraz kuşu</span> kuş türü

Tarla kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türüdür. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca tarla çintesi ve ekin yelvesi olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Mera</span> hayvanların otlatılması için kullanılan kısa boylu buğdaygil ve baklagil bitkileriyle kaplı arazi

Mera, otlak, meyilli, engebeli ve taban suyunun derinde olduğu yem bitkilerinin bulunduğu alanlara ve hayvancılık amacı ile kullanılan alanlara verilen addır. Çayırlara göre daha kısa boylu, seyrek otların bulunduğu meralar kaba yem alanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kültürel mücadele (tarım)</span>

Kültürel mücadele, tarım sürecinde zararlı canlıların meydana gelmesini önleyecek üretim sistemlerinin kullanıldığı tarımsal mücadele yöntemleridir. Tarla yeri ve tohum seçimi, ekim-dikim zamanı ve şekli, besleme, bakım, hasat ve saklama şartlarının en az zararlı ve hastalık oluşacak şekilde ayarlanmasıdır. İnsan sağlığında koruyucu hekimlik yöntemine benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mibzer</span>

Mibzer veya tohum ekici tohum atmak için kullanılan bir tarım aletidir. Tarımda kullanılan bu alet, Ürünlerin üretimi için tohumları toprak içine içine yerleştirip eken ve belirli bir derinliğe gömer. Bu, tohumların toprakta eşit olarak dağılmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Permakültür</span> Tarım ve arazi yönetimine yaklaşım

Sürdürülebilir tarım ya da permakültür, doğadaki insan yerleşimlerini, doğal ekosistemlerden örneklenen ziraat uygulamaları ve sürdürülebilirlik görüşüne göre uygulayan bir ekolojik tasarım anlayışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sincap</span>

Sincap, sincapgiller familyasından uzun kuyruk tüyleri ile dikkat çeken kemirici memelilerin ortak adıdır. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "çekelez" ya da "tiyin" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Tatlı patates</span> Yenebilir bitki türü

Tatlı patates, kahkahaçiçeğigiller (Convolvulaceae) familyasından anavatanı Orta Amerika olan, yumruları yenen, nişastalı ve tatlı bitki türüdür. Taze yaprakları ve filizleri de yenilebilir. Büyük, nişastalı, tatlı yumrulu kökleri kök sebze olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Masanobu Fukuoka</span>

Masanobu Fukuoka Japonya'da yaşamış bir çiftçi ve filozoftur. Geliştirdiği doğal tarım yöntemiyle ve çölleşmiş toprakların yeniden yeşermesini sağlamasıyla anılır. Yerel kültürlerin toprağı sürmeden ve ilaç kullanmadan uyguladığı geleneksel tarımı savundu ve bunun üzerinden ‘Doğal Tarım’ ya da ‘Hiçbir Şey Yapma Tarımı’ olarak bilinen kendi yöntemini geliştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Kompost</span> gübre çeşiti

Kompost, bitkisel ve hayvansal atıkların nemli-oksijenli ortamda bozunarak dönüştüğü organik gübredir.

<span class="mw-page-title-main">Tarla tarımı</span>

Tarla tarımı, gıda, yakıt, elyaf ve arazi ıslahı için bitkiler üreten ve kullanan bilim ve teknolojidir. Tarımsal araştırma, bitki genetiği, bitki fizyolojisi, meteoroloji ve toprak bilimleri alanlarındaki çalışmaları kapsıyor. Biyoloji, kimya, ekonomi, ekoloji, yer bilimi ve genetik gibi bilimler kombinasyonunun uygulanmasıdır. Günümüzde tarımsal araştırmacılar, gıda üretmek, daha sağlıklı yemekler hazırlamak, tarımın çevresel etkilerini yönetmek ve bitkilerden enerji çıkarmak da dahil olmak üzere pek çok konuda çalışıyorlar. Çoğu zaman ekin dönüşü, sulama ve drenaj, bitki ıslahı, bitki fizyolojisi, toprak sınıflandırması, toprak verimliliği, yabancı ot kontrolü, böcek kontrolü gibi alanlarda uzmanlaşmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kahkahaçiçeği</span>

Kahkaha çiçeği, gündüzsefası, tarla sarmaşığı veya sabah sefası güncel taksonomisi ve değişen sistematiği Convolvulaceae ailesindeki 1000'den fazla çiçekli bitki türünün ortak adıdır. Sabah sefası türleri aralarında Argyreia, Astripomoea, Calystegia, Convolvulus, Ipomoea, Lepistemon, Merremia, Operculina, Rivea ve Stictocardia'nın yer aldığı birçok cinse aittir.

<span class="mw-page-title-main">Perilla yağı</span>

Perilla yağı, perilla tohumlarından elde edilen yenilebilir bir bitkisel yağdır. Farklı bir ceviz aroması ve tada sahip olan kızartılmış perilla tohumlarından preslenen yağ, Kore mutfağında lezzet arttırıcı, çeşni ve yemeklik yağ olarak kullanılmaktadır. Kızartılmamış perilla tohumlarından preslenen yağ, mutfak dışı amaçlar için kullanılmaktadır.