Portal ven veya hepatik portal ven, karındaki gastrointestinal kanal, pankreas, dalak ve safra kesesinden kanı karaciğere taşıyan damar. Halihazırda dokulardan geçmiş olan kanın oksijen içeriği nispeten azdır; ancak sindirim sisteminden kana karışan sindirilmiş besin maddeleri açısından zengindir. Bu süreçte kana karışan toksinler de kanda olabilir.
Serebral dolaşım kalpten pompalanan kanın beyin içerisindeki damar ağında dolaşımını ifade etmektedir. Bu dolaşım miktarı dakikada ortalama 750 ml'dir ve kardiyak çıkışın % 15'tir. Kalpten çıkan oksijenlenmiş kan, arterler ile beyne gelir, bu esnada glikoz ve diğer metabolitlerde beyne taşınır. Metabolizma ürünleri ve oksijeni azalmış kan ise venler ile toplanarak kalbin sağ kulakçığına getirilir. Beyne gelen kan miktarı bazı faktörler ile değişir ve bu değişimleri hızlı şekilde dengelemek için beynin otoregülasyon mekanizmaları vardır.
Transvers sinus insan kafatasında, oksipital kemiğin alt kısmında, her iki tarafta kendine ait oluk içerisinde seyreden, tentoriyum serebellinin iki yaprağı arasındaki boşluktan oluşan, konfluens sinuumdan aldığı kanı sigmoid sinuse aktaran venöz bir yapıdır.
İnferior petrozal sinusler her iki tarafta ikişer adet bulunan, kavernöz sinusten aldığı venöz kanı, temporal kemiğin petröz parçasının alt sınır boyunca arkaya doğru uzanarak internal juguler vene taşıyan küçük sinuslerdir.
Kavernöz sinus dural venöz sinuslerden biridir. Sella turcicanın yanında, sfenoid kemik ve temporal kemik arasında, lateral sellar kompartman olarak tanımlanan alan içerisinde bulunur.
Dural venöz sinusler, duranın dış (endosteyal) ve iç (meningeal) yaprakları arasında kalan beynin venöz dolaşımına ait sistemlerdir. Serebral venlerden venöz kan, subaraknoid aralıktan da beyin omurilik sıvısını alır ve en son kafatasından çıkan internal juguler vene boşaltır.
Rozental'in bazal veni diğer adıyla bazal ven beyinde bir takım venlerin bir araya gelmesi ile oluşur. Bu ven beynin derin yapılarındaki venöz kanı dreni eder. Bazal veni oluşturan venler:
- Derin sylvian venler
- Fronto-bazal venler
- inferior striat venler
Galen veni ya da diğer adıyla Vena serebri magna insan beyninin en büyük toplar damarlarından biridir. Bu veni ilk tanımlayan kişi Yunan doktor Galen'dir.
İnferior anastomotik ven diğer adıyla Labbe veni insan beyninin yüzeyel venlerinden biridir. 19. Yüzyıldan sonra Fransız cerrah Charles Labbé tarafından tanımlanmıştır. Yüzeyel olarak orta serebral ven ile transvers sinusu arasında bağlantı kurar. Bu seyri esnasında komşuluğundaki temporal loblardan da venöz dallar alır. Labbe veninin konumu oldukça fazla varyasyon gösterir. Venin orta temporal yerleşimi % 60, arka temporal yerleşimi % 30 ve ön temporal yerleşimi % 10 civarında görülür.
Superior anastomotik ven, diğer adıyla Trolard veni yüzeyel serebral venlerden biridir. 18. yüzyıldan sonra anatomist Jean Baptiste Paulin Trolard tarafından tanımlanmıştır. Bu ven beynin yüzeyinde superior sagittal sinus ile orta serebral veni birbirine bağlar.
Anguler ven fasiyal venin en üst segmentidir. Frontal ven ve supraorbital venlerin birleşmesi ile oluşur. Aşağı doğru burun yan kanadı boyunca uzanır. Zigomatikus major kasının altının geçerek superior labial ven ile birleşir.
İnternal serebral venler beynin derininde yerleşmiş ve beynin derin yapılarını drene eden bir çift toplar damardır. Bu iki toplar damar her iki tarafta, interventriküler foramen seviyesinde superior talamostriat ven ve superior koroid venin birleşmesi ile oluşur. Arkaya doğru birbirine paralel olarak üçüncü ventrikülün tela koroideaası içerisinde seyreder ve korpus kallozumun splenium seviyesinde arkada birleşerek, kısa bir ven olan Galen venini oluştururlar. Bu birleşme, alttan gelen Rozental'in bazal venleri birleşmeden önce olur.
Superior koroid ven beynin ventrikülleri içerisinde koroid pleksus drenajı sağlayan venlerden biridir. superior koroid ven ve inferior koroid ven olarak 2 adet koroid ven bulunmaktadır.
Supraorbital ven alın bölgesinden başlar ve süperfisiyal temporal ven ile bağlantı halindedir.
Süperfisiyal temporal ven kafatasının verteks noktasında yine karşı taraftaki aynı venle bağlantılı olarak başlar ve aşağı doğru uzanır. Aşağı seyri esnasında dalları supraorbital ven, frontal ven, posterior aurikular ven, oksipital ven ile bağlantı kurar. Aşağı seyrinden zigomatik arkın arkasını çaprazladıktan sonra parotis bezi içerisinden geçer internal maksiller ven ile birleşerek retromandibular veni oluşturur.
Anterior fasiyal ven yüzün yüzeyel ve büyük toplar damarlarından biridir. Burun kökünden Angular ven olarak başlar. Aynı gövde ile aşağı ilerler, nazal küçük venler bu seyirde fasiyal vene katılır. Seyri fasiyal arter ile birliktedir fakat arter gibi kıvrımlı seyir izlemez.
Santral retinal ven venöz drenajını retinal kapiller dolaşımdan sağlayan, optik sinir içerisinde ilerleyen bir vendir. Optik sinirden çıktıktan sonra superior oftalmik vene veya direkt olarak kavernöz sinuse boşalabilir. Anatomik farklılıklar izlenebilir.
Oksipital ven kafatasının arka kısmından venöz pleksus olarak başlar. Eksternal oksipital protuberens ve Süperior nukal çizgi seviyesinden aşağı doğru drene olur. Tek bir dal halini aldıktan sonra trapezius kasını deler, burada bulunan suboksipital üçgen içerisinden geçer ve derin servikal venler ve vertebral ven ile bağlantı kurar.
Retromandibular ven süperfisiyal temporal ven ile maksillar venin birleşmesi sonucu oluşur. Aşağı doğru Parotis bezinin derininden ilerler ve ramus mandibula ve sternokloidomastoid kasın kesişme noktasında iki parçaya ayrılır:
- Ön parça: fasiyal ven ile birleşir, kommon fasiyal veni oluşturur. Bu ven ise internal juguler vene dökülür.
- Arka parça: posterior aurikular ven ile birleşir ve eksternal juguler vene dökülür.
Subklaviyan ven vücudun her iki tarafında bulunan, üst ekstremitelerden venöz kanın kalbe taşınmasında rol oynayan büyük ve santral venlerden biridir. Sol subklaviyan venin lenfatik sistem ile direk bağlantısı vardır ve buradan kan dolaşımına lipid ve diğer yağ bileşikleri taşınır. Çapı kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte ortalama 1–2 cm genişliğindedir.
