İçeriğe atla

Makedonya Türk Demokratik Partisi

Makedonya Türk Demokratik Partisi
KısaltmaTDP
Genel başkanBeycan İlyas
Genel sekreterEnver Hüseyin
KurucuAvni Engüllü (TDB - Başkanı) ve Erdoğan Saraç (İlk parti başkanı)
Slogan(lar)"Hep Birlikte Daha İleriye"
Kuruluş tarihi1 Temmuz 1990
MerkezÜsküp
Gençlik koluTDP Gençlik Kolları
Resmî renklerKırmızı, Beyaz
Kuzey Makedonya Meclisi
1 / 120
Belediye başkanlıkları
1 / 81
İnternet sitesi
Partinin Üsküp'teki il başkanlığı.

Türk Demokratik Partisi veya Makedonya Türk Demokratik Partisi (Makedonca: Демократска партија на Турците Demokratska Partija na Turcite) Kuzey Makedonya'daki Türkler tarafından kurulan siyasi partidir.

5 Temmuz 2006 tarihinde yapılan genel seçimlerde Kuzey Makedonya Meclisi'nde 2 milletvekilliği kazandı. 1 Haziran 2008 tarihinde yapılan genel seçimlerde 1 milletvekilliği kazandı ve Koalisyon Hükûmeti'nde Devlet Bakanlığı aldı. 5 Haziran 2011 tarihinde yapılan genel seçimlerde yeniden 1 milletvekilliği kazandı ve Koalisyon Hükûmeti'nde Devlet Bakanlığı aldı.

Tarih

Kuzey Makedonya'da yaşayan Türkler tarafından kurulan ilk siyasi kuruluştur. Kuzey Makedonya'daki siyasal ve ekonomik değişimlerin etkisiyle Türkler, diğer topluluklar gibi kendi siyasi haklarını koruma ve geliştirme amacıyla teşkilatlanma yoluna gitmişlerdir. Bu gelişmeler sonucunda 1 Temmuz 1990 tarihinde Türk Demokratik Birliği adıyla siyasi bir dernek kurulmuştur. Kurulan derneğin amacı ise, Kuzey Makedonya'daki Türklerin millî ve manevi çıkarlarının savunulması olarak belirlenmiş ve bu doğrultuda faaliyetleri başlatılmıştır. Bu dönemde ülkedeki tüm etnik toplulukların millî kimlikleri belirlenmesi ve homojenleşmesinin devamında, millî niteliği taşıyacak siyasi programların da hazırlanmasına geçilmişti. Bu hazırlıklar ülkedeki Türklere, derneği siyasi bir partiye dönüştürme olarak yansıdı. Türk Demokratik Birliği, Avni Engüllü'nün başkanlığında, 27 Haziran 1992 tarihiyle Üsküp'te yaptığı olağanüstü ikinci Kurultayında Türk Demokratik Partisi ismini alarak dönüşümünü tamamlamış oldu. Eski genel başkan Erdoğan Saraç'ın istifası ardından partinin geçici genel başkanlığına, 27 Şubat 2002 tarihinde Merkez Meclisin kararıyla, oy birliğiyle Dr. Kenan Hasip seçildi. Dr. Kenan Hasip 5 Nisan 2003 tarihinde Ohri'de yapılan TDP’nin 5. Olağanüstü Kurultayı'nda bu kez oy çoğunluğu ile parti genel başkanlığına seçilmiştir.

Türk Demokratik Partisi 1994 ile 1998 yıllarında ülkede yapılan Makedonya Cumhuriyeti Parlamento seçimlerine katılmasına karşın, 1994 Parlamento seçimlerinde Makedonya Cumhuriyeti Parlamentosuna Türk Demokratik Partisi çatısı altında bir milletvekili ile temsil edilebilmiştir. 1996 yılında gerçekleşen yerel seçimlerde ise parti, 18.333 oy ile 2 Belediye başkanı ve 17 belediyede 44 belediye meclis üyesi ile temsil edilmeyi başardı. 1999 yılına gelindiğinde Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde parti, Makedonya Cumhurbaşkanı Boris Trajkovski'yi desteklemiştir. 2002 yılına gelindiğinde ülkede yeni bir seçim modeli uygulanmıştır. Bu modele göre parlamento seçimleri için bir koalisyon ortağı arayışı içinde giren parti birçok siyasi partiyle, art arda yapılan görüşmelerden sonra, MSDB ve LDP’si ile partiler arası iş birliği ve birlikte hareket etmeyi içeren bir anlaşma sağlamıştır. İlerleyen zaman içerisinde ittifaka Makedonya’daki Sırp Demokratik Partisi, Romların Birleşmiş Partisi, Boşnaklar Ligi, Ulahlar Demokratik Partisi ve diğer partilerin katılması neticesinde “Makedonya İçin Birlikte", koalisyonu kurulmuştur.

2002 seçimleri sonucunda parti 2 millet vekili ile, kurulan hükûmette Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda Bakan vekili mevkiinde temsil edilmiştir. Makedonya televizyonu ve Makedonya radyosu Türkçe yayınları bölümünde, Türk Dramında, Kültür Bakanlığında ve Tarım Bakanlığında Cumhuriyet düzeyinde yönetici yerleri, Maliye Bakanlığı Vergi İdare Dairesinde, Makedonya Cumhuriyeti Merkez Halk Bankasında, Anayasa Mahkemesinde, Cumhuriyet Yargıçlar Konseyinde birer temsilci bulundurma hakkı elde etmiştir. Ohri Çerçeve Anlaşmasının onaylanması ve 18 Kasım 2001 tarihli Makedonya Cumhuriyeti Anayasa değiştirgeleri ile 5 Nisan 2003 tarihinde yapmış olduğu 5. olağanüstü kurultayında parti'nin yeni program, yeni tüzük ve iç tüzükleri kabul etmiştir. Yeni Parti Tüzüğüyle parti içi Entelektüel Konseyin ve Kadınlar Aktiv'in kurulması öngörülmüştür.

Parti liderleri

  • Kenan Hasip (2002-2016)
  • Beycan İlyas (2016-günümüz)

Merkez Yönetim Kurulu[1]

Adı Görevi
Dr. Beycan İlyasGenel Başkan
Dr. Yusuf HasanGenel Başkan Yardımcısı
Gönül BayraktarGenel Başkan Yardımcısı
Şasine KasamiGenel Başkan Yardımcısı
Bekim NuredinGenel Başkan Yardımcısı
Enver HüseyinGenel Sekreter
Ariyan İbrahimMerkez Jupa Belediye Başkanı
Sait AleiviGençlik Kolları Başkanı
Filiz NezirBasın Sözcüsü

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Sol Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokratik Sol Parti, 14 Kasım 1985 tarihinde Bülent Ecevit liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DSP" şeklindedir. Simgesi ak güvercindir. TBMM'de 1 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Önder Aksakal'dır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Baykal</span> Türk siyasetçi (1938–2023)

Deniz Baykal, Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Türk Partisi</span> Kuzey Kıbrısta bir siyasi parti

Cumhuriyetçi Türk Partisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki bir siyasi partidir. Ahmet Mithat Berberoğlu'nun kurduğu ve Tufan Erhürman'ın yürüttüğü parti mecliste 18 milletvekili ile temsil edilmektedir.

Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki eski bir siyasi partidir. 18 Mart 1976 tarihinde, Halkçı Parti'den üyeler tarafından kurulan ve 3 Haziran 2007'de kendini feshederek Toplumcu Demokrasi Partisi'ne katılan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti siyasi partisi.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya Türkleri</span> Kuzey Makedonyada yaşayan Türkler

Kuzey Makedonya Türkleri, Kuzey Makedonya'da yaşayan Türklerdir. Türkler, Asya'dan Makedonya’ya iki yoldan gelmiştir…

<span class="mw-page-title-main">Yeni Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Yeni Azerbaycan Partisi, Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen Kuruluş Kurultayı ile kurulan, 18 Aralık 1992 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyet Halk Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Cumhuriyet Halk Partisi, 9 Eylül 1923 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "CHP" şeklindedir. Simgesi Altı Ok'tur. TBMM'de 128 milletvekili ile ana muhalefeti temsil eden partidir. Genel başkanı Özgür Özel'dir.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Hareket Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Milliyetçi Hareket Partisi, Türkiye'de etkinlik gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "MHP" şeklindedir. 9 Şubat 1969 tarihinde Alparslan Türkeş liderliğinde kurulan partinin simgesi üç hilaldir. Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından kurulan 67. Hükûmeti destekleyen 50 milletvekiliyle bir grubu bulunur. Genel başkanı Devlet Bahçeli olan parti ideoloji olarak; aşırı sağcı, aşırı milliyetçi ve Avrupa şüphecisidir. Parti genellikle neo-faşist olarak tanımlanır ve bazı şiddet yanlısı paramiliter gruplar ve organize suç örgütleri ile bağlantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kabinesi</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu, KKTC Hükûmeti ya da Kabine, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Başbakan'ın başkanlık ettiği ve tüm bakanların bir araya gelip kararlar aldığı kuruldur.

<span class="mw-page-title-main">Tahsin Ertuğruloğlu</span>

Tahsin Ertuğruloğlu, Kıbrıs Türkü siyasetçi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Denktaş</span> Kıbrıslı Türk siyasetçi

Serdar Denktaş, Kıbrıs Türkü siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">İrsen Küçük</span> 7. KKTC başbakanı

İrsen Küçük, Kıbrıs Türkü siyasetçi. 2010-13 yılları arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı.

Türkiye'de koalisyon hükûmetleri, Türkiye'de birden fazla siyasi partinin iktidarda yer aldığı hükûmetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Lubço Georgievski</span> 3. Kuzey Makedonya başbakanı

Lubço Georgievski Makedon yazar ve siyasetçi. 1998-2002 yılları arasında Makedonya başbakanı olarak görev yaptı.

Türk Hareket Partisi 20 Ekim 1999 tarihinde Kuzey Makedonya'daki Türkler tarafından kurulan bir siyasi partidir. Genel Merkezi Üsküp'te olup kısa adı THP'dir. Ambleminde kırmızı zemin üstünde ay ve yıldız üzerinde THP kısaltması bulunmaktadır. Kırmızı zemin üzerinde THP'nin yazdığı üst kısımda sarı lale bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Alternatif Partisi</span> Azerbaycanda muhalif siyasi parti (REAL)

Cumhuriyetçi Alternatif Partisi, Azerbaycan'da 2009'da anayasa değişikliği referandumuna itiraz olarak kurulan hareket. Hareket 2018'de siyasi partiye çevrildi. 31 Ağustos 2020'de Adliye Bakanlığı'nca resmî devlet kaydına alındı.

Demokratik Bütünleşme Birliği Kuzey Makedonya'daki en büyük Arnavut siyasi partisi ve ülkenin üçüncü büyük siyasi partisidir. Ülkede Ulusal Kurtuluş Ordusu (NLA) ile Makedon Güvenlik Kuvvetleri arasında 2001 yılında gerçekleşen ihtilaftan hemen sonra parti kuruldu. NLA lideri Ali Ahmeti parti başkanı oldu.

Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan'da 26 Ocak 1991'de Serdar Celaloğlu tarafından kurulan, 3 Şubat 2000'de resmi kayıtlara alınan siyasi parti.