Makedon Cemiyeti

Temko Popov, cemiyetin liderlerinden biri

Makedon Cemiyeti ya da Gizli Makedon Cemiyeti (Makedonca: Таен македонски комитет) 1885 yılında Makedon Slavları tarafından Bulgaristan'ın Sofya kentinde kurulan ve özellikle Bulgarların etnik kimliğinden ayrılan bir tür Sırp yanlısı Slav Makedon kimliğini teşvik etmek, Ohri Başpiskoposluğunun Bulgar Eksarhlığı'ndan ayrı olarak kurulmasını sağlamak ve güçlü Sırp dil etkisi ile Makedon dilinin kullanımını artırmak amacıyla kurulan gizli örgüttür.^[1]^[2]^[3] Liderleri Naum Evrov, Kosta Grupčev, Vasilij Karajovev ve Temko Popov'du.^[4] Belgrad'dan Sofya'ya gönderildiler. O sıralarda, Sırpların Makedonya'ya yönelik politikasının Bulgarofobi, Eksarkizm karşıtlığı ve Makedon lehçelerinin Sırpçalaştırılması gibi temel varsayımları, Sırbistan hükûmeti tarafından finanse edilen çeşitli kuruluşlar tarafından destekleniyordu.^[5] 1886'da Bulgar hükûmeti örgütü ifşa etti ve örgüt dağıtıldı. Liderleri aynı yıl Sırbistan Hükûmeti'nin bu geçici Makedon Derneği ile bir işbirliği kurduğu Belgrad'a gittiler.^[6] Sırbistan Hükûmeti, Makedon hareketine destek vererek, Makedon Hristiyan Slavlarının Bulgarlaşma sürecini bastırma veya onları Bulgarlaştırmadan arındırma niyetindeydi.^[7]^[8] Aynı yıl Sırp-Makedon işbirliğine uygun olarak İstanbul'da Sırp-Makedonlar Derneği kuruldu. Sırbistan'ın Makedonya'daki çıkarlarıyla bu uzlaşma, daha sonra ayrılıkçı programını tamamen terk etmesine yol açtı.^[9] Sonuç olarak, daha sonra üyeleri zaten yalnızca Sırp yanlısı fikirleri desteklediler.^[10]

Kaynakça

^ Ванчо Ѓорѓиев, Слобода или Смрт, Македонското националноослободително дело во Солунскиот вилает 1893-1903 година, Скопје, Институт за Историја-Филозофски Факултет
^ Славко Димевски, За развојот на македонската национална мисла до создавањето на ТМОРО, Култура - Скопје, 1980
^ Филологическа част: да се пише на чисто македонски език, но тъй като македонският език книжовно не е усъвършенствуван, да се изхвърли всеки български израз и да се въвежда сръбски. Да се вземе сръбската азбука като най-удобна за македонския език и при писането да се придържа към сръбската граматика. Църнушанов, К. Македонизмът и съпротивата на Македония срещу него, София, Университетско издателство "Св. Климент Охридски", 1992, 31 и сл.
^ Dragan Taškovski (1969). Rađanje makedonske nacije. Zavod za izdavanje udžbenika Socijalističke Republike Srbije. s. 175. 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2013. коју су предводили Наум Евров, Коста Групчев, Василиј Карајовев и Темко Попов
^ Kiselinovski, Stojan. (2017). Historical Roots of the Macedonian Language Codification. Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne. 24. 10.4467/2543733XSSB.16.009.6251.
^ In 1886 four members of the Secret Macedonian Committee (founded that year in Sofia) — Temko Popov, Naum Evro, Kosta Grupce and Vasil Karajovov — conducted talks with the Serbian government in Belgrade. The Macedonian Question: Cultural, Historiography, Politics, Victor Roudometof, East European Monographs, 2000, 0880334517, p 185.
^ Dragan Taškovski (1969). Rađanje makedonske nacije. Zavod za izdavanje udžbenika Socijalističke Republike Srbije. s. 175. 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2013. Прва оваква сарадња између српске владе и једне групе представника македонског покрета остварена је 1886. године
^ But it can indicate that the “Slav-Macedonian” identity was also the result of the same instrumentalization. That identity was even directly encouraged by representatives of Belgrade. Here the example most often referred to by Bulgarian polemicist is that of Stojan Novakovic... “Macedonism” was seen by Novaković as a possible counterweight to Bulgarian influence in Macedonia: according to the Serbian diplomat, Belgrade had to use the existing, Macedonian linguistic and identitary particularism and to encourage its development. Similarly, some of the first “Macedonists” were educated in Serbia or under Serbian cultural influence, sometimes they sought to spride that influence. Such was the example of Macedonian Slavs who migrated to Serbia and developed a kind of Macedonian pro-Serbian identity. This was likely the case with four activists - Temko Popov, Naum Evrov, Kosta Grupčev and Vasilije Karajovev, who in 1886 formed in Sofia an ephemeral Secret Macedonian Committee. Roumen Daskalov and Tchavdar Marinov. Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. BRILL, 2013. p. 317.
^ Sociolinguistica, Volumes 5–6, Klaus J. Mattheier, Publisher: M. Niemeyer, 1991, 3484603682, p. 131.
^ Dimitar Bechev (13 Nisan 2009). Historical Dictionary of the Republic of Macedonia. Scarecrow Press. s. 162. ISBN 978-0-8108-6295-1. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2021.

[1] Ванчо Ѓорѓиев, Слобода или Смрт, Македонското националноослободително дело во Солунскиот вилает 1893-1903 година, Скопје, Институт за Историја-Филозофски Факултет

[2] Славко Димевски, За развојот на македонската национална мисла до создавањето на ТМОРО, Култура - Скопје, 1980

[3] Филологическа част: да се пише на чисто македонски език, но тъй като македонският език книжовно не е усъвършенствуван, да се изхвърли всеки български израз и да се въвежда сръбски. Да се вземе сръбската азбука като най-удобна за македонския език и при писането да се придържа към сръбската граматика. Църнушанов, К. Македонизмът и съпротивата на Македония срещу него, София, Университетско издателство "Св. Климент Охридски", 1992, 31 и сл.

[4] Dragan Taškovski (1969). Rađanje makedonske nacije. Zavod za izdavanje udžbenika Socijalističke Republike Srbije. s. 175. 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2013. коју су предводили Наум Евров, Коста Групчев, Василиј Карајовев и Темко Попов

[5] Kiselinovski, Stojan. (2017). Historical Roots of the Macedonian Language Codification. Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne. 24. 10.4467/2543733XSSB.16.009.6251.

[6] In 1886 four members of the Secret Macedonian Committee (founded that year in Sofia) — Temko Popov, Naum Evro, Kosta Grupce and Vasil Karajovov — conducted talks with the Serbian government in Belgrade. The Macedonian Question: Cultural, Historiography, Politics, Victor Roudometof, East European Monographs, 2000, 0880334517, p 185.

[7] Dragan Taškovski (1969). Rađanje makedonske nacije. Zavod za izdavanje udžbenika Socijalističke Republike Srbije. s. 175. 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2013. Прва оваква сарадња између српске владе и једне групе представника македонског покрета остварена је 1886. године

[8] But it can indicate that the “Slav-Macedonian” identity was also the result of the same instrumentalization. That identity was even directly encouraged by representatives of Belgrade. Here the example most often referred to by Bulgarian polemicist is that of Stojan Novakovic... “Macedonism” was seen by Novaković as a possible counterweight to Bulgarian influence in Macedonia: according to the Serbian diplomat, Belgrade had to use the existing, Macedonian linguistic and identitary particularism and to encourage its development. Similarly, some of the first “Macedonists” were educated in Serbia or under Serbian cultural influence, sometimes they sought to spride that influence. Such was the example of Macedonian Slavs who migrated to Serbia and developed a kind of Macedonian pro-Serbian identity. This was likely the case with four activists - Temko Popov, Naum Evrov, Kosta Grupčev and Vasilije Karajovev, who in 1886 formed in Sofia an ephemeral Secret Macedonian Committee. Roumen Daskalov and Tchavdar Marinov. Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. BRILL, 2013. p. 317.

[9] Sociolinguistica, Volumes 5–6, Klaus J. Mattheier, Publisher: M. Niemeyer, 1991, 3484603682, p. 131.

[10] Dimitar Bechev (13 Nisan 2009). Historical Dictionary of the Republic of Macedonia. Scarecrow Press. s. 162. ISBN 978-0-8108-6295-1. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri