İçeriğe atla

Makat fistülü ve apsesi

Makat fistülü
Sınıflandırma
UzmanlıkGenel cerrahi Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Makat fistülü, makat kanalı ile makat derisi arasında olmaması gereken bir tünelin varlığıdır. Anal fistül, perianal fistül, anorektal fistül olarak da adlandırılır. Makat kanalında yer alan dişli çizgiye (linea dentata) açılan ve dışkının çıkmasını kolaylaştırmaya yarayan 4-10 adet salgı bezinin iltihaplanmasına anal kriptit adı verilir.[1] Bu iltihabın ilerlemesi ve bir boşluğa birikmesi ile makat apsesi oluşabilir.[2] Makat apselerinin de (anal apse, perianal apse, anorektal apse) % 40-50'si makat fistülüne dönüşür. Makat apseleri dayanılmaz ağrıya neden olan şişliklerdir.

Belirtiler

Makat fistülü: makatta ağrı, makattan kokulu, kanlı veya iltihaplı akıntı gelmesi ve makatta kaşıntı gibi belirtiler verir. Makatta apse olması durumunda ise: titreme, ateş ve genel durum bozukluğu gibi belirtiler görülür.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]

Tanı

Makat fistülü tanısı ağırlıklı olarak Genel Cerrah'ın detaylı makat muayenesi sırasında konulur.[11] Muayene sırasında makat fistülünün makat kanalı içinde yer alan iç ağzını görebilmek amacı ile sıklıkla Anoskopi tetkiki yapmak gerekir.[12] Bağırsak ve makat bölgesi hastalıkları ilgilenen hekimlere kolorektal cerrah, proktolog veya proktoloji uzmanı adı verilir.[13] Makatta şişlik, ağrı ve kızarıklık görülmesi makat apsesi yönünde yorumlanır.

Makat kanalının deri ile birleştiği yere açılan bölgede kripta adı verilen kıl ve ter bezleri mevcuttur. Bu bezlerin iltihaplanmasına bağlı olarak bağırsak ile cilt arasında bir kanal oluşur. Buna makat fistülü denir.Makat fistülü geçtiği bölge ve kaslara göre sınıflandırılır.[14]

Tedavi

Makat fistülünün tedavisinde ameliyatsız ve ameliyatlı teknikler mevcuttur.

Ameliyatsız teknikler

  • Fibrin yapıştırıcı tekniği: fistülün içine bir kateter ile fibrin yapıştırıcı verilmesi prensibine dayanır. Makat fistülü tedavisinde fibrin yapıştırıcı uygulaması ile başarı oranı % 30-40 arasında değişmektedir.
  • Tıkaç tekniği: Makat fistülünün domuzların ince bağırsağından yapılan steril ve geri dönüşümlü tıkaç (plug) ile tıkanması pensibine dayanır. Başarı oranı % 30-50 arasındadır.

Ameliyat teknikleri

Anal fistülün ameliyat sonrası görünümü
  • Fistülotomi, fistülektomi ve açık bırakma: Fistül yolunun açılması veya çıkartılması sonrasında dikiş atılmadan açık bırakılmasıdır ve ‘Lay open’ tekniği olarak anılır.
  • Seton tekniği: fistülün iç ve dış ağızları arası bir iplikle bağlanır ve yerinde bırakılır. Zaman içinde dokuların büzüşmesi ile ip fistül ağızlarını yaklaştırarak belirli bir süre sonra dokuyu keser ve ardından yara iyileşir.
  • İlerletme flebi tekniği: fistül yolunu doku kaydırarak doldurma prensibine dayanır.
  • LİFT tekniği: makat kasları ayrılarak fistülün iç ağzının bağlanmasıdır.
  • VAAFT tekniği: fistüloskop adı verilen bir ekrana bağlı endoskop ile girilerek fistül yolu yakılır, fırçalanır ve ardından dikilerek kapatılır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Taviloglu.com anal kriptit". 22 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012. 
  2. ^ a b "Taviloglu.com makat apsesi". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012. 
  3. ^ "Hemoroid Uzmanı.com". 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  4. ^ "TKRCD.org". 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  5. ^ "FACRS.org". 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  6. ^ "Genel Cerrah.com". 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  7. ^ "Medicinenet.com". 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  8. ^ "Mayoclinic.com". 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  9. ^ "Medscape". 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  10. ^ "Emedicine health". 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  11. ^ [ http://www.taviloglu.com/makat-bolgesi-hastaliklari/makat-muayenesi.html 27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Taviloglu.com Makat muaynesi]
  12. ^ "Taviloglu.com Anoskopi". 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012. 
  13. ^ "Taviloglu.com Kolorektal cerrahi ve proltoloji". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012. 
  14. ^ "Avrupa Cerrahi Fistül Tanısı". 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Makat fistülü ve apsesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Sınıflandırma
Dış kaynaklar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mozaik</span>

Sanatta mozaik; bir yüzeyin, farklı renklerdeki küçük parçacıkların yan yana getirilmesi yöntemiyle süslenmesi ve bu şekilde üretilmiş eserdir. Taş, cam, tuğla, metal veya deniz kabuğu gibi çok çeşitli malzemelerden mozaik yapılabilir. Kakmacılıktan farklı olarak, mozaik sanatında parçacıklar yüzeydeki çukurcuklara yerleştirilmez, yüzeye yapıştırıcı ile tutturulur.

<span class="mw-page-title-main">Kalın bağırsak kanseri</span> Hastalık

Kalın bağırsak kanseri veya kolorektal kanser kalın bağırsak, rektum ve apandiste görülen kanserli büyümeleri kapsar. Batı dünyasında en sık rastlanan üçüncü kanser tipi ve ölüme yol açan kanserler arasında ikinci sıradadır. Çoğunlukla kalın bağırsakta meydana gelen adenom poliplerden ortaya çıkar.

Abse, irinli yangı bölgesinde doku erimesi vardır, oluşan boşluğu irin doldurur. Genellikle piyojen bakterilerin neden olduğu fokal bir yangı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Anal seks</span> penisin anüse sokulmasıyla yapılan seks türü

Anal seks, anal ilişki veya ters ilişki, sertleşme halindeki penisin anüsten içeri sokulmasıyla gerçekleştirilen cinsel ilişki türü. Bunun haricinde rektum ve anüsü içeren, parmakla, oral yolla ve her nevi cinsel oyuncakla gerçekleştirilen tüm cinsel aktiviteler de anal seks kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Basur</span> bağırsak ve anüs ile ilgili bir hastalık

Basur veya hemoroid ayrıca halk arasında bilinen adıyla mayasıl, anal kanalda dışkı kontrolüne yardımcı olan vasküler yapılardır. Bunlar şiştiği veya iltihaplandığı zaman patolojik hale veya hemoroid memesi hâline gelir. Fizyolojik durumdayken, arteryo-venöz kanallar ve bağ dokudan oluşan bir tampon görevi görürler.

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray TV</span> Galatasarayın özel televizyon kanalı

Galatasaray TV, 18 Eylül 2006'da Doğan Grubu ile yapılan bir sözleşme çerçevesinde kurulmuştur. 28 Mayıs 2009'da Doğan Grubu ile sözleşme feshedilmiştir. Türksat 3A, D-Smart ve Teledünya'daki yayınlarını sonlandıran kanal şu anda sadece galatasaray.com'dan yayın yapmaktadır. Kanal 31 Aralık 2023 tarihinde Digiturk yayınını da sonlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fistül</span> epitelleşmiş iki yüzey, genellikle organlar arasındaki anormal bağlantı

Anatomide fistül, kan damarları, bağırsaklar veya diğer içi boş organlar gibi iki içi boş alan arasındaki anormal bir bağlantıdır. Fistül tipleri bulundukları yere göre tanımlanabilir. Anal fistüller, anal kanal ile perianal cilt arasında bağlantı kurar. Anovajinal veya rektovajinal fistüller anüs veya rektum ile vajina arasında bir delik oluştuğunda meydana gelir. Kolovajinal fistüller kolon ve vajina arasında meydana gelir. İdrar yolu fistülleri idrar yolundaki anormal açıklıklar veya idrar yolu ile başka bir organ arasındaki anormal bağlantılardır; örneğin vezikouterine fistülde mesane ile rahim arasında, vezikovajinal fistülde mesane ile vajina arasında ve üretrovajinal fistülde üretra ile vajina arasında. Bağırsağın iki kısmı arasında meydana geldiğinde enteroenteral fistül, ince bağırsak ile cilt arasında enterokutanöz fistül ve kolon ile cilt arasında kolokutanöz fistül olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kabızlık</span> dışkının seyrek veya zor tahliyesi ile karakterize bağırsak işlev bozukluğu

Kabızlık, bağırsak hareketlerinin seyrekleşmesine veya dışkılamanın zor olmasına neden olan bağırsak işlev bozukluğudur. Dışkı genellikle sert ve kurudur. Diğer semptomlar arasında karın ağrısı, şişkinlik ve sanki dışkılama tam olarak tamamlanmamış gibi bir his yer alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kıl kurdu</span> çocuklarda yaygın bağırsak paraziti olan bir tür

Kıl kurdu, Yuvarlak solucanlar (Nematoda) şubesinden, dünya çapında çocuklarda yaygın bağırsak paraziti olan bir türdür.

<span class="mw-page-title-main">Rick Barry</span> Amerikalı basketbolcu

Richard (Rick) Francis Dennis Barry III Amerikalı eski profesyonel basketbolcudur. Pek çok basketbol otoritesine göre, dış şut kapasitesi, tüm sahaya hakimiyeti, takım savunması bilgisi ve uygulaması, kuvvetli ve istekli yapısı, alışılmışın dışındaki ancak yüzdeli şutları sonucu olarak tüm zamanların en iyi kısa forveti kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Emil Theodor Kocher</span> İsviçreli doktor, araştırmacı

Emil Theodor Kocher, İsviçreli doktor, tıbbi araştırmacı. Tiroid cerrahisi, patolojisi ve fizyolojisi üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyle 1909 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Epizyotomi</span>

Epizyotomi veya perineotomi, doğumun ikinci aşamasında kadınlarda perineye ve arka vajen duvarına uygulanan planlı cerrahi kesi işlemidir. Bu işlemin amacı doğum esnasında oluşabilecek kontrolsüz perine yırtıklarını ve yumuşak doku hasarını engellemektir. Lokal anestezi altında yapılır ve doğum sonrası kesi tekrar dikilir. Önceleri doğum esnasında perine yırtıklarını engellemek amacıyla rutin olarak öneriliyordu ancak yapılan çalışmalar sonucu rutin uygulamanın komplikasyonlarının daha fazla olduğu görüldüğünden artık gerekli olduğu durumlarda kullanılması önerilmektedir. 'Cilt dokusu genişletme' tekniği yani vajina girişinin kademeli ve acısız şekilde iki elin dört parmağıyla 7 gün üst üste genişletilmesi epizyotomiye alternatif bir metoddur. Yine de kadınlara özel en yaygın cerrahi işlemlerden biridir. Amerika Birleşik Devletleri'nde 2012 yılı itibarıyla vajinal doğumların %12'sinde gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Makat çatlağı</span> anal kanal derisinde kırılma veya yırtılma

Makat çatlağı, makat yırtığı veya anal fissür; anal kanal yüzeyinde meydana gelen yırtılma. İlk kez 1934 yılında klinik bir olgu olarak kabul edilen çatlak; makatta yırtılır gibi şiddetli bir ağrı, dışkılama sırasında veya tuvalet kağıdına bulaşmış olarak parlak kırmızı renkte kan ile belirti verir. Makat çatlağı sadece makat deliğinin ağzında olduğu gibi, ilerleyen vakalarda orta hatta makatın arka tarafına doğru genişler. Olguların büyük bir bölümünde makattaki çatlak veya yırtık yüzeysel iken, bazılarında derinleşip makat kasına dek inebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kolorektal cerrahi</span> Rektumdaki sorunlar için tıp uzmanlığı

Kolorektal cerrahi ve proktoloji; kalın bağırsak (kolon), rektum ve makat bölgesi hastalıkları ile ilgilenen Tıp dalına verilen addır. Günümüzde proktoloji terimi ile; makat hastalıkları ile ilgilenen bölüme, proktoloji uzmanı ise makat hastalıkları üzerine uzmanlaşan Genel Cerrahlar ifade edilmektedir. Kolorektal Cerrahi ve proktoloji alanında çalışan cerrahlara ise Kolorektal Cerrah veya proktolog adı verilir. Proktoloji kelimesi Yunancadaki makat anlamına gelen ‘Proktos’ ve bilim anlamına gelen ‘Logos’ kelimelerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kolonoskopi</span>

Kolonoskopi, kalın bağırsağın makattan girilerek, sakinleştirici ilaç (sedasyon) veya anestezi altında bir fiberoptik kamera ile monitör altında incelenmesi. Kolonoskopi işleminden bir gün önce hastaya müshil ilacı verilerek bağırsak temizliği veya bağırsak hazırlığı yapılır. Kolonoskopi uygulaması sırasında hastalar anestezi ile uyutulduğu veya sakinleştirici verildiği için ağrı ve acı hissetmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rektum kanseri</span>

Kalın bağırsağın makata yakın olan bölümüne rektum adı verilir ve bu bölümden kaynaklanan kötü huylu tümörlere rektum kanseri adı verilir. 35 yaştan itibaren sıklığı artmakla birlikte en sık 70 yaştan sonra rastlanır. Batı dünyasında en sık rastlanan üçüncü kanser tipi ve ölüme yol açan kanserler arasında ikinci sıradadır. Çoğunlukla kalın bağırsakta meydana gelen adenom poliplerden ortaya çıkar. Kalın bağırsak kanseri her yaşta görülmesine karşın, hastaların % 90'ından fazlası, kırk yaş ve üzerindedir. Bu yaştan itibaren her on yılda risk yaklaşık iki katına çıkar. Ailesinde kalın bağırsak kanseri veya kalın bağırsak polipi bulunanlar ve ülseratif kolit hastalığı olanlarda risk artar.

Makat kanseri, makat kanalından kaynaklanan ve bağırsak kanserinden farklı bir kanser türüdür. Makat kanseri makat derisinden kaynaklanan yassı epitel hücreli bir kanser türüdür. Ancak, yine makattan kaynaklanan adenokanser, lenfoma, sarkom ve melanom türünde kötü huylu tümörler olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Divertiküler bağırsak hastalığı</span>

Divertiküler hastalık veya diğer adı ile divertiküloz kalın bağırsağın mukoza adı verilen iç yüzeyinin zayıfladığı belirli alanlarda dışarıya doğru cepleşmesi veya fıtıklaşmasıdır. En sık olarak bağırsak içi basıncın artmasına bağlı olarak, kalın bağırsağın nispeten makata yakın olan ‘sigmoid kolon’ adlı bölümünde görülürler. Genellikle 40 yaştan sonra yaşla orantılı olarak artarak görülürler.

Hepatektomi veya karaciğer rezeksiyonu karaciğerin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Terim genellikle bir karaciğer nakli donöründen karaciğerin çıkarılması için kullanılırken, bu makale hepatik dokunun kısmi rezeksiyonlarına ve hepatoportoenterostomiye odaklanacaktır.

Aynur Safiyeva, Azerbaycanlı bir bilim insanı, genel cerrah, 2016-2021 yılları arasında Avrupa Koloproktoloji Derneği'nin Azerbaycan için ilk ulusal temsilcisi ve 2021'den itibaren Avrupa Koloproktoloji Derneği'nin Doğu Avrupa için Bölge Temsilcisi, ANAS Koordinasyon Konseyi. Tıp bilimsel sekreteri ve Azerbaycan Kolon Rektal Cerrahi Derneği'nin bilimsel sekreteridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.