İçeriğe atla

Maiasaura

Maiasaura
Yaşadığı dönem aralığı: 76,7 myö
Kampaniyen 
PreЄ
J
Kafatası
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Takım:Ornithischia
Alt takım:Ornithopoda
Familya:Hadrosauridae
Alt familya:Saurolophinae
Oymak:Brachylophosaurini
Cins:Maiasaura
Horner & Makela, 1979
Tür: M. peeblesorum
İkili adlandırma
Maiasaura peeblesorum
Horner & Makela, 1979

Maiasaura (Antik Yunanca: "μαία + σαύρα" "anne kertenkele" anlamına gelir), Geç Kretase Dönemi'nde (Orta-Geç Kampaniyen) yaklaşık 76 milyon yıl önce yaşamış büyük bir ördek gagalı dinozor cinsidir.[1] Şu anda ABD'nin Montana eyaletine karşılık gelen bölgede yaşamıştır.

Kaynakça

  1. ^ Horner, J. R., Schmitt, J. G., Jackson, F., & Hanna, R. (2001). Bones and rocks of the Upper Cretaceous Two Medicine-Judith River clastic wedge complex, Montana. In Field trip guidebook, Society of Vertebrate Paleontology 61st Annual Meeting: Mesozoic and Cenozoic Paleontology in the Western Plains and Rocky Mountains. Museum of the Rockies Occasional Paper (Vol. 3, pp. 3-14).

Konuyla ilgili yayınlar

  • Dodson, Peter & Britt, Brooks & Carpenter, Kenneth & Forster, Catherine A. & Gillette, David D. & Norell, Mark A. & Olshevsky, George & Parrish, J. Michael & Weishampel, David B. The Age of Dinosaurs. Publications International, LTD. p. 116-117. ISBN 0-7853-0443-6.
  • Horner, Jack and Gorman, James. (1988). Digging Dinosaurs: The Search that Unraveled the Mystery of Baby Dinosaurs, Workman Publishing Co.
  • Lehman, T. M., 2001, Late Cretaceous dinosaur provinciality: In: Mesozoic Vertebrate Life, edited by Tanke, D. H., and Carpenter, K., Indiana University Press, pp. 310–328.
  • Palmer, D., (Ed.) (1999). The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. Londra: Marshall Editions. s. 148. ISBN 1-84028-152-9. 
  • Trexler, D., 2001, Two Medicine Formation, Montana: geology and fauna: In: Mesozoic Vertebrate Life, edited by Tanke, D. H., and Carpenter, K., Indiana University Press, pp. 298–309.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kayman</span> timsah türü

Kayman, alligatorgiller familyasından timsah türü.

<i>Achelousaurus</i>

Achelousaurus, Achelousaurus'un Geç Kretase devrinde, Kuzey Amerika’da yaşadığı sanılmaktadır. Papağan benzeri gagası, burnu ile gözlerinin üzerinde kemikli çıkıntılar ve uzun yakasının sonunda iki boynuzu olan, dörtayaklı bir otoburdur. 6 metrelik uzunluğuyla, orta boyda bir ceratopsian dinozordur.

<i>Pachycephalosaurus</i>

Pachycephalosaurus Pachycephalosauridae familyasından bir kuş kalçalı dinozor cinsidir. Tip türü, P. wyomingensis, bilinen tek türdür, ancak bazı araştırmacılar Stygimoloch cinsinin ikinci bir tür P. spinifer olduğunu veya P. wyomingensis'in genç bir örneği olduğunu öne sürmektedir. Geç Kretase döneminin Maastrihtiyen çağında, şu anda Batı Kuzey Amerika olan bölgede yaşamıştır. Kalıntıları Montana, Güney Dakota, Wyoming ve Alberta'da bulundu. Tür esas olarak tek bir kafatasından ve birkaç aşırı kalın kafatası çatısından bilinmektedir. Gelecek yıllarda daha eksiksiz fosillerin bulunacağı varsayılmaktadır.

<i>Struthiomimus</i> soyu tükenmiş teropod dinozor cinsi

Struthiomimus, Geç Kretase döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış ornithomimid ailesinden bir dinozor cinsi. Ornithomimidler, dişsiz bir gagaya sahip, uzun bacaklı ve iki ayaklı canlılardı, özetle devekuşu benzeri dinozorlardı. Tip türü, Struthiomimus altus, Dinozor Eyalet Parkı'nda bulunan yaygın küçük dinozorlardan biridir; ilgili fosil alanında sayılarının fazlalığı bu hayvanların saf etoburlardan ziyade otobur veya hepçil olduklarını düşündürür.

Teruzor cinsleri listesi, yerel dilde yazılan terimler de dahil olmak üzere Pterosauria takımına dahil edilen tüm cinsleri alfabetik bir sıralama ile göstermektedir. Liste yaygın bir şekilde kabul edilmiş olan geçerli tüm cinslerin adlarını içerdiği gibi günümüzde artık geçerli olmayan cins isimlerine, şüpheli olarak görülen adlara, resmi olarak yayınlanmayan veya açıklanmamış olan terimlere, bunun yanında daha geçerli olan isimlerin genç sinonimlerine ve de artık teruzor olarak kabul edilmeyen canlı gruplarının isimlerine de buna dair bilgi vermek açısından yer vermektedir. Aşağıdaki listede toplam olarak 179 farklı cins ismi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ceratopsia</span> kuş kalçalı dinozor kladı

Ceratopsia veya Ceratopia, Kretase döneminde şimdiki Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yaşamış, otçul bir kuş kalçalı dinozor grubudur. Bilinen en eski ceratopsian olan Yinlong downsi, 161,2 ile 155,7 milyon yıl önce yaşamıştır. Son ceratopsian türü olan Triceratops prorsus'un ise, 66 milyon yıl önce meydana gelen Kretase-Tersiyer yok oluşunda soyu tükendi.

<span class="mw-page-title-main">Osteomiyelit</span> kemik enfeksiyonu

Osteomiyelit (OM) kemik enfeksiyonudur. Semptomlar, üstte kızarıklık, ateş ve halsizlik ile belirli bir kemikte ağrı içerebilir. Kol ve bacakların uzun kemikleri en sık çocuklarda görülürken, ayaklar, omurga ve kalçalar en sık yetişkinlerde görülür.

<i>Pygostylia</i> dinozor kladı

Pygostylia, Confuciusornithidae ile Jinguofortisidae familyalarını, kuşları ve yakın akrabalarını içeren Ornithothoraces grubunu barındıran bir avialan kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Caenagnathoidea</span>

Caenagnathoidea, şimdiki Asya ve Kuzey Amerika'da Kretase Dönemi'nden bir grup gelişmiş oviraptorosaurian dinozor grubu. Karakteristik olarak kısa, gagalı, papağan benzeri kafatasları ile ayırt edilirler ve genellikle başlarında kemikli tepeler bulunur. Büyüklükleri hindi büyüklüğündeki Caudipteryx'ten 8 metre uzunluğundaki 1.4 tonluk Gigantoraptor'a kadar değişiyordu. Grup kuşların atalarına yakındır. En eksiksiz örnekler, Oviraptorinae alt grubunun üyelerini temsil eden Asya'da bulundu. Kuzey Amerika'dan kayda değer ancak parça parça kalıntılar da bilinmektedir ve bunların neredeyse tamamı Elmisaurinae alt grubuna aittir.

<span class="mw-page-title-main">Ornithomimosauria</span> dinozor kladı

Ornithomimosauria, ornitomimozorlar veya devekuşu dinozorları, günümüz devekuşuna yüzeysel bir benzerlik gösteren theropod dinozorlardır. Laurasia'nın Kretase Dönemi'nden, ayrıca Afrika ve muhtemelen Avustralya'dan hızlı, dz.omnivor veya otçul dinozorlardı. Grup ilk olarak Erken Kretase'de ortaya çıktı ve Geç Kretase'ye kadar varlığını sürdürdü. Grubun ilkel üyeleri arasında kolları 2,4 m uzunluğa ulaşan Nqwebasaurus, Pelecanimimus, Shenzhousaurus, Hexing ve Deinocheirus bulunur. Ornithomimidae ailesinin üyeleri olan daha gelişmiş türler arasında Gallimimus, Struthiomimus ve Ornithomimus bulunur. Paul Sereno gibi bazı paleontologlar, esrarengiz alvarezsauridleri ornithomimosaurların yakın akrabaları olarak kabul eder ve onları Ornithomimoidea üst familyasında bir araya getirir.

<span class="mw-page-title-main">Ceratopsidae</span> kuş kalçalı dinozor familyası

Ceratopsidae, Triceratops, Centrosaurus ve Styracosaurus gibi kuş kalçalı dinozorları içeren bir ceratopsian dinozor familyasıdır. Bilinen tüm türler, Geç Kretase'de yaşamış dört ayaklı otoburlardı. Çin'de yaşamış Sinoceratops dışındaki tüm türler, Geç Kretase'de Laramidia ada kıtasını oluşturan batı Kuzey Amerika'da yaşamıştır. Ceratopsidler, gagalar, çenenin arkasında sıralanan kesme dişleri, gösterişli burun boynuzları ile boyunda geriye ve yukarı uzanan kalkansı yapılar ile ayırt edilir. Familya, Chasmosaurinae ve Centrosaurinae olmak üzere iki alt familyaya ayrılmıştır. Chasmosaurineler genellikle uzun, üçgen kalkanlar ve iyi gelişmiş alın boynuzları ile nitelenir. Centrosaurinelerin iyi gelişmiş burun boynuzları veya burun çıkıntıları, daha kısa ve daha dikdörtgen biçimli kalkanları ve onun üstünde yer alan ayrıntılı dikenleri vardı.

<i>Atrociraptor</i> teropod dinozor cinsi

Atrociraptor, Kanada, Alberta'nın Geç Kretase'sinden bir saurornitholestine dromaeosaurid teropod dinozor cinsidir.

<i>Protopteryx</i>

Protopteryx, soyu tükenmiş bir avialan cinsidir ve Kretase döneminin en temel enantiornitheanınıdır. Tip türü, P. fengningensis'tir. İlk olarak 131 milyon yıl önce Çin'in kuzeyindeki Hebei Eyaletindeki Yixian Oluşumu'nun Sichakou Üyesi veya Huajiying Formasyonu'nda keşfedilmiştir. Protopteryx, Daibeigou Oluşumu'nda da bulunmuştur. Protopteryx adı "ilkel tüy" anlamına gelir: "proto-" "ilk" anlamına gelir ve "-pteryx" "tüy" veya "kanat" anlamına gelir. Adı, Protopteryx tüylerinin, tüy ve rami içermeyen iki uzun kuyruk tüyü gibi modern kuşlarınkinden daha ilkel olması gerçeğinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Megaraptor</span> tükenmiş dinazor cinsi

Megaraptor Geç Kretase çağlarında yaşamış büyük bir teropod dinozor cinsidir. Fosilleri, Güney Amerika'da Arjantin'in Patagonya'daki Portezuelo Formasyonu'nda keşfedilmiştir. Başlangıçta dev bir dromaeosaur benzeri coelurosaur olduğu düşünüldü, önceki filogenlerde bir neovenatorid allosauroid olarak sınıflandırıldı, ancak daha yeni filogeni ve ilgili megaraptoran cinslerinin keşifleri onu bazal bir tyrannosauroid veya bazal bir coelurosaur olarak yerleştirdi, ayrıca hala onu bir neovenatorid olarak düşünen bazı çalışmalar vardı.

<span class="mw-page-title-main">Gregory S. Paul</span>

Gregory Scott Paul, paleontoloji alanında çalışan Amerikalı bir serbest araştırmacı, yazar ve çizer. En çok teropod dinozorlar üzerine yaptığı çalışmalar ve araştırmaları ve hem canlı hem de iskeletsel ayrıntılı çizimleri ile tanınır. Otuz yıl boyunca profesyonel olarak dinozorları araştıran ve restore eden Paul, Jurassic Park ve Discovery Channel'ın When Dinosaurs Roamed America ve Dinosaur Planet programlarında dinozor uzmanı olarak jenerikte yer aldı. Predatory Dinosaurs of the World (1988), The Complete Illustrated Guide to Dinosaur Skeletons (1996), Dinosaurs of the Air (2001), The Princeton Field Guide to Dinosaurs (2010), Gregory S. Paul's Dinosaur Coffee Table Book (2010), The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2. Baskı (2016), The Princeton Field Guide to Pterosaurs (2022), The Princeton Field Guide to Mezozoic Sea Reptiles (2022) kitaplarının yazarı ve illüstratörüdür ve The Scientific American Book of Dinosaurs'un (2000) editörüdür.

<i>Sinraptor</i> Nesli tükenmiş bir dinozor cinsi

Sinraptor, Geç Jura döneminden bir metriacanthosaurid teropod dinozor cinsidir. Sinraptor adı, Çince anlamına gelen Latince "Sino" ön ekinden ve soyguncu anlamına gelen "raptor" sözcüğünden gelir. Dongi tür adı Dong Zhiming'i onurlandırıyor. Adına rağmen Sinraptor, Velociraptor gibi dromaeosauridlerle akraba değildir. Bunun yerine, Allosaurus ile uzaktan akraba olan bir carnosaur idi. Sinraptor ve yakın akrabaları, Jurassic carnosaur yayılımının en eski üyeleri arasındaydı. Sinraptor hala Metriacanthosauridae ailesinin en iyi bilinen üyesi olmaya devam ediyor, hatta bazı eski kaynaklar aile için "Sinraptoridae" adını kullanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Hypacrosaurus</span>

Hypacrosaurus ördek gagası dinozorunun bir cinsiydi görünüş olarak Corythosaurus'a benzer. Corythosaurus gibi, o kadar büyük ve düz olmasa da uzun, içi boş, yuvarlak bir tepeye sahipti. 75 ila 67 milyon yıl önce Alberta, Kanada ve Montana, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Geç Kretase'de yayılan iki türün kalıntılarından bilinmektedir ve Kuzey'deki iyi kalıntılardan bilinen en son içi boş tepeli ördek gagasıdır. Amerika 1990'larda H. stebingeri'ye ait yuvalar, yumurtalar ve yavrular keşfedilene kadar belirsiz bir cinsti.

<i>Velafrons</i>

Velafrons, Meksika'nın Geç Kretase'sinden bir lambeosaurin hadrosaurid dinozor cinsidir. Alnında kemikli bir sorguç bulunan, genç bir bireyin çoğunlukla tam bir kafatası ve kısmi iskeletinden bilinmektedir. Fosilleri geç Kampaniyen yaşlı Cerro del Pueblo Formasyonu'nda bulundu, Rincon Colorado yakınlarında, Coahuila, Meksika. Tip örneği CPC -59'dur ve tip tür V. coahuilensis'tir.

<i>Gargoyleosaurus</i>

Gargoyleosaurus, oldukça eksiksiz fosil kalıntılarından bilinen en eski ankylosauriadan biridir. Holotip 1995 yılında Albany County, Wyoming'deki Bone Cabin Quarry West bölgesinde Üst Jura Morrison Formasyonu'nun yüzleklerinde keşfedildi.

Dinozor görüşü, genel olarak diğer birçok sürüngeninkinden daha iyiydi ancak kendi içinde oldukça çeşitlilik gösterirdi. Örneğin Coelurosaur'ların iyi bir binoküler görüşü varken, büyük carnosaurların ise modern timsahlarla karşılaştırılabilecek kadar zayıf bir binoküler görüşü vardı. Ayrıca son araştırmalar gösteriyor ki bazı türler oldukça özelleşmiş renkli görüşe ve gece görüşüne sahipti.