İçeriğe atla

Maiacetus

Maiacetus
Yaşadığı dönem aralığı: 47,5 myö
Orta eosen[1] 
PreЄ
J
Yaşam restorasyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Cetacea
Parvo takım:Archaeoceti
Familya:Protocetidae
Cins:Maiacetus
Gingerich vd. 2009
Tür: M. inuus
İkili adlandırma
Maiacetus inuus
Gingerich vd. 2009

Maiacetus ("balina annesi"), Eosen döneminde (Lütesiyen, ~47.5 myö) Pakistan'da (Beluçistan) yaşamış arkaik balina cinsi. Bilinen en eski protocetid olan Maiacetus, dört belirgin ayağa sahipti ve karada doğuruyordu.[1]

Maiacetus, üst azı dişlerinde protokonlarla yanak dişlerini kesme, ilkel çift toynaklılara çok yakın bir omur formülü, hareketli parmakları tutan bir ön ayak, bir pelvis ve vertebral kolona sabitlenmiş bir arka uzuv ve ayak bileği içinde çift makaralı bir astragalus dahil olmak üzere karasal atalarının birçok özelliğini korur. Maiacetus'un ayakları, Rodhocetus'un ayakları kadar uzun değildir, bu da Maiacetus'un biraz daha az uzmanlaşmış, ayakla çalışan bir yüzücü olabileceğini gösterir.[1]

Etimoloji

Cins ismi maia, anne ve ketos, balina (Yunanca): holotipin cinsiyeti ve hamile durumu için adlandırılmıştır. Tür ismi inuus, doğurganlık tanrısı (Latince): Hem balina fosil kayıtlarında hamile bir dişinin bulunmasını, hem de memeli evriminde yaşam tarihinin önemini kabul etmek için adlandırılmıştır.[1]

Morfoloji

Dorudon atrox (A,B) ve Maiacetus'un (C,D) iskelet rekonstrüksiyonların karşılaştırması
Restore edilmiş iskeleti, National Museum of Natural History

Maiacetus, 2,6 m uzunluğunda ve tahmini ağırlığı 280–390 kg olan bir iskelete sahip orta boy protocetid arkaik balinadır. Kafatası orta uzunlukta kürsüye, öne yerleştirilmiş burun deliklerine, büyük mandibular kanallara, dar ön kalkana, geniş kraniyal tabana ve erken protocetidlere özgü büyük timpanik büllere sahiptir. Çağdaş Artiocetus clavis ve Rodhocetus balochistanensis'ten, sağlam bir şekilde birlikte kemikleşmiş sol ve sağ dişlere sahip olmaları farklıdır. Ayak bileğinde, astragalus, Rodhocetus'ta olduğu gibi derin proksimal ve distal troklealara sahiptir, ancak girintili bir dorsolateral sınıra sahip olması bakımından farklılık gösterir; küboid kalkaneum için Artiocetus'takinden daha az derin çentiklidir ve Rodhocetus'takinden daha derin çentiklidir. Metakarplar, karpal falankslar ve tüm arka bacak elemanları, Rodhocetus'taki karşılaştırılabilir oranlardan daha kısa göreceli ön göğüs merkezi uzunluğudur.[1]

Holotip

Holotipi

GSP-UM 3475a, eklemli kafatası, göğüs kafesi ve yetişkin bir dişinin sol ön ayağı. Holotip, yakın dönemli bir fetüsün, GSP-UM 3475b'nin kafatası ve kısmen kemikleşmiş iskeletini içerir. Anne, kalıcı dişlerin tamamen sürmesi, sınırlı diş aşınması, çoğu epifizin füzyonu ve bir fetüsün varlığı ile gösterildiği gibi genç bir yetişkindir.[1]

Tip lokalitesi

Kunvit, Kohlu Bölgesi, doğu Belucistan Eyaleti, Pakistan. GPS koordinatları 30.0963° Kuzey ve 69.7908° Doğu'dur (WGS84 verisi).[1]

Yaş

Tüm örnekler, ara tabakalı deniz marnları ve şeyllerinden oluşan bir dizi olan Habib Rahi Formasyonunun üst yataklarından alınmıştır. Marnlar yaklaşık 10–20 cm kalınlığında ve şeyller yaklaşık 1 metre kalınlığındadır. Marnlar incelir ve şeyller kesitin üst kısmına doğru kalınlaşır. Habib Rahi Formasyonu'nun yaşı, Kunvit'in 35 km güneydoğusundaki Rakhi Nala'da Süleyman Sıradağlarının doğu tarafında kurulmuştur. Burada açıklanan örnekler, Orta Eosen'in erken Lütesiyen evresindeki ana taşkın dizisinin tepesine yakın bir yerde bulunmuştur ve yaklaşık 47.5 milyon yıl öncesine kalibre edilmiştir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h Gingerich, Philip D.; ul-Haq, Munir; von Koenigswald, Wighart; Sanders, William J.; Smith, B. Holly; Zalmout, Iyad S. (4 Şubat 2009). Sereno, Paul (Ed.). "New Protocetid Whale from the Middle Eocene of Pakistan: Birth on Land, Precocial Development, and Sexual Dimorphism". PLoS ONE (İngilizce). 4 (2): e4366. doi:10.1371/journal.pone.0004366. ISSN 1932-6203. PMC 2629576 $2. PMID 19194487. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Balinaların evrimi</span> Eosen devrinin başında sucul hayata adapte olmaya başlayan mezonikid benzeri çift toynaklıların evrimsel süreci

Balinaların evriminin, Hindistan alt kıtasında 50 milyon yıl önce çift toynaklılardan başladığı ve en az 15 milyon yıllık bir süre boyunca ilerleyip günümüz dişli ve dişsiz balina gruplarını oluşturduğu düşünülmektedir. Balinalar, çift toynaklılar takımına ait, tamamen suda yaşayan deniz memelileridir ve yaklaşık 50-55 milyon yıl önce diğer çift toynaklılardan kopmuşlardır. Birçok analiz, balinaların Eosen veya daha öncesinde evrimleştikleri ve su aygırları ile nispeten yakın – diğer çift toynaklılara göre – bir ortak ataya sahip olmaları gerektiğini göstermiştir. Memeli olarak, hava solumak için yüzeye çıkarlar; yüzgeçlerinde 5 parmak kemiği vardır; yavrularını emzirirler. Tamamen suda yaşamalarına rağmen, karasal atalarından gelen birçok iskelet özelliğini korumuşlardır. 1970'lerin sonlarında Pakistan'da yapılan araştırmalar, deniz memelilerinin karadan denize geçişindeki çeşitli aşamaları ortaya çıkardı.

<i>Pakicetus</i> bir arkaik balina cinsi

Pakicetus, Erken Eosen'de Pakistan yakınlarında yaşamış, ilkel bir ikiyaşamlı cetacean cinsidir. Yaklaşık olarak kurt büyüklüğünde bir çift toynaklıydı. Muhtemelen suda veya yakınında yaşayan hayvanlarla, balıklarla ve böceklerle besleniyordu. Paleontologların büyük çoğunluğu, onu kara memelileri ile balinalar arasında bir geçiş türünü temsil eden en bazal balina olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Archaeoceti</span> arkaik balinaları içeren bir taksonomik grup

Archaeoceti veya arkaik balinalar, Erken Eosen ila Geç Oligosen dönemleri arasında yaşamış, parafiletik bir ilkel balina kladıdır. En erken balina radyasyonunu temsil eden bu balinalar, balina evrimindeki ilk ikiyaşamlı (amfibi) aşamaları içerir; bu nedenle Archeoceti, çağdaş balina grupları olan Mysticeti ve Odontoceti'nin de atalarıdır. Bu ilk evrimsel radyasyon, Hindistan ve Asya'yı ayıran sığ sularda meydana geldi (Eosen); su yaşamına iyi uyarlanmış türlerin çeşitlenmesi ve çağdaş balinaların en erken örneklerinin görülmeye başlanması ise Oligosen'e dayanır.

<i>Protocetus</i> tarih öncesi balina cinsi

Protocetus atavus, Orta Eosen'de Mısır'da yaşamış bir ilkel balina türüdür. Protocetus, ilk keşfedilen protocetiddi. Fosilleri Mısır, Kahire yakınlarında Orta Lütesiyen tetis denizinde, kireç taşında bulunan bir kafatasına ve bir dizi ilişkili omur ve kaburgaya dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pakicetidae</span> tarih öncesi balina familyası

Pakicetidae, Erken Eosen'de Kuzey Pakistan'da yaşamış, en eski balinaları içeren bir Arkaik balina familyasıdır. Familyaya ait fosiller Kuzey Pakistan ve Kuzeybatı Hindistan'da bulunmuştur.

<i>Ambulocetus</i> soyu tükenmiş arkaik balina

Ambulocetus, Erken Eosen'de Kuzey Pakistan'da yaşamış bir arkaik balina cinsi. Cins, 1994 yılında tanımlanan, kalıntıları yaklaşık 47.5 milyon yıllık olan Ambulocetus natans tip türü ile bilinir. Ambulocetus, Pakicetus ve Himalayacetus'dan sonra, bilinen en eski balinalardandır.

Protocetidae, Orta Eosen'de yaşamış arkaik balinaları içeren bir erken balina familyasıdır. Familyaya ait canlıların fosilleri, Güney Asya, Afrika ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu eyaletlerinde bulunmuştur.

<i>Attockicetus</i> tarih öncesi balina cinsi

Attockicetus, Pakistan, Pencap'ın Attock Bölgesi'ndeki Kala Chitta Tepeleri'ndeki Orta Eosen (Lütesiyen) Kuldana Formasyonu'ndan bilinen, soyu tükenmiş bir remingtonocetid arkaik balina cinsidir.

<i>Basilosaurus</i> arkaik balina cinsi

Basilosaurus, küçük arka ayaklara sahip bir Orta Eosen arkaik balinasıdır. Modern balinalarınki gibi küçük pelvis, omur sütununa olan bağlantısını kaybetmiştir. Ön ayakları da küçüktür ve sadece dalgalı yüzmenin kontrolünde işlev görebilirdi. Bu yüzden, Basilosaurus, bir balina kuyruğuna sahip olmalıdır ve kendisi ile birlikte modern deniz memelilerinin hareket tarzı nihayet evrimleşmişti. Basilosaurus fosilleri; ABD, Fas, Pakistan, Ürdün, Tunus ve Mısır'da bulundu.

Phiomicetus, 43 ila 42 milyon yıl önce Orta Eosen'de şimdiki Mısır'da yaşamış bir protocetid balina cinsidir. Güçlü çeneleri ve büyük dişleri vardı, bu da büyük avları avlamasına ve parçalamasına izin verecekti.

<i>Aegyptocetus</i> tarih öncesi balina cinsi

Aegyptocetus, Eosen döneminde Mısır'da yaşamış protocetid balina cinsi. Cinsin kalıntıları yalnızca 2011'de tanımlanan Aegyptocetus tarfa tip türüne atananlar ile sınırlıdır.

<i>Supayacetus</i>

Supayacetus, orta Eosen döneminde Peru'da yaşamış basilosaurid balina cinsi. Cinse ait tek tür 2011'de tanımlanan Supayacetus muizoni tip türüdür.

<i>Andrewsiphius</i> tarih öncesi balina cinsi

Andrewsiphius, Orta Eosen (Lütesiyen) döneminde Orta Pakistan ve Batı Hindistan'da yaşamış remingtonocetid balina cinsi. Daha önce cinse atanan A. minor ve A. kutchensis günümüzde A. sloani ile sinonimdir.

<i>Rodhocetus</i> tarihöncesi balina cinsi

Rodhocetus, Pakistan'ın Lütesiyen'inden bilinen soyu tükenmiş bir protocetid erken balina cinsidir. En iyi bilinen protocetid olan Rodhocetus, muhtemelen perdeli uzun elleri ve ayakları olan kısa uzuvları ve kısmen kaynaşmış dört sakral omurla hareketsiz bir sakrumu olan bir Eosen balinasının tam bir görüntüsünü veren iki kısmi iskeletten bilinmektedir. Kara memelisi özelliklerine sahip olan ve böylece karadan denize evrimsel geçişi gösteren soyu tükenmiş birkaç balina türünden biridir.

<i>Dorudon</i> tarih öncesi balina cinsi

Dorudon, Orta Eosen (Bartoniyen) ila Geç Eosen (Priaboniyen) dönemleri arasında yaşamış ilkel bir arkaik balina cinsi. Fosilleri Mısır'da Fayum vahasının yakınında, Tunus'ta ve Güney Carolina'da bulundu. Dorudon, batı Atlantik'te ve Tetis Okyanusu'nda yaşadı. Cinse ait iki geçerli tür vardır: Kuzey Afrika'dan D. atrox ve Güney Carolina'dan D. serratus. Tanımlanan diğer tüm türler bunlarla eş anlamlıdır.

<i>Indocetus</i> Eosen devrinde yaşamış arkaik balina cinsi

Indocetus, Hindistan'ın Kutch kentindeki orta Eosen'den bilinen bir protocetid erken balinadır.

Nalacetus, Lütesiyen'de Kuzey Pakistan'da yaşamış arkaik balina cinsi.

Makaracetus, Lütesiyen'de Pakistan'da (Belucistan) yaşamış protocetid balina cinsi.

Babiacetus, Lütesiyen'de Pakistan ve Hindistan'da yaşamış protocetid balina cinsi.

<i>Georgiacetus</i> Kuzey Amerikalı arkaik balina

Georgiacetus, Orta Eosen döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış, protocetid arkaik balina cinsi. Kalıntıları, Georgia ve Güney Karolina'nın Lütesiyen çökeltilerinde bulunmuştur. Tip ve tek türü olan Georgiacetus vogtlensis, 1998'de Hulbert ve meslektaşları tarafından üç farklı örnekle tanımlanmıştır.