İçeriğe atla

Mahsum Korkmaz

Mahsum Korkmaz
Mahsum Korkmaz
Doğum1956
Silvan, Diyarbakır, Türkiye
Ölüm28 Mart 1986 (29-30 yaşlarında)
Gabar Dağı, Şırnak, Türkiye
MilliyetKürt[1]
Diğer ad(lar)ıAgît
VatandaşlıkTürkiye
Etkin yıllar1978-28 Mart 1986
HareketPKK

Mahsum Korkmaz ya da kod adıyla Agît (Kürtçe: Egîd) (d. 1956 Silvan, Diyarbakır, ö. 28 Mart 1986 Küpeli Dağı, Şırnak), PKK'nın ilk komutanıdır.[2] 28 Mart 1986 tarihinde, 24 kişilik bir grup ile keşif amacıyla gittikleri Gabar Dağı'nda faili meçhul bir şekilde öldü.[3][4]

Mahsum Korkmaz'ın adı, PKK'nın 1980-90 yıllarında Lübnan'da bulunan ana askeri kampı olan Mahsum Korkmaz Akademisi'ne verilmiştir. Ayrıca 15 Ağustos 2014'te Lice'de mezarı olmayan[5] Mahsum adına heykeli dikilmiş;[6] ancak bu heykel mahkeme kararıyla 19 Ağustos 2014'te kaldırılmıştır.[7]

Hayatı

Mahsum Korkmaz Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde doğdu. Silvan'da Kazım Karabekir İlköğretim Okulunu bitirdiği 1970 yılında ailesi Batman'a yerleşti. 13 Mayıs 1977 tarihinde Batman Lisesinde tarih öğretmeni ile derste tartıştıktan sonra bugünkü Kürdistan bayrağını kendi elleri ile çizip okul direğine asmıştır. Mahsum Korkmaz "Batman Lisesinin üç öğrencisi indirip parçaladıkları Türk bayrağı yerine Barzani'nin bayrağını çekti" haberiyle gazeteye manşet olmuştur.[8][9]

1970'lerde PKK'nın öncül topluluğu olan Apocular grubuna katıldı. 1979 Eylül ayında 15 kişilik ilk kadro grubu ile birlikte eğitim almak için Lübnan'a gitmiştir. 1980 yılında Lübnan'da askeri eğitim aldı. Lübnan'daki eğitimin ardından 1980 yılının Mayıs-Haziran aylarında Lübnan-Filistin sahasında eğitim gören PKK militanları, üç grup halinde Türkiye'ye dönüş yaparlar. Kemal Pir ve Mahsum Korkmaz komutasındaki grup Siirt-Botan hattına geçer. 12 Ağustos 1980 günü akşam saatlerinde Kozluk'un kırsalında bir araçla seyir halindeyken Türk güvenlik güçlerinin pususuna düşerler. Askerleri fark eden Mahsum Korkmaz, pikabın arka tarafından atlayıp yaralı kurtarmayı başarırken Kemal Pir tutuklanmıştır.[10][11][12]

Mahsum Korkmaz resmine asker selamı veren PKK militanı

PKK'nın silahlı saldırılarının 15 Ağustos 1984'te fiilen başlamasından önce, PKK Merkez Komitesi üyeliğine seçildi ve PKK'nın Eruh kasabasına düzenlediği baskının planlanmasında ve yürütülmesinde öncü rol üstlendi. Mahsum Korkmaz önderliğindeki grup 15 Ağustos 1984 tarihinde Siirt'in Eruh ilçesine yaptıkları baskınla 2 Türk askerini öldürerek Türkiye-PKK çatışmasını fiilen başlatmıştır.[2][13][14]

Ölümü

Mahsum Korkmaz'ın Abdullah Öcalan'ın talimatıyla öldürüldüğü iddia edilmiştir.[15][16] Öcalan ise PKK'ye Dayatılan Tasfiyecilik ve Tasfiyeciliğin Tasfiyesi adlı kitabında Korkmaz'ın örgüte yaslanan bazı gruplar tarafından öldürülmüş olabileceğini söyler: "Bu çete daha sonra işlerini geliştirmişti. Bu tipler, birisi otoritenizi sarsıyor ve kendisiyle baş edemiyorsanız, çatışmada veya başka bir yerde karambole getirerek kendisini vurun ve olaya kaza süsü verin” diyorlardı. Aslında Erdal yoldaş tamamen bu mantık sonucunda gitti. Büyük bir olasılıkla Agit (Mahsum Korkmaz) yoldaşın durumu da buydu. Böylesi daha yüzlerce olay vardır."[17]

PKK'nın üst düzey eski militanlarından Şemdin Sakık, Mahsum Korkmaz'ın PKK'nın içindeki Selim kod adlı Feyzi Aslan isimli militanın suikastine uğradığını İmralı'da Bir Tiran: Abdullah Öcalan kitabında şöyle anlatmaktadır:

“ "1985 yılında, TSK'nin yoğunlaşan operasyonları sonucunda örgüt büyük bir darbe almıştı. Operasyonlardan kurtulan birkaç yüz militan, korunmak amacıyla Irak'taki kamplara çekildiler. O anda Irak kamplarında bulunan Mahsum Korkmaz, otuz kişilik bir militan grubunun başında Türkiye'ye gönderildi. Bu grubun Gabbar Dağı'na üslenmesi, kışı burada geçirdikten sonra eylemsel faaliyetlere başlaması istendi. Benim de içinde bulunduğum bu grup, Türkiye sınırını geçer geçmez güvenlik kuvvetlerinin takibine alındı. Sonbahar ve kış mevsimini baştanbaşa operasyonlardan kaçarak ve çatışmalara maruz kalarak geçirdik. Çatışma ve operasyonların olmadığı günlerde ise doğa ve açlıkla boğuşmak zorunda kaldık. Bazen operasyonlarda kayıplar veriken, bazen de açlıktan ölümler, bayılmalar ve bitkin düşmeler yaşandı. Sessiz ve kansız bir katliamın kurbanlarıydık ama farkında değildik. 28 Mart 1986 tarihinde, ekmek bulmak amacıyla bir gece yürüyüşü yapmak zorunda kaldık. O sabahın seher vaktinde, bulunduğumuz bölgede her gece atılan yüzlerce pusudan birisine düştük. Bu pusuda bir arkadaşımızın hafif yara alması dışında hiç birimize zarar gelmezken, Abdullah Öcalan'ın sağ kolu Mahsum Korkmaz alnından aldığı tek kurşunla öldü. Mahsum Korkmaz'ın nasıl vurulduğunu kendi aramızda uzun uzadıya tartıştık. Gerekli araştırmaları yaptık. Bir süre sonra olay yerine giderek tahkikatta bulunduk. Sonuçta içimizden birinin silahından çıkan kurşunla vurulduğu sonucuna vardık. Bu kişinin Feyzi Aslan (Selim) olduğu konusunda şüphemiz kalmamıştı. Ortada bir sürü şüpheli durum vardı; Bu kişi Agîd'i (Mahsum Korkmaz) bırakıp kaçmıştı. Bu konuda grup üyelerini yanıltmıştı. Tabancasını olay yerinde bırakmıştı. Olaydan bir süre önce de Mahsum Korkmaz ile kavgaya varan bir tartışmaya girmişti. Ve olay sonrasında Abdullah Öcalan'la ilişkiye girip grubun sorumluluğunu almıştı. Bütün bu veriler resmi tamamlıyordu. Feyzi Aslan hakkındaki kanaatlerimizi hem bireysel raporlarımızda hem de grup raporunda yazıp Abdullah Öcalan'a gönderdik. Sunulan bu raporlar ve bütün grubun ısrarlarına rağmen bu adamın hakkında soruşturma açılmadığı gibi, bizim girişimlerimiz de engellendi. Daha sonra, Abdullah Öcalan bütün bu olanlara rağmen, bu adamı mükafatlandırırcasına İran'a aldırttı ve oradan da Rusya'ya gönderdi. Olayı takip eden yıllarda, söz konusu gruptan sadece bu tetikçi hayatta kaldı. Olayın her bir tanığı farklı bir biçimde ve sessizce tasfiye edildi."[18]„

Ölümünden sonra

PKK'nın 1980-90 yıllarında, Lübnan'da bulunan ana askeri kampı Mahsum Korkmaz Akademisi adını Mahsum Korkmaz'dan almıştır.

Lice'ye heykelinin dikilmesi

15 Ağustos 2014'te Diyarbakır'ın Lice ilçesinde Mahsum Korkmaz heykeli açılışı yapılmış,[19] fakat mahkeme kararıyla heykel 19 Ağustos 2014'te kaldırılmıştır.[20] Heykelin kaldırılması esnasında güvenlik güçleriyle, heykelin kaldırılmasını engellemek isteyen göstericiler arasında çıkan olaylarda 1 kişi ölürken, 2 kişi de yaralanmıştır.[21] Bununla birlikte Lice'nin Yolçatı köyünde yaşayan köylüler, söz konusu heykelinin açılıştan 8 ay önce dikildiğini söylemişlerdir.[22][23]

YDG-H, heykelin askerlerce indirilmesi ve Mehdin Taşkın'ın öldürülmesini birçok ilde protesto etmiş, Mustafa Kemal Atatürk büstlerini sökmüş ve tahrip etmiştir.[24]

Kaynakça

  1. ^ "Mahsum Korkmaz (Agit) olayının gerçeği". 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2022. 
  2. ^ a b "The Kurds and the Future of Turkey". 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  3. ^ "Sakık'tan APO kitabı 18.05.2005 Sabah Gazetesi". 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2012. 
  4. ^ lbozkaya (20 Ağustos 2014). "Heykeli indirilen Mahsum Korkmaz'ı kim öldürdü?". Sözcü. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2024. 
  5. ^ "Liceliler Mezarı Olmayan Mahsum'a Mezarlıkta Yer Verdi". bianet.org. 22 Ağustos 2014. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2022. 
  6. ^ "Mahsum Korkmaz heykeli nasıl dikildi?". bbc.com. 19 Ağustos 2014. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2022. 
  7. ^ "Mahsum Korkmaz heykeli yıkıldı". cnnturk.com. 19 Ağustos 2014. 3 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2022. 
  8. ^ "PKK'nin Kürdistan Bayrağını reddi yüklendiği misyonun gerekliliği mi?". Darka Mazi (İngilizce). 19 Aralık 2022. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  9. ^ "Mazlum Doğan'ın Mahsum Korkmaz'la tanışma hikayesi…". ANF News. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  10. ^ "Adı gibi yaşayan Egîd'in öyküsü". ANF News. 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  11. ^ "Mahsum Korkmaz (Agit) olayının gerçeği". Darka Mazi (İngilizce). 28 Mart 2022. 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  12. ^ "Fermandar egid : Mahsun Korkmaz'ın günlükleri ve biyografisi". katalog.istanbul.edu.tr. 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  13. ^ "Lice'de Korkmaz Heykeline ve Halka Saldırı". 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "ÖCALAN DAVASI". 9 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024. 
  15. ^ "'Korkmaz'ı Öcalan öldürttü'". 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2014. 
  16. ^ "The Kurds and the Future of Turkey". 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2014. 
  17. ^ https://rojbas1.files.wordpress.com/2012/01/pkkye-dayatilan-tasfiyecilik-ve-tasfiyeciligin-tasfiyesi.pdf 27 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. s.363-364
  18. ^ İmralı'da Bir Tiran: Abdullah Öcalan. ss. 357, 358. 
  19. ^ "Lice'deki PKK mezarlığına Mahsum Korkmaz'ın heykeli dikildi". Zaman. 17 Ağustos 2014. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014. 
  20. ^ "Lice'deki heykel kaldırıldı". TRT Haber. 19 Ağustos 2014. 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014. 
  21. ^ "Lice'de Mahsum Korkmaz heykeli kaldırıldı, olaylar çıktı". Hürriyet. 19 Ağustos 2014. 26 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2015. 
  22. ^ "Mahsum Korkmaz'ın heykeli 8 ay önce dikilmiş!". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2015. 
  23. ^ "Mahsum Korkmaz'ın heykeli 8 ay önce dikilmiş!". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2015. 
  24. ^ "Hakkari ve Diyarbakır'da Lice protestoları sürüyor". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PKK</span> Kürt milliyetçisi ayrılıkçı silahlı örgüt

PKK veya tam adı ile Partiya Karkerên Kurdistanê, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede öz yönetim kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu topraklara sahip olabilmek için askerî hedeflere, köy korucularına ve sivillere karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt. Abdullah Öcalan yakalandıktan sonra; KADEK ve Kongra-Gel isimlerini de kullanmıştır. 1978 yılında, Lice'nin Fis köyünde Abdullah Öcalan ve kendisini destekleyen 21 kişi tarafından kurulan PKK'nın ideolojisi, 2005 yılına kadar Marksizm-Leninizm, ardından demokratik konfederalizm üzerine kurulu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">JİTEM</span> Türk askeri istihbarat birimi

JİTEM ya da Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele Grup Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı'nın onayı olmadan ve Genelkurmay Başkanlığı'ndan görüş alınmadan Jandarma Genel Komutanlığı'nın kendi inisiyatifiyle kurulan ve terörle mücadele kapsamında faaliyet yürüten bir oluşumdur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Öcalan</span> PKKnın kurucu lideri (1978–1999)

Abdullah Öcalan veya zaman zaman kullanılan kısa adıyla Apo, yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan bayrağı</span> Kürtlerin ulusal bayrağı

Kürdistan bayrağı, Kürdistan'ı temsil eden bayrak. Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin resmi bayrağı olarak kanunlaşmıştır. Kürtler tarafından ulusal bayrak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kesire Yıldırım</span>

Kesire Yıldırım, PKK üyesi, örgütün kurucusu ve lideri Abdullah Öcalan'ın 1978'de evlendiği eşi. 10 yıl süren beraberlik, Yıldırım'ın 1988'de Öcalan'la yollarını ayırarak onu "diktatör" olmakla suçlamasıyla noktalandı. Çiftin resmî olarak boşanmadığı iddia edilir.

<span class="mw-page-title-main">HPG (örgüt)</span> PKK’nin askerî gücü

HPG tam adı ile Halk Savunma Güçleri, PKK'nın amacı ve stratejisi doğrultusunda Türkiye'de sivillere, polis karakollarına ve askerî hedeflere karşı intihar saldırıları, silahlı ve bombalı saldırılar düzenleyen PKK'nın askerî kanadı. Çeşitli kaynaklarda örgütün savaş stratejisi olarak gerilla savaşı yöntemlerini kullandığı iddia edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-PKK çatışması</span> PKK ve TSK arasında 1984ten beri süren savaş

Türkiye-PKK çatışması, PKK ve Türk Silahlı Kuvvetleri arasında örgütün 1978'de yılında kurulması ile beraber başlayan ve hâlen devam eden çatışmaları kapsamaktadır. 1984 yılına kadar küçük ölçekli silahlı çatışmalar yaşanmışsa da Türk güvenlik güçleri ve PKK mensupları arasındaki topyekün silahlı mücadele 1984 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Eruh ve Şemdinli saldırıları ile başlamıştır.

1984 PKK saldırıları, 15 Ağustos 1984 tarihinde Abdullah Öcalan'ın emir ve talimatıyla 21:30 sularında Siirt'in Eruh ve Hakkâri'nin Şemdinli ilçelerine PKK mensuplarınca baskın usulü saldırıdır. Siirt Eruh'a saldıracak grubun liderliğini Mahsum Korkmaz yaparken Hakkari Şemdinli'ye saldıracak grubun liderliğini Abdullah Ekinci yapmaktaydı.

Pınarcık Katliamı, 20 Haziran 1987 tarihinde, Mardin'in Ömerli ilçesine bağlı Pınarcık köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 16'sı çocuk, 6'sı kadın 30 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Demirtaş</span> kürt siyasetçi ve avukat

Selahattin Demirtaş, Türk avukat, siyasetçi ve yazardır. 22 Haziran 2014'te seçildiği Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanlığı görevini 11 Şubat 2018'e kadar yürütmüştür. 4 Kasım 2016'dan beri Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutukludur.

Cemil Bayık veya kod adı ile Cuma, PKK'nın yaşayan beş kurucusundan biridir. Murat Karayılan ve Bahoz Erdal'la birlikte PKK'nın yönetim kurulunu oluşturmaktadır. Ayrıca 12 kişilik KCK yürütme konseyinin bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çözüm Süreci</span>

Çözüm süreci, açılım süreci, demokratik açılım veya Kürt açılımı, uzun yıllardır süren Türkiye-PKK çatışmasını çözmeye yönelik olarak Adalet ve Kalkınma Partisi Hükûmeti tarafından başlatılan sürecin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">2015 Siirt saldırısı</span>

2015 Siirt saldırısı, PKK'nın 2011'de başlattığı ateşkesi sonlandırıp tekrar saldırılarını başlatmasının akabinde çözüm sürecinin Türkiye Hükûmeti tarafından durdurulmasının sonucunda Türkiye'nin doğu ve güneydoğusunda PKK saldırıları artmış, 19 Ağustos 2015 tarihinde Siirt ile Pervari yol emniyeti için görevlendirilen jandarma ekiplerine ait zırhlı aracın geçişi sırasında saat 14.10 sularında PKK'lı militanlar tarafından daha önceden yol kenarına yerleştirilen el yapımı patlayıcının infilak ettirilmesi sonucu 8 asker hayatını kaybetmiştir.

2016 Lice saldırısı, PKK'nın özyönetim talebine karşı güvenlik güçlerince sürdürülen hendek operasyonlarının sürdüğü Lice, Diyarbakır kırsalında 18 Şubat 2016'da askeri zırhlı aracın geçişi sırasında PKK tarafından düzenlenen bombalı saldırı. Genelkurmay Başkanlığı internet sitesi aracılığıyla saldırı sonrası yapılan açıklamada 6 askerin hayatını kaybettiği, araç komutanı 1 astsubayın ağır yaralandı. Ancak GATA'ya sevk edilen astsubay 18 Şubat'ta öldü.

<i>Serhildan</i>

Serhildan, Kürt siyasi hareketi kapsamında 1990'dan beri Türkiye'de meydana gelen Kürt siyasi isyanlarını tanımlayan politik terim.

Öcalan Davası; Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı 1984'ten beri isyan eden ve Avrupa Birliği, NATO, ABD ile Türkiye gibi çeşitli devlet ve kuruluşlar tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu Abdullah Öcalan'ın, "silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından idama mahkûm edilmesiyle sonuçlanan yargı sürecidir.

Karageçit Köyü Katliamı, 8 Kasım 1984 tarihinde, Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Karageçit köyüne PKK militanlarının saldırısı sonucu 5'i kadın 4'ü çocuk 9 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü ve PKK'nın ilk kitlesel sivil saldırısı olduğu iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın aynı köye gerçekleştirdiği üç saldırıdan ikincisidir.

Sığırlı Mezrası Baskını veya Sığırlı Mezrası Katliamı, 15 Aralık 1984 tarihinde, Siirt'in Pervari ilçesine bağlı Erkent köyünün Sığırlı mezrasında, PKK militanlarının saldırısı sonucu 3 Kürt asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği ve PKK'nın aynı yıl 15 Ağustos 1984 PKK saldırılarını ve Karageçit Köyü Katliamı'nı gerçekleştiren militan grup içerisindekiler tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın 1985'e kadar aynı köye gerçekleştirdiği iki saldırıdan birincisidir.

Mahsum Korkmaz Akademisi, PKK'nın eski eğitim kampıdır. 1986 yılında Lübnan'ın Bekaa Vadisi'ndeki bir köy olan Helve'de kurulmuştur. Adını PKK'nın ilk komutanı Mahsum Korkmaz'dan almıştır. Bugün kamp, Irak'ın Kandil Dağları'nda bulunuyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.