İçeriğe atla

Mahmut Soydan

Mahmut Soydan

Mahmut Soydan (d. 1883, Siirt - ö. 3 Aralık 1936), Türk siyasetçi, gazeteci, iş Adamı, asker, yazar. TBMM Riyaseti Refakat Zabitliği, Hakimiyet-i Milliye Gazetesi müdürlüğü ve Başyazarı, Milliyet Gazetesi Müdürlüğü ve Başyazarlığı, Tan Gazetesi Müdürlüğü ve Başyazarlığı, Atatürk'ün 1924 yılında İş Bankası kurulması fikrini açtığı ikinci adamdan biridir. Ölümüne kadar İş Bankası müdürlük görevini yerine getirmiştir. TBMM Başkanlık Divanı Kâtip Üyeliği ile 2., 3., 4. ve 5. Dönem Siirt Milletvekilliği yapmıştır.[1] Evli ve 3 çocuk babasıdır. 3 Aralık 1936'da kalp rahatsızlığı nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Arapça, Almanca ve Fransızca dillerini bilmekteydi.

Babası Rüştü Efendi, Annesi Emine Hanımdır. Eşi Nahide Hanımdır. Harp Okulu'nu bitirdikten sonra Rumeli 3. Ordu Komutanlığı'nda göreve başlamıştır. Daha sonra 1908 yılına kadar Kosova ve Manastır bölgesinde Nizamiye Birlikleri ile eşkıya takibinde bulunmuştur. 1908 yılı başlarında Manastır Fırkası Kurmaylığına atanmıştır. 31 Mart olayı sonrasında Nisan'da II. Abdülhamid ile birlikte Selanik'e gider ve orada II. Abdülhamid'in Muhafız Subaylığına atanır. Balkan Savaşları'na kadar bu görevde kalır. Manastır Fırkası Kurmayı, II. Abdülhamid'in Muhafız subayı, Şehzadeler Askeri Mürebbisi, Balkan ve Birinci Dünya Savaşları'nda çeşitli görevlerde bulunmuştur. 1913 yılında Sultan Abdülhamit'in Beylerbeyi Sarayı'na getirilmesi üzerine, aynı görevle İstanbul'a dönmüştür. Muhafız Subaylığına ek olarak Sultanın yanındaki oğlu Abit Efendinin eğitim ve öğrenimini de üstlenir. Daha sonra Ihlamur Köşkü'nde açılan Şehzadeler Okulu'nda çalışmıştır. Milli Mücadele başlayınca Anadolu'ya geçerek mücadeleye katılır. Mustafa Kemal Atatürk'ün Refakat Subaylığına Binbaşı olarak atandı. Anadolu Ajansı (1920), Telsiz Telefon Türk Anonim Şirketi (1926), Türk Eğitim Derneği (1928), Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti (1929) gibi önemli kurum kuruluşlarda bulunmuştur.[2]

Ayrıca Muhabbet-i Vataniye, Atatürk'ün Anıları: 1914-1919 (Falih Rıfkı Atay ile birlikte kaleme alınan), Milli Mücadele Tarihine Dair Notlar; Ankaralının Defteri (Nejdet Bilgi tarafından derlenen) eserlere sahiptir.

Kaynakça

  1. ^ "Mahmut Soydan". Biyografya.com. 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016. 
  2. ^ Rıdvan Kızılkaya, Türk Siyasi Hayatında Mahmut Soydan (Hayatı, Faaliyetleri ve Düşünce Dünyası), Hiper Yayın, İstanbul 2020.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fethi Okyar</span> 2. Türkiye başbakanı

Ali Fethi Okyar, Türk asker, diplomat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">V. Mehmed</span> 35. Osmanlı padişahı (1909–1918)

V. Mehmed ya da Mehmed Reşad, Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahı ve 114. İslam halifesi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülkadir Kemali Öğütçü</span> avukat, siyasetçi

Abdülkadir Kemali Öğütçü, Türk avukat, ilk Büyük Millet Meclisi'nde Kastamonu milletvekili, İstiklal Mahkemesi başkanı, Ahali Cumhuriyet Fırkası'nın kurucusu, aktif politikacı. Romancı Orhan Kemal'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmut Esat Bozkurt</span> Türk hukukçu ve devlet adamı

Mahmut Esat Bozkurt, Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından ve Türkiye'de hukuki temellerinin atılmasında katkılarda bulunmuş Türk devlet adamıdır.

<i>İkdam</i> 1894 - 1928 arasında İstanbulda yayınlanmış günlük siyasal gazete

İkdam, 5 Temmuz 1894 ve 31 Aralık 1928 tarihleri arasında İstanbul'da yayınlanmış günlük siyasal gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Abbas Gürer</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Cevat Abbas Gürer, Türk asker, siyasetçi, Mustafa Kemal Paşa’nın başyaveri, Meclis-i Mebûsan ve TBMM I., II., III., IV. ve V. dönem Bolu milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Conker</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Nuri Conker, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Göktan</span> Türk bürokrat

Cemal Göktan, Türk bürokrattır.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Canbulat</span>

İsmail Hakkı Canbulat, Türk siyasetçi.

Ahmet Bedevi Kuran,, Türk yazar ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Naci Eldeniz</span> Türk asker ve siyasetçi

Abdüllâtif Naci Eldeniz, Türk asker, siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır. Sadrazam Kıbrıslı Kâmil Paşa'nın damadı, Yusuf Hikmet Bayur'un eniştesi, Cumhuriyet Senatosu Başkanı Tekin Arıburun'un kayınpederi ve XI. dönem İzmir milletvekili Perihan Arıburun'un babasıydı.

Aslan Güner Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Reşit Saffet Atabinen</span>

Ali Reşit Atabinen, Türk siyasetçi, diplomat ve tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Tekçe</span> Türk asker

İsmail Hakkı Tekçe, Türk asker.

Muhittin Birgen, Türk siyasetçi.

Rasim Bey, Türk asker. Türk Jandarması'nın ilk Jandarma Genel Komutanı. Mekteb-i Erkân-ı Harbiye mezunu olan Rasim Bey, 1917-1918 yılları arasında Jandarma Genel Komutanlığı yapmış, 31 Mart Vakası'nda muhafız komutanı olarak bulunmuş ve Balkan Harbi'nde görev almış ve Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmıştır. 31 Mart Vakası'nın akabinde meclis Abdülhamit'in yerine kardeşi Veliaht V. Mehmed'i padişahlığa getirmiş, Rasim Bey Jandarma Genel Komutanlığı görevine Mehmet Reşat döneminde atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türk Devrimi</span> 1908 yılında Osmanlı İmparatorluğunda anayasal yönetimin yeniden tesis edilmesi

Jön Türk Devrimi, Temmuz 1908 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Padişah II. Abdülhamid yönetiminin sona ermesi ve Meşrutiyet'in yeniden ilanı talebiyle gerçekleşen devrimdir. Devrimin ardından 24 Temmuz 1908'de II. Abdülhamid tarafından İkinci Meşrutiyet yeniden ilân edildi.

<span class="mw-page-title-main">Baki Vandemir</span> Türk asker

Baki Vandemir, Türk asker. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 5. Süvari Kolordusu Kurmay Başkanı ve İstihbarat Şube Müdürlüğü görevlerinde bulundu.

Bu sayfada 1924 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.