İçeriğe atla

Mahmut Celalettin Üner

Mahmut Celalettin Üner
Doğum1889
Edirne
Ölüm19 Mart 1945 (56 yaşında)
Samsun
Bağlılığı Osmanlı (1910-1920)
 Türkiye (1920-1945)
Hizmet yılları1910-1945
RütbesiAlbay
Çatışma/savaşlarıBalkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
ÖdülleriKırmızı şeritli İstiklâl Madalyası

Mahmut Celalettin Üner (1889, Edirne - 19 Mart 1945, Samsun), Türk asker. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün başyaveri.

1910 yılında Harp Okulu'ndan teğmen olarak mezun oldu. Çeşitli kıtalarda görev yaptı. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Mudurnu ve Bolu İsyanları'nın bastırılmasında görev aldı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. 20 Temmuz 1929 tarihinde Cumhurbaşkanlığı yaverliğine atandı. 12 Ekim 1932 tarihinde Rüsuhi Savaşçı'nın yerine başyaverliğe atandı. Başyaver olarak görev yaparken 1938 yılında Mustafa Kemal Atatürk komaya girince ziyaretleri önlemek için Hasan Rıza Soyak, Salih Bozok, Ali Kılıç, İsmail Hakkı Tekçe ile beraber gece-gündüz nöbet tutmaya başladı.

10 Kasım 1938 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatından sonra 11 Kasım 1938 tarihinde cumhurbaşkanı seçilen İsmet İnönü'nün 1941 yılına kadar başyaverliğini yaptı. 1945 yılında emekli oldu.

Emekli olduktan sonra Samsun'a yerleşti ve bir buçuk ay sonra 19 Mart 1945 tarihinde öldü.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsmet İnönü</span> 2. Türkiye cumhurbaşkanı (1938–1950)

Mustafa İsmet İnönü, Türk asker, siyasetçi ve devlet adamıdır. Türkiye'nin 2. cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Dönemi'ndeki ilk başbakanı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk genelkurmay başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Recep Peker</span> 6. Türkiye başbakanı

Mehmet Recep Peker, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Şükrü Kaya</span> Türk siyasetçi

Mehmet Şükrü Kaya, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında çeşitli devlet görevleri yaptıktan sonra, Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmış, savaşın ardından kısa bir dönem İzmir Belediye Başkanlığı'nı üstlendikten sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından biri olmuş devlet ve siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Fuat Cebesoy</span> 6. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Ali Fuat Cebesoy, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Abbas Gürer</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Cevat Abbas Gürer, Türk asker, siyasetçi, Mustafa Kemal Paşa’nın başyaveri, Meclis-i Mebûsan ve TBMM I., II., III., IV. ve V. dönem Bolu milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Saffet Arıkan</span> Türk siyaset adamı ve asker

Saffet Arıkan, Türk siyasetçi ve askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de tek partili dönem</span>

Türkiye'de tek partili dönem, 29 Ekim 1923'te cumhuriyetin ilanıyla başladı. Millî Kalkınma Partisi (MKP) kuruluncaya kadar, kısa aralıklar dışında 1923-1945 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tek yasal siyasi partiydi. Demokrat Parti (DP) karşısında 1946'daki ilk çok partili seçimleri kazandıktan yaklaşık dört yıl sonra, CHP 1950 seçimlerinin neticesinde iktidarını kaybetti. Tek partili dönemde Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, çok partili demokrasiye geçiş için CHP'ye karşı muhalefet partilerinin kurulmasını istedi; 1930'da Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF) kuruldu ancak olaylı İzmir mitingi sonrası parti kendi kendini feshedilmeye zorlandı ve kurucusu tarafından lağvedildi. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF) 1924'te Kâzım Karabekir tarafından kuruldu, ancak üyelerinin 1925'te Şeyh Said İsyanı'na karıştığı iddiasıyla ve TCF'nin "parti, dini düşünce ve inançlara saygılıdır" maddesi gerekçe gösterilerek yasaklandı. Atatürk'ün cumhurbaşkanlığı süresince 2 kere çok partili bir sistem kurma çabalarına rağmen, bu yalnızca Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın 1930'da kapatılması sonrası 15 sene aradan sonra 1945'te gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">İzzettin Çalışlar</span> Türk asker ve siyasetçi

İzzettin Çalışlar, Türk asker ve siyasetçidir.

Çakmak Hattı, II. Dünya Savaşı'nın çıkacağının anlaşılmasının ardından Almanlar tarafından gelebilecek bir saldırıya Trakya sınırında karşı koymak amacıyla önce Kırklareli Edirne hattında daha sonra Çatalca'da kurulan savunma hattıdır. Marmara Denizi'nden Karadeniz'e uzanmaktadır.

Heinrich Krippel, Türkiye'de gerçekleştirdiği anıt heykeller ile tanınan Avusturyalı heykeltıraş, ressam, bakır oymacısı ve illüstratördür.

<span class="mw-page-title-main">9. Türkiye Hükûmeti</span> Türkiye Cumhuriyetinin dokuzuncu hükûmeti (1937-1938)

9. Türkiye Hükûmeti veya I. Bayar Hükûmeti, 1 Kasım 1937 - 11 Kasım 1938 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">10. Türkiye Hükûmeti</span> II. Bayar Hükûmeti (1938–1939)

10. Türkiye Hükûmeti veya II. Bayar Hükûmeti, 11 Kasım 1938 - 25 Ocak 1939 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı</span> Mustafa Kemalin Bandırma Vapuru ile yapılan yolculuk sonrası Samsuna ulaşması olayı

Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı, 19 Mayıs 1919 tarihinde 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal'in Bandırma Vapuru ile yaptığı yolculuk sonrası Samsun'a ulaşması olayı. Bu olay Kurtuluş Savaşı'nın fiili başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şükrü Tezer</span> Türk asker ve bürokrat

Şükrü Tezer, Türk asker, bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Tekçe</span> Türk asker

İsmail Hakkı Tekçe, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Rüsuhi Savaşçı</span> Türk asker

Rüsuhi Savaşçı, Türk asker. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün başyaveri.

Şükrü Özer, Türk asker. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün yaveri.

Ahmet Naşit Mengü , Türk asker. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün yaveri.

<span class="mw-page-title-main">Cevdet Tolgay</span> Türk asker

Cevdet Tolgay, Türk asker. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün yaveri, ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün başyaveri.

Bu sayfada, 1938 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.