İçeriğe atla

Mahmud Erol Kılıç

Mahmud Erol Kılıç (d. 1961, İstanbul), Türk akademisyen, tasavvuf, İbn Arabî ve İslam felsefesi uzmanı teolog.

Hayatı

1961 yılında İstanbul'un Fatih ilçesinde, Bâli Paşa semtinde, Bâli Paşa Camii'nin tam karşısında doğdu. Baba tarafından Kosova, Anne tarafından Bulgaristan'ın Cebel'e şehrine dayanıyor. Hırka-i Şerif İlkokulu, Vefâ Lisesi ve İstanbul Üniversitesi'nde öğrenim gördü. Vefâ Lisesi'nde 12 Eylül Darbesi'ne giden süreçte şiddetini bizzat yaşadı; şiddete maruz kaldı, bir okul arkadaşı bu süreçte öldürüldü.[1] Okul yıllarında Arapça, fıkıh, tefsir dersleri aldı; British Council'in İstanbul şubesinde İngilizce öğrendi. Hakkı Koşar'dan karatede siyah kuşak ikinci dan diploması aldı. Mahmut Erol Kılıç hâlen İstanbul'da yaşıyor; evli, 2 çocuk ve bir torun sahibidir.[2]

Akademik hayatı

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olduktan sonra bir müddet yurt dışında araştırmalarda bulundu. Lisans sonrası çalışmalarını özel olarak tasavvuf alanında yoğunlaştırdı.

1988'de asistan olarak göreve başladığı İslam felsefesi anabilim dalında İslam Kaynakları Işığında Hermes ve Hermetik Düşünce başlıklı yüksek lisans tezini hazırladı. Türkiye üniversitelerinde tasavvuf anabilim dalının kuruluşunun ardından bu anabilim dalında yapılan ilk doktora tezi sayılan İbn Arabi'de Varlık ve Mertebeleri başlıklı çalışması ile doktor ünvânı aldı. 1998 yılında doçent, 2004 yılında profesör oldu.

Türkçe ve diğer dillerde birçok ansiklopedi ve dergilerde sahasıyla ilgili makaleleri yayınlandı. Pek çok uluslararası konferanslarda tebliğ sundu, radyo ve televizyon programlarına katıldı. Türkiye Yazarlar Birliği, 2004 yılında Sufi ve Şiir başlıklı kitabını inceleme-araştırma dalında yılın kitabı seçti.[3]

16 Mart 2019- 30 Nisan 2021 tarihleri arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin Endonezya büyükelçisi olarak görev yapmıştır.

Mahmud Erol Kılıç'ın yürüttüğü bazı resmî görevler:

  • Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, tasavvuf anabilim dalı, sistematik tasavvuf bilim dalı başkanlığı (1998 - 2008)
  • Türk ve İslam Eserleri Müzesi (TİEM) başkanlığı, (İstanbul, 2005 - 2008)
  • Islamic Manuscript Association (TIMA) yönetim kurulu başkanlığı, (Cambridge, 2006 - 2012)
  • Journal of Sufi Studies, editör üyesi (Leiden, 2010 - 2015)
  • Muhyiddin Ibn Arabi Society (MIAS), şeref üyesi, (Oxford, 2005 -)
  • İslam İşbirliği Teşkilatına Üye Ülkeler Parlamento Birliği, (PUIC) genel sekreteri (Tahran, 2008 - 2018)
  • Türkiye Cumhuriyeti'nin Endonezya büyükelçisi (2019 - 2021)
  • IRCICA Genel Direktörlüğü (2021-)[4]

İngilizce, Arapça, Farsça ve Fransızca bilen Kılıç, Üsküdar Üniversitesi'nin Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsünde de ders vermektedir.[5]

Eserleri

  • Sûfi ve Şiir: Osmanlı Sufi Şiirinin Poetikası, İnsan Yay., 2004. (Fransızca trc. Le Soufi et la poesie, L'Harmattan, Paris 2015; Arnavutça trc. Sufiu dhe Poezia, Logos A, Üsküp 2012.)
  • Evvele Yolculuk, Sufi Kitap, 2009. (Farsça trc. Sefer Be Evvel, İntişarat-i Haqiqat, Tahran 2011.)
  • Hermesler Hermesi: İslam Kaynakları Işığında Hermes ve Hermetik Düşünce, Arkeoloji ve Sanat Yay., 2010. (Farsça trc. İntişarat-ı Hermes, Tahran 2015.)
  • Şeyh-i Ekber: İbn Arabi Düşüncesine Giriş, Sufi Kitap, 2010. (Farsça trc. Âfaq-ı İbn Arabi, İntişarat-ı Hermes, Tahran 2015.
  • Anadolunun Ruhu, 3. bsk., Sufi Kitap, 2011. (Farsça trc. İnsan-ı Kudsi, İntişarat-ı Ittılaat, Tahran 2012.)
  • Tasavvufa Giriş, Sufi Kitap, 2012.
  • Hayatın Satır Araları, Sufi Kitap, 2013.
  • Tasavvuf Düşüncesi, Sufi Kitap, 2014.
  • Mevlana Üzerine Konuşmalar, Sufi Kitap, 2014.
  • Sufi ve Sanat, Sufi Kitap, 2015.
  • Ayırmaya Değil Birleştirmeye Geldik, Sufi Kitap, 2015.
  • İbnü'l-Arabi, İsam Yayınları, 2015.
  • Anadolu Tasavvuf Tarihine Notlar 1, Sufi Kitap, 2016
  • Anadolu Tasavvuf Tarihine Notlar 2 - Halveti-Uşşakiler, Sufi Kitap, 2016
  • Şafak Yazıları I, Sufi Kitap, 2017
  • Şafak Yazıları II, Sufi Kitap, 2018

Kaynakça

  1. ^ "Büyüyünce Sufi Olacağım - Mahmut Erol Kılıç | İzler - YouTube". web.archive.org. 10 Ocak 2024. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024. 
  2. ^ "IRCICA Genel Direktörlüğü'ne Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç atandı". web.archive.org. 10 Ocak 2024. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024. 
  3. ^ [TYB http://www.tyb.org.tr/2004-yili-yilin-yazar-fikir-adami-ve-sanatcilari-odulu-90h.htm 30 Ekim 2015 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi]
  4. ^ admin (1 Mayıs 2021). "Prof. Dr. Mahmud Erol KILIÇ | IRCICA". www.ircica.org. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024. 
  5. ^ "Prof.Dr. Mahmut Erol KILIÇ - Üsküdar Üniversitesi". web.archive.org. 10 Ocak 2024. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tasavvuf</span> İslamın içsel, mistik boyutu

Tasavvuf veya Sûfîzm ya da Sûfîlik, İslam'ın iç veya mistik yüzü olarak tarif edilir. Ayrıca Sufizmin batıda yükseltilen içeriğinin "Budizm ve Taoizm gibi içeriksiz güzel yaşama tarzı" olarak yorumlanması da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Muhyiddin İbnü'l-Arabî</span> Endülüslü İslam düşünürü, sufi ve filozof (1165–1240)

Muhyiddin İbnü'l-Arabî ya da tam adıyla Muhyiddîn Muhammed bin Ali bin Muhammed el-Arabî el-Hâtimî et-Tâî, ünlü İslâm düşünürü, mutasavvıf, yazar ve şair. Şeyhü'l Ekber unvanı ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Gazzâlî</span> Fars İslam bilgini ve polimat (y. 1058–1111)

Gazzâlî, yaygın adıyla Îmam-ı Gazzâlî, Ortaçağ Avrupası'nda Latinize edilmiş haliyle Algazelus ya da Algazel, İranlı, Sünni İslam âlimi, mutasavvıfı, müderrisidir. İslam düşünce tarihindeki en önemli ve en etkili fakih, müftü, filozof, teolog, mantıkçı ve mistiklerden birisi olarak kabul edilmektedir. XI. yüzyıl'ın müceddidi olarak nitelendirilmektedir. Gazzali'nin çalışmaları çağdaşları tarafından büyük bir önem ve övgüyle karşılanmış ve "İslam'ın delili" anlamına gelen Hüccetülislam unvanını almıştır.

Şebüsterî, İranlı mutasavvıf ve şair.

Abdülkerim el-Cîlî. 15. yüzyılda yaşamış, tasavvufun İbn Arabi okulundan sufi.

Sufi metafiziği başlıca vahdet (birlik) düşüncesi etrafında gelişmiştir. Öyle ki varlık bir "Mutlak Varlık" ve O'nun aynada yansımalarından oluşan görüntülerden ibarettir. Bu anlayışı açıklayan iki farklı ifade biçimi kullanılır; Vahdet-i vücud ve vahdet-i şuhut. Bazı İslami reformcular bu iki deyim arasındaki farklılığın sadece semantik ve deyimle ilgili olduğunu, özünde bir farklılık içermediğini söylerler. Sufi metafiziğinde diğer dikkat çeken konular hulul, teşkik ve maksut birliği gibi konulardır. Allah ile evren arasındaki ilişkinin tarzı sufiler arasında olduğu gibi, sufi olmayan müslümanlar arasında da tartışılagelmekte olan bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Bedreddin</span> Osmanlı şeyh ve filozof

Şeyh Bedreddin Mahmud, Bedreddin Simâvî veya Simavnalı Bedreddin, İslâm tasavvufunun Vahdet-i Vücud okuluna mensup mutasavvıf, filozof ve Osmanlı kazaskeri. Şeyh Bedreddin İsyanı diye bilinen dini ve siyasi ayaklanmanın lideri.

Abdurrezzak Kemaleddin b. Ebi'l-Ganâim el-Kâşânî. Tam adı Abdürrezzâk b. Ebi'l-Ganâim b. Ahmed Ebi'l-Fazâil b. Muhammed el-Kāşânî'dir.

Fusus'ül Hikem, ünlü sufi Muhyiddin İbn Arabi'nin başyapıtıdır. Geleneksel tasavvufi eserlerden farklı metafizik ve teosofik içerikte bir eserdir. Eserde Kur'an'da adı geçen 27 peygamber, hikmetin çeşitli yönlerinin tecessümü olarak ele alınır ve incelenir. Küçük boyutlu olan Fusus'ül Hikem'in pek çok şerhi yapılmıştır. İlk Türkçe şerh Abdullah Bosnevi'ye, sonuncusu ise Ahmed Avni Konuk'a (ö.1938) aittir.

<span class="mw-page-title-main">Molla Câmî</span> İranlı islam alimi ve şair

Molla Câmî veya tam adıyla Nureddin Abdurrahman Câmî,, İranlı İslam alimi ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Sadreddin Konevî</span>

Sadreddin Konevî, Fars sufi. Malatya'da doğmuştur.

Bayramilik veya Bayramiyye Tarikatı, kurucusu Hacı Bayram-ı Veli'nin (1352-1429) adına izafeten Bayramîyye Tarikatı olarak tanınmıştır. Hacı Bayram-ı Veli'nin, hocası Safev’îyye şeyhi Hoca Alâ ed-Dîn Ali Erdebilî'nin talebelerinden Şeyh Hâmid Hâmid’ûd-Dîn-i Veli'nin Aksaray'da ölümünden sonra Ankara'ya dönüp irşâd fa'aliyetlerine başladığı 1412 tarihi, ilk Türk tarikatı olan Bayramiye'nin kuruluşu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Uludağ</span>

Süleyman Uludağ, akademisyen, ilahiyatçı. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi. Uzmanlık alanı olan tasavvuf tarihinin yanı sıra iktisattan siyaset bilimine ve toplum bilimine birçok alanda telif ve tercüme eserlerin ve makalelerin yazarıdır.

Abdullah Bosnevi (1584-1644), Osmanlı Devleti'nde Melami mutasavvıf ve şair.

Ekrem Demirli, Türk ilahiyatçı akademisyen ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">İnsan-ı kâmil</span>

İnsan-ı kâmil, ilahiyatta insanın ulaşabileceği en üst noktayı tanımlar. Tasavvuf düşüncesinde hayli geniş bir anlam taşır. Allah, insan, bilgi ve varlık dörtlüsü arasında bir bağlantı kurar. Bu kavram, gelişimini büyük oranda ibn Arabi'ye borçludur. Fakat Arabi öncesi özellikle Hallac-ı Mansur ve Hakim-i Tirmizi kavramı ilk işleyen kişilerdir.

Ekberilik, Muhyiddin İbn Arabi'nin temel kavramlarını geliştirdiği sufi metafiziğinin Vahdet-i Vücud denilen meşrep veya okuluna bağlı olan sufileri tanımlamakta kullanılan bir terim.

Ahmed İbn Acibe, 18. yüzyılda yaşayan Faslı sufidir.

<span class="mw-page-title-main">Âmülî</span>

Haydar Amuli, İran kökenli Şii sufi, filozof ve mistik.

Reynold Alleyne Nicholson veya R. A. Nicholson, İslam edebiyatı ve tasavvuf konularında, önde gelen İngiliz oryantalist. Ayrıca Mevlana'ın eserlerini İngilizceye kazandıran ve bu konuda uzmanlığı bilimsel çevrelerce de kabul edilmiş akademisyendir.