İçeriğe atla

Mahmud Celaleddin Efendi

13 Zilkade 1192 (3 Aralık 1778) tarihli Mahmud Celaleddin tarafından istinsah edilen Kur'an. Khalili İslam Sanatı Koleksiyonu

Mahmud Celaleddin Efendi (Osmanlı Türkçesi: محمود جلال الدين) (ö. 1829) bir Osmanlı hattatıydı.

Kafkasya'nın Dağıstan bölgesinde doğdu, kesin doğum tarihi belirsizdir. Bununla birlikte akademisyenler yeteneklerinin ve yeterliliklerinin ilerleme seviyesini göz önünde bulundurarak doğum tarihini yaklaşık 1750 olarak tahmin etmektedirler.[1] Çocukken babası Mahmud Celaleddin ile birlikte İstanbul'a yerleşti.[2] Hattatlığa başladığında Celaleddin Efendi adını aldı.

Resmi eğitimine Ak Molla Ömer Efendi ve Hoca Râsim Efendi'nin talebesi olan Abdüllatif Efendi ile başladı. Ancak, üslup konusundaki anlaşmazlıkların ardından, bu eğitimi bıraktı ve büyük ölçüde kendi kendini yetiştirdi. Kendisini 17. yüzyılın büyük hattatı Hâfız Osman'ın eserlerinin analizine verdi.[2]

Celaleddin, Hâfız Osman'ın üslubunu kendi zevkine daha uygun bir üslupla uyarlamıştır. Güçlü ve kendinden emin sülüs ve nesih yorumları da geliştirdi. Celaleddin'in talebelerinden olan Sultan Abdülmecid, saray hattatlarını Celaleddin'in üslubunda eserler vermeye teşvik etmiştir. Ancak Celaleddin'in celî sülüs üslubu katı ve durağan olması nedeniyle kısa ömürlü olmuştur.[3]

Kariyeri boyunca birçok dua kitabı, murakka, hilye ve mükemmel kitabelere sahip levhalar üretti. Eyüp Sultan Camii İmareti ve Mihrişah Sultan Türbesi de dahil olmak üzere birçok anıtsal kitabe de çizmiştir.[4]

1829 yılında vefat ettiğinde İstanbul Boğazı'nda, İstavroz'da (Beylerbeyi'nin şu anki Abdullahağa mahallesi) oturuyordu ve Eyüp Sultan yakınlarındaki Şeyh Murad Tekkesi'ne defnedildi.[5] Eşi tarafından gömüldü.[6]

  • 1202 H. (1787-88) tarihli Hilye
    1202 H. (1787-88) tarihli Hilye
  • Sekiz hadisli hat levhası, 1790-91 (1205 H.). Khalili İslam Sanatı Koleksiyonu
    Sekiz hadisli hat levhası, 1790-91 (1205 H.). Khalili İslam Sanatı Koleksiyonu
  • Celi sülüs yazı ile levha. 18. yüzyıl. Sakıp Sabancı Müzesi
    Celi sülüs yazı ile levha. 18. yüzyıl. Sakıp Sabancı Müzesi
  • Kaligrafik kompozisyon. 19. yüzyılın başlarında. Sadberk Hanım Müzesi
    Kaligrafik kompozisyon. 19. yüzyılın başlarında. Sadberk Hanım Müzesi

Kaynakça

  1. ^ M. Uğur Derman, Letters in Gold: Ottoman Calligraphy from the Sakıp Sabancı Collection, Istanbul, N.Y., Metropolitan Museum of Art, 1998, p. 108
  2. ^ a b The Beauty of the Pencil [Website] Online: 2 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ M. Uğur Derman, Letters in Gold: Ottoman Calligraphy from the Sakıp Sabancı Collection, Istanbul, N.Y., Metropolitan Museum of Art, 1998, p. 20
  4. ^ Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi: A - Z, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 1995, p. 265
  5. ^ "MAHMUD CELÂLEDDİN EFENDİ" [Biographical Notes],Islam Encyclopedia, Online: 22 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (translated from Turkish)
  6. ^ Ünal Kurtçu, Boğaziçi Tiryakiliği, Elips Kitap, Bosporus (Turkey),2007, p. 123

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kız Kulesi</span> İstanbulda bulunan tarihî kule

Kız Kulesi, İstanbul Boğazı'nın Marmara Denizi'ne yakın kısmında, Salacak açıklarında yer alan küçük adacık üzerinde inşa edilmiş yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud</span> 30. Osmanlı padişahı (1808–1839)

II. Mahmud, 30. Osmanlı padişahı ve 109. İslam halifesidir. Osman Gazi ve Sultan İbrahim'den sonra Osmanlı Hanedanı'nın üçüncü ve son soy atasıdır. Son altı Osmanlı padişahından ikisi onun oğlu dördü ise torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Hanedanı</span> Osmanlı İmparatorluğunu yöneten aile

Osmanlı Hanedanı, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 623 yıl yöneten hanedandır. Osmanlılar, Osmanoğulları, Âl-i Osman ve Hanedan-ı Âl-i Osman olarak da bilinir. Hanedan, adını Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Bey'den alır.

<span class="mw-page-title-main">Sülüs</span> Arap alfabesiyle yazılan bir tür süslü yazı

Sülüs, Arap alfabesiyle yazılan bir tür süslü yazı veya Hicrî IV. yüzyıl sonlarında ortaya çıkan, nesihe benzer, kalınca bir yazı türüne verilen ad olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud Türbesi</span> Türbe

II. Mahmud Türbesi, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in babası II. Mahmud için İstanbul'da inşa ettirdiği ve sonradan diğer padişah ve Osmanlı Hanedanı üyelerinin de defnedildiği bir türbedir. 1840 yılında tamamlanan türbe İstanbul'un Fatih ilçesi Çemberlitaş semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakıp Sabancı Müzesi</span> Türkiyede bir müze

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, zengin bir hat ve resim koleksiyonunu bünyesinde barındıran ve düzenlediği geçici sergilerle birçok ünlü sanatçının eserlerine ev sahipliği yapan bir sanat müzesidir. 2002 yılında ziyarete açılan müze, İstanbul'da Boğaziçi'nin en eski yerleşimlerinden Emirgan'da bulunan Atlı Köşk'te hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Ziya Akbulut</span> Türk asker, ressam ve hattat

Ahmet Ziya Akbulut, Türk ressam ve hattat.

<span class="mw-page-title-main">Nesih</span>

Nesih, neshi veya neshî, özellikle Osmanlılar tarafından yazmalarda kullanılan, yumuşak, köşeleri yuvarlaklaşmış, işlek bir yazı türü ve Arap harflerinin, basımda ve yazma kitaplarda en çok kullanılan çeşidi olarak tanımlanır. Nasaḫ terim kökü "kaldırma, hükümsüz kılma" ve "kopya" anlamına gelen nesih yazı türü, Osmanlı İmparatorluğu'nda da özellikle kitap kopyalamak için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kazasker Mustafa İzzet Efendi</span> Osmanlı hattatı (1801-1876)

Adaşı ve ustası olan bir diğer ünlü hattat Yeserizade Kazasker Mustafa İzzet Efendi ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Rakım Efendi</span> Osmanlı hattat

Mustafa Rakım Efendi, Osmanlı hattat, ressam.

<span class="mw-page-title-main">Eyüpsultan Mezarlığı</span> İstanbulun Eyüpsultan ilçesinde bulunan mezarlık

Eyüp Sultan Mezarlığı, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Haliç kıyısında bulunan tarihi bir mezarlık.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şevki Efendi</span>

Mehmed Şevki Efendi (d. 1244/1829, Kastamonu - ö. Hicri 25 Nisan 1303 - M. 7 Mayıs 1887, İstanbul, Osmanlı hattat. Yazı sanatına "Şevki Mektebi" adlı üslûbu kazandırmış, sülüs-nesih hat meşkleriyle bilinmektedir.

Nâzikedâ Kadınefendi II. Abdülhamid'in birinci eşi ve ilk çocuğu Ulviye Sultan'ın annesi, başkadınefendi.

Mehmed Necmeddin Okyay, Türk hattat, ebru sanatçısı, kemankeş, gül yetiştiricisi, tuğrakeş ve is mürekkebi imali, aharcılık, mücellidlik gibi kitap sanatları ustası, imam ve hatip. Pek çok sanat dalında bilgisi, yetkinliği ve ustalığı ile Hezârfen unvanıyla da tanınmaktadır. Ebru sanatında Necmeddin üslubu'nu oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Talik hattı</span>

Talik hattı, İslam hat sanatında, özellikle Farsçanın gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmış bir hat türüdür. Nestâlik hattı ile değiştirilinceye kadar, özellikle Farslaşmış toplumlarda yaygın olarak kullanıldı. Talik Türkçede genel olarak ve Arapçada sık sık Nestâlik hattı yerine de kullanılır. Ayrıca, Nestâlik hattında Talik'ten esinlenilmiştir.

Laz Ömer Efendi veya doğum adıyla Ömer Vasfi Efendi, Osmanlı hattatı. 54 yıl boyunca sanatla uğraşan Laz Ömer Efendi, yaşadığı dönemde "hattatları şeyhi" anlamına gelen Şeyhül-Hattatin adıyla bilinmekteydi.

Yahya Hilmi Efendi, 19-20. Yüzyıl Hattatlarındandır. Nesih yazıda gerçekten başarılı bir hattat olan Yahya Hilmi Efendi’nin ismi, dönemin iki büyük nesih hocası olan Kazasker Mustafa İzzet Efendi ve Şevkî Efendi’den sonra anılır. Onların günümüzdeki üslûbu karşısında, kendine özgü bir şiveyle dikkati çeker.

<span class="mw-page-title-main">Celî</span>

Celî, hat sanatında bir yazı cinsi meşkedilirken kullanılan meşk kaleminden daha geniş bir kalemle yazılan iri şekline verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Esmâ İbret Hanım</span>

Esmâ İbret Hanım Osmanlı döneminde yaşamış bir hattat ve şairdi. Zamanının en başarılı kadın hattatı olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yedikuleli Seyyid Abdullah Efendi</span>

Yedikuleli Seyyid Abdullah Efendi (1670-1731) Osmanlı zamanında yaşamış Türk hattat.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.