İçeriğe atla

Mahagonny Kentinin Yükselişi ve Düşüşü

Mahagonny Kentinin Yükselişi ve Düşüşü (AlmancaAufstieg und Fall der Stadt Mahagonny), (İngilizceRise and Fall of the City of Mahagonny) Kurt Weill tarafından bestelenen ve librettosu Bertolt Brecht'e ait olan opera türünde bir politik taşlamadır.[1] İlk gösterimi 9 Mart 1930 yılında Leipzig kentinde yapılmıştır.[1]

Tarihçe

"Mahagonny Singspiel"de[2] sunulan materyali Brecht ve Weill, tam uzunlukta bir operaya dönüştürme kararı almadan önce Weill, “Alabama-Song” da dahil olmak üzere bazı bölümleri yeniden bestelenmiş halleriyle operaya dahil etti. Brecht, 1930 prömiyeri Leipzig'te yapılan eserin librettosunu "Weill'le opera olmasaydı yazacağım şey buydu." diyerek 1931 yılında bir kez daha yazdı. Bu ikinci versiyon müziği hiçbir şekilde hesaba katmamaktadır. Weill ile Brecht arasındaki bu sanatsal çekişmelerle yapısı kurulmaya devam eden ve Adorno'nun müzikal açıdan bu güne kadarki en iyi yapım dediği Mahagonny; Aralık 1931'deki gösteriminden sonra Naziler tarafından sahneden kaldırıldı.[3]

Sinopsis

I. Perde

Amerika'da bir yerlerde üç hapishane kaçkını olan Vekilharç Willy, İmanlı Moses ve Begbick[4] kamyonları bozulduğu için çölde mahsur kalır. Begbick, burada zevk ve boşluğun hüküm süreceği ve çalışmanın yasak olduğu Mahagonny adında bir ütopya şehir kurmaya karar verir. Şehre ilk gelenler Jenny'in de dahil olduğu fahişe tayfasıdır. Sonrasında memnuniyetsiz burjuvalar ve nihayet Alaska'nın ormanlarında kazandıkları parayı eğlenerek harcamaya can atan oduncular şehre akın eder. Ancak hiçbir şey yapmamaktan ziyaretçiler bir kasırganın yaklaştığı haberini alır.[5]

II. Perde

Beklenen yıkımı yaratmayan kasırganın ardından Begbick ve adamları burjuvazivari boş zaman geçirme alışkanlıklarıyla tatmin olmayan ziyaretçileri eğlendirmenin yeni yollarını bulacaktır: Tıkınma, Sevişme, Dövüşme ve Kafa Çekme. Bu sahnelerin her birinde odunculardan teker teker ölür. Derken Kafa Çekme sahnesinde Jim herkese bir tur içki ısmarlar fakat fatura geldiğinde Jenny'ye parasız olduğunu söyler. Jım Jenny'e Alaska'ya birlikte kaçmalarını önerir ve kalabalık barın içinde bir yolculuk yapar. Sonra Jim, Begbick'e ödeme yapamayacağını itiraf eder ancak bu itiraf onu hapse gönderir. Begbick, Jenny'ye Jim'in parasını ödeyip ödeyemeyeceğini sorduğundaysa, Jenny tüm sorumluluğu reddeder.[5]

III. Perde

Jim'in mahkemede yargılanacağı sabah bir katil aynı mahkeme tarafından serbest bırakılır. Ama Jim parasızdır, borcunu ödememiştir ve bu Mahagonny adaleti için en büyük suçtur. Jim idam edilir. Ancak bu idamdan sonra zaten huzursuz olan Mahagonny halkı daha da huzursuz olur ellerinde çelişkili ve yaptıklarını inkâr eden pankartlarıyla sokağa çıkarlar.[5]

Şarkılar

  • Rise and Fall of the City of Mahagonny. Lotte Lenya, Wilhelm Brückner-Rüggeberg (Sony 1990; originally recorded 1956)
  • Rise and Fall of the City of Mahagonny. Anja Silja, Jan Latham-Koenig (Capriccio 1988; recorded in 1985)
  • Rise and Fall of the City of Mahagonny,DVD 1997, Salzburg Festival.
  • Rise and Fall of the City of Mahagonny DVD 2007 Los Angeles Opera Production starring Audra McDonald, Patti LuPone, and Anthony Dean Griffey. This recording won two 2009 Grammy Awards for Best Opera Recording and Best Classical Album.
  • Rise and Fall of the City of Mahagonny Teatro Real (Madrid) Production starring Measha Brueggergosman, Jane Henschel, Michael König and Willard White, conducted by Pablo Heras-Casado and staged by La Fura dels Baus. (DVD and Blu-ray Bel Air Classiques 2011; filmed in 2010)

"Rise and Fall of the City of Mahagonny": Teresa Stratas, Astrid Varnay, Richard Cassilly(MET, Recorded 1979)

Şarkıların uyarlamaları

"Alabama Song" (covered by multiple artists, notably Ute Lemper, The Doors and David Bowie).

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2019. 
  2. ^ Klasik singspiel anlayışıyla o dönemin popüler Amerikan şarkı anlayışı bir araya getirilmiş 25 dakikalık kısa bir gösterimle 1927 Baden- Baden Müzik Festivali'nde sergilenmiş Mahagonny versiyonu.
  3. ^ Kim H. Kowalke, Kurt Weill Newsletter, Volume 32, Number 2, Fall 2014,Kurt Weill Foundation, New York, p.4, URL: "https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn322p1-12.pdf 10 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."
  4. ^ karakter isimlerinin çevirisi Aziz Çalışlar ve Yılmaz Onay'ındır.
  5. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2019. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bertolt Brecht</span> Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmeni (1898-1956)

Eugen Berthold Friedrich Brecht, kısaca Berthold ya da Bert Brecht,, Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Berliner Ensemble</span> Almanyada bir tiyatro binası

Berliner Ensemble, Almanya’nın en meşhur tiyatrolarından birisidir ve kurucusu Bertolt Brecht’in eserlerini sahnelemesiyle ünlenmiştir. Almanca'nın en önemli sahnelerinden birisi olarak kabul edilen Berliner Ensemble, 1954 yılından bu yana Berlin'in Mitte ilçesinde, Schiffbauerdamm caddesinde bulunan tiyatro sahnesini kullanmaktadır.

<i>Forrest Gump</i> 1994 yapımı Amerikan filmi

Forrest Gump, 1986 yılında Winston Groom tarafından aynı adla yayımlanan romandan esinlenerek çekilmiş, 1994 yapımı epik, romantik, komedi-drama dalında bir filmdir. Robert Zemeckis tarafından çekilmiş ve Tom Hanks, Robin Wright, Gary Sinise ve Sally Field başrol oyunculuklarını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Katrina Kasırgası</span>

Katrina Kasırgası, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en yıkıcı ve en ölümcül kasırgalarından biri. 2005 yılı Atlas Okyanusu kasırga mevsiminin genelde 5., tropik kasırgalar arasında 11. ve Saffir-Simpson Kasırga Ölçeği'ne göre 5. Kategorideki 2. kasırgasıdır. Katrina, 23 Ağustos 2005 günü oluşmaya başladı ve Meksika Körfezi kıyısının orta-kuzeyi boyunca uğradığı yerlerde büyük hasarlara sebep oldu. Kasırganın neden olduğu en büyük can kaybı ve maddi zarar, New Orleans'ta meydana geldi. Set sisteminin başarısız olduğu Louisiana'yı sel bastı. Kasırga, Mississippi kıyısının karşısında ve Alabama'da şiddetini artırdı, öyle ki kasırganın merkezinin hızı saatte 160 km/saat olarak ölçüldü.

<span class="mw-page-title-main">Peter Brook</span> İngiliz tiyatro ve film yönetmeni (1925-2022)

Peter Stephen Paul Brook,, İngiliz tiyatro ve sinema yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Philip Glass</span> Amerikalı besteci

Philip Glass, üç kez Akademi Ödülleri'ne aday olmuş Yahudi asıllı Amerikalı besteci. 20. yüzyılın son döneminin en etkili bestecilerinden biri ve genel olarak sanatsal müziği halkla buluşturan bestecilerden biri kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ciarán Hinds</span> İrlandalı oyuncu

Ciarán Hinds, İrlandalı aktör.

62. Altın Küre Ödülleri, 2004 yılında film ve televizyon alanındaki en iyileri ödüllendirmek amacıyla 16 Ocak 2005 tarihinde düzenlendi.

<i>Üç Kuruşluk Opera</i>

Üç Kuruşluk Opera Alman tiyatro yazarı Bertolt Brecht'in yazdığı ve besteci Kurt Weill'ın müziklerini bestelediği müzikal tiyatro oyunudur. Brecht ve Weill "Üç Kuruşluk Opera" için çevirmen Elisabeth Hauptmann tasarımcı Caspar Neher ile birlikte çalıştılar. Oyun John Gay ve Pebusch'un 18. yüzyıl İngiliz Balad operası Dilenciler Operası'nın bir uyarlamasıdır. Kapitalist bir dünyaya Marksist bir eleştiri getiren oyun ilk kez 31 Ağustos 1928'de Berlin'deki Theater am Schiffbauerdamm'da sahnelendi.

<span class="mw-page-title-main">Singspiel</span> opera türü

Singspiel, bir tür Almanca müzikli dram olarak geliştirilmiş ve günümüzde bir opera janrı olarak kabul edilmiştir. Nitelik olarak içeriği müziksel ensambl şarkıları, tek "aryalar", "ikili", "üçlü" vb şarkılar, "ballad"lar arasında konuşma dialogları bulundurur. "Singspiel" janrından geliştirilen operet janrı da bu öğeleri içermektedir. Bazı opera otoritelerine göre "singspiel" janrı ile diğer "opera janrları" arasındaki ana fark operalarda "resitatif"lerin bazen önemli olarak yer almaları ve dramatik zirvelere yetişmek için "singspiel"lerde müziğin özel bir önemi olmamasına karşılık operalarda müziğin ana rol oynamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Demir Perde</span> Soğuk Savaş döneminde Avrupayı bölen düşünsel-politik çatışmayı ve fiziksel sınırı simgeleyen kavram

Demir Perde, II. Dünya Savaşı'nın sonu olan 1945 yılından Soğuk Savaş'ın sonu olan 1991 yılına kadar Avrupa'yı iki ayrı bölüme bölen ideolojik çatışma alanlarını ve fiziksel sınırları tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Ute Lemper</span> Alman şarkıcı ve oyuncu

Ute Gertrud Lemper, Alman oyuncu ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Luke Gallows</span> Amerikalı güreşçi

Andrew William Hankinson Amerikalı profesyonel güreşçi.

<span class="mw-page-title-main">Adam Cole</span> Amerikalı güreşçi

Austin Jenkins, Amerikalı profesyonel güreşçidir. All Elite Wrestling'de (AEW) Adam Cole ring adıyla güreşmektedir. Ring of Honor'da (ROH) güreşirken üç kez ROH Dünya Şampiyonu olmuş ve bunu başaran ilk güreşçi olmuştur. Ayrıca bir kez ROH World Television Championship kemerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adrienne Shelly</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1966 – 2006)

Adrienne Levine, bilinen sahne adıyla Adrienne Shelly, Amerikalı oyuncu, senarist ve film yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Patti LuPone</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı

Patti Ann LuPone, en iyi sahne müzikallerdeki performanslarıyla tanınan Amerikalı oyuncu ve şarkıcı. İki Grammy Ödülü, iki Tony Ödülü ve iki Olivier Ödülü kazandı. 2006 yılında Amerikan Tiyatroları Onur Listesi'ne girdi.

<span class="mw-page-title-main">Jenny Slate</span> Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu

Jenny Sarah Slate, Amerikalı aktris, komedyen ve yazar. Milton, Massachusetts'te doğup büyüyen Slate, Milton Akademisi'nde eğitim gördü. Columbia Üniversitesi'nde edebiyet okurken doğaçlama ve komedi üstüne çalışmaya başladı. Televizyondaki erken oyunculuk ve stand-up rollerinin ardından, Slate New York'taki canlı varyete şovları ve Marcel the Shell with Shoes On adlı çocuklara yönelik kısa film ve kitap serisi ve Saturday Night Live'ın (2009–2010) 35. sezonunda oyuncu kadrosuna dahil olduktan sonra ana akım bir izleyici tarafından tanındı. Kendine özgü sesi sayesinde eleştirmenlerce beğenilen animasyon sitcom Bob's Burgers'da Tammy Larsen rolünü aldı ve NBC'nin komedi dizisi Parks and Recreation'da (2013-2015) Mona-Lisa Saperstein, Showtime'ın komedi dizisi House of Lies'da Sarah Guggenheim (2013–2015) ve skeç komedi dizisi Kroll Show'daki (2013–2015) yan rolleri ile tanınırlığı arttı.

<i>Hindistana Geçit</i>

Hindistan'a Geçit, David Lean tarafından yazılan, yönetilen ve kurgulanan 1984 tarihli epik bir tarihi drama filmidir. Senaryo, Santha Rama Rau'nun aynı adlı 1960 oyununa dayanıyor ve bu da EM Forster'ın 1924 tarihli aynı adlı romanına dayanıyor.

<i>Cadılar</i> (film)

Roald Dahl's The Witches veya basitçe The Witches, Robert Zemeckis tarafından yönetilen ve Zemeckis, Kenya Barris ve Guillermo del Toro tarafından yazılan 2020 tarihli bir fantezi - komedi filmidir. Roald Dahl'ın 1983 tarihli aynı adlı romanına dayanıyor ve romanın Nicolas Roeg'in yönettiği 1990 tarihli aynı adlı filmden sonra ikinci uzun metrajlı uyarlamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dholavira</span>

Dholavira, Batı Hindistan'daki Gucerat eyaletinde, Kutch Bölgesi'ndeki Bhachau Taluka'daki Khadirbet'te, adını 1 kilometre (0,62 mi) güneyindeki modern bir köyden alan bir arkeolojik sit alanıdır. Bu köy Radhanpur'dan 165 km (103 mi) uzaklıkta yer almaktadır. Yerel olarak Kotada timba olarak da bilinen sit alanı, antik bir İndus Vadisi Uygarlığı/Harappan şehrinin kalıntılarını içerir. Dholavira'nın bulunduğu yer Yengeç Dönencesi üzerinde yer almaktadır. Hindistan'daki İndus Vadisi Uygarlığına ait en büyük beş Harappan bölgesinden ve en önemli arkeolojik sitlerinden biridir. Aynı zamanda zamanının en görkemli şehirlerinden biri olarak kabul edilir. Kutch Great Rann'daki Kutch Çölü Vahşi Yaşamı Koruma Alanı'ndaki Khadir bet adasında yer almaktadır. 47 hektar büyüklüğündeki dörtgen şehir, kuzeyde Mansar ve güneyde Manhar olmak üzere iki mevsimlik akarsu arasında uzanıyordu. Alanın MÖ 2650'den beri yerleşim gördüğü, MÖ 2100'den sonra yavaş yavaş terk edildiği ve kısa bir süre tamamen terk edildiği ve daha sonra MÖ 1450'ye kadar yeniden yerleşim gördüğü düşünülüyordu, bununla birlikte, son araştırmalar MÖ 3500 civarında yerleşimin başladığını ve bu yerleşimin MÖ 1800'lere kadar devam ettiğini göstermektedir.