Kürtler, doğuda Zagros Dağları'ndan batıda Toros Dağları'na ve güneyde Hemrin Dağları'ndan kuzeyde Kars–Erzurum platolarına kadar uzanan coğrafi bölgede yoğun yaşayan, 2017 yılı tahminlerine göre dünyada yaklaşık 36–45 milyon nüfusa sahip olan İranî bir halktır. Bugün dünyadaki en büyük Kürt nüfusu, 15–20 milyon civarı ile Türkiye'de bulunurken; İran, Irak ve Suriye'de de sayıları 3 ila 12 milyon arasında değişen önemli Kürt nüfusları bulunmaktadır. Gerek Orta Doğu'daki siyasi ve sosyal karmaşalar ve sorunlar, gerekse diğer sebepler dolayısıyla özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında oluşan göçler sonucunda Batı Avrupa başta olmak üzere Kuzey Amerika ve Orta Asya gibi farklı bölgelere yerleşmiş bir Kürt diasporası da mevcuttur.
Kürt dilleri veya Kürtçe, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Suriye'nin kuzeyi, Irak'ın kuzeyi ve kuzeydoğusu ile İran'ın batısında yaşayan Kürtler tarafından konuşulan bir dil koludur. Kürtçe Irak'ta, Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ve de facto özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde resmî dil statüsüne sahiptir. Kürt dillerinin yukarıda belirtilenler haricinde Ermenistan, Gürcistan, Türkmenistan, Lübnan, Afganistan, Rusya gibi ülkelerde az sayıda konuşanı bulunmaktadır.
İran Krizi, 1946 yılında oluşmuş İran ile alakalı uluslararası bir krizdir. Josef Stalin yönetimindeki SSCB birlikleri İran'ın işgaline devam ediyorlardı. Rıza Şah Pehlevi'nin Hitler'e karşı sempatisini belirtmesinden sonra İngiltere ve SSCB İran'a birliklerini göndermişlerdir. Bunun sonucunda Pehlevi, Mauritius'a gönderilmiştir. Oğlu Muhammed Rıza Pehlevi işgal güçleri tarafından yeni kral seçilmiştir. 1946 yılında İran'ın çeşitli kesimleri İngilizler tarafından işgale uğramış, ayrıca Kızıl Ordu'da İran'ın kuzeyini işgal etmişti. Stalin ise etki alanını yeni bağımsız devletler oluşturarak artırmayı amaçlıyordu. Bu amaca dayanarak, Güney Azerbaycan Cumhuriyeti(Azerbaycan Millî Hükûmeti) ve Kürt Mahabad Cumhuriyeti kuruldu. ABD'den gelen baskı üzerine Sovyetler İran'dan çekilirken İran ordusu İngilizlerin ve komşularının da yardımlarıyla Mahabad'ı ele geçirdi. Başta Kadı Muhammed olmak üzere önde gelen bazı Kürtler 1947'de Mahabad'da bulunan Çarçıra Meydanı'nda (Kürtçe: Meydana Çiwarçira) asıldılar.
Medler, İran'ın kuzeybatı bölgesinde yaşayan eski İran halklarından biridir. Yunanlar bu halkın yaşadığı bölgeye Medya adını vermişlerdir. Medler ilk kez Asur kralı III. Salmaneser'in dönemindeki yazılarda "Mada" adı ile kaydedilmişlerdir. Medler'in şu anki adı Antik Yunan dilindeki Mêdos'tan (Μῆδος) gelmektedir. Asurlular "Medyan ülkesi", Kurmada, Mata veya Manda olarak kendilerinden bahsederken, Babiller onları Ummān-manda olarak adlandırdılar.
Mahabad Cumhuriyeti, Ocak 1946'da Sovyetler Birliği'nin desteğiyle kurulan ve Sovyetler Birliği'nin çekilişiyle aynı yıl içinde yıkılan, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmamış Kürt devletiydi.
Kürdistan Krallığı, Süleymaniye'de kurulmuş kısa ömürlü krallık.
Kadı Muhammed, İran Kürdü lider, devlet adamı ve Mahabad Cumhuriyeti'nin kurucusudur. İran Kürdistan Demokrat Partisi'nin başkanı olarak siyaset yapmıştır.
Doğu Kürdistan veya İran Kürdistanı, Kürdistan'ın İran'da kalan kısmına verilen ismidir. İran Kürdistan'ında bulunan başlıca bölgeler; Kürdistan, Kirmanşah, Batı Azerbaycan, İlam ve Hemedan eyaletleridir.
TRT Kurdî, 25 Aralık 2008'de test yayımına başlayan kamusal çok dilli televizyon kanalı. Kanal, 1 Ocak 2009'da Türkiye Radyo Televizyon Kurumuna bağlı olarak normal yayınına başlamıştır. "Türkiye'nin zenginliğini ve renklerini ekrana taşıma" amacıyla kurulmuştur. 10 Ocak 2015 tarihinde ise kuruluş adı olan TRT 6, TRT Kurdî olarak değiştirilmiştir. Kanal, Türkiye'deki Kürt nüfusu tarafından -Hükûmetin propaganda aracı olma suçlamaları da dâhil olmak üzere- çeşitli gerekçelerle çoğunlukla eleştiriyle karşılandı. Kürtlerle 2018'de TRT Kurdî hakkında yapılan bir anket, çoğunluğun (%59) kanala güvenmediğini gösterdi. 1 Ocak 2009 tarihinde TSİ 19:00'da resmi açılışına İstiklâl Marşı başlayan kanalın ilk programında Nilüfer Akbal ve Rojin sunuculuğunu yapmıştır. İlk programda Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kanala ilişkin mesajları Kürtçe dublaj ve Türkçe alt yazıyla yer almıştır.
Türkiye Kürtleri, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan en büyük ikinci etnik ve kültürel gruptur. Çeşitli tahminlere göre Kürtler, Türkiye nüfusunun %15 ila %20'sini oluşturmaktadırlar ve toplam sayıları 12,5 milyon ila 15 milyon arasındadır. Yoğun olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde olmakla birlikte, ülkenin çeşitli illerinde Kürtler yaşamaktadır. Bazı Kürtler tarafından bu bölgeler Kuzey Kürdistan olarak adlandırılsa da, bu adlandırma çeşitli tartışmalara sebep olmakta ve resmî olarak kabul edilmemektedir.
Kürt milliyetçiliği, Kürtlerde, halk olma bilincinin kültürel ve siyasal eyleme yönlendirilmesini ifade eden kavramdır. Kürtlerin çoğunluk olduğu toprakları Kürdistan olarak tanımlayan ve bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını savunan siyasi hareket olmakla birlikte, Kürtlerin yaşadıkları topraklarda diğer etnik gruplar ile eşit haklara sahip olmasını, Kürtçenin resmî dil ve eğitim dili olmasını savunan siyasi görüştür.
Bukan, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.
Abdurrahman Şerefkendi veya Hejar Kürt dilbilimci, yazar, şair ve çevirmen.
Vefayi , Gerçek ismi Abdurrahim olan Kürt şair.
Kürt Müziği, Kürt dillerinde yapılan müzikleri ifade eder. Kürt müziğinin ilk çalışması, ünlü Ermeni rahip ve besteci Gomidas Vartabed tarafından 1903'te topladığı on iki Kürt melodisinden oluşan "Chansons kurdes transcrites par le pere Komitas" adlı eseridir. Etnik Ermeni Karapetê Xaço, 20. yüzyıl boyunca birçok geleneksel Kürtçe melodiyi kaydederek ve icra ederek korudu. 1909'da Bilgin İsya Joseph, Yezidilerin müzik pratiğini, müzisyen benzeri kawâl figürleri ve azınlık tarafından kullanılan enstrümanlar da dahil olmak üzere belgelediği "Yezidi çalışmaları" adlı eserini yayınladı.
Kürtlerin kökeni, Orta Doğu'da yaşayan bir etnik grup olan Kürtlerin oluşumu. Akademisyenler, Kürt sözcüğünün kökeni için farklı teoriler ortaya atmışlardır. Bir teoriye göre, Orta Farsçada "göçebe; çadır-satıcısı" terimi olan 𐭪𐭥𐭫𐭲 kwrt- olarak kullanıldığı öne sürülmüştür. Kürt sözcüğü en az 17. yüzyıla kadar bir kolektif kimlik terimi (etnonim) olarak kullanılmamıştır. Sözcük, bundan ziyade Kürtçe konuşan nüfusa, komşu popülasyonlarca verilen bir isimdi. Bölgede yaşayan kitle için bu kimliğin ana belirteci klan ve aşiretlerinin belirledikleri mensubiyetleri olmuştur. Kürtler, Hint-Avrupa göçü öncesi bölgede bulunan gruplar dahil olmak üzere, birden çok kabile ve etnik grubun birleştiği heterojen kökenlere sahiptir.
Hacı Baba Şeyh, Mahabad Cumhuriyeti'nin tek (Serokwezîr) başbakanıdır.
Türkiye'de Kürtlere yönelik insan hakları ihlâlleri, Türkiye'de yaşayan Kürtlere karşı işlenmiş olan insan hakkı ihlallerini incelemektedir.
1943 Barzani ayaklanması, II. Dünya Savaşı sırasında Irak Krallığı'nda ortaya çıkan Kürt milliyetçi ayaklanması. İsyanı Mustafa Barzani yönetti ve daha sonra Irak'ta önceki Kürt isyanının da lideri olan ağabeyi Ahmed Barzani katıldı. 1943'te başlayan isyan, 1945'in sonlarında Irak ordusu saldırılarıyla birlikte bir dizi Kürt aşiretinin kaçmasıyla birlikte durduruldu. Barzaniler kuvvetlerinin çoğuyla Mahabad Cumhuriyeti'ni kurdu ve yerel Kürt unsurlarına katılarak İran Kürdistanı'na çekildi.
Kürt güneşi, Kürtlerin sembolü olan altın renkli güneştir. Eski çağlardan beri kullanılan sembolün Kürt milleti için dinî ve kültürel önemi mevcuttur. Ayrıca güneş, Kürdistan bayrağında da bulunur.
İran
