İçeriğe atla

Magyaron

Magyaron ayrıca Magyaronlar (Ukraynaca: Мадярони, Belarusça: Мадзяроны, Slovakça: Maďarón, Rusça: Мадяроны, Rusince: Мадяроны, Lehçe: Madziaroni), açık bir şekilde Macar yönelimli bir Karpatya etno-kültürel grubunun adıdır.[1] Ana dillerini, kültürlerini ve dinlerini terk ettiler ve Rusin ve Ukraynalı nüfusun Macarlaştırılmasını desteklediler.[2] Magyaronlar, Karpat Rutenya'daki Rutenyalıların Ukraynalı kimliğini benimsemediler, ancak ayrı Rusin kimliklerini korudular.[3] 1920'den 1940'a kadar grup, Altkarpatya Rus'un Macaristan'a yeniden katılma fikrini destekledi.[4]

Geçmiş

Ulusal ihanet veya vatana ihanet anlamına gelen "Magyaron" ve "Magyaronlar" terimleri, 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın ilk yarısında Rutenya çevrelerinde ortaya çıktı ve Macarlaştırılmış Rutenyalıları tanımlamak için kullanıldı.[5]

Macar otoriteleri tarafından yürütülen kültürleşme uygulamaları (Magyarizasyon) Magyaronların ortaya çıkışında başlıca etken olmuştur.[6] Macar krallığında, azınlıkları kendi ulusal kültürlerinden, dillerinden, siyasi, dini ve diğer görüşlerinden vazgeçerek uyum sağlamaya zorlayan yaşam koşulları ve psikolojik bir iklim yaratıldı.[7] Uygulanan bu kültürleşme uygulamaları; eğitim almayı, yüksek bir pozisyon işgal etmeyi ve kariyer gelişiminin tadını çıkarma sayesinde toplumda enjekte edilebildi.[8] Bunun yanında bu araçlarda bulunabilmenin yolu kültürleşme politikaya uymaktı.[9]

Ukrayna Bağımsızlık Savaşı sırasında Magyaronlar, Karpatya'nın Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti'ne bağlanmasına karşı faaliyetler yürüttüler.[10]

II. Dünya Savaşı sırasında Magyaronlar, Macar hükûmeti ile yakın işbirliği içinde çalıştılar, Sichovyks'e (Karpat Sich askerleri) saldırdılar ve onlara işkence ve kurşuna dizilmelerine katıldılar.[11]

Macar-Rusin Halk Meclisi

9 Kasım 1918'de Ungvár'da (şimdi Ujhorod, Ukrayna), Magyaronlar tarafından, Munkács Yunan Katolik Piskoposu Simeon Sabov (1863–1929) tarafından yönetilen "Macar-Rusin Halk Konseyi" kuruldu.[12] Macar-Rusin Halk Meclisi, Macar-Rusin halkının anavatanı olan Macaristan'a katılacağını belirten ve topraklarının bütünlüğünü savunan "Muhtıra"yı kabul etti.[13]

Karpatya'daki ana Magyaron partisi, 1924'te Kurtyak Ivan Fedorovich tarafından kurulan Özerk Tarım Birliği idi.[14] Bu partiye "Kurtyakiv", taraftarlarına da Kurtyakivtsi adı verildi.[15]

Kaynakça

  1. ^ Marek Wojnar (21 Mayıs 2018). "A minor ally or a minor enemy? The Hungarian issue in the political thought and activity of Ukrainian integral nationalists (until 1941)" (PDF). Department of Central and Eastern Europe, Institute of Political Studies, Polish Academy of Sciences. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  2. ^ Tokarova, Zuzana; Pekar, Martin. "Martin Pekár et al. Ethnic minorities in Slovakia in the years 1918-1945. A survey". 23 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024 – www.academia.edu vasıtasıyla. 
  3. ^ Астроўскі, Алесь (9 Ağu 2006). "ГІСТОРЫЯ ЗАКАРПАЦЬЦЯ Ў ХХ СТАГОДДЗІ. Частка ІІ". 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Ukraınıan Intellectuals And Clergy Of Transcarpathıa As Objects Of The Magarızatıon Polıcy In The Late Хıх – Early Xx Century" (PDF). GISAP History and Philosophy. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  5. ^ "Русиньскый язык на Словеньску" (PDF). 2008. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  6. ^ Mozgawa, Konrad (2019). "Relacje rusińsko-ukraińskie u progu XX wieku. Rusini – Ukraińcy, czy odrębny naród?". 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  7. ^ "Drahomanov_Avstro-ruski_spomyny_1867-1877.pdf" (PDF). docs.google.com. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  8. ^ Іполит, Бочковський Ольґерд. "Ольґерд Іполит Бочковський. Вибрані праці та документи. Том ІІ". Дух и литера. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023 – Google Books vasıtasıyla. 
  9. ^ Jarnecki, M. (2005). "THE ROAD TO NATIONAL IDENTITY: SUBCARPATHIAN RUS ON THE EVE OF WWI AND IN THE INTERWAR PERIOD". Sprawy Narodowościowe (Lehçe) (27): 101-117. ISSN 2392-2427. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023. 
  10. ^ "Історія України" (PDF). МІЖРЕГІОНАЛЬНА АКАДЕМІЯ УПРАВЛІННЯ ПЕРСОНАЛОМ. 2006. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  11. ^ "Hungary | History, Map, Flag, Population, Currency, & Facts | Britannica". www.britannica.com. 29 Oca 2024. 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023. 
  12. ^ "Sprawa ukrainska na konferencji pokojowej w Paryzu w roku 1919" (PDF). web.archive.org. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  13. ^ Майор, Р. (30 Oca 2014). "Особливості менталітету українців Закарпаття (середина ХІХ – початок ХХ ст.)". Наукові праці Кам'янець-Подільського національного університету імені Івана Огієнка: Історичні науки. 24. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023 – praci-history.kpnu.edu.ua vasıtasıyla. 
  14. ^ Jarnecki, Michał (30 Oca 2005). "Droga do identyfikacji narodowej. Stosunki narodowościowe na Rusi Zakarpackiej w przededniu I wojny światowej i w okresie międzywojennym". Sprawy Narodowościowe (27): 101-116. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023 – www.ceeol.com vasıtasıyla. 
  15. ^ "Як Закарпаття приєднували до ЗУНР @ Закарпаття онлайн". Закарпаття онлайн. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macaristan</span> Orta Avrupada bir ülke

Macaristan, Orta Avrupa'da Karpatlarda kurulu olan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Komşuları; batıda Avusturya ve Slovenya, kuzeyde Slovakya, doğuda Romanya ve Ukrayna, güneyde Sırbistan ve Hırvatistan'dır. Başkenti Budapeşte olan Macaristan, OECD, NATO, AB, Vişegrad Grubu ve Schengen üyesidir. Ülkedeki resmî dil, Fin-Ugor dillerinden olan ve Avrupa Birliği'nin 24 resmî dilinden biri olan Macarcadır. Bu bağlamda Macarca, Avrupa Birliği'nde Fince, Estonca ve Maltaca ile beraber Hint-Avrupa dillerinden olmayan dört dilden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mesut Yılmaz</span> 21. Türkiye başbakanı

Ahmet Mesut Yılmaz, Türk siyasetçi, 21. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı ve eski ANAP Genel Başkanı. 1991-1999 yılları arasında toplam 2 yıl 3 ay boyunca 3 kez başbakanlık ve çeşitli bakanlıklar yapmıştır. 1991-2002 yılları arasında ise ANAP genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tuba Büyüküstün</span> Türk oyuncu

Hatice Tuba Büyüküstün, Türk oyuncudur.

Sumru Yavrucuk, Türk dizi, sinema ve tiyatro oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Patrick Wilson</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Patrick Wilson, Amerikalı sinema, tiyatro oyuncusu ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Gerhard Domagk</span> Alman patolog

Gerhard Johannes Paul Domagk (d. 30 Ekim 1895 – ö. 24 Nisan 1964) Alman patolog. En önemli icatlarından biri kimyasal formülü C12H13N5O2S.HCl olan ilk oral antibiyotik Prontosil'dir. 1939 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Ergin</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Zafer Ergin, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sağ açıklık</span> boylamın astronomik eşdeğeri; karasal boylama karşılık gelen astronomik koordinat

Sağ açıklık, astronomide bir gök cisminin Dünya üzerindeki gözlemciye göre gökküredeki konumunu belirtmek için kullanılan ekvatoral koordinatlardan biridir. Coğrafi koordinat sistemindeki boylama denk gelir. Ölçüm aralığı 0-24 saattir. Saat(h), dakika(m) ve saniyeyle(s) ölçülür. 0h sağ açıklığı Güneş'in bahar ekinoksunda öğlen vaktinde bulunduğu noktadan yani Koç noktasından geçer. Bu nokta günümüzde Balık takımyıldızı sınırlarındadır. Koç noktası olarak adlandırılmasının sebebi bu noktanın ilk adlandırıldığı antik dönemde Koç takımyıldızında bulunmasıydı. Dünya'nın presesyon hareketi sebebiyle bu nokta yaklaşık 26.000 yıllık bir döngü ile değişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Litvanya</span>

Litvanya, Eurovision Şarkı Yarışması'na ilk defa 1994 yılında katılmıştır. Lietuvos nacionalinis radijas ir televizija (LRT) isimli kamusal yayın kuruluşunun Avrupa Yayın Birliği'nin aktif bir üyesi olmasının ardından katılmıştır. Litvanya, 1994 yılında Estonya, Macaristan, Polonya, Romanya, Rusya ve Slovakya ile birlikte ilk defa katılmıştır.

Neslihan Atagül Doğulu, Türk oyuncu.

Sevda Aktolga, Türk oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">All I Want for Christmas Is You</span>

"All I Want for Christmas Is You" Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı Mariah Carey tarafından kaydedilen bir Noel şarkısı. Dördüncü stüdyo albümü ve ilk tatil albümü Merry Christmas (1994) için Walter Afanasieff ile birlikte yazdı ve üretti. Columbia Records parçayı, 29 Ekim 1994'te albümün baş single'ı olarak yayımladı.

<span class="mw-page-title-main">Mukaçeve</span>

Mukacheve (Ukraynaca: Мукачеве, Macarca: Munkács, Çekçe: Mukačevo; Rusince: Мукачово. Batı Ukrayna'da, Zakarpatya Oblastında, Latorica nehri vadisinde yer alan bir şehirdir. Nüfusu 85,903

<span class="mw-page-title-main">Dizi TV</span> Türkiyede Uzan Grubu tarafından kurulan televizyon kanalı (2003-2006)

Dizi TV, 2003 yılında, Uzan Grubu tarafından kurulan televizyon kanalı. Star TV'de eskiden yayınlanmış dizileri ekrana getirmiştir. 2004 yılında TMSF yönetimine geçti. 2006 yılında Doğan Yayın Holding tarafından satın alındı. Ayrıca kanal jeneriğindeki şarkı Anima Sound System müzik grubunun The End şarkısıydı. 15 Mayıs 2006 tarihinde yayınını D Max'e devrederek sona erdi.

Kömürlük, İstanbul ilinin Şile ilçesine bağlı bir mahalledir.

Cinsellik hakkı, kişinin cinselliğini ifade etme ve cinsel yöneliminden dolayı ayrımcılığa uğramama hakkıdır. Daha basit bir anlatımla, lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) bireylerin haklarının heteroseksüellerle eşit derecede korunmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti</span>

İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti, 30 Eylül 1938 ile 15 Mart 1939 arasında 169 gün yaşadı. Bohemya, Moravya, Silezya, Karpat Rutenya ve Slovakya'nın özerk bölgelerinden oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Karpat-Ukrayna</span>

Karpat-Ukrayna, Aralık 1938'de Altkarpat-Rus olarak adlandırılarak oluşturulan İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti'nde özerk bir bölgeydi. Tam idari ve siyasi özerklik, 22 Kasım 1938 tarihli Anayasa kanunuyla onaylandı. 20 yıl önce, tarihsel olarak Macaristan'a ait olan bölge, 1920 Trianon Antlaşması ile Macaristan Krallığı'ndan ayrılarak yeni oluşturulan Çekoslovakya'ya bağlandı ve Macaristan, tarihsel sınırlarını geri getirmenin şiddet içermeyen bir yolu ve Trianon Antlaşması'nın revizyonunun yolunu arıyordu. 2 Kasım 1938'de Birinci Viyana Ödülü, Çekoslovakya'dan, çoğunlukla Macar nüfuslu güney Karpat Rusları da dahil olmak üzere bölgeleri ayırdı ve onları Macaristan'a geri verdi. Ancak İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti'nin dağılmasından sonra, 15 Mart 1939'da, Karpat-Ukrayna'yı temsilen Avgustyn Voloshyn Hitler'e tanınma ve destek için bizzat başvururken, aynı zamanda Karpat-Ukrayna bağımsızlığını ilan etti. Nazi Almanyası cevap vermedi ve kısa ömürlü devlet, 18 Mart 1939'a kadar tüm yerel direnişi ezen Macaristan tarafından işgal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Rongyos Gárda</span>

Rongyos Gárda, Macaristan'da 1921'de aktif olan ve 1938'de yeniden kurulan, düzenli olmayan bir paramiliter birimdi.

<span class="mw-page-title-main">Brest Birliği</span>

Brest Birliği, 1595-1596 yıllarında gerçekleşen, Lehistan-Litvanya Birliği'nin Rutenya bölümlerindeki Doğu Ortodoks Kiliseleri'nin Papa'nın otoritesini kabul etmesiyle birlikte Katolik Kiliseleri ile birleşmesine verilen addır.