İçeriğe atla

Magnezyum nitrat

Magnezyum nitrat
Magnezyum nitratın yapısal formülü
Magnezyum nitrat kristalleri
Adlandırmalar
IUPAC adı
Magnezyum nitrat
Diğer adlar
Nitromagnezit (hekzahidrat)
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
ChEBI
ChemSpider
ECHA InfoCard100.030.739 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 233-826-7
RTECS numarası
  • OM3750000 (susuz)
    OM3756000 (hekzahidrat)
UNII
UN numarası1474
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/Mg.2NO3/c;2*2-1(3)4/q+2;2*-1 
    Key: YIXJRHPUWRPCBB-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/Mg.2NO3/c;2*2-1(3)4/q+2;2*-1
    Key: YIXJRHPUWRPCBB-UHFFFAOYAA
  • [N+](=O)([O-])[O-].[N+](=O)([O-])[O-].[Mg+2]
Özellikler
Molekül formülüMg(NO3)2
Molekül kütlesi148.32 g/mol (susuz)
184.35 g/mol (dihidrat)
256.41 g/mol (hekzahidrat)
Görünüm Beyaz kristal katı
Yoğunluk2.3 g/cm3 (susuz)
2.0256 g/cm3 (dihidrat)
1.464 g/cm3 (hekzahidrat)
Erime noktası129 °C (264 °F; 402 K) (dihidrat)
88,9 °C (hekzahidrat)
Kaynama noktası330 °C (626 °F; 603 K) bozunur
Çözünürlük (su içinde) 71 g/100 mL (25 ºC)[1]
Çözünürlüketanol ve amonyakta kısmen çözünür
Kırınım dizimi (nD) 1,34 (hekzahidrat)
Yapı
kübik
Termokimya
141,9 J/mol K
Standart molar entropi (S⦵298)
164 J/mol K
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)
-790,7 kJ/mol
Gibbs serbest enerjisi (ΔfG⦵)
-589,4 kJ/mol
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler Tahriş edici
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS03: Oksitleyici GHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü Tehlike
R-ibareleriR8, R36, R37, R38
G-ibareleriS17, S26, S36
Tehlike ifadeleri H272, H315, H319, H335
Önlem ifadeleri P210, P220, P221, P261, P264, P271, P280, P302+P352, P304+P340, P305+P351+P338, P312, P321, P332+P313, P337+P313, P362, P370+P378, P403+P233, P405, P501
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlike OX: Oksitleyici. Örnek: Potasyum perklorat
1
0
0
OX
Parlama noktasıYanıcı değildir
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
5440 mg/kg (sıçan, oral)
Güvenlik bilgi formu (SDS) Dış MSDS
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar
Magnezyum sülfat
Magnezyum klorür
Diğer katyonlar
Berilyum nitrat
Kalsiyum nitrat
Stronsiyum nitrat
Baryum nitrat
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Magnezyum nitrat Mg(NO3)2(H2O)x formülüne sahip inorganik bileşikleri ifade eder. Formüldeki, x = 6, 2 ve 0 olabilir. Hepsi beyaz renkli katılardır.[2] Susuz madde higroskopiktir, havada bekletildiğinde hızlı bir şekilde hekzahidrat oluşturur. Bütün tuzları hem suda hem de etanolde çok çözünür.

Oluşumu, hazırlanması, yapısı

Suda çözünürlüğü yüksek olan magnezyum nitrat, doğal olarak sadece madenlerde ve mağaralarda nitromagnezit (hekzahidrat form) olarak bulunur.[3]

Ticarette kullanılan magnezyum nitrat, nitrik asit ve çeşitli magnezyum tuzlarının reaksiyonu ile yapılır.

Dinitrat tuzunda [Mg(H2O)6]2+ yapısı.[4]

Kullanımı

Başlıca olarak, derişik nitrik asitin hazırlanmasında bir dehidrasyon maddesi olarak kullanılır.[2]

Gübre olarak, %10.5 azot ve %9.4 magnezyum içerir. Bu nedenle, 10.5-0-0 + %9.4 Mg olarak listelenir. Magnezyum nitrat içeren gübre karışımları ayrıca, çoğunlukla amonyum nitrat, kalsiyum nitrat, potasyum nitrat ve mikro besinlere sahiptir. Bu karışımlar sera ve hidroponik uygulamalarında kullanılır.

Reaksiyonları

Magnezyum nitrat, ilgili nitratı oluşturmak için alkali metal hidroksit ile reaksiyona girer:

Mg(NO3)2 + 2 NaOH → Mg(OH)2 + 2 NaNO3.

Magnezyum nitratın su ile birleşme eğilimi yüksek olduğundan hekzahidratın ısıtılması, tuzun dehidrasyonuna değil, bunun yerine magnezyum oksit, oksijen ve azot oksitlere ayrışmasına neden olur:

2 Mg(NO3)2 → 2 MgO + 4 NO2 + O2.

Bu azot oksitlerin su içinde soğurulması, nitrik asiti sentezlemek için olası bir yoldur. Verimsiz olmasına rağmen, bu yöntem kuvvetli asit kullanılmasını gerektirmez.

Aynı zamanda kurutucu olarak da kullanılır.

Kaynakça

  1. ^ Lide, David R., (Ed.) (2006). CRC Handbook of Chemistry and Physics (87th bas.). Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 0-8493-0487-3. 
  2. ^ a b Thiemann, Michael; Scheibler, Erich and Wiegand, Karl Wilhelm (2005). "Nitrik Asit, Nitröz Asit veAzot Oksitler". Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a17_293. 
  3. ^ Mindat, http://www.mindat.org/min-2920.html 5 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Schefer, J.; Grube, M. (1995). "Low temperature structure of magnesium nitrate hexahydrate, Mg (N O3)2 . 6(H2 O): a neutron diffraction study at 173 K". Materials Research Bulletin. 30: 1235-1241. doi:10.1016/0025-5408(95)00122-0. 

Dış bağlantılar

Nitrat iyonunun tuzları ve kovalent türevleri
HNO3He
LiNO3Be(NO3)2B(NO3)-4RONO2NO-3
NH4NO3		HOONO2FNO3Ne
NaNO3Mg(NO3)2Al(NO3)3Si P S ClONO2Ar
KNO3Ca(NO3)2Sc(NO3)3Ti(NO3)4VO(NO3)3Cr(NO3)3Mn(NO3)2Fe(NO3)2
Fe(NO3)3		Co(NO3)2
Co(NO3)3		Ni(NO3)2CuNO3
Cu(NO3)2		Zn(NO3)2Ga(NO3)3Ge As Se BrNO3Kr
RbNO3Sr(NO3)2Y(NO3)3Zr(NO3)4Nb Mo Tc Ru(NO3)3Rh(NO3)3Pd(NO3)2
Pd(NO3)4		AgNO3
Ag(NO3)2		Cd(NO3)2In(NO3)3Sn(NO3)4Sb(NO3)3Te INO3Xe(NO3)2
CsNO3Ba(NO3)2  Hf(NO3)4Ta W Re Os Ir Pt(NO3)2
Pt(NO3)4		Au(NO3)3Hg2(NO3)2
Hg(NO3)2		TlNO3
Tl(NO3)3		Pb(NO3)2Bi(NO3)3
BiO(NO3) 		Po(NO3)4At Rn
FrNO3Ra(NO3)2  Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
↓
La(NO3)3Ce(NO3)3
Ce(NO3)4		Pr(NO3)3Nd(NO3)3Pm(NO3)3Sm(NO3)3Eu(NO3)3Gd(NO3)3Tb(NO3)3Dy(NO3)3Ho(NO3)3Er(NO3)3Tm(NO3)3Yb(NO3)3Lu(NO3)3
Ac(NO3)3Th(NO3)4PaO2(NO3)3UO2(NO3)2Np(NO3)4Pu(NO3)4Am(NO3)3Cm(NO3)3Bk(NO3)3Cf Es Fm Md No Lr

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sodyum</span> atom numarası 11 olan kimyasal element

Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Azot</span> simgesi N ve atom numarası 7 olan element

Azot ya da nitrojen, simgesi N olan bir element olup atom numarası 7'dir. Renksiz, kokusuz, tatsız ve inert bir gazdır. Azot, dünya atmosferinin yaklaşık %78'ini oluşturur ve tüm canlı dokularında bulunur. Azot ayrıca, amino asit, amonyak, nitrik asit ve siyanür gibi önemli bileşikler de oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum nitrat</span>

Potasyum nitrat, formülü KNO3 olan bir potasyum bileşiğidir. Güherçile olarak da bilinen bileşik doğal hâlde kayaçlarda ve mağaralarda oluşan beyaz renkli kabuksu yapıda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Nitrat</span>

Nitrat, (kim. sembol NO3-), kimyada bir azot ve üç oksijen atomundan oluşan bir nitrik asit (kim. sembol HNO3) tuzu iyonudur. Moleküler ağırlığı 62.0049'dur. Moleküler geometrisi düzlem üçgendir ve oksijen atomları arasındaki açı 120 derecedir.

Nitrik asit, HNO3 kimyasal formülüne sahip oldukça aşındırıcı bir inorganik asittir. Kezzap olarak da bilinir. Saf hâldeki bileşik renksizdir. Ancak uzun süre bekleyen eski asitler azot oksitleri ve suya ayrışması nedeniyle sarı renge dönebilme özelliğindedirler. Piyasada bulunan nitrik asitlerin çoğu % 68'lik bir konsantrasyona sahiptir. Çözelti, %86'dan fazla HNO3 içerdiğinde, dumanlı nitrik asit olarak adlandırılır. Mevcut azot dioksit miktarına bağlı olarak, dumanlı nitrik asit ayrıca %86’nın üzerindeki konsantrasyonlarda kırmızı dumanlı nitrik asit veya %95’in üzerindeki konsantrasyonlarda beyaz dumanlı nitrik asit olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş nitrat</span>

Gümüş nitrat en önemli gümüş tuzudur. Renksiz ağır kristallerden oluşur. Tıpta dağlamak maksadıyla kullanılır ve antibakteriyel özelliği vardır. Bu özelliğinden dolayı siğil tedavisinde sıkça kullanılır. Ayrıca deriyi ve organik maddeleri karartmada tercih edilir. Deriyi kararttığından cehennem taşı ismini almıştır. Suda ve alkolde kolayca çözündüğünden birçok gümüş bileşiklerinin elde edilmesinde ilkel madde olarak kullanılır. En çok kullanıldığı yerler, başta fotoğrafçılık olmak üzere mürekkepler, saç boyası yapımı ve gümüş kaplamacılığıdır.bileşenleri gümüş ve nitrik asittir. Sentezi ise örnekteki formüle göre yapılır:

Ag + 2 HNO3 → AgNO3 + NO2 + H2O
<span class="mw-page-title-main">Amonyum nitrat</span> kimyasal bileşik

Amonyum nitrat, amonyum ve nitrat iyonlarından oluşan, NH4NO3 formülüne sahip yüksek patlayıcı bir kimyasal bileşiktir. Higroskopik özellikte ve beyaz kristal bir katı olarak hidrat oluşturmasa da suda çok çözünür. Ağırlıklı olarak, tarımda yüksek azotlu gübre olarak kullanılmaktadır. 2017 yılında küresel üretimi 21.6 milyon ton olarak tahmin edildi.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum nitrat</span> Kimyasal Bileşik

Sodyum nitrat formülü NaNO3 olan kimyasal bileşiktir. Güherçile'den ayırmak için Şili güherçilesi (bu ülkede büyük miktarda yığınlar halinde bulunması nedeniyle bu ad verilmiştir) adı da verilen bu beyaz renkli kristal tuz, potasyum nitrata oranla suda çok fazla çözünmektedir. Havadan nem çeker.

Stronsiyum nitrat formülü Sr(NO3)2 olan inorganik bileşiktir. Beyaz kristallere sahip bu bileşik piroteknik bileşimlerde kırmızı renk vermek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Çinko nitrat</span>

Çinko nitrat, formülü Zn(NO3)2 olan bir çinko bileşiğidir. Bu beyaz, kristal katı bileşik havadan çok nem çekerek sulanır ve genellikle hekzahidrat Zn(NO3)2•6H2O formunda bulunmaktadır. Çinko nitrat su ve alkolde çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Lityum nitrat</span> Nitrik asitin lityum tuzu olan inorganik bileşik

Lityum nitrat LiNO3 formüllü inorganik bileşik. Nitrik asitin lityum tuzudur. Lityum karbonat veya lityum hidroksitin nitrik asit ile reaksiyonundan elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Azot pentaoksit</span>

Azot pentaoksit N2O5 formüllü kimyasal bileşik. Diazot pentaoksit olarak da bilinir. Sadece azot ve oksijen içeren azot oksit ailesinin ikili bileşiklerinden biridir. Kararsız ve potansiyel oksitleyicidir.

<span class="mw-page-title-main">Bromöz asit</span> HBrO2 formüllü bir inorganik bileşik

Bromöz asit, HBrO2 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Konjugat bazının -bromitlerinin- tuzları izole edilmiş olmasına rağmen, kararsız bir bileşiktir. Asidik çözeltide, bromitler broma ayrışır.

<span class="mw-page-title-main">Tellürik asit</span>

Tellürik asit, Te(OH)6 formülüne sahip kimyasal bir bileşiktir. Sulu çözelti içinde devam eden oktahedral Te(OH)6 moleküllerinden oluşan beyaz bir katıdır. Rombohedral ve monoklinik olmak üzere iki formu vardır ve her ikisi de oktahedral Te(OH)6 molekülleri içerir. Tellürik asit, güçlü bazlara sahip tellürat tuzları ve zayıf bazlara sahip hidrojen tellürat tuzları veya sudaki tellüratların hidrolizi üzerine dibazik olan zayıf bir asittir.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) nitrat</span>

Bakır (II) nitrat Cu(NO3)2(H2O)x formülüne sahip inorganik bileşikler ailesinin herhangi bir üyesini tanımlar. Hidratlar mavi katılardır. Susuz bakır nitrat mavi-yeşil kristaller oluşturur ve 150-200 °C'de vakumda süblimleşir. Yaygın hidratlar hemipentahidrat ve trihidrattır.

Azot oksit, oksijen ve azotun ikili bir bileşiğini veya bu tür bileşiklerin bir karışımını ifade edebilir:

<span class="mw-page-title-main">Mangan(II) nitrat</span>

Mangan(II) nitrat Mn(NO3)2•(H2O)n formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Her formül birimi bir Mn2+ katyon ve iki NO3− anyonu ile değişen miktarlarda sudan oluşur. En yaygın olanı tetrahidrat Mn(NO3)2•4H2O dır. Fakat, susuz bileşiğin yanı sıra mono ve hekzahidratlar da bilinmektedir. Bu bileşiklerin bazıları, mangan oksitleri için faydalı öncül maddelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kalsiyum nitrat</span>

Kalsiyum nitrat, (Norveç güherçilesi) olarak da adlandırılır. Ca(NO3)2 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bu renksiz tuz havadan nem çeker ve genellikle bir tetrahidrat olarak bulunur. Esas olarak gübrelerde bileşen olarak kullanılırsa da başka uygulamalarda da kullanılır. Nitrokalsit, çiftlik gübresinin ahır veya mağaralarda olduğu gibi kuru bir ortamda beton veya kireç taşı ile temas ettiği yerlerde bir çiçeklenme olarak oluşan hidratlı bir kalsiyum nitrat olan bir mineralin adıdır. Kalsiyum amonyum nitrat dekahidrat ve kalsiyum potasyum nitrat dekahidrat dahil çeşitli ilgili tuzları bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Magnezyum klorür</span> İnorganik tuz: MgCl2 ve hidratları

Magnezyum klorür, MgCl
2 formülüne sahip kimyasal bileşiğin adıdır. Susuz şekline ek olarak, MgCl
2 çeşitli hidratlar MgCl
2·nH
2O şeklinde olur. Bu tuzlar, suda oldukça çözünür olan tipik iyonik halojenürlerdir. Magnezyum klorür tuzlu su veya deniz suyundan ekstrakte edilebilir. Kuzey Amerikada, magnezyum klorür esas olarak Büyük Tuz Gölü tuzlu suyundan üretilir. Ürdün Vadisi'ndeki Lut Gölü'nden benzer bir işlemle çıkarılır. Mineral bişofit olarak magnezyum klorür de eski deniz yataklarından, örneğin kuzeybatı Avrupa'daki Zechstein deniz yatağından çıkarılır. Bu, ilk okyanustaki yüksek magnezyum klorür içeriği ile açıklanabilir. Bazı magnezyum klorür deniz suyunun buharlaşmasından yapılır. Susuz magnezyum klorür, büyük ölçekte üretilen magnezyum metalinin başlıca öncüsüdür. Hidratlı magnezyum klorür en kolay bulunabilen formdur.

<span class="mw-page-title-main">Uranil nitrat</span>

Uranil nitrat, UO2(NO3)2.n H2O formülüne sahip, suda çözünür sarı renkli bir uranyum tuzudur. Hekza-, tri- ve dihidratlar bilinmektedir. Bileşik esas olarak nükleer yakıtların hazırlanmasında bir ara madde olarak kullanılma potansiyeliyle ilgi çekmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.