İçeriğe atla

Maemo

Maemo, Nokia'nın akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar için geliştirdiği, açık kaynaklı ve Debian tabanlı bir mobil işletim sistemidir. Maemo, tabanında Linux ailesinden olan Debian üzerine ve GUI yani görsel kullanıcı arayüzü ise yine açık kaynaklı GNOME kütüphaneleri üzerine kurulmuştur. Maemo altında pencere yöneticisi olarak Matchbox ve görsel kullanıcı arayüzü için de GTK tabanlı Hildon kullanılır.[1] Nokia 770, Nokia N800, Nokia N810 ve Nokia N900 modellerinde bulundu.

Ayrıca, Mobil Dünya Kongresi 2010'da Maemo'nun MeeGo sistemini geliştirmek amacıyla Nokia tarafından Moblin ile birleştirilmesi kararı alınmıştır.

Çekirdek

Maemo Linux 2.6 çekirdeğini kullanır. Linux GNU GPL lisansı altında binlerce gönüllü tarafından geliştirilen açık kaynaklı ve özgür bir işletim sistemidir. Linux çekirdeği tek parçalı bir mimariye sahiptir. Bütün çekirdek işlemleri yönetici yetkisiyle yürütülür.

Sürüm geçmişi

SürümKod adıİnşaSürüm tarihiSürüldüğü ilk cihazNotlar
OS2005 1.1 - 2.2005.45-1 Kasım 2005 770
3.2005.51-13 Aralık 2005
5.2006.13-7 Nisan 2006
OS2006 2.0 Mistral 0.2006.22-21 Mayıs 2006 Beta sürümü
1.2006.26-8 May 2006
2.1 Scirocco 2.2006.39-14 Kasım 2006
2.2 Gregale 3.2006.49-2 Ocak 2007 770
OS2007 3.0 Bora 2.2006.51-6 Ocak 2007 N800
3.1 3.2007.10-7 Mart 2007
3.2 4.2007.26-8 Temmuz 2007
4.2007.38-2 Ekim 2007 SDHC bozulma hatasını düzeltti
OS2008 4.0 Chinook 1.2007.42-18 Kasım 2007 N810 (Sadece N810)
1.2007.42-19 Kasım 2007 Sadece çekirdek güncellemesi (Sadece N810)
1.2007.44-4 Kasım 2007 Beta sürümü (Sadece N800)
2.2007.50-2 Kasım 2007
2.2007.51-3 Ocak 2008 Sadece NOLO güncellemesi
4.1 Diablo 4.2008.23-14 Haziran 2008 SSU desteği ekledi
4.2008.30-2 Ağustos 2008 İlk SSU güncellemesi
4.2008.36-5 Eylül 2008
5.2008.43-7 Aralık 2008
Maemo 5 5.0 Fremantle 1.2009.42-11 Kasım 2009 N900 Topluluk destekli Qt kütüphaneleri içeriyor
Maemo 6 6.0 Harmattan - 2010 - 2011 N9 Resmi olarak desteklenen Qt kütüphaneleri içerecek

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Debian</span> Linux çekirdeği kullanan işletim sistemi

Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.

Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup, ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005'te yayınlanmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik olarak geliştirilmekte olup bireysel kullanıcılar tarafından da kullanılabilmektedir. Masaüstü, bulut, ARM, sunucu, konteyner ve akıllı tahta sürümleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Symbian (işletim sistemi)</span> mobil işletim sistemi

Symbian, Symbian Vakfı tarafından cep telefonları ve bilgisayarları gibi çeşitli taşınabilir iletişim aygıtları için geliştirilmiş ve 2000'li yıllarda yaygın olarak kullanılmış bir işletim sistemiydi. Symbian, başlangıçta Symbian Ltd tarafından 1998'de PDA'lar için kapalı kaynaklı bir işletim sistemi olarak geliştirildi. Symbian OS, Psion'un EPOC sisteminin soyundan geldi ve yalnızca ARM mimarisi işlemcileri üzerinde çalıştı, ancak yayınlanmamış bir x86 bağlantı noktası mevcuttu. Symbian, Nokia, Samsung, Motorola, Sony Ericsson gibi birçok büyük cep telefonu markası tarafından kullanılıyordu. Akıllı telefon endüstrisini kuran öncü olarak, akıllı telefonların sınırlı kullanımda olduğu, Android tarafından geçildiğinde, 2010'un sonuna kadar dünya çapında en popüler akıllı telefon işletim sistemiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nokia 770</span>

Nokia 770 Nokia'nın ürettiği bir kablosuz Internet gezinti cihazıdır. Ürün e-posta okuyucusu, Internet tarayıcısı, Internet radyosu ve RSS okuyucusu gibi çevrimiçi hizmetlere yönelik programlar yüklü olarak gelir. Cihaz aynı zamanda Nokia 770 Internet Tablet olarak da bilinir.

Gömülü Linux Linux işletim sisteminin cep telefonları, PDA'ler, elde taşınabilir medya oynatıcılar ve diğer tüketici elektroniği cihazları gibi gömülü sistemlerde kullanılan adıdır.

Mobilinux mobil cihazlarda kullanılan Linux tabanlı gömülü işletim sistemidir. Mobilinux tek işlemcili mobil telefonlardaki batarya güç tüketimini optimize etmek amacıyla tasarlanmış, açık kaynak kodlu ve açık standartlara dayanan bir platformdur.

Akıllı telefon, cep telefonunun sağladığı klasik özelliklere, bilgisayar dünyasının bir ürünü olan PDA’lerin özelliklerinin de eklenmesiyle tasarlanan gelişmiş mobil iletişim cihazıdır. Akıllı telefonlarda mobil işletim sistemleri bulunur bu sayede birçok farklı amaç için daha aktif bir şekilde kullanılabilir ve neredeyse her iş için bir uygulama bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">S60 (yazılım platformu)</span>

S60 platformu Symbian işletim sistemi kullanan akıllı telefonlarda kullanılan yazılım platformu. İlk başlarda Series 60 olarak adlandırılan platform, Kasım 2005'te S60 adını almıştır. 2001'de Nokia tarafından oluşturulan platform, ilk olarak Nokia 7650 modelinde kullanılmıştır. Platform, o zamandan beri 5 güncel sürüm yayınladı. Series 60, Kasım 2005'te S60 olarak yeniden adlandırıldı. Temel olarak, çekirdek Symbian işletim sistemine erişebilen bir kullanıcı arabirimi idi.

<span class="mw-page-title-main">Nexenta OS</span>

Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">MeeGo</span> Mobil işletim sistemi

MeeGo, Intel ve Nokia tarafından geliştirilmiş, bir Linux dağıtımı olan Debian tabanlı açık kaynaklı mobil işletim sistemi projesidir. Öncelikli hedefi akıllı telefonlar, navigasyon cihazları, akıllı televizyonlar, giriş-seviyesi masaüstü bilgisayarlar, Netbooklar, Laptoplar, tabletler ve PDAlardır. Yayınlanan en son kararlı sürümü 1.2 Harmattan'dır. Nokia N9, Nokia N900, Nokia N950 telefonları ve WeTab tabletinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Nokia X platform</span>

Nokia X platform, Bir Linux tabanlı mobil işletim sistemi ve yazılım platformudur. ilk olarak Nokia, sonradan Microsoft Mobile tarafından tarafından geliştirildi. C, C++, Java dilinde yazılmıştır. 24 Şubat 2014 tarihinde tanıtılan sistem Android'den çatallıdır ve Nokia X ailesinin tüm cihazlarında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Nokia Asha platform</span>

Nokia Asha platform, düşük sınırlı akıllı telefonlar için tasarlanmış bir mobil işletim sistemi (OS) ve bilgisayar platformudur, Nokia tarafından satın alınmış Norveç merkezli Smarterphone yazılımına dayalıdır. Nokia Asha serisi telefonlarında desteklenmekdedir. Platform Symbian, Maemo ve MeeGo sistemlerinden UI benzerliklerini devralır ve Nokia low-end cihazlarında Seri 40-ın yerini alır. Kullanıcı arayüzünün tasarım ekibine open webOS ve Nokia N9 için MeeGo tasarımında işinde çalışmış Peter Skillman, başkanlık etti. Platform, Nokianın Seri 40 sisteminin yerine bir Linux platformu olarak geliştirdiği Meltemi projesinin halefidir, ancak Temmuz 2012'de iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Hildon</span>

Hildon orijinal olarak Linux işletim sistemini ve Symbian S60 işletim sistemini çalıştıran mobil cihazlar için geliştirilmiş bir uygulama çerçevesidir. Igalia, Lanedo tarafından geliştirildi. Hildon'un Symbian türevi Seri 90'ın iptal edilmesi ile durduruldu. Nokia tarafından Maemo işletim sistemi için geliştirildi ve şimdi GNOME'un bir parçasıdır. Parmak dostlu arayüzü sağlamaya odaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">GPE</span>

GPE Palmtop Environment bazı Linux çekirdeği tabanlı işletim sistemlerini çalıştıran Palmtop PC ve kişisel dijital yardımcılar (PDA'lar) gibi avuçiçi bilgisayarlar için bir grafik kullanıcı arabirimi ortamıdır. GPE, kişisel bilgi yönetimi (PIM), ses çalma, e-posta ve web tarama gibi görevler için bir Linux avuçiçi kullanmayı mümkün kılan yazılım bileşenleri ve uygulamaları içeren komple bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">OpenZaurus</span>

OpenZaurus Sharp Zaurus kişisel mobil araç PDA'ları için açık kaynaklı gömülü bir işletim sistemidir. Unix benzeri ailesine aittti. ARM mimarisi için yaratıldı. Monolitik çekirdek olan Linux çekirdeğine sahiptir. Lisansı GNU Genel Kamu Lisansıdır. Komut satırı, X Pencere Sistemi, GPE, OPIE varsayılan arayüzleri vardır. 26 Nisan 2007'de OpenZaurus projesinin bittiği açıklandı. Gelecekteki geliştirme çabaları, gömülü sistemler için Ångström dağıtımına odaklanmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Jolla</span>

Jolla bir Fin teknoloji şirketidir; mobil cihaz satıcısı ve Sailfish işletim sistemi geliştiricisidir. Merkezi Helsinki, Finlandiya'da bulunan Jolla, Helsinki, Tampere ve Cyberport, Hong Kong'da kendi araştırma ve geliştirme ofislerine sahiptir. Jolla, MeeGo fırsatlarını ve "sınırsız imkânlarını" kullanmak için 2011 yılında MeeGo proje ekibinin eski Nokia personeli tarafından kuruldu. 'Jolla' telaffuz edildiğinde, şirketin adı bot anlamını verir.

<span class="mw-page-title-main">Nokia Internet Tablet</span>

Nokia Internet Tablet bir dizi Nokia mobil İnternet cihazı ürününe verilen addır. Bu tabletler kişisel dijital asistanlar (PDA), Ultra Taşınabilir Bilgisayarlar (UMPC) arasında ve Intel'in Mobil Internet cihazının (MID) biraz altında kalır. Modellerine Nokia 770, Nokia 770, Nokia N800, Nokia N810, Nokia N900, Nokia N9 dahildir.

<span class="mw-page-title-main">PulseAudio</span>

PulseAudio, freedesktop.org projesi aracılığıyla yayımlanan ağ özellikli bir ses sunucusu programıdır. Esas olarak Linux, FreeBSD ve OpenBSD gibi çeşitli BSD dağıtımları, macOS ve ayrıca Illumos dağıtımları ve Solaris işletim sistemi üzerinde çalışır. Uygulamalar ve donanım arasında bir ara yazılım görevi görür ve ham PCM ses akışlarını yönetir.