İçeriğe atla

Madis Kõiv

Madis Kõiv
Doğum5 Aralık 1929(1929-12-05)
Tartu, Estonya
Ölüm24 Eylül 2014 (85 yaşında)
Tartu, Estonya
MeslekYazar, Filozof, Fizikçi
Etkin yıllar1953–2014
Madis Kõiv'in "Castrozza" eserine ait bir oyun. 2008
Madis Kõiv'in "Castrozza" eserine ait bir oyun. 2008

Madis Kõiv (5 Aralık 1929, Tartu, Estonya - 24 Eylül 2014, Tartu, Estonya) Estonyalı bir yazar, filozof ve fizikçiydi.

Eğitimi

Kõiv, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Tartu'da okula başladı ve 1950'lerin başında nükleer fizik bölümünden mezun oldu.[1] Kõiv, 1991 yılına kadar aynı üniversitede öğretim görevlisi olarak çalıştı.

Çalışmaları

Edebiyata ilgi duyan Kõiv, 1950'lere kadar çoğunlukla kişisel eğlence için takma ad ile yazılar yazdı.

İlk yazdığı eser 1978'de Hando Runnel'in işbirliğiyle Küüni täitmine (Saman Ahırını Doldurmak) adlı bir oyundu. 1999'da oyun ilk kez Tartu'da sahnelendi.

Kõiv daha sonra Vaino Vahing ile iki parça daha yazdı.

1950'lerden sonra Kõiv daha önce eğlence için takma ad ile yazdığı eserleri kendi adı altında yayınlamaya başladı. Kõiv, 1950'ler ve 1960'ların en önemli Estonyalı oyun yazarı oldu.

1990'ların başında Kõiv, ülkesinde hızla ün kazanmaya başladı. 1991 ve 1993 yıllarında, film ve öykü ödüllerini kazandı. 1991'de The Meeting adlı eseriyle Estonya edebiyat ödülünü kazandı. 1995 yılında The Philosopher's Day ve Return to Father eserleri ile Estonya edebiyat ödülünü kazandı. Kõiv, 1999'da Scenes From the Hundred Years' War eseri ile ödülü üçüncü kez kazandı.

Kõiv yazdığı oyunlardan sadece 22'sini yayınlamıştır.

Kõiv ayrıca Widow ve Aporia of Attica, Tragedy of Elea başta olmak üzere birçok roman yazdı. 1996 yılında ülkesinde ve Avrupa'nın birçok ülkesinde popüler romanlar arasına giren Aken'i yayımladı.[2][3]

Kaynakça

  1. ^ "Köiv'in Harvard Üniversitesi'nde Fizik Çalışmaları". 19 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Timä loomingu kotsilõ saa lukõ" (PDF) (Estonca). Wi.ee. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. 
  3. ^ "İMDB'de Madis Köiv". 20 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Haldun Taner</span> Türk öykü, oyun ve kabare yazarı, gazeteci

Haldun Taner, Türk öykü, tiyatro ve kabare yazarı, öğretim üyesi ve gazetecidir. Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Türkiye'de epik tiyatro türü ve kabare tiyatrosunun öncüsüdür.

Ahmet Oktay asıl adı ile Ahmet Aktay Börtecene Türk şair, yazar, gazeteci.

Cevdet Kudret Solok, Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Doris Lessing</span> Yazar

Doris Lessing, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Britanyalı yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Ağaoğlu</span> Türk yazar

Adalet Ağaoğlu, Türk yazar.

Rolling Stone, popüler kültüre odaklanan aylık Amerikan dergisi. 1967'de Jann Wenner ve müzik eleştirmeni Ralph J. Gleason tarafından San Francisco'da kuruldu. İlk dönemlerinde rock müzik yazıları ve Hunter S. Thompson'ın politika yazılarıyla dikkat çekti. 1990'lı yıllarda daha genç bir okur kitlesine hitap etmek amacıyla odak noktasını televizyon programlarına, sinema oyuncularına ve popüler müziğe kaydırdı. Daha sonra yeniden geleneksel tarzına dönerek müzik, eğlence ve politika ekseninde içerik üretmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Halldór Laxness</span> İzlandalı yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (1902-1998)

Halldór Laxness asıl adı Halldór Kiljan Gudjonsson, İzlandalı şair, öykü, roman, deneme ve eleştiri yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tennessee Williams</span> Amerikalı oyun yazarı (1911 – 1983)

Tennessee Williams takma adıyla bilinen Thomas Lanier Williams, büyük bir Amerikalı oyun yazarı ve 20. yüzyılın en seçkin oyun yazarlarından biriydi. “Tennessee” adı kendisine, okul arkadaşları tarafından güneyli aksanı ve babasının Tennessee geçmişinden dolayı verilmiştir. Arzu Tramvayı ile 1948’de ve Kızgın Damdaki Kedi ile de 1955 yılında Pulitzer Tiyatro Ödüllerine layık görülmüştür. Bu iki oyunun yanı sıra, Sırça Hayvan Koleksiyonu 1945'te ve Iguana’nın Gecesi de 1961 yılında “New York Eleştirmenler Birliği” ödülünü kazandı. 1952 yılında yazdığı “Gül Dövmesi” oyunu Tony Ödülleri’nde en iyi oyun ödülünü kazandı. Eleştirmenler, Williams’ın Güneyli Gotik tarzında yazdığı düşüncesini sürdürmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Võro dili</span>

Võro dili, Fin-Ugor dillerinin Baltık-Fin koluna mensup bir dildir. Geçmişte Estoncanın Güney Estonca lehçelerinden biri olarak tanımlansa da günümüzde başlı başına bir dil olarak kabul görmektedir. Dili konuşan halk, günümüzde Estonya'nın azınlık dilleri arasında yer alma girişimlerinde bulunmaktadır. Dilin 70,000 kadar konuşanı olup konuşanlara da Võro adı verilmektedir. Bu dili konuşanların büyük çoğunluğu, Güney Estonya'daki Võru bölgesindeki sekiz bucakta bulunmaktadır. Bu bucaklar, Karula, Harglõ, Urvastõ, Rõugõ, Kanepi, Põlva, Räpinä ve Vahtsõliina şeklindedir. Ancak bunun dışında başkent Tallinn ve Tartu gibi kentlerde de dilin konuşanlarına rastlamak mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Arvo Pärt</span> Estonyalı klasik ve dini müzik bestecisi

Arvo Pärt, Estonyalı klasik müzik bestecisi.

1990'lar, 1 Ocak 1990 tarihinde başlayan ve 31 Aralık 1999 tarihinde biten Miladi takvimin on yılıdır.

Eston Yazarlar Birliği, Eston yazarlar ve edebiyat eleştirmenlerinin profesyonel meslek örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Jaan Kaplinski</span>

Jaan Kaplinski Estonyalı bir şair, filozof ve kültür eleştirmeni. Kaplinski, küresel meselelere odaklanan bağımsız zihniyle ve sol/liberal düşünceyi desteklemesi ile tanınır. Doğu felsefi okullarından etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Miina Härma</span>

Miina Härma veya Miina Hermann Estonyalı besteci. Yüksek öğrenim görmüş ikinci Estonyalı müzisyendi.

<span class="mw-page-title-main">Anna Haava</span>

Anna Haava, , 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılda yaşamış Estonyalı şair, yazar ve çevirmendir. 1922'de Estonya Yazarlar Birliği'nin kurucu üyelerinden biriydi. 1930 yılında Kartal Haç Nişanı'nın 3. Sınıfı ile onurlandırıldı. Kendisine Estonya Kızıl Haçı'nın 2. Sınıf Nişanı 1935'te, Estonya SSR Halk Yazarı nişanı ve Şeref Rozeti Nişanı 1954'te verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Reinhold Kreutzwald</span> Kalevipoegi yazması ve derlemesiyle tanınan Eston yazar (1803-1882)

Friedrich Reinhold Kreutzwald, ülke için ulusal edebiyatın babası olarak kabul edilen Estonyalı bir yazardı. Estonya ulusal destanı Kalevipoeg'in yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tiiu Kirsipuu</span>

Tiiu Kirsipuu, Estonyalı bir heykeltıraştır.

<span class="mw-page-title-main">Lydia Koidula</span> Eston şair (1843-1886)

Lydia Emilie Florentine Jannsen,, mahlası Lydia Koidula olarak bilinen Estonyalı bir şairdir. Lakabı, Estonca'da 'Şafağın Lydia'sı' anlamına geliyor. Bu lakap ona yazar Carl Robert Jakobson tarafından verildi. Ayrıca sık sık Koidulaulik - 'Şafağın Şarkıcısı' olarak anılır.