Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.
İtalyan şarabı, dünyada şarapçılık yapılan en eski ülkelerden biri olan İtalya'da yapılan şaraba verilen addır. İtalya dünyanın en önemli şarap üreticilerinden biridir ve 2005 yılı itibarı ile dünya üretiminin yaklaşık beşte birini üretmektedir.
Şarapçılık, şarap üretimine verilen addır. Şarabın yapılacağı üzüm veya başka bir meyvenin seçimiyle başlar, yapımı biten şarabın şişelenmesiyle sona erer. Çoğu şarap üzümden yapılsa da, diğer meyvelerden veya zehirli olmayan bitkilerden de yapılabilir. Bal şarabının sudan sonraki en önemli malzemesi baldır. Şarap yapımının tarihi bin yıldan fazladır. Şarap ve şarap yapımı bilimi önoloji olarak bilinir. Şarap üreticisine şarap tüccarı da denilebilir. Üzüm yetiştiriciliği bağcılıktır ve birçok üzüm çeşidi vardır.
Misket üzüm familyası, yüzyıllardır dünyada şarap üretimi, kuru üzüm ve sofralık üzüm olarak tüketilen Vitis vinifera türüne ait 200'den fazla üzüm çeşidini içerir. Renkleri, Muscat Ottonel gibi beyazdan, Moscato Giallo gibi sarıya, Moscato rosa del Trentino gibi pembeye ve siyaha yakın olan Hamburg Misketi 'ne kadar değişir. Misket üzümleri ve şarapları neredeyse her zaman belirgin tatlı çiçek aromalıdır. Misket üzüm çeşidinin çokluğu ve sayısı belki de en eski evcilleştirilmiş üzüm çeşidi olduğunu akla getirir. Vitis vinifera üzüm çeşidindeki çoğu familyanın Misket çeşidinden geldiğine dair teoriler vardır.
Sultaniye "beyaz", oval çekirdeksiz üzüm çeşididir aynı zamanda sultanina, Thompson çekirdeksiz, Lady de Coverly (İngiltere) ve oval meyveli Kishmish ) olarak adlandırılır. Bu çeşit İzmir çevresinde yoğun olarak yetiştirildiği için Türkiye'de İzmir üzümü olarak da bilinir. Daha sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olan 'dan kaynaklandığı varsayılmaktadır. Bazı ülkelerde özellikle İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinde ondan veya iri çekirdeksiz üzümlerden yapılan kuru üzümlere verilen addır; bu tür çekirdeksiz kuru üzümlere genellikle sadece sultan veya sultaniye denir. Bunlar tipik olarak Zante kuş üzümü'nden daha büyüktür ve Thompson çeşidi birçok çekirdekli kuru üzümden daha küçüktür. ABD ve Kanada'da "kuru üzüm" adı tüm kuru üzümlere denir bu nedenle Avustralya, Yeni Zelanda ve Birleşik Krallık'ta "sultana kepeği" olarak bilinen kahvaltılık gevrekler Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da kuru üzüm kepeği olarak adlandırılır.
Şarabın sınıflandırılması menşei yeri veya unvanı şarap yapım yöntemleri ve stili tatlılık ve bağ bozumu veya kullanılan üzüm çeşidi gibi çeşitli yöntemlere göre yapılabilir. Uygulamalar farklı ülke ve bölgelere göre değişiklik gösterir ve birçok uygulama zaman içinde farklılık göstermiştir. Bazı sınıflandırmalar menşei ülkelerinde şarap yasasının bir parçası olarak resmi korumadan yararlanırken diğerleri bu tür bir koruması olmayan yetiştirici örgütleri tarafından oluşturulmuştur. Şarabın sağlığa etkileri, şarabın yaşlanması, şarabın tatlılığı, şarabın rengi önemli özelliklerdir.
Zinfandel ya da Primitivo, şarap yapımında kullanılan kırmızı bir üzüm çeşididir. Vitis vinifera türü içerisinde yer alan Zinfandel'in, DNA analizleri neticesinde genetik olarak Hırvat üzümleri Crljenak kaštelanski ve Tribidrag ile Puglia, İtalya'da yetiştirilen Primitivo ile eşdeğer olduğu belirlenmiştir. Avrupa Birliği, Ocak 1999'da Zinfandel'i Primitivo'nun eş anlamlısı olarak tanımlarken ticari anlaşmazlıklar nedeniyle bu süreç Amerika Birleşik Devletleri'nde daha ağır işlemektedir.
Fortifiye şarap , yüksek alkollü damıtılmış bir içki eklenerek alkolü yükseltilen bir şarap çeşididir.
Beaujolais, genellikle ince bir kabuğa sahip ve tanen oranı düşük Gamay üzümünden yapılan bir Fransız şarabıdır.
Semillon, çoğunlukla Fransa ve Avustralya'da sek beyaz ve tatlı şarap yapmak için kullanılan altın renkli beyaz bir üzüm çeşididir. İnce kabuğu ve Botrytis cinerea'ya duyarlılığı sayesinde tatlı şarap bölgesi Sauternes AOC ve Barsac AOC'de geniş bir alanda yetiştirilmektedir. Adelaide Üniversitesi'nin 2010 yılında açıkladığı istatistiklere göre dünyada yaklaşık 22000 hektar bir alanda ekilidir.
Tempranillo, İspanya 'da tam gövdeli kırmızı şaraplar yapmak için yaygın olarak yetiştirilen siyah bir üzüm çeşididir. İsmi İspanyol temprano'sunun ("erken") küçültülmüş hali olup çoğu İspanyol kırmızı üzümünden birkaç hafta önce olgunlaştığı gerçeğine atıfta bulunmaktadır. Tempranillo Fenike yerleşim yerlerinden beri İber Yarımadası'nda yetiştirilir. Rioja'da kullanılan ana üzümdür ve genellikle İspanya'nın asil üzümü olarak anılır. Üzüm dünyanın şarap bölgelerine ekilir.
Riesling, Ren bölgesinde ortaya çıkan beyaz bir üzüm çeşididir.
Grenache ya da Garnacha (IPA: [ɡaɾˈnatʃa]) dünyada en çok ekilen kırmızı şaraplık üzüm çeşitlerinden biridir. Geç olgunlaşır bu nedenle üzümün büyük olasılıkla geldiği İspanya'da bulunanlar gibi sıcak ve kuru koşullara ihtiyaç duyar. Aynı zamanda İtalya'nın güneyindeki Sardunya adasında, Fransa'da, Avustralya'da ve Kaliforniya'daki Monterey AVA ve San Joaquin Vadisi'nde yetiştirilir.
Toskana şarabı, Toskana bölgesinin İtalyan şarabı‘dır. İtalya'da Tiren kıyısı boyunca yer alan Toskana, dünyanın en önemli şarap bölgeleri'nin ev sahibidir. Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano esas olarak Sangiovese üzümünden yapılırken Vernaccia üzümü beyaz Vernaccia di San Gimignano üzümünün temelidir. Toskana, bölgenin çeşitli üzümlerinden yapılan tatlı şarabı Vin Santo ile de tanınır. Toskana'da kırk bir Denominazioni di Origine controllata (DOC) ve on bir Denominazioni di Origine Controllata e Garantita (DOCG) ‘ya sahiptir. 1970'lerde ticarette "Süper Toskanalar" olarak bilinen yeni bir şarap sınıfı ortaya çıktı. Bu şaraplar, DOC/DOCG düzenlemelerinin dışında yapıldı ancak yüksek kalitede kabul edildi ve yüksek fiyatlara satıldı. Bu şarapların çoğu kült şarap oldu. İtalyan sınıflandırma sisteminin reformunda, orijinal Süper Toskanaların çoğu artık DOC veya DOCG şarapları olarak nitelendirilir ancak bazı üreticiler hala sınıflandırılmamış sıralamaları veya Indicaziogne Geografica Tipica Toscana‘nın (IGT) sınıflandırmasını kullanmayı tercih eder. Toskana bugün altı IGT şarap kategorisine sahiptir.
Amarone della Valpolicella, kısaca Amarone olarak bilinir, Corvina'nın, Rondinella'nın (%5–30) ve diğer onaylı kırmızı üzüm çeşitlerinin kısmen kurutulmuş üzümlerinden yapılan, genellikle zengin, sek kırmızı şarapların İtalyan DOCG adıdır.
Malvasia, Malvazia olarak da bilinir, tarihsel olarak Akdeniz bölgesi, Balear Adaları, Kanarya Adaları ve Madeira adasında yetiştirilen, ancak günümüzde artık dünyanın birçok şarap yapım bölgesinde yetiştirilen bir grup şaraplık üzüm çeşididir. Geçmişte, Malvasia, Malvazia ve Malmsey adları Malvasia bazlı şaraplar için birbirinin yerine kullanılıyordu; ancak, modern önolojide, "Malmsey" artık neredeyse yalnızca Malvasia üzümünden yapılan tatlı bir Madeira şarabı çeşidi için kullanılıyor. Bu ailedeki üzüm çeşitleri arasında Malvasia bianca, Malvasia di Schierano, Malvasia negra, Malvasia nera, Malvasia nera di Brindisi, Malvasia di Candia aromatica, Malvasia odorosissima ve bir dizi başka çeşit bulunur.
Geç hasat şarabı, asma üzerinde normalden daha uzun süre bırakılan üzümlerden yapılan şaraptır. Geç hasat genellikle geç hasat Riesling gibi tatlı şarabın üretiminde kullanılır. Geç hasat üzümleri genellikle kuru üzümlere daha benzerdir, ancak asmada doğal olarak suyu çekilmiştir.
Santorini, Yunanistan'ın güneyindeki Kiklad Adaları'ndaki Santorini takımadalarında bulunan bir Yunan şarap bölgesidir. Şarap burada antik çağlardan beri üretilmektedir, ancak Santorini şarabı Venedik Cumhuriyeti'nin etkisi altında Orta Çağ'da dünya çapında ün kazanmıştır. Modern Santorini şarap yapımında İtalyan etkisi hala mevcuttur: En ünlü Toskana tatlı şarabı, Santorini'nin Vinsanto/Visanto'su gibi Vin Santo olarak adlandırılır. Hasattan sonra güneşte kurutulan üzümlerden passito tarzında yapılır.
Chenin blanc, Fransa'nın Loire Vadisi'nden gelen bir beyaz şarap üzüm çeşididir. Yüksek asiditesi, köpüklü şaraplardan dengeli tatlı şaraplarına kadar çeşitler yapmak için kullanılabileceği anlamına gelir, ancak asmanın doğal canlılığı kontrol edilmezse çok yumuşak, nötr şaraplar üretebilir. Loire dışında, Yeni Dünya şarap bölgelerinin çoğunda bulunur; Güney Afrika'da en yaygın olarak ekilen çeşittir ve burada tarihsel olarak Steen olarak da bilinir. Üzüm, 1655'te Jan van Riebeeck tarafından Güney Afrika'da yetiştirilen ilk üzümlerden biridir ve 1685'te Nantes Fermanı'nın iptal edilmesinin ardından Fransa'dan kaçan Huguenot'larla bu ülkeye gelmiştir. Chenin blanc, Avustralya'da da sıklıkla yanlış tanımlanıyordu, bu nedenle ülkedeki erken tarihini izlemek kolay değil. 1832'de James Busby'nin koleksiyonunda tanıtılmış olabilir, ancak C. Waterhouse, 1862'de Güney Avustralya'nın Houghton kentindeki Highercombe'da Steen yetiştiriyordu.
Bollinger, Champagne bölgesinden lüks köpüklü şaraplar üreten bir Fransız şaraphanesidir. Bollinger adı altında, eski Vieilles Vignes Françaises, Grande Année ve RD ile Special Cuvée dahil olmak üzere çeşitli şampanyalar üretirler. 1829'da Aÿ'de Hennequin de Villermont, Paul Renaudin ve Jacques Bollinger tarafından kurulan şaraphane, Bollinger ailesinin üyeleri tarafından yönetilmeye devam etmektedir. Britanya'da Bollinger Şampanyaları kısaca "Bolly" olarak adlandırılır.
