İçeriğe atla

Macintosh işletim sistemleri

Mac OS X (şimdiki adı macOS) sürüm 10.6 (Snow Leopard) çalıştıran 2006 Sonu modeli MacBook Pro, varsayılan arka planlardan biri olan Dünya'nın uydu fotoğrafını gösteriyor.

Macintosh işletim sistemleri, Apple tarafından geliştirilen işletim sistemleri ailesidir. 1984 yılından beri Macintosh serisi kişisel bilgisayarlarıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.[1]

1984 yılında Apple, orijinal Macintosh Sistem Yazılımını piyasaya sürerek artık Klasik Mac OS olarak bilinen işletim sistemini piyasaya sürdü. 1996'da "Mac OS" adını değiştiren sistem, 2002'ye kadar her Macintosh'a önceden yüklenmiş ve 1990'larda kısa bir süre için Macintosh klonlarında sunuldu.[2] Kullanım kolaylığı ile dikkat çeken ürün, rakiplerine göre modern teknolojilerin eksikliği nedeniyle de eleştirildi.

Mevcut Mac işletim sistemi, orijinal olarak 2012 yılına kadar "Mac OS X" ve 2016 yılına kadar "OS X" olarak adlandırılan macOS'tur. Apple'ın NeXT'i satın almasının ardından 1997 ve 2001 yılları arasında geliştirilen Mac OS X, bir Unix sistemi olan NeXTSTEP'e dayalı idi. Mevcut macOS her Mac'e önceden yüklenmiştir ve yıllık olarak güncellenir. Apple'ın diğer cihazları - iOS, iPadOS, watchOS ve tvOS için mevcut sistem yazılımının temelidir.

Mac OS X'in piyasaya sürülmesinden önce, Apple birkaç başka konsept denedi. Macintosh arayüzünü veya uygulamalarını Unix benzeri sistemlere veya, A/UX, Macintosh Uygulama Ortamı ve MkLinux'a getirmek için farklı ürünler yayınladı. Ayrıca Star Trek projesi, A/ROSE, Copland, Taligent gibi birkaç iptal edilen proje de oldu.

Diğer projeler

Macintosh'un 1984'te gelişinden önce, Apple'ın işletim sistemleri geçmişi 1977'de Apple II serisi bilgisayarlarıyla başladı. Apple ProDOS, Apple DOS ve daha sonra Apple GS/OS çalıştırdı. Apple III modelleri Apple SOS, Apple Lisa modeli Lisa OS ve MacWorks XL sistemlerinde çalıştı. Apple ayrıca 1993'ten 1997'ye kadar Apple Newton kişisel dijital asistanı için Newton OS'yi geliştirdi.

Son yıllarda Apple, iPhone, iPad ve iPod Touch mobil cihazları ve HomePod için iOS dahil olmak üzere macOS'un çekirdeğini temel alan birkaç yeni işletim sistemi de piyasaya sürdü.[3] Apple Watch için 2015'te watchOS, Apple TV set üstü kutusu için 2015'te tvOS sistemini tanıttı.

Kaynakça

  1. ^ "Mac OS X and macOS: Every version released so far". 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  2. ^ "Macintosh Operating System". 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  3. ^ "The evolution of macOS (and Mac OS X)". 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Macintosh</span> dizüstü ve masaüstü bilgisayarlara yönelik geliştirilen işletim sistemi

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Apple</span> Çok uluslu Amerikan teknoloji şirketi

Apple Inc. ya da eski adıyla Apple Computer Inc., merkezi Cupertino'da bulunan; tüketici elektroniği, bilgisayar yazılımı ve kişisel bilgisayar tasarlayan, geliştiren ve satan Amerikan çok uluslu şirket. En bilinen donanım ürünleri Mac serisi bilgisayarlar, iPod müzik çalar, iPhone akıllı telefon, iPad tablet bilgisayar ve Apple Watch adlı akıllı saattir. Yazılımları arasında ise macOS ve iOS işletim sistemleri, iTunes medya tarayıcısı, Safari internet tarayıcısı ile iLife ve iWork paketleri yer almaktadır. Şirket 1 Nisan 1976 yılında kurulmuş ve 3 Ocak 1977'de Apple Computer, Inc. adıyla anonim şirket haline gelmiştir. İsminde yer alan "Computer" (Bilgisayar) kelimesi 9 Ocak 2007'de iPhone tanıtımıyla birlikte tüketici elektroniğine yönelimlerini yansıtması amacıyla kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Darwin (işletim sistemi)</span>

Darwin, Mac OS'un temelini oluşturan, 2000 yılında Apple tarafından yayınlanan açık kaynak bir işletim sistemidir. Darwin, OS X, iOS, watchOS, iPadOS ve tvOS platformlarının tabanını oluşturur.

Apple Inc. ABD merkezli çok uluslu anonim şirket. Apple şirketi, cep telefonu, tablet gibi tüketici elektroniği ürünleri, kişisel bilgisayar ve bilgisayar yazılım tasarlamakta ve satmaktadır. Şirketin bilinen ürünleri arasında Macintosh serisi bilgisayarlar, iPod, iPhone ve iPad bulunmaktadır. Mart 2014 itibarı ile şirketin 16 ülkede 425 mağazası ve 39 ülkede çevrimiçi mağazası mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">App Store (macOS)</span> macOS işletim sistemine sahip cihazların yerleşik oyun ve uygulama mağazası

Bu madde OS X için Mac App Store içindir. iOS-dakı App Store ile karıştırılmamalıdır.

Bu sayfa işletim sistemi listesidir. Bilgisayar işletim sistemleri teknolojisine, sahibine, lisansına, çalışma durumuna, kullanıma ve birçok diğer özelliklerine göre kategorilere ayrılır. Uygulamada birçok grup ortak olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.0</span>

Mac OS X 10.0 veya Mac OS X Cheetah Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış ilk nesil Mac OS X bilgisayar ve sunucu işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak kedigillerin bir türü olan Çita ismi verildi. 129 dolar fiyat ile 24 Mart 2001'de piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS 8</span>

Mac OS 8, Apple şirketinin Apple Macintosh işletim sistemi ve klasik Mac OS serisinin üyesidir. Apple Computer tarafından, 26 Temmuz 1997 tarihinde tanıtıldı. Bu, System 7'nin ardılı ve Mac OS 9'un öncülüdür. System 7'nin 7.6 güncellenmesinin "Mac OS 7.6" adı altında tanıtılmasına rağmen, Apple bu sürümden başlayarak "System" isminden vazgeçti ve "Mac OS" adını kullandı. Mac OS 8 ilk iki hafta içinde 1,2 milyon kopya satarak Apple'ın en başarılı işletim sistemlerinden biri olmuştur. Mac OS 8.1, HFS Plus olarak bilinen yeni, daha verimli dosya sistemini tanıttı.

Cocoa Touch Apple' tarafından yapılan iOS, Apple Watch için watchOS ve dördüncü nesil Apple TV için tvOS üzerinde çalışan yazılım programlarını oluşturmak için bir UI Kullanıcı arayüzü çerçevedir. macOS üzerinde mevcut değildir. Cocoa Touch iPhone, iPod Touch ve iPad için iOS işletim sisteminin bir soyutlama katmanını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Apple Hesap makinesi</span>

Apple Hesap makinesi Apple tarafından yapılan ve macOS ve iOS ile birlikte verilen basit bir hesap makinesi uygulamasıdır. İlk kez Mac OS sisteminde tanıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">VoiceOver</span>

VoiceOver Apple şirketi tarafından sunulan macOS, iOS, tvOS, watchOS ve iPod işletim sistemlerinde yerleşik bir ekran okuyucudur. VoiceOver'ı kullanarak, kullanıcı konuşma yapılan açıklamalara ve Mac durumunda klavyeye dayanarak Macintosh'larına veya iOS cihazlarına erişebilir. Bu özellik, kör ve görme engelli kullanıcılar için erişilebilirliği artırmak ve disleksi olan kullanıcılar için tasarlanmıştır.

Carbon, Macintosh bilgisayarları çalıştıran işletim sistemi olan Mac OS X için Apple'ın C tabanlı uygulama programlama arayüzlerinden (API) biridir. Carbon, Mac OS 8 ve Mac OS 9 işletim sistemlerinde çalışan programlar için iyi bir geriye dönük uyumluluk sağlamıştır. Geliştiriciler, “klasik” Mac OS ve Macintosh işletim sistemleri yazılımlarını OS X platformuna taşımak için uygulamayı azami çaba harcayarak çok az bir çaba ile kullanabilirler. OpenStep'te ortaya çıkan tamamen farklı Cocoa API sistemidir.

Aşağıda Apple Inc. tarafından yayınlanan işletim sistemlerinin bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İOS ve iPadOS cihazları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda iOS ve iPadOS sistemli cihazların bir listesi bulunmaktadır.

Bu, macOS bileşenlerinin bir listesidir. Bunlar mevcut Mac işletim sisteminde bulunan özelliklerdir.

Apple yazılımları, Apple veya Apple bilgisayarlar için yazılmış farklı yazılım türlerini kapsar. Aşağidekiler aittir:

Music Apple tarafından geliştirilmiş bir ortam oynatıcısı uygulamasıdır. Önceden yüklenmiş iOS uygulamaları'ndan biridir. iOS, iPadOS, tvOS, watchOS, macOS işletim sistemleri için kullanılabilir. Cihazlarda yerel olarak depolanan müzik dosyalarını çalabilir ve iTunes Store ve Apple Music'ten aktarabilir.

Önceden yüklenmiş iOS uygulamaları Apple tarafından geliştirilmiş bir dizi mobil uygulamadır. iOS sistemi ile birlikte gelir ve varsayılan olarak veya bir sistem güncellemesi yoluyla yüklenir. iOS'ta bulunan varsayılan uygulamaların birçoğunun Apple'ın diğer işletim sistemlerinde macOS, iPadOS, watchOS ve tvOS'ta benzerleri vardır. Genellikle iOS uygulamasının değiştirilmiş veya benzer sürümleridir.