İçeriğe atla

Macaristan ekonomisi

Macaristan ekonomisi
Budapeşte'de bir iş merkezi
Derece58. (nominal) / 57. (SAGP)
Para birimiMacar forinti (BGN)
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıAB, DTÖ, OECD, AIIB
İstatistikler
GSYİHartış 284.266 milyar $ (SAGP, 2017)[1]
GSYİH büyümeartış %4.2 (2017, Q1)[2]
Kişi başı GSYİHartış 28,965 $ (SAGP, 2017)[1]
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %3.5
endüstri: %31.8
hizmet: %64.7 (2016)[3]
Enflasyon (TÜFE) %0.4 (2015)[4]
Yoksulluk sınırı
altındaki nüfus
Sabit %12,0 (2013 tah.)[5]
Gini katsayısıSabit 27.9 (2014)[6]
İşgücüartış 4.729 milyon (Nisan 2017)[7]
Sektörel işgücü dağılımıtarım: %64.8
endüstri: %21.4
inşaat: %6.5
tarım: %4.8
diğer: %2.7 (2016)[8]
İşsizlik %4.2 (Temmuz 2017)[9]
Ortalama gayrisafi maaşartış 10,724 BGN (yıllık; 2015)[10]
Ortalama net maaş670 € / 751 $, aylık (2017)[11]
8,040 € / 9,012$, yıllık (2017)
Ana endüstrilermadencilik, metalurji, inşaat malzemeleri, gıda işleme, elektronik, tekstil, kimyasallar, ilaç, motorlu taşıtlar, bilgi teknolojisi
İş yapılma kolaylığı sıralaması41. (2016)[12]
Dış ticaret
İhracatazalış 103.23 milyar $ (2016)[13]
İhraç mallarımakine ve ekipmanlar, diğer üretim malları, gıda ürünleri, yakıt ve elektrik, hammadde
Ana ihracat ortakları Almanya %28
 Romanya %5.4
 Slovakya %5.1
 Avustralya %5
 İtalya %4.8
 Fransa %4.7
 Birleşik Krallık %4
 Çekya %4 (2015)[14]
İthalatartış 92.24 milyar $ (2016)[13]
İthalat mallarımakine ve ekipmanlar, diğer üretim malları, gıda ürünleri, yakıt ve elektrik, hammadde
Ana ithalat ortakları Almanya %25.8
 Çin %6.7
 Avusturya %6.6
 Polonya %5.5
 Slovakya %5.3
 Fransa %5
 Çekya %4.8
 Hollanda %4.6
 İtalya %4.5 (2015)[15]
DYY sermayesiİç: artış 240.4 milyar $ (2016)[3]
Dış: artış 168.4 milyar $ (2016)[3]
Kamu maliyesi
Kamu borçları GSYİH'in %73.9'u (2016)[16]
Bütçe açığı2,64 milyar € (GSYİH'in %2.6'sı; 2014)[17]
Gelirler66.28 milyar $ (2014)[3]
Giderler70.15 milyar $ (2014)[3]
Ekonomik yardım22.40 milyar $ (AB yapısal fonları; 2007-13)[18]
Kredi derecelendirmeStandard & Poor's:[19]
BBB-
Görünüm: İstikrarlı
Moody's:[20]
Baa3
Görünüm: İstikrarlı
Fitch:[21]
BBB-
Görünüm: İstikrarlı
Dış rezervler44.8 milyar $ (2014 tah.)[3]
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Macaristan ekonomisi, çok yüksek insani gelişmişlik endeksi ve vasıflı iş gücüne sahip yüksek gelirli bir karma ekonomidir. Macaristan ekonomisi, dünyanın 57. büyük ekonomisi olup[22] satın alma gücü paritesi bakımında kişi başı gelirde 57. sıradadır. Macaristan dış ticarete ağırlık veren ihracata dayalı piyasa ekonomisidir ve dünyanın 35. en büyük ihracatçısıdır. Macaristan'ın üretkenlik kapasitesinin %80'inden fazlası ülkenin refah ekonomisine %39.1 fon sağlayan genel vergi ile özel sermayedir. Harcama tarafında, hane halkı tüketimi GSYİH'nın ana bileşenidir ve toplamının %50'sini oluştururken bunu %22 ile brüt sabit sermaye oluşumu ve %20 ile devlet harcamaları izlemektedir.[23]

Ülkenin para birimi forinttir. Başlıca ekonomi kolları, gıda işleme, ilaç, motorlu taşıtlar, bilgi teknolojisi, kimyasallar, metalurji, makine, elektrikli ürünler ve turizmdir.[24] Macaristan, Orta ve Doğu Avrupa'nın en büyük elektronik üreticisi olup elektronik imalat ve araştırma, ülkedeki inovasyon ve ekonomik büyümenin ana itici unsurları arasındadır. Son 20 yıl içinde Macaristan, mobil teknoloji, bilgi güvenliği ve ilgili donanım araştırmaları için de önemli bir merkez haline geldi.[25]

Kaynakça

  1. ^ a b "Hungary". International Monetary Fund. 15 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  2. ^ "The volume of gross domestic product was 4.2% higher in Hungary in the 1st quarter of 2017 than in the corresponding period of the previous year. The primary contributors to the growth were market-based services and industry". Hungarian Central Statistical Office. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  3. ^ a b c d e f "The World Factbook, Hungary, Economy". CIA. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  4. ^ "In 2016 as a whole, consumer prices rose by 0.4% on average compared to the previous year". Macaristan Merkez İstatistik Ofisi. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  5. ^ "Poverty in Europe: the Current Situation". 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  6. ^ "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)". Eurostat Data Explorer. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  7. ^ "Number of employed people increased by 2.0% to 4,378 thousand. The increment in the domestic primary labour market was 105 thousand, while the number of people declaring to work in public employment decreased by 11 thousand and the number of those working at local units abroad by 9 thousand. Employed people: 4.378 million + Unemployed: 0.351 million (National Employment Service)". Macaristan Merkez İstatistik Ofisi. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  8. ^ "ABOUT HUNGARY". Hungarian Investment Promotion Agency. 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  9. ^ "In the period of May–July 2017, the average number of unemployed people was 193 thousand, 35 thousand fewer than a year earlier, and the unemployment rate decreased by 0.8 percentage point to 4.2%". Macaristan Merkez İstatistik Ofisi. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  10. ^ "Average Monthly Wages And Salaries Of The Employees Under Labour Contract In 2015". National Statistical Institute. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  11. ^ "In March 2017, average gross earnings amounted to HUF 298,300, 12.8% higher than a year earlier. In January–March 2017, average gross earnings amounted to HUF 281,900. In the first three months of the year, both gross and net earnings grew by 11.0% compared to the same period of the previous year. Rises of 15% in the minimum wage and 25% in the guaranteed minimum wage as well as salary adjustments affecting specific areas of the public sector and the employees of state owned public service companies had an impact on earnings growth. (HUF 298,300/308(EUR/HUF)=1006 EUR x 1.12(EUR/USD)=1.084 USD)". Macaristan Merkez İstatistik Ofisi. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  12. ^ "Ease of Doing Business in Hungary". Doingbusiness.org. 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  13. ^ a b "In December 2016, the export volume increased by 8.0% and the import volume by 7.7%, and the surplus decreased by EUR 58 million compared to the same month of the previous year. In 2016, the external trade surplus was EUR 9.9 billion. In January–December 2016 the value of exports amounted to EUR 93.0 billion (USD 103.23 billion, HUF 28,977 billion) and that of imports to EUR 83.1 billion (USD 92.24 billion, HUF 25,883 billion)". Macaristan Merkez İstatistik Ofisi. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  14. ^ "Export Partners of Hungary". CIA World Factbook. 2012. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  15. ^ "Import Partners of Hungary". CIA World Factbook. 2012. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  16. ^ "Eurostat: General government gross debt - annual data". 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  17. ^ "Eurostat: General government deficit (-) and surplus (+) - annual data". 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  18. ^ "Structural Funds Hungary 2007-13". 1 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  19. ^ "S&P upgrades Hungary in surprise gift to PM Orban". 15 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  20. ^ "Moody's upgrades Hungary's government bond ratings to Baa3; stable outlook". 4 Kasım 2016. 5 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  21. ^ "Fitch Upgrades Hungary to 'BBB-'; Outlook Stable". 20 Mayıs 2016. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  22. ^ "Hungary". International Monetary Fund. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  23. ^ "GDP - composition, by end use". CIA World Factbook. 2016. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  24. ^ "Tourism Highlights 2015 Edition". World Tourism Organisation. 10 Mart 2016. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 
  25. ^ "Electronics". HIPA. 15 March 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macaristan</span> Orta Avrupada bir ülke

Macaristan, Orta Avrupa'da Karpatlarda kurulu olan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Komşuları; batıda Avusturya ve Slovenya, kuzeyde Slovakya, doğuda Romanya ve Ukrayna, güneyde Sırbistan ve Hırvatistan'dır. Başkenti Budapeşte olan Macaristan, OECD, NATO, AB, Vişegrad Grubu ve Schengen üyesidir. Ülkedeki resmî dil, Fin-Ugor dillerinden olan ve Avrupa Birliği'nin 24 resmî dilinden biri olan Macarcadır. Bu bağlamda Macarca, Avrupa Birliği'nde Fince, Estonca ve Maltaca ile beraber Hint-Avrupa dillerinden olmayan dört dilden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı</span> Orta Avrupada uzun yıllar hüküm süren bir krallık

Macaristan Krallığı, Orta Çağ'dan 20. yüzyıla kadar yaklaşık bin yıl boyunca Orta Avrupa'da varlığını sürdüren bir monarşiydi. Macaristan Prensliği, ilk kral I. István'ın 1000 yılı civarında Estergon'da taç giymesi üzerine bir Hristiyan krallığı olarak ortaya çıktı; ailesi 300 yıl boyunca monarşiyi yönetti. 12. yüzyıla gelindiğinde krallık Avrupalı bir güç haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Macaristan Sovyet Cumhuriyeti Macaristan'da Béla Kun'un liderliğinde kurulan komünist bir rejimdir. Rusya'daki Bolşeviklerin yaptığı Ekim Devriminin ardından Avrupa'da kurulan Marksist-Leninist politikaların uygulandığı ilk komünist hükûmettir. Ömrü sadece dört ay sürmüştür. Romanya'nın Budapeşte'yi işgaliyle düşmüştür. Bu devletin varisi Macaristan Krallığı'dır. Krallık (1920-1944) arasında hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Savunma Kuvvetleri</span>

Macaristan Savunma Kuvvetleri, Macaristan'ı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Kara ve Hava kuvvetlerinden oluşmaktadır. Ülkenin denize kıyısı olmadığından deniz kuvvetleri bulunmamaktadır.

Yunanistan ekonomisi, 2023 yılında nominal olarak dünyanın 50. ve satınalma gücü paritesi bakımından 55. ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti ekonomisi</span>

Kıbrıs Cumhuriyeti ekonomisi, hizmet tabanlı bir açık serbest piyasa ekonomisidir. Kıbrıs Cumhuriyeti gelişmiş bir ülke ve yüksek gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmektedir. 1 Ocak 2008 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti para birimi olarak lira yerine euro kullanmaya başlamıştır. Kıbrıs Cumhuriyeti ekonomisi 2010'lardan itibaren Avrupa borç krizinin de etkisiyle nedeniyle daralmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan ekonomisi</span> Bulgaristan Ekonomisinin Temel Yapısı

Bulgaristan ekonomisi, büyük bir özel sektör ile daha küçük bir kamu sektörüne sahip serbest piyasa ekonomisidir. Bulgaristan son yıllarda hızlı bir ekonomik büyüme yaşanmış olup endüstrileşmiş üst orta gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dénes Berinkey</span>

Dénes Berinkey, Macar siyasetçi, hukukçu. Mihály Károlyi döneminde iki ay Macaristan Krallığı başbakanı görevi yapmıştır. Macaristan Sovyet Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte başbakan olduğu hükûmet düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Mısır ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Mısır ekonomisi, ortalama bir büyüme seviyesine sahip karma bir ekonomidir. Mısır ekonomisi, Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır yönetimindeki ithal ikamesine odaklanan, merkezi bir planlı ekonomi olup 1990'larda, bir dizi Uluslararası Para Fonu düzenlemeleri, Mısır'ın Körfez Savaşı koalisyonuna katılımından kaynaklanan devasa dış borç hafifletmesi ülkenin makroekonomik performansını geliştirmesine yardımcı oldu.

Macaristan'da din, Macaristan 1000 yılında topluca Hristiyan olmuştur günümüzde laik bir devlettir ancak anayasada Hristiyanlık Macar kültürünün önemli bir parçası olduğu yazar.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Hava Kuvvetleri</span>

Macar Hava Kuvvetleri, Macaristan Savunma Kuvvetleri'nin hava kuvvetleridir. Hava kuvvetleri, 1918 yılında kurulmuş olup görevleri öncelikli olarak savunma amaçlıdır.

Macar karşıtlığı, Macarlara karşı yöneltilen hoşnutsuzluk, güvensizlik, ırkçılık veya yabancı düşmanlığıdır. Macar halkına, diline ve kültürüne karşı nefret, keder, güvensizlik, gözdağı verme, korku ve düşmanlığı içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte Menkul Kıymetler Borsası</span>

Budapeşte Menkul Kıymetler Borsası, Macaristan'ın başkenti Budapeşte merkezli bir menkul kıymetler borsasıdır. Borsa, ilk olarak 18 Ocak 1864 tarihinde kurulmuş olup market cap ve likidite bakımından Orta ve Doğu Avrupa'nın ikinci büyük borsasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan başbakanı</span> Macaristanın hükûmet başkanı

Macaristan Başbakanı Macaristan'da hükûmetin başıdır. Başbakan ve kabine, parlamentoya, siyasi partilerine ve nihayetinde seçmenlere yönelik politika ve eylemlerinden toplu olarak sorumludur. Makamın şu anki sahibi, 29 Mayıs 2010'dan beri hizmet veren Fidesz - Macar Yurttaş Birliği'nin lideri Viktor Orbán'dır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da LGBT hakları</span>

Macaristan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerinin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Macaristan'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır. Ülkede cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı ayrımcılık yasaktır. Buna rağmen, karşı cins evli çiftlerine mevcut olan yasal haklar, hemcins çiftlerinin başta olduğu hanehalklara mevcut değildir. "Kayıtlı birliktelikler", 2009'da hemcins çiftleri için yasal oldu, ancak hemcins evlilikleri yasaktır. Viktor Orbán Hükûmeti altında LGBT Macarların sivil haklarını bazı bakımlardan kısıtlayan yasalar uygulanmıştır ve LGBT bireylerin sivil haklarını kısıtlamaya yönelik bu eğilim henüz devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da vergilendirme</span>

Macaristan'da vergilendirme hem ulusal hem de yerel hükûmetler tarafından alınır. Macaristan'da vergi geliri 2017 yılında GSYİH'nın %38,4 seviyesinde kaldı. En önemli gelir kaynakları gelir vergisi, sosyal güvenlik, kurumlar vergisi ve hepsi ulusal düzeyde uygulanan katma değer vergisidir. Toplam vergi geliri arasında yerel vergilerin oranı sadece %5 iken, AB ortalaması %30'dur.

<span class="mw-page-title-main">Alaska Daimi Fonu</span>

Alaska Daimi Fonu ), devlete ait bir şirket olan Alaska Kalıcı Fon Şirketi (APFC) tarafından yönetilen anayasal olarak oluşturulmuş kalıcı bir fondur.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Macaristan'daki Yahudilerin tarihi, Macaristan Krallığı'na kadar uzanmaktadır; hatta bazı kayıtlara göre, 895 yılında Karpat Havzası'nı Macarların fethinden 600 yıldan daha uzun bir süre öncesine kadar uzanmaktadır. Yazılı kaynaklar, Yahudi topluluklarının Orta Çağ Macaristan Krallığı'nda yaşadığını kanıtlıyor ve hatta heterojen Macar kabilelerinin birkaç klanının Yahudiliği uyguladığı varsayılıyor. Yahudi yetkililer, 13. yüzyılın başlarında II. András'ın hükümdarlığı sırasında krala hizmet etti. 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren genel dini hoşgörü azaldı ve Macaristan'ın politikaları Batı Avrupa'daki Yahudi nüfusa yönelik muameleye benzer hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri, Macaristan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkilerdir. Macaristan, Kasım 2014'ten bu yana Kürdistan Bölgesi'nde başkonsolosluk aracılığıyla temsil edilirken, Kürdistan Bölgesi'nin Macaristan'da temsilciliği bulunmamaktadır. İlişkiler, birkaç üst düzey görüşme ve yakın bağlarla şekilleniyor. Kürt Cumhurbaşkanı Mesud Barzani, 2012 ve 2015 yıllarında resmi ziyaretlerle Macaristan'ı ziyaret etti. Ayrıca, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın, 2015 yılında Kürdistan Bölgesi'nin Irak'tan bağımsızlığına verdiği desteği Irak İslam Devrim Konseyi'nde endişeye yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte-Belgrad demiryolu</span>

Budapeşte-Belgrad demiryolu, Macaristan başkenti Budapeşte'deki Keleti İstasyonu ile Sırbistan başkenti Belgrad'daki Belgrad Merkez demiryolu istasyonu arasında bağlantı oluşturan bir demiryolu hattı.